Almere Centraal: een H0 zolderbaan op 6x5m

[MetalForever]

Hallo

Mijn nieuwe huis is eindelijk een beetje op orde dus nu is het tijd voor het volgende project. Een grote modelbaan op zolder. De beschikbare ruimte is grofweg 6,5m bij 5m. Almere Centraal wordt modelbaan in H0 (2-rail) naar Nederlands voorbeeld, tijdperk IV-VI. De nadruk ligt op rijden en niet op een waarheidsgetrouwe weergave van de werkelijkheid. Ik heb in mijn jeugd al twee keer een kleine modelbaan gebouwd, dit wordt de eerste keer dat ik een grote modelbaan ga bouwen. Ik heb een tijdje terug al een testbaantje gebouwd om ervaring op te doen met bouwen van een digitaal aangestuurde modelbaan.


Het zichtbare gedeelte


Schaduwstation 1 (onderste laag)


Schaduwstation 2 (tussenlaag)


Bovenkant klimspiraal (niet zichtbaar)

De opzet is een dubbelsporige hoofdbaan met een groot station (Almere Centraal), gelegen tussen twee schaduwstations. Verder is er een enkelsporige zijlijn naar een klein station (Almere Zuid) voor zowel reizigers als goederen. Aan hoofdlijn bevindt zich nog een (op dit moment naamloze) halteplaats. De baan zal worden aangestuurd met Koploper waarbij Koploper het merendeel van de treinbewegingen in automatisch bedrijf voor zijn rekening zal nemen. De gebruikte rails wordt Roco Line (zonder ballastbed).

De treinen zullen een mix zijn van getrokken reizigerstreinen, treinstellen (intercity’s en stoptreinen) en goederentreinen. Alleen de kleine stoptreinen (Plan V, Flirt, GTW) zullen het kleine station aandoen, samen met korte goederentreinen.

Het hoofdstation bestaat uit acht sporen. De bovenste vier sporen zijn de primaire perronsporen met een perronlengte van bijna 3 meter. Het vijfde perronspoor is verdeeld in twee gedeeltes om zo op één spoor twee korte treinen van de zijlijn tegelijkertijd te kunnen afhandelen. Naast dit perronspoor ligt een spoor dat zal worden gebruikt om perronspoor 5 te bereiken als één van de twee delen bezet is en om de locomotieven van de goederentreinen (de laatste 2 sporen) te laten omlopen. De twee goederensporen zijn beide ruim 3 meter lang.

Aan beide zijdes van het station liggen uitgebreide wisselstraten, dit heb ik gedaan zodat diverse treinen tegelijkertijd kunnen aankomen of vertrekken zonder elkaar in de weg te zitten. Het ziet er misschien erg druk uit zo maar het geeft mij wel de mogelijkheid om lekker te spelen met de goederentreinen terwijl Koploper op de hoofdbaan zijn gang gaat.

Het kleine station bestaat uit twee kopsporen voor reizigerstreinen (links) met ernaast een spoor voor een korte goederentrein met omloopspoor. Hier zit ook de aansluiting naar de laad/los-sporen.

De verbindingssporen tussen de twee schaduwstations zorgen ervoor dat een trein die via de ene klimspiraal uit zicht is verdwenen niet per sé ook weer via die klimspiraal tevoorschijn hoeft te komen. Het verbindingsspoor bij het onderste schaduwstation zorgt ervoor dat ik tijdens de bouwfase toch al snel rondjes kan rijden met mijn treinen. Verder is dit spoor ook erg handig bij het testen van de werking van het schaduwstation.

Het grote grijze vak linksonder is de trap (tegen de klok in omhoog), de twee grijze vakken aan de rechterkant zijn het schuine dak, ertussen zit een dakkapel waardoor ik daar meer ruimte beschikbaar heb. De klimspiraal heeft twee omwentelingen tussen elke laag, dit is op deze plaatjes niet goed te zien.

