Modelbouw uit een nieuwveense keuken

[Sander Fondse]

Hoi,

ik en m'n pa klussen er vaak op los in de modelbouw. Ik start hier een draadje waarin ik hopelijk vele modelbouwactiviteiten kan plaatsen.

1 - Goedkope warmwitte LED's

Iedereen die dit forum bezoekt heeft het wel eens gehoord. De 'run' op Kruidvat LED's. Deze warmwitte LED's zijn dan ideaal voor model doeleinden en veel goedkoper per stuk dan los kopen. Ik vond dan wel geen Kruidvatspul, maar dit

Voor een tientje een bos met 100 warmwitte LED's, compleet met snoer. Wat handig is, is dat de koppen zijn bewerkt (ik denk in een draaibank), waardoor ze bijna al hun licht naar de zijkanten uitstralen. Nog een voordeel is dat ze bijna allemaal in serie stonden (gewoon op 380 V gelijkgericht uit het stopcontact). 
Om hier lampen van te maken waar je wat aan hebt, gebruikte ik weerstanden van Conrad (1500 ohm, 5% 1/4 Watt) die je kunt kopen in zakken van 100 stuks voor E 1,80. Daarnaast is een striptang, een zijbektang, krimpkous en natuurlijk een soldeerbout onmisbaar

Eerst strip je 1 van de draden uit de LED. Proefondervindelijk kwam ik erachter dat deze kant altijd de positive pool is. Nadat deze kant is gestript verkort je 1 pootje van de weerstand, waarna je deze aan dit draadje soldeert. Achteraf niet de krimpkous vergeten. Na dit strip en vertin je de andere draad die uit de LED komt en vervolgens kun je ze al testen.  Ik gebruik daarvoor een Fl* travo die ik op het volle voltage op de GELIJKspanningsuitgang heb. De draad van de weerstand aan de positive pool !  de andere aan massa. En zie, we hebben licht. 









Hoeveel heeft dit geintje me gekost, hmm

De LED's waren 10 euro. De weerstanden 1,80. De krimpkous kwam in een aanbieding voor 2,50 en een rol tin koste me 3 euro.
Als ik ervan uit ga dat 1 op de 10 LED's mislukt (fout gesoldeerd, expirimenteren enz). Dan kost het me dus 19 cent per LED. Bij de winkel betaal je vaak al 55 eurocent en dat is zonder weerstand.

De weerstand van 1500 ohm die ik heb gebruikt zorgen ervoor dat deze lamp inzetbaar is tussen 12 en 20 Volt gelijkspanning.

[eric den boer]

zoiets kan natuurlijk alleen maar een echte elektrieker... als ik zoiets in elkaar flans?....een nucleaire paddestoel boven m,n zolder zal het resultaat zijn, stroom...brrr ik volg het wel op veilige afstand



eric

[HansQ]

Hoezo? Kan weinig mis gaan met de 12 a 18 violt uit een fleischmann trafo...

[Sander]

Nog een voordeel is dat ze bijna allemaal in serie stonden (gewoon op 380 V gelijkgericht uit het stopcontact). 

Kracht aansluiting in huis?
Of verwoord je het hier verkeerd?

mvg,
 Sander

[eric den boer]

Hoezo? Kan weinig mis gaan met de 12 a 18 violt uit een fleischmann trafo...

bij gaat het altijd fout...ruime ervaring



eric ( dielievereenhuisjeverbouwtenofschildertengelijkvervuilt )

[Marty]

Ach , hoe herkenbaar, zit er een stekker aan? dan krijg ik het kapot, desnoods nog met de verpakking erom. Geef mij ook maar huisjes bouwe.
Daarom bouw ik liever tentoonstellingsbanen, daar heb je geen lichtjesledjes nodig

[Menno]

(gewoon op 380 V gelijkgericht uit het stopcontact)

Bij mij komt er gewoon 240 Volt uit het stopcontact... als er bij jou echt 380 Volt uitkomt, zou ik snel contact opnemen met de netbeheerder 

Eerst strip je 1 van de draden uit de LED. Proefondervindelijk kwam ik erachter dat deze kant altijd de positive pool is.

