Materieel 1924 blokkendozen in model

[Rob Moerkerken]

Materieel 1924 blokkendoos als gereedschapswagen ElectroRail

Inleiding
Medio vijftiger jaren kreeg de NS de beschikking over veel nieuwe elektrische locomotieven, met een tekort aan de daarbij benodigde rijtuigen en de gelijktijdige instroom van de nieuwe mat.’54 treinstellen. Om die reden werden de mat.’24 blokkendoos rijtuigen overbodig en werd besloten deze om te bouwen tot rijtuigen voor de zogenaamde ‘getrokken dienst’. Vanaf 1956 werden dan ook veel blokkendoos rijtuigen omgebouwd tot getrokken rijtuig.
De overige niet voor ombouw tot getrokken rijtuig in aanmerking komende blokkendoos rijtuigen werden (tijdelijk) terzijde gesteld, wachtende op hun ombouw tot dienstmaterieel of sloop.
Begin zestiger jaren werden er een drietal van deze blokkendoos rijtuigen omgebouwd tot gereedschapswagen of werkwagen, bestemd voor het Spoorweg Bouw Bedrijf (SpBB), later ElectroRail. Het betrof hier voormalige blokkendoos rijtuigen type mCv.


Beschrijving gereedschapswagen
Bij de ombouw tot gereedschapswagen werd de gehele elektrische installatie verwijderd, ook werd het volledige interieur uitgenomen. Ook de tussenwand tussen de coupés aan de zijde met het driedeurs balkon werd verwijderd, de andere tussenwand bleef intact. De tussenwanden tussen de balkons en de coupés bleven aanwezig, wel werden de deuren voorzien van een stalen plaat, ter voorkoming van inbraak en vandalisme. (toevoeging: aan drie deurs balkon zijde (open zijde) werd de enkele deur vervangen door een dubbele deur!)
De doorloop naar een volgend rijtuig op het twee deurs balkon werd aan de buitenzijde dichtgezet met een stalen plaat. De ramen naast de doorloop zijn intact gebleven. Op het balkon hangt een brandblusser aan de binnenwand.
Aan de zijde met het twee deurs balkon is een personeelsverblijf gerealiseerd van drie ramen breed, bestemd als schaft ruimte met banken en tafels en de mogelijkheid voor het zetten van koffie en thee en het opwarmen van soep e.d.. De ruimte is voorzien van verwarming d.m.v. een gasgestookte gevelkachel, de afvoer hiervan zit in de buitenwand. Voor de ramen van het personeelsverblijf hangt vitrage. De tussenwand aan deze zijde van het rijtuig is gebleven, zodat vanuit de personeelsverblijf de opslagruimte en werkplaats bereikbaar was.
De rest van het rijtuig is bestemd voor de opslag van (hand)gereedschappen en (klein)materiaal en er was een kleine werkplaats ingericht met bijv. een werkbank.
De ramen van dit deel van het rijtuig werden verwijderd en vervangen door stalen platen. Slechts de bovenlichten, bestemd voor ventilatie bleven aanwezig. Daardoor kwam er toch nog enig daglicht in de werkplaats. Tevens was er een doorloop van de werkplaats naar het personeelsverblijf.
De doorloop, naar een volgend rijtuig, aan de zijde met het drie deurs balkon werd aan de binnenzijde dichtgezet met een stalen plaat, evenals de naast gelegen ramen. Op dit balkon zijn een aantal (industriële) gascilinders (200 bar, 50 kg, acetyleen, zuurstof) geplaatst ten behoeve van snijbranden of laswerk.
Aan beide zijden van het rijtuig werd, onder het meest linker raam, een vrachtbrief houder geplaatst.
Onder de rijtuigbak is een rek waar tot maximaal vijf 11 kg gasflessen konden worden geplaatst, bestemd voor de verwarming en het fornuis. Tevens werden er onder de wagenbak een aantal rekken geplaatst voor de opslag van lange materialen zoals houten planken of balken en profielen.
Het rijtuig was bruin geschilderd met een 20 cm hoge blauwe bies net boven de stelbalk. Deze kleurstelling maakte het rijtuig herkenbaar als onderdeel van het wagenpark van de Dienst Weg en Werken. Het rijtuig had een grijs dak en een zwarte stelbalk, onderstel en draaistellen.
De gereedschapswagens werden afzonderlijk gebruikt of in combinatie met een bovenleidingmontagewagen. Vaak begeleid door één of meerdere wagons voor het vervoer van materialen, zoals een gesloten goederenwagen type Gs of Gl-s, later ook wel een Hbis, een platte rongen-wagen type Kbs, een (ex)zandwagen type E en/of een (kabel)haspel wagen.