Het ‘speel’ aspect zal vooral in het goederengedeelte liggen. Het idee is dat er enkele lange goederentreinen zijn met elektrische tractie. Deze komen binnen op één van de twee goederensporen van het hoofdstation waarna de elektrische loc zal worden afgerangeerd. Hierna zullen dieselloc’s de trein in delen naar het kleine station brengen en daar op de laad- en lossporen plaatsen. Na enkele tijd worden de delen weer naar het hoofdstation gebracht, gekoppeld en met een elektrische loc de hoofdbaan op gestuurd. De rangeerbewegingen die hierbij komen kijken wil ik grotendeels handmatig gaan doen.

Ik hoor graag jullie mening over dit ontwerp. Hebben jullie op- of aanmerkingen?

Thymen

[Frans Peeters]

Ambitieus plan.

Naar mijn mening zijn er nog enkele aansluitingen in het zichtbaar gedeelte die "nergens" naar toe lopen:
- rechtsboven 2 sporen uit het station

Succes met het bouwen

[MetalForever]

Die sporen zijn opstelsporen, ik kon alleen geen stootjuk in de Roco Line bibliotheek vinden. Ik heb het plaatje aangepast, hopelijk is het zo duidelijker.

[Dave.......]

Leuk, ook een modern tijdperk!

[Erik]

Wat een baanplan zeg met al die sporen
Ik ben benieuwd hoelang je erover doet om deze grote baan te maken en ik ben ook benieuwd naar de foto's van de opbouw.
Heel veel plezier en succes

Erik

[OlivierV]

Ik had wel het station wat schuin gelegd en de linker wisselstraat met ruimere bogen uitgevoerd, want dit is geen gezicht eerlijk gezegd... Verder zit de basis van het plan wel goed in mekaar.

[Daan!]

Allereerst moet ik even zeggen dat je een prachtige ruimte hebt! Je hebt een hoop rails, kunt lange treinen kwijt en hebt een hoop rijmogelijkheden. Wat betreft dat laatste; denk goed na of je die ook gaat gebruiken en dus nodig hebt.

Ik heb enkele opbouwende kritieken:
1. Je hebt onder je Almere Centraal drie opstelsporen gelegd. Hoe en waarvoor ga je die gebruiken? Wil je treinen vanuit daar laten starten of zijn ze bedoelt om treinen te laten bijplaatsen? Het laatste is namelijk in 1:1 op grote stations het geval. Daar worden treinen net buiten het station gestald na de ochtendspits om ze 's middags weer bij te plaatsen in de middagspits. Deze opstelsporen liggen daarom tussen de sporen in.
Voorbeeld:
Stellen 9401 en 9402 komen binnen als trein richting Groningen op Almere op spoor 1. Het is einde spits (10u) en stel 9402 blijft achter op Almere. De 9401 vervolgt zijn reis en als deze weg is wordt de 9402 gestald tussen de sporen 2 en 3. 's Middags wordt de 9402 neergezet langs het perron op spoor 4 of 3. De 9401 komt uit Groningen en koppelt achterop de 9402.
Deze casus is met de huidige techniek nog enigszins lastig na te bootsen, maar dat zal niet heel lang meer duren. Met getrokken treinen is het wel makkelijk na te bootsen. Ik zou daarom een rangeerterrein links in de tekening aanleggen en de sporen onder je station laten vervallen.

