Hasetalbahn, Haselunne, Emsland

[Hans Reints]

2e poging “Eisenbahnfreunde Hasetal e.V.”


001 Onderweg met de “Eisenbahnfreunde Hasetal e.V.”

1970 is het jaar waarop de DB het reizigersvervoer op de voormalige Bahnstrecke (spoorlijn) Meppen-Haselünne staakte. 18 jaar later, in 1988, is er dankzij de “Eisenbahnfreunde Hasetal e.V.” weer personenverkeer (zij het toeristisch) mogelijk tussen de stations van Meppen en die van het Oldenburgse Essen.
In de toenmalige Pruisische provincie Hannover werd op 12.8.1888 het eerste traject van de  " Großherzogtum Oldenburger Staatseisenbahn " (GOE),tussen Essen (Oldenburg).en Löningen in gebruik genomen. Op 13.10.1894 volgde het traject Meppen – Haselünne. Dit gedeelte kwam in dienst als de districtsspoorweg Meppen-Haselünner Bahn (MHE). Op 15.5.1902 gebeurde het zelfde  met het traject Haselünne- Herzlake (MHE). De openstellingen volgde elkaar snel op zodat op 01.9.1907 het traject Löningen - Lewinghausen (GOE) in gebruik genomen kon worden.
Op 01.4.1920 ging het traject Essen(Oldb) - Lewinghausen over van de GOE naar de Deutsche Reichsbahn (DR), met ED/RBD Münster. Na de oorlog, op  07.9.1949, ging het traject tussen Essen (Oldb) en Lewinghausen van de Deutsche Reichsbahn DR over naar dat van de Deutsche Bundesbahn (DB), met BD Münster. In december 1975 ging het traject Lewinghausen - Löningen van DB naar de MHE. Het zelfde gebeurde op 22.8.1979 met het traject Löningen - Essen(Oldb). Op de eerste dag van1993 ging de volledige lijn Meppen - Essen (Oldb) van de MHE over naar de “Kreisbahn Emsländische Eisenbahn (EEB)”, de huidige exploitant van de lijn.
Na het verlaten van de centrale werd ook onze locomotief in 1971 werkloos. In die tijd was de museumspoorweg "Dampfeisenbahn Weserbergland e.V" geïnteresseerd in deze locomotief, kocht hem in 1973 en zette hem na een algemene inspectie bij de BW Hannover in voor zijn museumtreinen op de lijn Rinteln – Stadthagen van de Rinteln-Stadthagen Bahn (RstE). We weten hoe het verhaal verder gaat: Kort na de oprichting van de vereniging had de Eisenbahnfreunde Hasetal e.V. het bijzondere geluk om deze locomotief en vijf wagons van de stoomtrein Weserbergland te kopen. In 1988 werd de trein overgebracht naar Haselünne en vervolgens opgeknapt tot bedrijfsklare staat. Inmiddels heeft de Eisenbahnfreunde Hasetal e.V. Haselünne de stoomlocomotief "NIEDERSACHSEN", Henschel type "Bismarck" gerestaureerd om deze als onmiskenbaar en regionaal cultureel element te behouden. In de bijbehorende locomotiefloods werden ook warmtestralers geïnstalleerd. Hier investeert Europa in plattelandsgebieden met de maatregel: "LEADER" met een EU-financiering van 12.453,84 euro. Deze maatregel ondersteunt de samenwerking en het initiëren, organiseren en uitvoeren van projecten voor duurzame ontwikkeling in plattelandsgebieden ("LEADER-regio").





