Ballast/scenery: Verdunde lijm, wat doe ik nog verkeerd

[tjibbeh]

Er zijn al meerdere topics over lijmmengsels etc., maar al vrij oud en ze hebben bij elkaar me nog niet bij het antwoord gebracht.

Ik ben de afgelopen maanden af en toe een segmentje rails aan het ballasten, of soms wat strooisel als scenery aan het aanbrengen. Op basis van dit forum, maar ook diverse Youtube kanalen etc. ben ik inmiddels bij de volgende werkwijze uitgekomen.

- Ik verdun een PVA lijm (Elmer's in dit geval) met water, tot een vrij dun mengsel (lijm:water ergens tussen 1:2 en 1:3), met een paar druppels isopropanol er bij door
- Ik heb een plantenspuit die ik vul met isopropanol waarmee ik de ballast besproei (tot het behoorlijk nat is)
- Ik breng het lijmmengsel met een plastic 'modelbouwpipet van 5 cc aan op de ballast

( Ik ben bij de Isopropanol terecht gekomen nadat ik constateerde dat afwasmiddel (in elk geval de variant in ons keukenkastje) niet tot het gewenste resultaat leidde.  )

Voor mijn gevoel gedraagt het mengsel zich nog steeds te veel als 'druppels' in plaats van een 'straaltje', zeker ook als ik het vergelijk met wat ik soms op youtube zie. Die druppels hebben ook nog steeds de neiging om bij contact met de ballast steentjes als het ware op te tillen en te verplaatsen en/of te klonteren. Het is niet zo dat het een grote rommel wordt, het eindresultaat ben ik uiteindelijk ook best tevreden mee. Alleen ik heb het gevoel dat ik iets net niet helemaal goed doe waardoor het aanzienlijk meer strijd en gedoe is dan nodig.

Zijn er mensen op dit forum die dit herkennen, hier ook mee geworsteld hebben en die - hopelijk - een gouden tip hebben?

Veel dank!

[Ronald Halma]

Tja, al jaren doe ik:

- Water in een plantenspuit maar daarin een scheutje afwasmiddel (ontspannen water)
- Mengsel houtlijm/water ongeveer 1 op 3 a 4.
- Voorspuiten met water zodat de ballast goed nat is
- Druppelen met het mengsel totdat ook dat verzadigd in de ballast(lees je ziet het echt drijven).
- met rust laten totdat het droog is wat meestal een goede dag duurt (ik gebruik zeker1 op 3).

Succes gegarandeerd Als je druppels hebt op je ballast wil de oppervlaktespanning van het water niet breken. Daarvoor heb je de IPA nodig of het ontspannen water

... met een paar druppels isopropanol er bij door

Te weinig denk ik... dat mag meer dan enkele druppels.

EDIT Het mag ook wat anders zijn dan houtlijm, principe blijft gelijk. Je moet door de oppervlaktespanning van het water heen, als dat goed gaat heb je geen last van druppels op de ballast en zal je lijmmengsel er zo inlopen.

[Frank 123]

Jaren gedaan zoals Ronald aangeeft en met prima resultaat.

[tjibbeh]

Dank voor de reacties. Ik ga eens wat meer IPA gebruiken (wel de goede soort, niet die uit de koelkast met veel hop) in het lijmmengsel.

[Ronald69]

Wat ik doe wijkt in principe niet veel af van de methode die Ronald aangeeft.

Ballasten: droog instrooien. Hierna de boel natmaken met een mix van Isopropanol met water in de verhouding 1:3, dit doe ik volgens onderstaande foto:



Daarna inlijmen met Mod Podge verdund met water in de verhouding 1:3 en deze aanbrengen d.m.v. een pipet.

[JoopSpoort]

Ik heb vaak behangplaksel in poedervorm gemengd met de ballast en en daarna met de plantenspuit (met een paar druppels afwasmiddel) besproeid. Schut of roer wel regelmatig de ballast omdat het behangpoeder de neiging heeft naar beneden te zakken.

Inmiddels gebruik ik voor de paradebaan grotendeels geen ballast meer. Soms laten ze los en komen in tussen de kunststof tandwielen van een loc terecht. Ik gebruik nu Rocoline met bedding. Voor het verweren moet ik nog wat bedenken.