[AB 7216]

Hoi Rob,

Ik vind het een mooi stukje proza!
ik heb nog meerdere dienstwagens op de foto gezet in de laatste jaren, en ook veel onderdelen mogen demonteren voor de blokkendoosrijtuigen van het museum en bij de SGB.

Een kleine opmerking, je schrijft: De doorloop naar een volgend rijtuig op het tweedeurs balkon werd aan de buitenzijde dichtgezet met een stalen plaat.
Ik heb meerdere foto's dat de originele houten klapdeuren hier nog aanwezig zijn, alleen zijn deze aan de onderzijde voorzien van een houten plaat, en een smalle plaat over de naad van de deuren. De originele kopdeuren van het driedeursbalkon zijn ook gehandhaafd, alleen zijn de ramen (later) dichtgezet met staalplaten.

Als aanvulling, De tussenwand tussen de opslag ruimte en het driedeursbalkon werd voorzien van twee brede deuren en op de beide koppen van de balkons waren ook nog beugels voor acetyleen flessen.
Vanwege de rekken onder de wagen, waren dit ex motorwagens uit 1931. Deze stonden op voormalige motordraaistellen type W.

Zie ook de NVBS foto's, als je zoekt op wagennummer 177168 vind je veel foto's van de originele uitvoering.

Groeten Arjen

[Rob Moerkerken]

Dag Arjen,

Hartelijk dank voor je opmerkingen en aanvullingen! Daar kan ik wat mee.
Die beugels voor de gasflessen had ik gezien ja, dat van de dubbele deuren op het drie deurs balkon wist ik niet, goede aanvulling want belangrijk detail.
De doorloop aan de twee deurs zijde is nogal verschillend inderdaad, volgens mij mede afhankelijk van het moment van het maken van de foto. D.w.z. later aangebrachte wijzigingen.
Inderdaad zijn het voormalige mCv rijtuigen uit 1931 op type W draaistellen.
Ik ga op de site van de NVBS kijken naar de foto's.

Op de NVBS site gekeken, jammer dat je als niet lid de foto's niet vergroot kan inzien!

bedankt 

Rob

[Rob Moerkerken]

Model gereedschapswagen
Op basis van de beschikbare informatie en foto’s waren er in de periode 1972 - 1985 in elk geval een viertal gereedschapswagens van ElectroRail met de nummers 30 84 979 1 511-3, 512-1, 513-9 en 514-7. Het rijtuig met het nummer 511-3, heeft stroomlijnbekleding van de stelbalk en is dus niet zondermeer in model te vervaardigen. Het is wel mogelijk maar levert veel extra werk op. De overige drie rijtuigen hebben deze stroomlijn aanpassing nooit gekregen en zijn in model dus eenvoudiger te realiseren. Deze drie de rijtuigen zijn gebaseerd op een oorspronkelijk blokkendoos rijtuig type mCv. De rijtuigen zijn in 1959 tijdelijk buiten dienst gesteld, wachtende op hun ombouw tot dienstwagen. De rijtuigen zijn een oorspronkelijk rijtuig type mCv uit de 2e serie, met stalen dak en type W motordraaistellen, gebouwd in 1931 en 1932.
Uit de beschikbare foto’s van deze tot gereedschapswagen voor ElectroRail omgebouwde mat.’24 rijtuigen blijkt dat de uitvoering en indeling vrijwel identiek was en slechts op details kon verschillen.
Op basis van de beschikbare informatie en foto’s, die ik bezit van de ElectroRail gereedschaps-wagen 30 84 979 1 513-9, heb ik besloten om dat rijtuig in model te gaan bouwen.