MEPPEN
De lijn begint bij het DB-station “Meppen”. Sinds 1954 gaat de lijn in noordelijke richting en gaat, deels op een vrij hoge dijk, naar het terrein WTD 91 van het “Militair Technisch Bureau 91 voor Wapens en Munitie” , ook wel de testlocatie genoemd van de Duitse Bunderwehr. Achter het station van “Vormeppen”, waar tegenwoordig de locomotievenloods van de Emslandbahn staat, en die aan beide zijden door de testlocatie wordt omsloten, loopt de lijn enkele kilometers door het “Spergebied” voordat hij bij “Bokeloh” weer het open veld bereikt. Hier wordt het oude tracé voortgezet. Tot 1954 liepen de sporen in een boog door enkele wijken van Meppen, maar met de geplande aanleg van het “Eems-zijkanaal” werd de spoorlijn naar het noorden verplaatst, daar het bestaande zijspoor naar de schietbaan van WTD91 al was voorzien van bruggen over dit kanaal.

Haselünne
Langs open velden en enkele dorpen gaat de route verder naar Haselünne. De ruime opzet van het station met de vele los en laadsporen onthullen onmiddellijk dat dit het voormalige centrum van de spoorbewegingen moest zijn geweest. Tegenwoordig is het stationsgebouw een kunstacademie, en de locomotievenloods wordt gebruikt door de “Eisenbahnfreunde Hasetal e.V.”


003 Locomotieven loods en werkplaats in Haselunne (HR)

Herzlake
Ongeveer 10 km verderop wordt Herzlake bereikt, hoewel het dorp sinds 1989 niet meer over een doorgaandspoor beschikt, bij de heraanleg van de rondweg werd ook het tracé van de MHE, dat eerder met een boog door het dorp liep, volledig aan de noordkant van de rondweg terug gelegd
Omdat het dorp de spoorlijn wilde behouden, werd er een zijlijn aangelegd naar het oude station, waar vandaag de dag nog regelmatig goederenverkeer ontvangt.

De lijn loopt parallel aan de Bundesstraße 213 en het stationsgebouw van het voormalige overstapstation Lewinghausen bestaat nog steeds als woongebouw. Naast het doorlopende hoofdspoor zijn er geen andere sporen meer. Bij de remise Helmighausen is het laadspoor ten oosten van de districtsweg nog aanwezig. In de omgeving van Löningen werd in 2010 het hele spoorsysteem gewijzigd vanwege uitgebreide wegenbouwwerkzaamheden. Voor het stationsgebouw werd een nieuw perronspoor aangelegd op het doorlopende hoofdspoor, terwijl de goederensporen werden herbouwd ter hoogte van een veevoederfabriek buiten het dorp (Löningen Gbf). Na een totaal van 52,2 km word de DB-lijn Osnabrück-Oldenburg in Essen (Oldb) bereikt.

[Hans Reints]

MATERIEEL van de  EHH


004 Stoomlocomotief NEDERSAKSEN: NVR 90 80 0089 989-2 D-EHH
C gekoppelde natte tenderlocomotief
Fabrikant: Henschel & Sohn, Kassel Locomotief
Type: Bismarck Fabrieksnummer: 19248
Bouwjaar: 1922
Type: Cn2't
Dienstgewicht: 42000 kg Lengte over buffers: 9200mm
Aangegeven vermogen: 400 PSi
Maximale snelheid: 45 km/u
Diameter aandrijfwiel: 1100 mm
Roosteroppervlak: 1,36 m2
Verwarmingsoppervlak: 55,67 m2
Overdruk ketel: 13 bar
Watervoorziening: 6 m3
Kolentoevoer: 1,6 t