[Scratchbuilt]

Voorsproeien met ontspannen water doe ik ook. Maar ipv verdunde houtlijm gebruik ik voorstrijkmiddel. Is op dikte (niet verdunnen dus) en vloeit prima. De rails druk ik op zijn plek in een vlakgetrokken (plamuurmes) rups acrylkit. Daar druk ik dan meteen de ballast in. Ik hoef dus niet de hele berg ballast te lijmen met voorstrijkmiddel maar eigenlijk alleen de toplaag.

Albert

[Klaas Zondervan]

Ik heb nog nooit isopropanol gebruikt. Alleen water in een plantenspuit, met 1 of 2 druppels afwasmiddel. Meer is niet nodig. Daarmee voorsproeien. Dan indruppelen net verdunde houtlijm of boekbindlijm, waar ik voor de zekerheid ook nog een druppel afwasmiddel in doe.

@Joop: ik snap niet hoe ballastkorrels tussen de tandwielen kunnen komen. De korrels zijn zo zwaar dat ze niet door de rijwind worden opgeblazen.

[Menno]

- Ik verdun een PVA lijm (Elmer's in dit geval) met water, tot een vrij dun mengsel (lijm:water ergens tussen 1:2 en 1:3), met een paar druppels isopropanol er bij door

Het is soms toch wel handig als er niet in allemaal onbekende afkortingen gesproken wordt. Wat is een PVA lijm?

Zelf heb ik nog nooit isopropanol gebruikt (alleen water met een paar druppels afwasmiddel) en dat het niet werkt vind ik niet zo raar: isopropanol alcohol is zeer vluchtig dus als je dat gaat vernevelen met een plantenspuit, is het meeste ruimschoots verdampt voordat het je oppervlak bereikt.

[Frans Peeters]

Wat betekent PVA-lijm?
Polyvinylacetaat-lijm (PVA-lijm), ook wel witte houtlijm of schoollijm genoemd is de meest voorkomende houtlijmsoort. Het zijn de bekende witte en gele houtlijmsoorten die vaak door professionele timmermannen wordt gebruikt.

En voor de modelbouwer vind je dat dus ook terug in boekbinderslijm of in Mod Podge of voorstrijk of ...

[JoopSpoort]

Ik heb nog nooit isopropanol gebruikt. Alleen water in een plantenspuit, met 1 of 2 druppels afwasmiddel. Meer is niet nodig. Daarmee voorsproeien. Dan indruppelen net verdunde houtlijm of boekbindlijm, waar ik voor de zekerheid ook nog een druppel afwasmiddel in doe.

@Joop: ik snap niet hoe ballastkorrels tussen de tandwielen kunnen komen. De korrels zijn zo zwaar dat ze niet door de rijwind worden opgeblazen.

Dat weet ik ook niet Klaas, ik vermoed dat het daardoor komt. Maar op een gegeven moment waren twee tandwielen beschadigd waardoor je a.h.w. geluid van vierkante wielen hoorde. Tandwielen vervangen in een Roco NS1100 wil nog wel, maar in de vIRM van Rivarossi is toch wel een ding.

[Sikko]

Om de PVA-lijm te verdunnen kun je ook ervoor kiezen om glassex te gebruiken in plaats van water. Dat droogt namelijk veel sneller en vloeit veel beter dan water. Idem met het voorsproeien van de ballast.

[Hendrik Jan]

1deel Pva-lijm, 3 delen water en een paar druppels afwasmiddel.

-Ballast vormgeven. tussen de bielzen.
-ballast natmaken met een plantenspuit gevuld met iso-propanol of (voordeliger) bio-ethanol. Niet vol erop spuiten, maar erboven vernevelen!

- meteen hierna het lijmmengsel indruppelen met een pipet.

Werk in kleine stukjes tijdens het verlijmen. Anders is de alcohol al verdampt voordat je de lijm aanbrengt.

Ik doe het al jaren zo en het gaat altijd goed.

Groeten
Hendrik Jan

[tjibbeh]

Jemig, wat een reacties, dank allemaal. Ik concludeer in elk geval dat mijn aanpak en de 'ingrediënten' op zich wel goed zijn, denk dat ik vooral dus nog wat meer moet testen met andere verhoudingen.

[Ronald Halma]

Nogmaals; zorg dat het water "ontspant".... afwasmiddel werkt prima, Isopropyl ook. Als die ontspanning er is is het ballasten kinderspel. En of je 1 op 4 lijm doet of 1 op 3; drogen doet het wel. Maar het moet wel in je ballastbed kunnen en daar is de ontspanning voor nodig