Geschiedenis rijtuigen
1931   bouw mat.’24 rijtuig            mCd 9428
1941   doorloop (d) wordt vouwbalg (v)      mCv 9428
1959   (tijdelijk) buiten dienst gesteld
1961   ombouw tot gereedschapswagen      177 170
1966   vernummering               30 84 971 1 003-8
1968   vernummering               30 84 974 1 026-3
1974   vernummering               30 84 979 1 513-9   te bouwen model
1981   vernummering               80 84 979 1 513-8
1991   afgevoerd en gesloopt


Oriëntatie rijtuig
Bij de bouw van het model wordt omschreven waar zich een detail of een specifiek onderdeel bevind, bijvoorbeeld op de linker zijwand, aan de kop van het rijtuig, etc. Om duidelijk te krijgen van wat wordt verstaan onder de linker- en de rechter zijwand, wat de voor- en achterzijde van het rijtuig is, is het belangrijk om dat nader te definiëren.
De voorzijde van een mat.’24 blokkendoos rijtuig type mCv is de zijde met de (voormalige) stuurstand, de zijde met het drie deurs balkon. De achterzijde van het rijtuig is daarmee de zijde met het twee deurs balkon.
Kijkend in de richting van de (voormalige) stuurstand is links dan dus de linkerzijde van het rijtuig en rechts de rechterzijde van het rijtuig.

[Rob Moerkerken]

Aandachtspunten en details model
Algemeen
De gereedschapswagen was in gebruik bij ElectroRail, de opvolger van het Spoorweg Bouw Bedrijf. Aangezien dit onderdeel was van de Dienst van Weg en Werken (Ww) en vanaf 1976 de Dienst van Infrastructuur (Is), was het rijtuig ter herkenning voorzien van een 20 cm hoge blauwe bies op de zijkanten van het rijtuig, net boven de stelbalk.


Kleuren
De gereedschapswagen had een bruine bak (RAL 8012 roodbruin) met onderaan een 20 cm hoge blauwe bies (RAL 5017 verkeersblauw) en een grijs dak (RAL 7011 ijzergrijs).
Het onderstel en de draaistellen waren zwart (RAL 9005 gitzwart).
De wanden van het interieur hadden een licht grijze kleur (RAL 7035 lichtgrijs), de vloer had een donker grijze kleur (RAL 7024 grafietgrijs).
Daarnaast allerlei kleuren voor details.
Overigens luisteren de kleuren niet zo nauw, door weersinvloeden en het gebruik werden de wagens al snel verweerd en vuil en het te bouwen model zal ook worden vervuild.


Te gebruiken model rijtuig van Roco
Voor de bouw van het model van de ElectroRail gereedschapswagen kunnen we gebruik maken van het door Roco uitgebrachte model van het mat.’24 blokkendoos rijtuig type mCv (art.nrs.44984 DC of 44985 AC).
Dat is echter een dure oplossing, het rijtuig is zeldzaam en mede daardoor prijzig in aanschaf. Ook heeft het rijtuig dan veel onderdelen, zoals de gehele elektrische installatie op het dak, die bij de ombouw verwijderd moeten worden en ook niet meer gebruikt gaan worden.
Goedkoper en eenvoudiger is het om gebruik te maken van een, in elk geval uiterlijk, identiek blokkendoos rijtuig type Ces.
Van dit model heeft Roco meerdere uitvoeringen uitgebracht. Dat is opmerkelijk omdat er in werkelijkheid van dit type rijtuig ooit maar drie zijn gebouwd, Ces 8101 t/m 8103 en waarvan de 8102 in de oorlog verloren is gegaan. Om de één of andere reden heeft Roco gemeend om meerdere varianten van dit rijtuig uit te brengen. Daarmee is het rijtuig redelijk algemeen verkrijgbaar en daarmee relatief goedkoop. De bruikbare uitvoeringen zijn onder meer: Roco art. nrs.44980, 44982, 44982.1, 44983 AC en 45982.
Afgeraden wordt om gebruik te maken van rijtuigen uit de eerste serie van Roco, zoals de art. nrs. 4219 en 44259. Hiermee bedoel ik de rijtuigen die zijn uitgebracht in de jaren ‘70.
Deze rijtuigen zijn veel minder gedetailleerd en grover uitgevoerd dan de later uitgebrachte rijtuigen. Daarnaast bevat het dak van deze oude rijtuigen ribbels ter illustratie van naden en zijn er in de zijwanden koersborden meegegoten, allemaal storende elementen, die niet op deze rijtuigen thuishoren.