De geschiedenis van de HENSCHEL “BISMARCK 19248”
(onderzocht en geschreven door Holger Jansen)
Bijna elke Duitse locomotieffabriek had in die tijd wel een C gekoppelde tenderlocomotief in de aanbieding. Bij de firma Jung was het o.a. het type "Pudel", bij Hohenzollern was er de "Crefeld" (oud & nieuw), de vele Pruisische T3's, en natuurlijk de "Bismarck" van Henschel. Volgens de leveringslijst werd de eerste “Bismarck” in 1904 gebouwd. Na de eerste afleveringen kwamen er div verbeteringen aan de machine ,de ketelpositie werd vergroot en zij kregen een Heusinger-besturingssysteem. Er werd onderscheid gemaakt tussen de Bismarck-typen "oud" en "nieuw". De Henschel stoomlocomotieven genoten een wereldwijde reputatie en werden gewaardeerd om hun bedieningsgemak en grote robuustheid. Het was dan ook niet verwonderlijk dat je de “Bismarck” als mijnlocomotief, bij particuliere spoorwegmaatschappijen en als fabriekslocomotief in de voormalige DDR kon tegen komen! Helaas heeft de modelspoorindustrie dit interessante type locomotief nog niet ontdekt en dat is de reden dat dit type locomotief ontbreekt op de meeste modelspoorbanen. We komen haar wel tegen bij verschillende museumspoorwegorganisaties


005 Helaas is er geen foto uit de begintijd van de Haselunner 19248 bewaard gebleven. Wel is er een plaatje van haar zuster met een lager fabrieksnummer, 19247/1922, voorhanden. Welke dienst doet bij de “Harkortsche Bergwerkgesellschaft” in Haspe voor dienst in de kolenmijn van Trappe, Wetter-Silschede.  Naast de olielantaarns is het interessant dat de locomotief geen luchtpomp heeft, hoewel de bevestigingen aan de ketel beschikbaar zijn. Foto Holger Jansen


006 Diesellocomotief V32: NVR 90 80 3442 001-4 D-EHH
(LOK 5 van de voormalige olieraffinaderij Emsland)
Fabrikant: Klöckner Humbold Deutz AG, Keulen
Locomotief type: MS 320 C Fabrieksnummer: 57145
Bouwjaar: 1960
Type: C-d/h
Vermogen: 320 pk (6-cil. dieselmotor); 750 tpm
Leeggewicht: 38000 kg Dienstgewicht: 42350 kg
Maximumsnelheid: 30 km/u manoeuvreren; 55 km/h
Lengte over de buffers (LüP): 8840 mm
Maximale breedte: 3000 mm
Maximale hoogte: 4070 mm
Dikte: 1435 mm
Wieldiameter: 1,10 m
Trekkracht: 1600 t
De in 1960 door Klöckner-Humboldt-Deutz vervaardigde diesellocomotief (fabrieksnummer 57145) werd rechtstreeks vanuit de fabriek aan de toenmalige "Gewerkschaft Erdöl-Raffinerie Emsland, Lingen-Holthausen" geleverd en wordt sindsdien zonder onderbreking met bedrijfsnummer 5 ingezet in het ketelwagenverkeer op het fabrieksterrein aldaar. In het 2e kwartaal van 2009 heeft de directie van de raffinaderij de vereniging laten weten dat zij een nieuwe locomotief wilde aanschaffen waardoor locomotief 5 overbodig werd en of de vereniging belangstellind had in de overname van de loc? Op 9.7.2009 is het overname contract tussen de raffinaderij en het bestuur van de vereniging ondertekend. Een kleine maand later, op 20.8.2009, werd de nieuw aangeworven locomotief met locomotief "EMSLAND III" van de Emslandbahn van Lingen naar Haselünne overgebracht. De daaropvolgende algemene inspectie werd op 30.9.2010 met de afgifte van het keuringscertificaat afgerond. Na de vereiste afnamerit door EBO werd op 13.6.2012 de toelating bevestigd. Hierdoor kon het verantwoordelijke ministerie in Hannover de exploitatievergunning afgegeven. (Tekst: Jochen Vollmer, bewerkt door Hans Reints)


