BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Afgelopen op 02 March 2014, 16:41:15

Titel: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 02 March 2014, 16:41:15
Op mijn analoge baan zijn diverse trajecten in blokken verdeeld. Nu rijden de meeste treinen daar met gepaste snelheid, op een enkeling na die alle moeite doet om uit de bochten te vliegen.  Als ik deze temper gaan ook de treinen (uiteraard in een ander blok, maar op dezelfde trafo) ook langzamer rijden. Nu dacht ik dat ik een weerstand kon zetten in de loks die zo hard lopen en heb zo'n mooi setje van Conrad. Leuke kleurtjes, maar ik begrijp er geen barst van. Kan er een permanente weerstand ingebouwd worden en zo ja hoeveel weerstand geeft resultaat. Kan natuurlijk wel alle weerstandjes één voor één proberen, maar misschien is er onder jullie iemand met verstand van zaken of heeft er zelf ervaring mee. Het lijkt me trouwens eenvoudiger om met een multimeter de weerstand te meten dan al die kleurtjes en ringetjes te gaan bestuderen. Alvast mijn dank en dan hoop ik dat ik binnenkort kan rijden met wat minder grote snelheidsverschillen.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 02 March 2014, 16:53:26
Wat voor setje heb je dan? Als je met weerstanden zou willen werken, dan heb je al gauw exemplaren nodig die 1 of 2 watt vermogen aankunnen.

Maar weerstanden zijn niet de meest aangewezen manier om de snelheid te temperen. Diodes liggen meer voor de hand. Staat een stukje over in de encyclopedie.

Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: lokloods op 02 March 2014, 16:56:58
Hoi Als ik jou was zou ik geen weerstanden inbouwen want dan gaat je trekkracht naar de barrebiesjes.  Je  stroom wordt dan negatief beïnvloed. Ik zou twee diodes tegengesteld parallel in een van de toevoerende draden naar de motor zetten. Mocht dat niet voldoende zijn dan kun je er nog zo'n setje van twee aanknopen.  Types 4001 of 4007 or what so ever.

vr. groet,
Wiebe
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 02 March 2014, 16:57:04
Wat zijn dat nu weer? Diodes. Je hebt het over een encyclopedie, maar waar bevindt die zich? Ik wil gewoon weten hoe ik de snelheid van enkele loks kan verlagen IN de lok zelf. Bij voorbaat mijn dank. Houdt er rekening mee dat ik niet technisch ben, dus graag Jip en Janneke taal zodat ik het begrijp.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 02 March 2014, 17:02:11
Nou, bovenaan iedere pagina staat encyclopedie. Als je daar op klikt en je vult zoiets in als 'snelheid diodes' in de zoekfunctie, dan krijg je een pagina met uitleg.
Ik wilde een link plaatsen maar om een of andere reden lukt dat nu niet met mijn Ipad.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: JaJo op 02 March 2014, 17:12:59
http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Diodeschakeling_voor_aanpassen_snelheid_van_analoge_locs_en_treinstellen
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 02 March 2014, 17:21:32
Ja die ja, bedankt.  ;D
Hoeveel moet de snelheid worden verminderd? Een beetje of zowat gehalveerd? Als het een flinke snelheidsvermindering moet zijn, dan moet je wel erg veel diodes inbouwen en dan krijg je het merkwaardige effect dat de loc in het onderste deel van de snelheidsregeling nog niet rijdt. Je moet de spanning die je wegwerkt namelijk zonder meer van de trafospanning aftrekken.
Als het om een fikse vermindering van de spanning moet gaan, dan heeft Uhlenbrock een bouwsteentje dat je in de loc bouwt en waarmee je de maximum snelheid kan instellen.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Marty op 02 March 2014, 17:21:43
Ik vind het jammer dat ik er ook geen snars verstand van had, want als ik dat wel had, had ik het lekker niet verteld, je leert het eerst maar op een fatsoenlijke manier vragen  ::)
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Herwim Frank op 02 March 2014, 18:58:56
Hier ben ik het helemaal mee eens
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 02 March 2014, 20:03:56
Wat is er onfatsoenlijk aan mijn vraag? Ik zeg zelf al dat ik niet technisch ben en het graag in begrijpelijke taal uitgelegd wil krijgen. Gelukkig zijn er ook mensen die dat wel begrijpen en die hebben me goed geholpen. Ik denk dat ik inderdaad bij Uhlenbrock terecht ga komen want zo'n verstelbare weerstand is natuurlijk ideaal. Dank aan allen die me geholpen hebben.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: 1200blauw op 02 March 2014, 20:42:38
Ik weet niet of je hier wat aan hebt. Ik rijd ook analoog, Märklin in mijn geval. Ik had (en heb voor sommige locs) hetzelfde probleem. Mijn probleem wordt opgelost door de te snelle locs te digitaliseren. Dat klinkt raar, maar de maximum snelheid die je digitaal instelt wordt ook analoog vastgehouden. Dat is erg fijn. Je laat gewoon in de winkel of bij vrienden de loc instellen op een bepaalde Vmax en thuis rijdt hij gewoon analoog prima in de pas. Dit werkt overigens niet voor oudere decoders, dus je moet wel zorgvuldig zijn met het uitkiezen van de decoder. Een huidige standaard Märklin-decoder, de meest eenvoudige, werkt voor mij prima. Kost per loc wel een paar tientjes.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Nijboer op 02 March 2014, 20:54:04
Weerstand: R=U/I.
Met zo'n ding kun je stroom temperen. In het formuletje: R=weerstand in Ohm. U=spanning in Volt. I is stroom in Ampere,
In de praktijk komt er iets meer bij kijken, namelijk vermogen. Als je veel stroom laat dissiperen in een weerstand wordt ie
heet. Dus als je een waarde hebt uitgevogeld, moet je ook de juiste vermogenswaarde uitzoeken.
Jip en Janneke taal is in deze materie naar mijn idee niet mogelijk. Je wilt iets specifieks, dus moet je eerst de situatie
goed in kaart brengen. En dat kan alleen als je er wat kaas van hebt gegeten. Ik kan er niets anders van maken.
In jouw geval zou ik ook kiezen voor serie-diodes. Die zorgen voor een spanningsval van 0,7 volt per diode. Als je er meerdere
in serie zet dus n x 0,7V. (ook hier het vermogen in de gaten houden) Je motor in de loc zal dus die verloren spanning niet
voor zn kiezen krijgen en langzamer gaan waar een andere loc wel de volledige spanning krijgt. Maar elk voordeel heeft zn nadeel....