Benodigdheden
1x   Rijtuig mat.’24 type Ces               Roco 44980 of 44982
2x   Draaistellen type W               KleiNSpoor 1017
4x   Assen met wielen 10,4 mm, stomp as-einde      KleiNSpoor 956
2x   Vrachtbrief houders               Weinert 92542
4x   Gascilinders, acetyleen en zuurstof, 200 Bar      Artitec of zelfbouw
4x   Gasflessen,  propaan/butaan, 11 kg         Faller 180863
1x   Brandblusser                  Faller 180950
1x   Rode knipperbol                  Artitec 28.116
Diverse diktes styreen platen en profielen         Evergreen
Diverse metalen profiel, buis en staf            Albion Alloys
Transfers                     KleiNSpoor en eigen ontwerp

[Peter Wijshake]

Model gereedschapswagen
...
Het rijtuig met het nummer 511-3, heeft stroomlijnbekleding van de stelbalk en is dus niet zondermeer in model te vervaardigen. Het is wel mogelijk maar levert veel extra werk op. De overige drie rijtuigen hebben deze stroomlijn aanpassing nooit gekregen en zijn in model dus eenvoudiger te realiseren.
...

Dat ben ik niet met je eens... Het maken van die stroomlijnbeplating is een klusje van nog geen kwartiertje. Gladvijlen en een dunne strook Evergreen erop. Zie hier de Cesc. De stroomlijnbeplating zit dus op de stelbalk/onderplaat (en niet zoals bij Roco's Bec aangegoten aan de kap).





Dat je beter de nieuwere Blokkendozen kunt gebruiken omdat ze fijner zijn ben ik helemaal met je eens; vanuit de oudere versie levert het meer werk op. Echter het aantal klinknagels van de oude Ces en de nieuwe zijn exact gelijk. Sla er de Railhobby's maar eens op na 

Groet
Peter

[AB 7216]

Ik zou voor de mCv met de stalen daken ook een wagen uit de eerste bouwserie gebruiken.
Deze rijtuigen hebben als voorbeeld ook het stalen dak, en daarmee ook de overstekende dakdelen op de koppen, dat hebben de houten rijtuigen weer niet.
De klinknagels op het dak zou ik wel verwijderen, evenals de ontluchters. Maar daardoor kun je een goedkoper rijtuig gebruiken voor de ombouw, welke ook nog beter klopt. (Met een beetje handigheid, zijn de koersborden en de klasseborden ook te verwijderen)

Groeten Arjen

[MaraNCS]

Peter netjes he! Maar jij hebt dan ook al meer dan 30 jaar ervaring, dat laat zich hier zien.
Overigens doet iedereen het op zijn manier, het is tenslotte een droomwereld waarvoor we bouwen.
De "kartonnen" Blokkendoos van Jan laat bv zien dat de hobby helemaal niet duur moet zijn als je de juiste bouwkundige vaardigheden hebt.
Als je kijkt wat er in een weekend allemaal sneuvelt dan word ik hier in het forum erg blij van alles wat er door jullie wordt gemaakt.

[Rob Moerkerken]

@Peter
Het aanbrengen van een stroomlijn stelbalk zal ik zo wie zo wel een keer moeten uitvoeren. In de planning staan ook nog een mC en een mCv voorzien van stroomlijn maatregelen. Alleen nu bij de gereedschapswagen was er keuze uit meerdere rijtuigen en heb ik op basis daarvan de keuze gemaakt voor een rijtuig zonder stroomlijn stelbalk.

@Peter en @Arjen
De keuze voor een rijtuig uit de eerste of tweede serie is altijd discutabel, met aanpassingen is alles mogelijk. Toevallig bezit ik alleen maar rijtuigen uit de tweede serie, zodat de keuze niet zo moeilijk was.

Overigens alle op- en aanmerkingen zijn natuurlijk altijd welkom, geeft stof tot nadenken ...

groet, Rob

[Peter Wijshake]

@MaraNCS
Dank je! Al bijna 40 jaar bedenk ik me nu.... ik word oud 
Maar zonder dollen, het was absoluut niet als kritiek bedoeld; meer als goedbedoelde tip. Ik leer ook nog steeds hoor... Ik heb met open mond zitten kijken naar die kartonnen Blokkendozen van Jan. Super mooi! Zo kan het ook dus. Laatst ook nog wat goede tips gehad van Rob Bennis (over de messing deuren bij Stroomlijnmaterieel). Zo helpt de ene hand de andere. Dat is het mooie van fora als deze en bladen als Railhobby en Railmagazine (die laatste lees ik uiteraard ook  ).