007 Diesellocomotief V23: NVR 90 80 3440 019-8 D-EHH (tussen de Niedersachsen en de V32)
Fabrikant: Klöckner Humbold Deutz AG, Keulen
Locomotief type: T4M525 R, aanduiding vanaf 1955 KS230B
Fabrieksnummer: 55880 Bouwjaar: 1954
Type: B-d/h
Vermogen: 230 pk
Bruto gewicht: 28000 kg
Maximale snelheid: 30 km/u manoeuvreren; 50 km/h
Lengte over buffer (LüP): 7490 mm
Maximale breedte: 3120 mm
Maximale hoogte: 3450 mm
Diameter aandrijfwiel: 850 mm
Wielbasis: 2650 mm
Aandrijving: Stangaandrijving
Deze locomotief van hetType Deutz T4M525R werd op 29.11.1954, onder fabrieksnummer 55880, afgeleverd aan het Britse Rijnleger in Mönchengladbach. Ze kreeg daar het nummer "RTC 225.691" en werd gestationeerd in Grobbendonk-Herentals (België). In 1967 werd ze waargenomen in de legerplaats Viersen en in 1970 en 1971 deed ze haar werk in Wulfen. Hierna verhuisde zij nog een keer naar Gütersloh waar zij na de sluiting van de kazerne in 1993 buitendienst werd gesteld. Na haar “dienst” periode ging de "RTC 225.691" als "Dormum V2", samen met een soortgelijke zusterlocomotief, dienst doenbij de Museumsbahn Küstenbahn Ostfriesland (MKO) en trok de museumtreinen op de route Norden – Hage – Dornum. Toen in 2004 de locomotief te koop werd aangeboden besloot de “Eisenbahnfreunde Hasetal” de goed onderhouden locomotief in bedrijfsklare staat over te nemen en de naam "V23" van de EH . Op 31.10.2004 is de V23 op eigen kracht vanuit het noorden naar Haselünne gereden om daar de stoomlocomotief "Niedersachsen" af te lossen.(Tekst en foto's: H. Jansen en bewerk door Hans Reints)

[Hans Reints]

Wagens en Rijtuigen


008 EHH 1 : AL 1919.305 K , SNCF K 1 293, NVR 49 80 D-EHH 1200 264-4 G10
Type Gw: 2-assige gesloten wagen;
w: minder dan 15 t laadgewicht
leeg gewicht 10980 kg
lengte 9,3 m laadruimte 20,8 m laadlengte 7,7 m
De wagen werd in 1913 gebouwd door Waggon- und Maschinenfabrik AG in Bautzen.
Het is niet bekend aan welke spoorwegmaatschappij het destijds is geleverd. Wat wel zeker is, is dat het lange tijd in Frankrijk werd gebruikt. Dit is te zien aan de metalen platen met gegraveerde letters, die op beide stelbalken aanwezig zijn. Volgens onderzoek van Jean-Daniel Muller uit Metz kwam de wagen na het einde van de Eerste Wereldoorlog naar Frankrijk als wapenstilstandslevering (herstelbetalingen) en kreeg het bedrijfsnummer AL 1919.305 K (AL staat voor Alsace et Lorraine en K voor geslotenwagen), Bij de oprichting van de SNCF in 1938 werd de SNCF omgenummerd tot SNCF K 1 293. Tijdens de 2e wereldoorlog werd de wagen door de DR ingelijfd, net als al het AL-rollend materieel. De montage achteraf met de zijdelingse diagonale stutten (eindoverspanning van het carrosserieframe) zal waarschijnlijk ook in deze periode worden geplaatst. In deze context kreeg de wagen dus, althans theoretisch, een Duits nummer. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog zou de wagen terugkeren naar de SNCF, maar hij bevond zich in de Brits-Amerikaanse zone en kon daarom niet worden gedetecteerd door SNCF-functionarissen. De wagen werd door de bezetter behouden wegens gebrek aan materieel en bleef dus in Duitsland. Na de omschakeling bij de voormalige, van smalspoor naar normaalspoor, werd het rijtuig in 1940 als terreinwagen bij het station van Sögel geplaatst. Na opheffing van de Hümmlinger Kreisbahn is de wagen per dieplader over de weg uit Sögel naar Haselünne vervoerd. Hier in Haselünne vond de ombouw plaats naar water en fietsenwagen. Voor de watervoorziening van de “Niedersachsen” werden twee watertanks van elk 1957 cbm in de wagen geïnstalleerd. De overgebleven ruimte kan worden gebruikt voor het vervoer van fietsen. Met het , in 1993, installeren, van het "Knorr KE" luchtremsysteem kon de ombouw worden afgesloten..(Tekst: Jochen Vollmer, bewerkt door Hans Reints)


