Roco kortkoppeling

[maartenvanderburgt]

Ik dus.
Om bijvoorbeeld de lok te voeden, de verlichting beter te laten functioneren (nog geen digitaal), en als leukste:
om automatisch sluitlichten aan de laatste wagon te laten branden.

Dit laatste door een schakelingetje in de wagons. Als de wagen los staat: geen licht. Komt de wagen tegen een andere of aan een lok, springen aan de achterkant de sluitlichten aan. Bij kopeling aan de volgende wagen gaan de sluitlichten weer uit , maar aan in de achterste.

Bedenk wel, dat dit nog stamt uit de pre-digitale tijd. Ik blijf het dan ook grote onzin vinden, dat om iets te schakelen in een wagon er verwacht wordt dat je een (functie) decoder inbouwt per wagon. Nergens voor nodig. Gelukkig was er afgelopen Neurenberg een firma die bezig was met het ontwerp van een nieuwe digitaal gestuurde koppeling met een aantal doorgeefverbindingen. Maar dan duidelijk anders en hopelijk beter dan de destijdse koppelingen. Opent een heel nieuwe kijk op het gebruik van digitaal/decoders/ontkoppelen.

Want stel je voor: ik rij een trein van 10 wagons, en op een willekeurige plek wil ik een willekeurig aantal rijtuigen afkoppelen. Daar heb je nu in elke wagon een decoder voor nodig en een behoorlijke computer die alles precies bijhoudt. Maar wat dan als ik een wagon van de baan pak en ergens anders neerzet of aan een andere trein koppel? Daar heeft een ander systeem zoals boven omschreven geen probleem mee, want de samenstelling van de trein is niet interessant: vanuit de (digitale) lok gaat een signaal naar de desbetreffende wagons om te ontkoppelen. Dus niet gedefinieerd vanuit een computer, maar fysiek gedefinieerd door de volgorde in de trein en zichtbaar met je eigen ogen: na de groene wagon wil ik afkoppelen. As simpel as it is, maar helaas niet patenteerbaar.
(Uitgezocht in het Europees Oktrooibureau in Muenchen)

Maar let op, er zijn dus 2 ontwikkelingen:
A/ decoder in de wagons, alleen te onthouden en besturen door een computer, want ga er maar aanstaan om alles te onthouden
B/ registertechniek in de wagon met output (koppeling/licht etc) met een speciale "decoder met signaaldoorgeefluik" in de lok

A/ met name geschikt voor de automatisten onder ons
B/ geschikt voor de met moderne techiek voorziene treintjesspelers onder ons.

Doe mij maar B/  want ik heb altijd ruzie met die apparaten die menen alles te kunnen en ondertussen alleen maar problemen veroorzaken. Ik speel liever met treintjes, maar wel met moderne techniek.

Maarten.

[Reinier Z.]

@ Maarten,

om eerlijk te zijn denk ik dat jij met "oude" en "nieuwe" kortkoppeling iets anders bedoelt dan de rest. Even uit m'n hoofd de verschillende type's:

1. De eerste kortkoppeling: Lange, smalle koppeling, zonder voorontkoppeling;
2. Nieuwere variant met voorontkoppeling, die lijkt op de eerste maar daar niet mee kan koppelen (of alleen met moeite)
3. De universeelkoppeling, die vaag lijkt op de beugelkoppeling en daar ook mee kan koppelen.

Volgens mij vergelijk jij 2 en 3 met elkaar, terwijl het eerder ging over de vergelijking tussen 1 en 2. Correct?

[henk]

Leuk verhaal Maarten, maar je suggereerde eerder dat dit type koppeling .....

..... gebruikt kan worden om vijfpolig stroom door te voeren. Hoe zit dat?

[maartenvanderburgt]

Volgens mij vergelijk jij 2 en 3 met elkaar, terwijl het eerder ging over de vergelijking tussen 1 en 2. Correct?

@Reinier
Niet correct, ik vergelijk 1 (de oude)  met 2 (de nieuwe).
Waarbij 1 wel degelijk 100% voorontkoppeling heeft, zoals in mijn verhaal te lezen. Overigens ook te lezen in de catalogi uit die tijd.