Uh leuk, maar welke kant is dan precies die positieve pool?

[Sander Fondse]

Even over die spanning en LED's.

Zoals ik al zei bestond het 'net-deel' uit niet meer dan een gelijkrichter en een smeltzekering. Toen ik met een multimeter (op gelijkspanning 600 V) probeerde te meten wat voor spanning er stond, kwam er iets meer dan 320 Volt uit. Sorry tikfout. De LED's lijken per 50 in serie met een 470 Ohm weerstand, direct op die gelijkgerichte spanning. Mij verbaasd dat hoe het goed kan gaan. Ook al zou er nog een 470 Ohm weerstand zijn, dan zou er dus een stroom van 180 mA lopen. Hoe ze dat zouden overleven?  Ik nam het eerste pootje van de eerste LED in de reeks en keek bij die LED welke poot de plus kant was. Dat bleek dus die draad te zijn. Daar alle LED's in serie staan kan ik ervan uit gaan dat ze allemaal zo staan, en tot nu toe (ik ben bij 24) klopt alles. Om het kort te houden. Ik pak de vrijliggende draad van de eerstvolgende LED. Ik weet dat die plus is. Bij andere merken moet dit proefondervondelijk geconstateerd worden. Bij mij koste het ook 4 LED's hun leven.

van eric den boer bij mij gaat het altijd fout.

Hoezo, er zit toch een smeltbeveiliging in de travo 

ook van eric den boer een nucleaire paddestoel boven m,n zolder zal het resultaat zijn

Sinds wanneer heb jij een kerncentrale op zolder, Erik ?

[Sander]

Toen ik met een multimeter (op gelijkspanning 600 V) probeerde te meten wat voor spanning er stond, kwam er iets meer dan 320 Volt uit. Sorry tikfout.

Tenzij er een trafo tussen zit kan je niet boven de 240V uitkomen. Dus ik vind het knap wat je meet. Volgens mij leg je jezelf OF verkeerd uit OF je doet iets verkeerds OF ik zie iets over het hoofd.

mvg,
 Sander

[Sander Fondse]

Tenzij er een trafo tussen zit kan je niet boven de 240V uitkomen

Hmm,
dan zal hij wel op de verkeerde stand gestaan hebben. 
Maar toch, als het wordt afgevlakt, neemt de spanning van wisselspanning toe. 16 V wisselspanning wordt na gelijkrichting plus condensator 21 V gelijkspanning
En bovendien, met 240 Volt, zou er nog steeds een stroom lopen van 69 mA (als er een totale weerstand is van 2 x 470 ohm en 3,5 Volt valt over elke LED).


Maar verder

2 - Een tankwagen, maar dan anders : deel 1

Ik heb voor nog geen 4 euro een Kibri bouwpakket van een tankwagen gekocht.

Deze vind ik er echter vreselijk uitzien in het geel. Daarom schilder ik hem over, waarschijnlijk in groen. Daar groen en grijs niet dekt over geel heb ik eerst een niet volledig dekkende laag Humbrol 34 wit gestreken. Tevens houdt acrylverf beter op Humbrolverf dan op 'naakt' plastic. Later meer

[Menno]

Tenzij er een trafo tussen zit kan je niet boven de 240V uitkomen. Dus ik vind het knap wat je meet.

Dat kan wel degelijk: de topwaarde van de netspanning is ongeveer 325 Volt: als je de effectieve waarde van de netspanning neemt (220-240 Volt) en die gelijk gaat richten, dan kom je op die topwaarde uit.

@ Sander Fondse: hoe test jij welke polariteit LED's hebben? Klinkt in ieder geval nogal destructief als dat al 4 LED's het leven gekost heeft: heeft je meter geen diode-stand?

[Sander Fondse]

@ Sander Fondse: hoe test jij welke polariteit LED's hebben? Klinkt in ieder geval nogal destructief als dat al 4 LED's het leven gekost heeft: heeft je meter geen diode-stand?