2. Je hebt een enorme wisselstraat zowel links als rechts van je perron aangelegd. Dat ziet er enorm vet uit. Maar bedenk wel hoe dit in de praktijk werkt! Houd je het overzicht nog wel als treinen zich snel opvolgen? Hou je nog wel voldoende capaciteit over?
Persoonlijk zou ik kiezen voor een DSSU-station. Voor veel treinliefhebbers misschien vloeken in de kerk, maar het heeft wel een aantal voordelen waarover je kunt nadenken. Een simpele wisselstraat zorgt er namelijk voor dat je overzicht houdt en snel je station kan in en uitrijden waardoor treinen elkaar sneller kunnen opvolgen. Het aantal treinen wat je dus tegelijkertijd kunt laten rijden, stijgt.
Heel simpel voorbeeld:
Zorg dat je vanuit iedere richting twee perronsporen kunt bereiken met daartussenin een doorgaand goederenspoor. De sporen die aan het middenperron komen te liggen, zou je kunnen verbinden met elkaar waardoor keren mogelijk wordt. Dus samengevat:
Spoor 1: Intercityspoor richting Zwolle
Spoor 2: Doorgaand goederenspoor richting Zwolle
Spoor 3: Sprinterspoor richting Zwolle
Spoor 4: Sprinterspoor richting Amsterdam
Spoor 5: Doorgaand goederenspoor richting Amsterdam
Spoor 6: Intercityspoor richting Amsterdam
Spoor 7: Kopspoor voor treinen uit Almere Zuid
Hierdoor wordt het mogelijk om treinen elkaar kort te laten opvolgen zonder het overzicht kwijt te raken. Casusje: Als eerste komt de intercity richting Zwolle aan en stopt op spoor 1. Vervolgens komt de sprinter aan op spoor 3. Daarachter rijdt de goederentrein uit richting Zwolle en deze passeert de intercity en sprinter over het doorgaande spoor. Vervolgens vertrekken de intercity en sprinter. In het schaduwstation kun je een soortgelijke situatie laten voordoen. Hierdoor krijg je een afwisselende treinenloop.

[MetalForever]

Bedankt voor de reacties.

Ik ben benieuwd hoelang je erover doet om deze grote baan te maken en ik ben ook benieuwd naar de foto's van de opbouw.

Ik verwacht hier minstens 3 jaar mee bezig te zijn, vandaar ook de mogelijkheid om op het onderste niveau rondjes te rijden. Dan kan er toch al iets rijden tijdens de bouw. Misschien dat ik dat voor het 2e schaduwstation (tijdelijk) ook doe. Ik zal zeker een verlag van de bouw hier plaatsen.

Ik had wel het station wat schuin gelegd en de linker wisselstraat met ruimere bogen uitgevoerd, want dit is geen gezicht eerlijk gezegd...

Ik ben zelf ook nog niet helemaal tevreden met die wisselstraat. Het idee is om, als ik eenmaal toe kom aan het plaatsen van het hoofdstation, nog wat met geheel ga schuiven. Ik vind het lastig om in WinRail met zo'n hoeveelheid sporen een mooie lichte boog in het geheel te krijgen.

Ik heb enkele opbouwende kritieken:
1. Je hebt onder je Almere Centraal drie opstelsporen gelegd. Hoe en waarvoor ga je die gebruiken? Wil je treinen vanuit daar laten starten of zijn ze bedoelt om treinen te laten bijplaatsen? Het laatste is namelijk in 1:1 op grote stations het geval. Daar worden treinen net buiten het station gestald na de ochtendspits om ze 's middags weer bij te plaatsen in de middagspits. Deze opstelsporen liggen daarom tussen de sporen in.
Voorbeeld:
Stellen 9401 en 9402 komen binnen als trein richting Groningen op Almere op spoor 1. Het is einde spits (10u) en stel 9402 blijft achter op Almere. De 9401 vervolgt zijn reis en als deze weg is wordt de 9402 gestald tussen de sporen 2 en 3. 's Middags wordt de 9402 neergezet langs het perron op spoor 4 of 3. De 9401 komt uit Groningen en koppelt achterop de 9402.
Deze casus is met de huidige techniek nog enigszins lastig na te bootsen, maar dat zal niet heel lang meer duren. Met getrokken treinen is het wel makkelijk na te bootsen. Ik zou daarom een rangeerterrein links in de tekening aanleggen en de sporen onder je station laten vervallen.

