Bovenleidingportalen Den Haag-Delft tot 1980

[GerardvV]

Omdat mijn modelbaan zich rond 1980 gaat afspelen met als centraal punt halte Rijswijk dienen er ook bovenleidingportalen te komen zoals deze daar tot eind 1981 stonden, stalen zigzagmasten van de electrificatie van de ‘Oude Lijn’, aangepast met DIN profiel liggers.
Gelukkig heb ik nog aardig wat foto’s in het archief waarop deze masten staan, o.a. deze;
730300 03b-35 Mat '54] Rijswijk by G. van Vliet, on Flickr

Met behulp van tekeningen van DIN portalen en het omrekenen van fotomaten ben ik tot het volgende schetsje gekomen;
SCN_0002a by G. van Vliet, on Flickr

Om tot een wat werkbaarder omzetting van de werkelijkheid naar model te komen qua maten van de te gebruiken profielen zijn de 1:87 maten van de profielen bijna verdubbeld. Dit kan goed gedaan worden zolang je de onderling verhoudingen maar in de gaten houdt.
Als werkmateriaal is messing gekozen, hiermee kan je behoorlijk stijve constructies met een redelijk fragiel uiterlijk samenstellen, het solderen van het messing helpt daarbij om de constructie wat stijver te krijgen.
Na het maken van het schetsje eens bij De Wapstad gekeken wat daar aan messingprofiel voorradig is.
Voor de masten heb ik U-profiel 2,5x1,5mm. gekozen, voor de dubbele draagbalk 2x U 2x2mm.,
voor de hangsteun H-profiel 2x2 mm. en voor de diagonale schoren naar de hangsteun H-profiel 1,5x1,5mm. De hoeksteunen zijn gemaakt van hoeklijn 2x1 mm.
Voor de zig-zag steunen in de masten heb ik 0,2mm hardmessingplaat gebruikt waarvan 1,4mm brede stroken zijn geknipt.
Begonnen is om de masten te maken met het U-profiel 2,5x1,5mm., deze profielen 10 mm. langer afgezaagd dan op de schets aangegeven zodat er ook een betonnen voet om de mast kan worden gemaakt, de lengtemaat op de schets is de maat vanaf de betonnen voet.
Het profiel H1,5x1,5 past mooi in het U2,5x1,5 en hiervan zijn twee afstandhouders afgezaagd van 3 en 5 mm., deze zijn boven en onder in de masten gesoldeerd.
IMGP6969a by G. van Vliet, on Flickr

De kale mast uit de twee U-balken met tussenstukjes;
IMGP6982a by G. van Vliet, on Flickr

Daarna van de 1,4mm. stroken de zig-zag vorm gevouwen, dit door de strook op de tekening te houden en met een pincet om te vouwen. Na het vouwen het zig-zagje tussen de U-profielen gefrot en vastgesoldeerd.
IMGP6989a by G. van Vliet, on Flickr

Daarna in de top van de mast de schetsplaten gesoldeerd;
IMGP7021 by G. van Vliet, on Flickr

De twee U-balken 2x2 voor de draagbalken afgezaagd en deze tegen beide masten gesoldeerd.
Dan de H-balk 2x2 voor de hangsteun tussen de beide draagbalken gesoldeerd.
Op de juiste afstanden voor de diagonale steunen twee blokjes tussen de draagbalken gesoldeerd.
Voor de beide diagonale schoren de H-balk 1,5x1,5 op lengte gezaagd en de beide zijden onder de juiste hoek afgevijld zodat zij goed tegen de hangsteun en het tussenblok tussen de beide draagbalken aansluiten, daarna deze vastgesoldeerd.
Nu zit de vorm al goed in dit portaal en zijn ze redelijk stabiel.
IMGP7003 by G. van Vliet, on Flickr