Hoe teste ik de LED's ?  Ik sneed bij 1 LED de groene isolatie eraf en ik vond een weerstand. Ik dacht dus dat alle LED's een weerstand hadden. Ik nam vervolgens de eerste 2 LED's uit de reeks en sloot ze aan op de travo, denkend dat de weerstanden ze zouden beschermen tegen verkeerd om aansluiten. Niet dus  ze hadden geen weerstand en ze brandden door. (da's 2 en 3). Toen bleek ook dat 1 LED anders bedraad was, en deze gebruik ik dus ook niet. Toen ik de weerstand had aangesloten aan de eerstvolgende LED kon ik veilig testen wat plus en wat min was. Het bleek dat de pool waar ik de weerstand aan had gesoldeerd de plus-zijde was (mat het voltage op m'n multimeter) en sindsdien soldeer ik alle LED's zo. Tot nu toe hebben geen van de LED's extra weerstanden, maar er zullen er echt nog wel een paar met extra weerstanden zijn. Daarbij is dan de totale weerstand te hoog en dat zal ik merken door minder lichtopbrengst. Ik zie wel hoe ik daarmee om ga.

[Sander Fondse]

3 - Een bokkraan verlicht

Ik had op Eurospoor 2008 een tweetal LED-strips gekocht, met als doel die in een rijtuig in te bouwen. Jammer genoeg waren ze hiervoor wat minder geschikt daar ze geel-oranje licht geven en bovendien ook op slechts 12 Volt werkten, waardoor ik ze weer in serie zou moeten zetten enz. Ik vroeg mij af wat ik nu hiermee moest, totdat ik op een 'rest' van mijn BNLR-Diorama stootte (van Eurospoor 2007). Deze kraan is van Faller en werd los verkocht. Inmiddels kan ik hem alleen nog in de set 120149 vinden.



Het idee kwam in mij op om deze kraan van verlichting te voorzien. De oranje-gele LED's konden prima doorgaan voor natriumlampen, die vaak werden gebruikt voor de verlichting van werkterreinen en wegen. Ook vandaag de dag worden ze vaak gebruikt.


Alhier de onderdelen om in te bouwen. De LED-strip heb ik ingekort tot 6 LED's. De spanningsregelaar moest even in elkaar gebakken worden met 2 condensatoren, 4 diodes en 1 spanningsregelaar (LM 7810). Ik probeerde het zo compact mogelijk te houden. Hieronder het schema. NB C2 zit verstopt achter de spanningsregelaar


Na het inelkaar zetten en testen werd het tijd om het geheel in te bouwen. Ten tijde van de foto was de lijm (secondelijm) nog niet droog, dus ik heb het plaatje even binair omgedraaid. 


Mijns inziens ziet het er prachtig uit. Er zijn echter nog een paar kleine probleempjes. Ten eerste moet ik nog de draden weg zien te werken in 1 van de poten van de kraan. Bovendien knipperen de LED's nogal. Dit komt, omdat de condensator C1 te klein is. Ik had gehoopt dat 4,7 uF genoeg zou zijn, daar ik op dit moment niks anders in huis heb. Daar dit niet zo bleek, zal hij worden vervangen door een veel steviger exemplaar van 1000 uF. daarvoor zal ik die moeten aansluiten met draden, want op het printje is geen plek meer.

Ik hoop dat dit rapportje weer beviel.

[Swiss_fan]

Even wat opbouwende kritiek.

Schema klopt van geen kant.
De 2 onderste diodes behoren andersom te staan en de spanningsregelaar moet op de GND aangesloten zijn.

mvg, Peter

[Basilicum]

Leuk idee, Sander.

Je zou langs de poten twee messingdraden kunnen lijmen, om de led's van voeding te kunnen voorzien. Als je deze draden ook nog grijs schildert, zie je er later niets meer van. Ik gebruik hiervoor vaak draad met met een diameter van 0,5mm. Te koop in de modelbouwwinkel.
Succes!

Groet,
Basilicum