2. Je hebt een enorme wisselstraat zowel links als rechts van je perron aangelegd. Dat ziet er enorm vet uit. Maar bedenk wel hoe dit in de praktijk werkt! Houd je het overzicht nog wel als treinen zich snel opvolgen? Hou je nog wel voldoende capaciteit over?
Persoonlijk zou ik kiezen voor een DSSU-station. Voor veel treinliefhebbers misschien vloeken in de kerk, maar het heeft wel een aantal voordelen waarover je kunt nadenken. Een simpele wisselstraat zorgt er namelijk voor dat je overzicht houdt en snel je station kan in en uitrijden waardoor treinen elkaar sneller kunnen opvolgen. Het aantal treinen wat je dus tegelijkertijd kunt laten rijden, stijgt.
Heel simpel voorbeeld:
Zorg dat je vanuit iedere richting twee perronsporen kunt bereiken met daartussenin een doorgaand goederenspoor. De sporen die aan het middenperron komen te liggen, zou je kunnen verbinden met elkaar waardoor keren mogelijk wordt. Dus samengevat:
Spoor 1: Intercityspoor richting Zwolle
Spoor 2: Doorgaand goederenspoor richting Zwolle
Spoor 3: Sprinterspoor richting Zwolle
Spoor 4: Sprinterspoor richting Amsterdam
Spoor 5: Doorgaand goederenspoor richting Amsterdam
Spoor 6: Intercityspoor richting Amsterdam
Spoor 7: Kopspoor voor treinen uit Almere Zuid
Hierdoor wordt het mogelijk om treinen elkaar kort te laten opvolgen zonder het overzicht kwijt te raken. Casusje: Als eerste komt de intercity richting Zwolle aan en stopt op spoor 1. Vervolgens komt de sprinter aan op spoor 3. Daarachter rijdt de goederentrein uit richting Zwolle en deze passeert de intercity en sprinter over het doorgaande spoor. Vervolgens vertrekken de intercity en sprinter. In het schaduwstation kun je een soortgelijke situatie laten voordoen. Hierdoor krijg je een afwisselende treinenloop.

Daan, bedankt voor jouw uitgebreide reactie. De drie sporen onder het station zijn bedoeld als omloop spoor (spoor 6) en goederensporen (7 en 8 ) zoals bijvoorbeeld in Amersfoort gebeurd. Op de goederensporen komen goederentrein binnen die daarna in delen naar Almere Zuid worden gebracht. Na het laden/lossen worden ze op deze sporen weer tot één lange trein gecombineerd waarna ze richting schaduwstation vertrekken.

Ik ga Koploper gebruiken voor de aansturing van de baan dus het overzicht bewaren over de wisselstraten zit wel goed denk ik. Jouw idee voor een DSSU klinkt erg interessant, ik ga hier zeker mee puzzelen.

Thymen

[Rik]

He Thymen!

Een heftig baanplan heb je gemaakt, maar er zitten lekker veel speel- en rijmogelijkheden in, ik denk dat dit wel echt iets voor jou is. Het enige wat ik zou opmerken is dat de scherpe bocht in het station iets minder scherp zou mogen, zoals anderen ook al opmerkten. Dit ziet er uiteindelijk fraaier uit, en zorgt er ook voor de lange rijtuigen iets minder in de knoop komen met je perrons. Al zal het strakker trekken van die bocht je wel ietsje perronlengte kosten. Maar je zegt zelf ook al dat je hier in de praktijk ook nog wat mee wil gaan schuiven.
Leuk project in ieder geval, en leuk om te zien dat je weer met treintjes bezig bent!

Groetjes, Rik.

[Daan!]

Thymen,

Vraag je bij elke wissel die je legt heel goed af of die functie niet door een andere wissel al wordt vervuld. Daar zitten er wel een aantal van in je baanplan. Maak eerst een dienstregeling en dan een wisselstraat.  Dan weet ik zeker dat je een aantal wissels kan laten vervallen.

Wissels zijn potentiële storingsbronnen. Zeker als ze dicht op elkaar zitten.