@Rob
V.w.b. die oude modellen... Ik wilde graag een 'goede' mB4D hebben en ik heb meerdere (oude) kappen in mijn bezit, dus eens gekeken wat de mogelijkheden waren om ze op te waarderen. En toen kwam ik er dus achter dat het aantal klinknagels van de oude Ces overeenkomt met het aantal op de nieuwe Ces (en mC en mCv): zes i.p.v. acht (bij bijvoorbeeld de mBD). Dat aantal is dus het staande rijtje klinknagels tussen de liggende klinknagelbanden.. Maar uitgaan vanuit de nieuwe modellen maakt het modelbouwleven wel aangenamer hoor 
Zie de hier geplaatste opmerkingen ook niet als kritiek, maar wellicht kun je er wat mee. En ik volg jouw verhandelingen met veel plezier en ik 'pik' er ongetwijfeld ook weer het nodige van mee.

Groet
Peter

[Rob Moerkerken]

Benodigde kleuren
roodbruin      wagenbak bv. Vallejo Model Air 71.271 Red Brown
verkeersblauw   20 cm hoge bies onderaan langs wagenbak bv. Vallejo Model Color 70.809 Royal Blue
ijzergrijs      dak bv. Vallejo Model Air 71.053 Dark Sea Gray
gitzwart      onderstel, draaistellen bv. Vallejo Model Color 70.855 Black
lichtgrijs      wanden binnenzijde bv. Vallejo Model Air 71.276 USAF Light Gray
grafietgrijs      vloeren binnenzijde bv. Vallejo Model Color 70.995 German Grey


Snijplot
Via de website van Sleutelspoor is een snijplot in styreen leverbaar die gebruikt kan worden bij de verbouw van een Roco blokkendoos rijtuig tot werkwagen.
De snijplot bevat diverse onderdelen, zoals plaatjes voor het dichtzetten van de deuren op de kopzijde van de wagenbak, een nieuwe wand met toegangsdeur voor het open balkon en een bodemplaatje voor dat balkon.
Nu blijkt dat de toegangsdeur vanaf het open drie deurs balkon naar de gereedschapsruimte is voorzien van een dubbele deur, zal hiervoor een nieuwe wand met dubbele deuren moeten worden gemaakt. De wand met enkele deur is overigens wel bruikbaar aan de zijde met het gesloten twee deurs balkon.
Voor het dichtzetten van een deel van de ramen met staalplaten, overeenkomstig de echte gereedschapswagen, worden in de snijplot een aantal stukjes rechthoekig styreen in de maat van de ramen meegeleverd. Echter als we op foto’s van de gereedschapswagen kijken zien we dat de stalen platen slechts voor het onderste deel van de ramen zijn aangebracht. De originele bovenlichten, de ventilatie raampjes, zijn nog in tact. Hier dient dus bij het model voor een andere oplossing gekozen te worden.
Wat ontbreekt zijn een binnenwand met deur als scheiding tussen personeelsverblijf en gereedschapsruimte en iets van een interieur voor het verblijf van het personeel. Dat betekend dus zelfbouw met styreen.


Transfers
Via de website van Sleutelspoor is ook een set transfers voor een werkwagen leverbaar. Deze transfers hebben echter een foutief nummer, het aangegeven regime (de eerste twee cijfers van de UIC-nummering) is 40. Naar mijn weten hebben de tot dienstwagens omgebouwde blokkendozen dit regime nooit gehad.
Bij de invoering van de UIC-nummering, omstreeks 1966 en verplicht vanaf 1969, was het regime 30, wat overeenkomt met ‘dienstwagen met draaistellen’. Vanaf 1980 wordt het regiem nummer 30 gewijzigd in 80. De rest van de nummering met uitzondering van het controlegetal blijft ongewijzigd.
Voor dit model zal ik de transfers zelf ontwerpen en laten vervaardigen.

[Rob Moerkerken]

Aandachtspunten model gereedschapswagen
Voor alle hierna genoemde details is het wenselijk dat men de beschikbare foto’s van de gereedschapswagens er bij pakt, zodat duidelijk is hoe een en ander in model moet worden uitgevoerd.