@Henk
Ik suggereer niets, het is (was) zo.
Smeer op de vlakjes zilverhoudende verf, smelt draadjes in de koppeling en "lijm" deze voor de verbinding met de verf aan de vlakjes en klaar is kees (in de praktijk natuurlijk wel een heel priegelwerk).
De vlakjes sluiten zo mooi aan , dat er een behoorlijke stroom doorheen kan (>500mA, lok kan er op rijden) en bovendien een bedrijfszekere verbinding ontstaat voor signaaldoorgave.  Een paar jaar geleden nog eens getest, geen enkel probleem na meer dan 5 jaar.
Hoe je, ter voorkoming van kortsluiting, de vlakjes schakelt is een heel andere zaak (elektronisch op te lossen ?).
Voldoende tip van de sluier?

Ik zou nu geen tijd hebben om mijn spullen te voorschijn te halen (zoeken dus), dus ik kan niet iets laten zien. Bovendien zou iedereen die enig verstand van elektronika heeft mijn prutsels lachend aanzien en zeker betere oplossingen aandragen. Ik ben zelf niet verder gegaan, omdat ik niet in staat was een geschikte koppeling en bijbehorende apparatuur te ontwikkelen (denk aan 100.000 euro), daar is nu met de huidige stand van techniek ook veel meer mee mogelijk, maar niet met mijn portemonnee.

Maarten.

[Rob Bogers]

Ik heb van Peter Kranendonk al de juiste koppelingen gehad. Bedankt voor alle leuke behulpzame reacties.

[Reinier Z.]

Mooi dat de topicstarter z'n antwoord heeft. Ikzelf blijf nog een beetje aanhikken tegen de voorontkoppeling van de oudste kortkoppeling. Hoewel ik Maarten z'n uitleg best wil accepteren -ik heb het even uitgeprobeerd en het gaat inderdaad, zij het nogal onhandig-, zitten me een paar dingen dwars:

- Waarom heeft Roco het tweede type kortkoppeling geintroduceerd, als die geen meerwaarde heeft? Ik heb juist altijd begrepen dat type 2 als meerwaarde de voorontkoppeling heeft, itt type 1. Ik dacht ook dat 't zo in de markt was gezet. Helaas kan ik de betreffende catalogi niet vinden, zullen wel ergens onderin een verhuisdoos zitten.
- De twee types worden doorgaans uit elkaar gehouden als het type zonder resp. met voorontkoppeling. Ga maar eens googlen in het Duits. Dat komt toch ook niet uit de lucht vallen?

[henk]

In oude catalogi wordt soms wel gesproken over de mogelijkheid van voorontkoppeling, maar de nadruk wordt er niet erg op gelegd. Verder zijn er inderdaad speciale ontkoppelrails geweest.
Ik heb de koppelingen ook gehad en ze gaven een starre koppeling, dat was de hoofdzaak. De bijbehorende ontkoppelrails heb ik nooit gehad en ik denk velen met mij. Ook met die ontkoppelrails ging ontkoppelen, laat staan voorontkoppelen, namelijk moeizaam en niet erg betrouwbaar.

De nieuwe koppeling werkte wat dat betreft veel soepelder en, heel belangrijk, het functioneerde met de gangbare ontkoppelbeugels, ook die van andere merken.
Ik kom de koppeling voor het eerst tegen in de catalogus 1986/1987. Daarin wordt inderdaad gesproken van "voorontkoppeling. Een lang gekoesterde wens gaat in vervulling" (niet van mij trouwens  ). Het onderscheid is door Roco zelf bedacht.

[maartenvanderburgt]

@Reinier
Roco heeft om 4 redenen de nieuwe kortkoppeling geintroduceerd:
1/ het lipje (haakje) om de koppelingen te laten koppelen wilde nogal eens vervormen (naar buiten gaan staan, dus niet meer koppelen.)
Dit was dus een materiaal/kwaliteitsprobleem

2/ Er was een apart type ontkoppelrail nodig, die niet altijd naar behoren functioneerde (zie ook hierboven)

3/ de ontkoppelrail kon geen gewone koppelingen ontkoppelen en vice versa, dus je had er eigenlijk iedere keer 2 nodig

4/ je moest de lok/trein eerst een halve centimeter naar voren trekken en dan weer duwen, een gedoe dus.

Vandaar.

Maarten.