009 SNCF- K 293 358,  EHH 3: NVR 49 80 D-EHH 1200 265-1 G10
Type Gw: 2-assige geslotenwagen;
w: minder dan 15 t laadgewicht leeg gewicht 8470 kg
lengte 9,3 m laadruimte 20,8 m²
laadlengte 7,7 m
fabrikant en bouwjaar van de wagen zijn onbekend. Deze wagon werd ook geëxploiteerd door de Franse Staatsspoorwegen (SNCF). Het bedrijfsnummer daar was K 293 358 en is nog steeds terug te vinden op de stelbalk. Het is niet mogelijk om vast te stellen wanneer de wagen naar Frankrijk is gekomen (als herstelbetalingen na de 1e wereldoorlog?) en wanneer hij is teruggekeerd naar Duitsland. Voor zover nu bekend, kwam de wagon na de ombouw van de Hümmlinger Kreisbahn naar normaalspoor naar Werlte, waar hij door de HKB-spoorwegonderhoudsafdeling als materiaalwagon werd gebruikt; daarna stond hij lange tijd in Sögel afgesteld. In 1993 kwam hij met een dieplader over de weg naar Haselünne en werd overgenomen door de Spoorwegvrienden. Gesloopt tot op het metaal werd hij volledig herbouwd in de locomotievenloods in Haselünne en is sinds april 1996 in dienst als goederenwagon voor het vervoer van fietsen.(Tekst: Jochen Vollmer)



010 EHH 5 : KPEV, BE 406, NVR 49 80 D-EHH 1200 266-9 G10
Type: Gw
w: minder dan 15 t laadgewicht leeg gewicht 8470 kg
Fabrikant/bouwjaar v.d.Zypen,Düsseldorf/1911
Wielbasis 4,5 m
Laadgewicht/laadlimiet 14,5 t/15,0 t
Laadruimte/laadlengte 21,3 m²/ 7,9 m
LüP 9,6 m
Leeggewicht 8490 kg
Goederenwagen 5 is, evenals de goederenwagens 1 en. 3, gelijk aan het type wagen met plat dak dat tot aan de 1e wereldoorlog door alle voormalige Duitse staatsspoorwegen in grote aantallen volgens uniforme criteria werd aangeschaft. Zij staan bekent als type G10. Oorspronkelijk waren zij uitgerust met spaakwielen, stangbuffers en in veel gevallen ook met een hoog remmershuisje. Tegen het einde van de jaren '20 van de vorige eeuw verloren de meeste G10 hun schijfwielen en hulsbuffers. Door de gestaag toenemende treklasten en snelheden kregen de G10-en luchtremmen zodat tot ver in de jaren ’60 mee konden in het goederenwagen vervoer. Na het uitfaseren van de G10 hebben nog heel wat wagens het tot ver in de jaren 80 uitgehouden als terrein en/of dienstwagen.
Wagen 5 werd in 1911 gebouwd door v.d. Zypen & Charlier in Düsseldorf voor de Koninklijke Pruisische Spoorwegadministratie (KPEV). Na zijn tijd bij de KPEV en DRG werd na de 2e wereldoorlog de wagen toegewezen aan de Bentheimer Eisenbahn AG en kreeg daar het nummer BE406. Helaas is bij de BE geen nadere informatie over de 406 te krijgen. Zeker is wel dat in de BE tijd de wagen zijn remmershuisje en de luchtrem verloren is. In 1983 is de 406 officieel door de BE in het BW Neuenhaus terzijde gesteld. Voordat de BE van Neuenhaus naar Nordhorn verhuisde is de BE406 in september 1998 aan de EHH overgedragen .  De EHH 5 is op 18 december 1998 per dieplader van Neuenhaus naar Haselünne gegaan. In de werkplaats werd de houten carrosserie gesloopt, het frame gezandstraald en de wagen volledig herbouwd. Na acceptatie door de Chief Operations Manager van de Emsländische Eisenbahn GmbH kon op 18 mei 1999 de wagen als EEH nr. 5 voor fietstransport in gebruik worden genomen. (Tekst: Jochen Vollmer en bewerkt door Hans Reints)