Dak
De oorspronkelijke elektrische installatie van de mCv rijtuigen is geheel verwijderd. Het dak van het rijtuig is dan ook geheel leeg met uitzondering van de zes dak ventilatoren.
Oorspronkelijk hadden de mat.’24 rijtuigen geen dak ventilatoren. Toen echter bleek dat de luchtverversing via de kleine ventilatie raampjes onvoldoende was werden er, vanaf 1928, alsnog zogenaamde torpedo luchtkokers op de daken van zowel alle nog te bouwen alsmede alle reeds bestaande rijtuigen geplaatst.
Bij de volg rijtuigen werden de ventilatoren op regelmatige afstanden op de daken aangebracht. Echter bij de motor rijtuigen was dit niet mogelijk vanwege de aanwezigheid van de elektrische installatie op het dak en zijn de ventilatoren op onregelmatige afstanden geplaatst.
In het boek ‘Elektrische treinen in Nederland’ staat op bladzijde 50-51 een zij aanzicht tekening van een rijtuig type mCv, inclusief de dak ventilatoren. Op basis van bekende vaste maten blijkt dat de schaal van deze tekening 1:58,8 is. De positie van de dak ventilatoren is daarmee eenvoudig te bepalen. Bij de rijtuigen type mCv zijn de zes dak ventilatoren, in schaal 1:87 (h0), als volgt geplaatst:
Gemeten vanaf de dakrand staan, bij het open drie deurs balkon, de drie dak ventilatoren op een afstand van resp. 53, 81 en 94 mm. Bij het gesloten twee deurs balkon staan de drie dak ventilatoren op een afstand van resp. 54, 71 en 85 mm vanaf de dakrand.

Kopwanden
Op de beide kopwanden zijn links en rechts van de doorloop naar een volgend rijtuig stalen strippen aanwezig waar de voormalige vouwbalgen mede aan waren bevestigd.
Bij het Roco model rijtuig is dat nagebootst in de vorm van een omgekeerde U. Het horizontale deel hiervan dient te worden weggesneden. Dan blijven de twee staande strippen van 21,8 mm over. Om deze overeenkomstig het grote voorbeeld te krijgen dienen de beide strippen aan de bovenzijde te worden afgeschuind over een lengte van 2,5 mm. Aan de onderzijde dienen deze strippen te worden afgeschuind over een lengte van 0,75 mm.
Aan de zijde van het dichte twee deurs balkon is de doorloop naar een volgend rijtuig dichtgezet met een stalen plaat aan de buitenzijde. De beide naast gelegen ramen zijn in tact gebleven.
Aan de zijde van het open drie deurs balkon is de doorloop naar een volgend rijtuig dichtgezet met een stalen plaat aan de binnenzijde. Ook de beide naast gelegen ramen zijn aan de binnenzijde dichtgezet.
Als we bij het model een plaatje styreen aan de binnenzijde van deze kopwand aanbrengen, dan blijkt dat de openingen waar voorheen het glas inzat nogal prominent aanwezig is. Dat komt omdat de wanddikte bij het model rijtuig in verhouding natuurlijk nogal dik is. Met een dikte van 1,22 mm in schaal 1:87, zou dat in werkelijkheid zo’n 10,6 cm bedragen. Nu zijn de wanden en de deuren van een blokkendoosrijtuig in werkelijkheid best stevig maar niet zo dik.
We dienen dus de diepe openingen van de voormalige kopwand bij het model iets minder diep te laten lijken door de openingen op te vullen met precies passende stukjes styreen van zo’n 0,75 mm dikte.
Op de beide kopwanden zijn, aan beide zijden, opstelplaatsen/rekken gemaakt voor het neerzetten van een tweetal industriële gasflessen.
Net boven de bovenste bevestiging van de handrails voor de instap, zijn op de kopwanden, aan beide zijden, kleine vlaggen houders gemonteerd. Die zijn bedoeld voor het plaatsen van een gele vlag, ten teken dat er personeel aan boord is en er dus niet gerangeerd mag worden.
Bij het model rijtuig is geen sluitverlichting aangebracht, dat zal d.m.v. een klein geboord gaatje aan beide zijden, boven het raam, moeten worden gemaakt. Na het schilderen van het rijtuig kan m.b.v. een beetje Microscale Kristal Klear een lensje worden gemaakt.