Dan kan eigenlijk de afwerking al beginnen en kunnen er op alle onderlinge bevestigingsplaatsen van de balken L-balkjes gesoldeerd worden zodat het lijkt of de balken echt met behulp van deze hoeklijnen bevestigd zijn.
IMGP7019 by G. van Vliet, on Flickr

IMGP7020 by G. van Vliet, on Flickr

Verdere detaillering met isolatoren en dergelijke volgt later.
De masten zijn gesoldeerd met de vlam, de rest met een 60W boutje.
Als vloeimiddel is verdunt fosforzuur gebruikt zoals je normaal voor low-melt soldeer gebruikt, dit werkt ook prima bij gewoon soldeer.
Als soldeer is gewoon 40/60 1mm. soldeer gebruikt.
Wel elke keer, aan het einde van een werksessie, als je stopt met solderen de hele handel met water en zeep afspoelen om invreten van het fosforzuur op het model te voorkomen.
Wordt vervolgt.

[Joop_L]

Dat ziet er veelbelovend uit, GerardvV

[ruudns]

Ziet er erg mooi uit Gerard . Schoonmaken in water met een flinke scheut groene Dreft afwasmiddel. Liefst in een glazen ovenschaal verwarmt op een opwarmplaatje (Zo doet de goud/zilversmid het nl ook) . De masten worden dan ook mooi schoon. Laat ze er maar gerust een min of 30 in liggen.

[e_p]

mooi werk! heb je nog overwogen de masten samen te stellen uit etswerk?

[Den Zoeterdam]

Zeer mooi werk. Dit blijf ik volgen.

[GerardvV]

@Ruud; bedankt, schoonmaken is bekend 
@e_p; etswerk niet overwogen, ik wil op de baan iets stevigers hebben en met profielen creeer je die stevigheid makkelijker.
Eens kijken of ik vanavond tijd heb voor de details.

[janw]

Zeer mooi inderdaad! Dat wordt een fraai traject straks.

De vakwerk palen zijn op een zelfde manier geconstrueerd als de messing DB-bovenleidingpalen die ooit door het vergeten merk Como Toys werden gemaakt, en zie zien er ook ongeveer zo uit (ze lopen naar boven iets spitser toe). Ik heb ze gebruikt om om te bouwen tot ZHESM-portalen, daarvan lijken de palen ook nogal op wat jij bouwt. Je herinnert me eraan dat ik de top nog een keer moet verbeteren, met zo'n schetsplaat als jij ook hebt gemaakt. Fraai!

[GerardvV]

Vanavond kort de tijd gehad nog even wat aan de hangdraadisolatoren te doen.
Van 1,4x0,2mm messing  (hetzelfde als de voor zig-zag in de mast) de isolatordrager gebogen voor isolatortjes die ik nog had liggen. Handig genoeg is dat deze even breed zijn als de bekken van de plattang die ik gebruik dus die konden daar omheen gevouwen worden. Eerst nog 0,5mm gaatjes in de plaat geboord zodat hier het asje voor de isolator kan worden doorgestoken.
IMGP7073a by G. van Vliet, on Flickr

Op de draagbalken twee stukjes u=profiel van 1x1 mm boven de hartlijnen van de sporen gesoldeerd.
IMGP7074a by G. van Vliet, on Flickr

Daarna de gevouwen isolatordragers op de u-profieltjes gesoldeerd, dat ziet er van dichtbij wat rommelig uit. Voortaan maar eerst schoonmaken voor ik foto’s maak.
IMGP7078a by G. van Vliet, on Flickr

Dan het isolatortje op een stukje schelledraad gezet en vastgesoldeerd. Dit is niet helemaal volgens het voorbeeld maar het oogt wel aardig.
IMGP7079a by G. van Vliet, on Flickr

[GerardvV]

@ JanW; Como Toys, herinnerd u zich deze nog?? iets met Modelbouwcentrum of zo? Gave Hofpleinlijnmast van gebouwd 

[Tulpendaal]

Bedankt voor de duidelijke uitleg, ben je aan het volgen 
Gr. Joke

[GerardvV]

Hallo Joke,
Delft, Westland, komt in de buurt van jouw baan hè?
Gerard.