011 (HR)


012 EHH 2: NVR D-EHH 75 80 24-29 292-5 Ci
Type: Ci
Gewicht 11,8 t
Lengte 11.400 mm
Wielbasis 6.000 mm
Zitplaatsen 46
Rem: 2-zijdige handrem op één as, hoofdluchtleiding
De wagen werd in 1901 gebouwd onder het fabrieksnummer 1866
bij de Waggon-Fabrik Gotha. De vroege geschiedenis van de wagen is in nevelen gehuld. Het is bekend dat hij, voordat hij door de Weserberglandse stoomtrein (DEW 23) werd gebruikt, als rijtuig nr. 6 in het wagenwagenpark van Ruhrkohle AG (RAG) was ingedeeld. Net als de rijtuigen 4, 6, 8 en 10 kwam hij in 1987 van Rinteln naar Haselünne. (Tekst: Jochen Vollmer)


0013 EHH 4: NVR D-EHH 75 80 24-29 293-3
Type WGi
G: Bedrijfswagen
i: Open overgangsbruggen
gebouwd in 1929
Gewicht 18,6 t
Lengte 13,92 m
Rem meervoudige luchtrem type "Kunze-Knorr" Kk-GP
Aan het begin van de jaren 20 voelde de Deutsche Reichsbahn, de genoodzaakt om de uitwisselbaarheid van vele onderdelen en type van locomotieven en rijtuigen te standaardiseren, Hierbij moeten de nieuw ontwikkelde uniforme wagontypen voldoen aan het dan geldende comfort en de toegestane verhoogde snelheden. Zo ontstonden in de jaren 1921-23 een voorserie van zogenaamde doorgaande 2-assige rijtuigen, waarvan de ontwerpkenmerken in wezen werden overgenomen van de serie die in de jaren 1927-29 in grote aantallen werd gebouwd. De meest in het oog springende veranderingen, ten opzichte van de voorserie waren: hoekige ramen met metalen kozijnen, de bovenste vensterhoeken waren nu duidelijk afgerond, er kwam elektrische verlichting d.m.v. dynamo en accu i.p.v. gasverlichting door gasopslag in twee gastanks die onder wagen hingen, volledig stalen constructie en niet zoals voorheen een chassis en frames van ijzer met een opbouw van hout met vastgeschroefde plaatstalen bekleding. Deze nieuwe rijtuigen kregen al snel de bijnaam naam "donderbus". (Tekst: Jochen Vollmer en bijgewerkt door Hans Reints)
Holger Jansen van de EEH is erin geslaagd de wagen exact te identificeren:
Fabrikant: Waggonfabrik L. Steinfurt, Königsberg / Oost-Pruisen
Bouwjaar : 1929
Fabrieksnummer : niet bekend:
Ci-28 als "84876"Ombouw tot treinwagon 1962 als "Hamburg 8508", daarna "60 80 99-27 404-5 Wohn- Schlafwagen 426"
Zeker is dat het rijtuig door de DB als 2e klas rijtuig (dus Bi) is ingericht, omdat er voor de gemengde rijtuigen (ABi) een andere coupéraamopstelling was. Aan het begin van de jaren 60, de exacte datum is niet bekend, heeft de DB het rijtuig mogelijk overgebracht naar het wagenpark van spoorwegvoertuigen; na pensionering werd het overgenomen door de Hammer Eisenbahn freunde, die het op hun beurt verkochten aan de Weserberglandse stoomtrein in Rinteln. Op 06 januari 1988 werd het rijtuig met EH 2,6,8 en 10 overgebracht van Rinteln naar Haselünne. Hier werd hij omgebouwd tot restauratierijtuig (WGi) met drankvergunning. Na een algemene keuring kon het rijtuig op 11 december 1988 zijn eerste rit van Haselünne naar Herzlake en terug afleggen in de trein met EH 2, 6 en 10