[Rob Moerkerken]

Balkons
Bij het drie deurs balkon zijn alle drie de toegangsdeuren, aan beide zijden verwijderd. Bij de opstap treden van het balkon is de middelste trede verwijderd. Er is een stalen dubbele toegangsdeur tot de gereedschapsruimte. Aan de kopwand zijde is een (instap) handgreep geplaatst, beginnend precies aan de bovenzijde van de blauwe streep van 20 cm hoog, tot net onder de vlaggen houder. Aan de coupé wand zijde is ook een handgreep geplaatst, beginnend precies aan de bovenzijde van de blauwe streep, tot ongeveer halverwege de hoogte van het coupé raam. Op het balkon is, aan de kopwand een opstelplaats voor een aantal industriële gascilinders, deze staan in een rek en zijn vastgezet met een brede band.
Het 2 deurs balkon heeft twee toegangsdeuren met een lange handgreep in het midden. De doorloop naar een volgend rijtuig is aan de buitenzijde dichtgezet met een stalen plaat. De daarnaast aanwezige ramen op de kop van het rijtuig zijn nog aanwezig. Aan de binnenwand hangt (zichtbaar) een brandblusser.

Tussenwand tussen balkon en coupé
De tussenwand tussen het balkon en de coupé aan de zijde van het open drie deurs balkon is voorzien van een dubbele deur, zodat ook grotere gereedschappen en materialen eenvoudig in- en uitgeladen kunnen worden. De deuren zijn voorzien van een stalen plaat ter voorkoming van inbraak.
De tussen wand tussen het balkon en de coupé aan de zijde van het gesloten twee deurs balkon is ongewijzigd gebleven.

Tussenwanden in het interieur
De tussenwand tussen de coupés aan de zijde van het open drie deurs balkon is verwijderd, zodat er een ruime gereedschapsruimte van zes ramen breed kon worden gerealiseerd.
De tussenwand tussen de coupés aan de zijde van het dichte twee deurs balkon is in takt gebleven en vormt de afscheiding tussen de gereedschapsruimte en het personeelsverblijf.
De deur in de tussenwand is gebleven, wel is deze verzwaard met een stalen plaat aan de zijde van het personeelsverblijf, ter voorkoming van inbraak.

Zijwanden
Het uitlaatrooster van de gaskachel bevind zich aan de linkerzijde van het rijtuig, onder het derde raam van het personeelsverblijf, in de zijwand. Er hangen gordijntjes (vitrage) voor de ramen van het personeelsverblijf. Voor zover zichtbaar en dus zinvol zal er ook iets van een interieur moeten worden aangebracht.
Aan beide zijden van de wagenbak is, rechts naast het balkon, een vrachtbriefhouder aangebracht. Op één van de kopse kanten van het rijtuig hangt een rode knipperbol.
De ‘niet heuvelen’ rode driehoek, rechts op beide zijwanden en links op beide kopwanden.

Draaistellen
Aangezien het gaat om een tot dienstwagen verbouwde mCv, die oorspronkelijk is gebouwd in 1931 en daarmee behoord tot de 2e serie rijtuigen type mCd met de nrs.9425 - 9447 (type XII), is dit rijtuig voorzien van draaistellen type W.

Stelbalk en onderstel
Onder de rijtuigbak, aan de linker zijde, ter hoogte van de kachel uitlaat, is een rek waar tot maximaal vijf 11 kg gasflessen zijn geplaatst. Tevens zijn er onder de wagenbak een aantal rekken geplaatst voor de opslag van lange materialen zoals houten planken of balken en profielen.

Overig
Daarnaast zijn er allerlei kleine kenmerkende details, die vanaf de te bestuderen foto’s kunnen worden overgenomen.
Ook de aan te brengen opschriften kunnen van de foto’s worden overgenomen.

[Peter Wijshake]

...
In het boek ‘Elektrische treinen in Nederland’ staat op bladzijde 50-51 een zij aanzicht tekening van een rijtuig type mCv, inclusief de dak ventilatoren...

Pas op met die tekeningen hoor; ze zijn niet 100 % correct. Controleer die van de mABD maar eens; daar mist het halve raam in het reizigersgedeelte op de tekening....

[Rob Moerkerken]

Goed opgemerkt Peter, die tekeningen zijn niet helemaal correct, dat was mij ook al opgevallen.
Maar volgens mij is de positie van de dakventilatoren wel juist. Ik ben in eerste instantie uitgegaan van de genoemde tekening. Dat verschaald naar 1:87 en dat daarna vergeleken met meerdere foto's van ex mCv rijtuigen gezien vanaf de zijkant en ik heb het idee dat dit toch best wel aardig klopt, als ik kijk naar de positie van de dakventilatoren ten opzichte van de daaronder gelegen ramen.

groet, Rob