[GerardvV]

Het lijkt wel besmettelijk, ook ik heb de bouw van portalen voor de toekomstige baan of module weer opgepakt.
Na de bouw van het proefmodel is er een malletje voor de seriebouw van de zig-zag in de staanders  gemaakt zodat de bevestiging in het eerste profiel van de mast wat gemakkelijker gaat en wat beter in vorm blijft bij het solderen.
IMGP6096 by G. van Vliet, on Flickr
De hele strook latoenkoper kan nu in de zig-zagvorm worden gebogen en aan één zijde worden gesoldeerd in een van de u-profielen van de mast.
Met een klempincet en krokodillebekjes wordt het u-profiel tegen de zig-zag van latoenkoper gefixeerd en slag voor slag gesoldeerd.
IMGP6098 by G. van Vliet, on Flickr
De samengestelde kant van de mast in de bankschroef gezet en het andere profiel op de zig-zag gezet en ook dit weer met klempincet gefixeerd en gesoldeerd.
Alle slagen van de zig-zag netjes uitgericht, aan de bovenzijde dichte verbindingsplaten gemaakt  en de eerste mast is in een uurtje of anderhalf klaar.
IMGP6102 by G. van Vliet, on Flickr
Na het maken van de volgende mast beide masten op juiste afstand op een kopietje van de bouwtekening gelegd, de dwarsbalken op maat afgezaagd van een lager u-profiel, beide profielen op juiste hoogte aan de masten gesoldeerd.
IMGP6103 by G. van Vliet, on Flickr
Nu de vier L-profieltjes als steunen van de dwarsbalken op de mast gesoldeerd, het hangende H-profiel tussen de twee dwarsbalken gesoldeerd en hier ook weer de hoekprofieltjes tegenaan gesoldeerd. Dan de diagonale stabilisator I profielen op het hangprofiel gesoldeerd en deze tussen de twee dwarsprofielen vast gezet met korte u-profieltjes. Tussen de twee dwarsprofielen vier kleine H-profieltjes gesoldeerd als afstandhouders.
Van latoenkoper twee isolatorbruggen gebogen en deze per stuk tussen twee 1x1 u-profieltjes gesoldeerd en op de twee  dwarsbalken vastgezet.
Voor de isolatorhouders van de versterkingskabels twee pennen aan beide zijde van de dwarsbalk gemonteerd en hier een isolator schijfje van Sommerfeld op gelijmd.
IMGP6155a by G. van Vliet, on Flickr
Voor de betonvoeten, die bij dit type portaal rechthoekig waren, een stukje pvc-plaat 8mm genomen en hier rechthoeken uit gezaagd, sleufje in gefreesd waar de onderkant van de mast in valt en een gat met M3 draad aan de onderkant gemaakt waar een stukje draadeind in komt om het portaal te bevestigen.
Het portaal kan nu op kleur gebracht worden in het vaal groen.
IMGP6150a by G. van Vliet, on Flickr

[Modellbahnwagen]

Ziet er erg fraai uit

[ruudns]

  mooi geworden. Hoe maak je nu precies die betonvoet? Als bakje van plaat waar je vervolgens de mast voorzien van draadeind inzet? Giet je hem daarna vol?

[GerardvV]

Voor de betonvoeten, die bij dit type portaal rechthoekig waren, een stukje pvc-plaat 8mm genomen en hier rechthoeken uit gezaagd, sleufje in gefreesd waar de onderkant van de mast in valt en een gat met M3 draad aan de onderkant gemaakt waar een stukje draadeind in komt om het portaal te bevestigen.

Het sleufje waar de onderkant van de mast in valt giet ik inderdaad vol met epoxy.