014 (HR)


015 EHH 6: NVR D-EHH 75 80 24-29 294-1 C3i
Type: C3i
i: Open overgangsbruggen
Gewicht 14,3 t
Lengte 12.250 mm
Wielbasis 7.000 mm
Zitplaatsen 54
Rem: tweezijdige handrem op 1 as, hoofdluchtleiding
Bouwjaar en fabrikant van dit rijtuig zijn niet meer te achterhalen. Het is echter waarschijnlijk dat het in het midden van de jaren 20 is gebouwd. Een indicatie hiervan is het ontwerp van de krukas voor de handremspindel volgens de nomalia van de DRG destijds. Voordat de wagon werd overgeheveld naar de stoomtrein Weserbergland in Rinteln, maakte hij deel uit van de Werne-Bockum-Hövel-Bahn met bedrijfsnummer WBE1. Hierna is het rijtuig in het bezit van de Ruhrkohle AG, met nummer RAG 77204 geweest en is sinds 1987 in het bezit van de Hasetal Eisenbahn Freunde (Tekst: Jochen Vollmer en bewerkt door Hans Reints)


016 EHH 8: NVR D-EHH 75 80 24-29 295-8 Bi
Type Bi
Gewicht 14,4t
Lengte 12,96 mm
Wielbasis 6200 mm
Zitplaatsen 30
Rem: meervoudige luchtrem Kunze-Knorr Kk-GP
Dit ontwerp is het modernste type van de 2-assige eenheidswagens. Zij vormt daarmee een afsluiting van de aanschaf van 2-assige personenrijtuigen van de Deutsche Reichsbahn. Het rijtuig is een grotendeels gelaste constructie en heeft een aanzienlijke gewichtsreductie ten opzichte van de eerdere geklonken rijtuigen. Nadat het voertuig aan het personenverkeer was onttrokken, gebruikte de Deutsche Bundesbahn het voertuig als dienstwagen. Na de buitendienststelling door de DB werd het rijtuig overgeplaatst naar de Weserberglandse stoomtrein in Rinteln die het op 06-01-1988 doorstuurde naar Haselünne. Hier werd het rijtuig herbouwd en kreeg in april 1990 zijn nieuwe acceptatie.(Tekst: Jochen Vollmer bijgewekt door Hans Reints)
Ook hier heeft Holger Jansen onderzoek gedaan naar de geschiedenis en herkomst van het rijtuig. Fabrikant: Vereinigte Westdeutsche Waggonfabriken
(afgekort: Westwaggon) met productielocatie Keulen of Mainz
Bouwjaar: 1934 Fabrieksnummer:154796
In gebruik genomen als: Civ-34 140149
Omgebouwd in 1950 als EBA 177 022 zijne bijwagen voor de VT. In die tijd had de Bundesbahn enkele passagiersrijtuigen omgebouwd tot VT voor gebruik met de oude Pruisische accu motorwagens. Deze rijtuigen werden aan de ETA177 t/m 180 gekoppeld
Ombouw in december 1960 naar "Han 85766" als Bi-33
In 1963 omgebouwd tot treinwagon als "Hamburg 7717" en daarna tot Bautruppführerwagen 406" 60 80 99-27 082-9


017 (HR)


018 EHH 10: NVR D-EHH 75 80 92-29 079-3 Pwi
Type: Pwi
w: minder dan 15 t laadgewicht
i: Open overgangsbruggen
Goederenbestelwagen met open overgangsbrug
Leeggewicht 12,9 t
Lengte 10,75 m
Laadgewicht 4,6 t
Laadruimte 14,2 m
Dit rijtuig werd in 1924 gebouwd door de "Waggon -und Maschinenbau-Gesellschaft (WUMAG) in Görlitz als PwiPost voor de Rinteln-Stadthagen Bahn met nummer RStE 53. Na zijn buitendienststelling werd hij overgedragen aan de "Dampfeisenbahn Weserbergland", vanwaar hij in 1987 naar Haselünne kwam.
Tegenwoordig wordt de wagen gebruikt voor het vervoer van voorraden en als dienstwagen voor het treinpersoneel. Het herbergt ook de generator voor de stroomvoorziening van de trein. (De dynamo van de stoomlocomotief wordt alleen gebruikt voor de locomotief verlichting.)
Het rijtuig is uitgerust met een enkelvoudige luchtrem van het "Knorr" (K-GP) ontwerp.
(Tekst: Jochen Vollmer en bewerkt door Hans Reints)


019 (HR


020 EHH 12: NVR D-EHH 75 80 24-29 296-6 Ci
Type Cid tr
C: 3e klas
i open overgangsbrug
D: houten banken uit de voormalige 4e klas
tr: ruimte voor bagage
Gewicht 18 t
Lengte 13,92 m
Zitplaatsen 68
Rem meervoudige luchtrem van het type Kunze-Knorr (Kk-GP)
Het rijtuig werd in 1922 gebouwd als 4e klas rijtuig voor de DR. Na de afschaffing van de 4e klasse in 1928 werd het opnieuw geclassificeerd als Cid. Na de 2e wereldoorlog bleef de wagen bij de DR in de voormalige DDR. Begin jaren '70 werd het uit de vloot van passagiersrijtuigen gehaald en omgebouwd tot dienstrijtuig DR 0422 99-01720. De definitieve buitendienststelling vond plaats vóór 1994, d.w.z. vóór de fusie van DB en DR. (Tekst: Jochen Vollmer bijgewerk door Hans Reints)

Het onderhoud van de stoomlocomotief, de twee diesellocomotieven V 23 en V32 en de 9 wagons kost veel geld en kost nog meer vrijwillige werkuren. Steun ons daarom alstublieft met uw lidmaatschap, uw medewerking of uw gift, die overigens fiscaal aftrekbaar is, en help zo het historische rollend materieel operationeel te houden voor het nageslacht - als een levende getuigenis van een vervlogen, technisch tijdperk!


021 V32 als vervanger voor de Niedersachsen ivm de droogte


022 Niedersachsen, V23 en V32

[foto’s EEH en Hans Reints]

[borotof]

"De Henschel stoomlocomotieven genoten een wereldwijde reputatie en werden gewaardeerd om hun bedieningsgemak en grote robuustheid. Het was dan ook niet verwonderlijk dat je de “Bismarck” als mijnlocomotief, bij particuliere spoorwegmaatschappijen en als fabriekslocomotief in de voormalige DDR kon tegen komen! Helaas heeft de modelspoorindustrie dit interessante type locomotief nog niet ontdekt en dat is de reden dat dit type locomotief ontbreekt op de meeste modelspoorbanen. We komen haar wel tegen bij verschillende museumspoorwegorganisaties"

Valt nog wel mee, de grootste modelspoorfabrikant heeft er in ieder geval 1...https://www.marklin.nl/producten/details/article/37148

[Falkenberg]

Een T3 komt niet eens in de buurt van een Henschel Bismarck. Behalve dat ze allebei drie Assen en een ketel hebben.