Groet, Collin
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: lokloods op 02 March 2014, 21:25:49
Wil niet eigenwijs zijn , maar volgens mij had ik dit ook al gezegd alleen met minder woorden.  Gewoon diodes gebruiken en als er niets van begrepen wordt dan ook maar niet aan beginnen.

Vr., groet,
Wiebe
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Nijboer op 02 March 2014, 21:41:39
Dit is incl een heel klein beetje Jip en Janneke..... ;D
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 02 March 2014, 22:58:08
Van de week ga ik eens kijken voor de verstelbare van Uhlenbrock, begin er met 1 en als het bevalt kan ik de andere loks en treinen hier ook mee uitrusten.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Klaas Zondervan op 02 March 2014, 23:44:03
Een weerstand in serie met de motor is een waardeloze oplossing die alleen maar op teleurstelling uit kan draaien.
Diodes in serie is een betere oplossing, hoewel ook dat een paardenmiddel is.
Waarom dat allemaal zo is, daarvoor moet je inzicht hebben in het gedrag van een elektromotor. En dat is niet in Jip en Janneke taal uit te leggen.

Ik heb wel een oplossing in Jip en Janneke taal:

Jip: Mijn trein rijdt te hard, weet je hoe ik hem zachter kan laten rijden Janneke?
Janneke: Misschien kun je een steen op de rails leggen.
Jip: Nee, dat werkt niet. Kijk maar, nu staat de trein helemaal stil.
Janneke: Je moet ook een kleinere steen nemen, domme Jip.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 03 March 2014, 09:39:14
Met het Uhlenbrock bouwsteentje bedoel ik deze.
https://www.uhlenbrock.de/INTERN/Produkte/prodarch/I4109309-001.htm!ArcEntryInfo=0007.26.I4109309&NewServerName=GAMMA (https://www.uhlenbrock.de/INTERN/Produkte/prodarch/I4109309-001.htm!ArcEntryInfo=0007.26.I4109309&NewServerName=GAMMA)
Dat is mijns inziens de beste analoge oplossing als het om een flinke vermindering van de snelheid gaat. Diodes vind ik bruikbaar als een spanningsvermindering van maximaal 3 volt al afdoende zou zijn.
Een goede decoder inbouwen werkt ook, alleen heb je dan eenmalig een digitale centrale nodig om de snelheid in te stellen.
Nog beter is de overbrenging aanpassen, maar dat is vaak niet zo eenvoudig.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 03 March 2014, 12:45:59
Henk bedankt, ik vond het wat moeilijk te vinden bij de producten van Uhlenbrock op hun site. Maar dankzij jouw hulp nu gevonden wat ik zocht, ga ze snel bestellen en dan kunnen de kiezelstenen van de rails.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: E.r.i.k. op 03 March 2014, 13:45:36
Die Uhlenbrock is wel een erg dure oplossing als je meerdere loks moet doen, dan kan je misschien beter je lok digitaliseren met een LoPi basic en die programmeren met een zelfbouw DCC centrale (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,50563.0.html) en een computer.

Wie weet ga je dat zo leuk vinden dat je helemaal overstapt op digitaal!
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Reinier Z. op 03 March 2014, 14:04:46
Als iemand zelf zegt niet technisch te zijn, is een zelfbouw DCC centrale voor hem misschien niet de meest passende suggestie...
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Klaas Zondervan op 03 March 2014, 14:09:25
Ik vraag me af of die EGB bouwsteen van Uhlenbrock nog wel verkrijgbaar is.
Op de site van Uhlenbrock staat hij in het produktarchief, in de lijst van handleidingen en in de prijslijst komt hij niet voor, en bij Modeltreinexpress kan ik hem ook niet vinden.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: opa-bullcat op 03 March 2014, 14:25:46
even googlen en ewoon verkrijgbaar > http://www.modellbahn-fokus.de/product/Alle/Uhlenbrock/Digital+Bausteine/7-42-003003-0-26973-0-de-0-0-0-0-0-1-0-0/index.html
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 03 March 2014, 14:56:23
Maar het is inderdaad wel zoeken naar exemplaren. Bij Lokshop staat dat ze zijn uitverkocht en dat de fabrikant niet meer kan leveren.
http://ssl.lokshop.de/product_info.php?manufacturers_id=73&products_id=71101&language=en&language_changed=y&osCsid=utn9ftdlbohe2gptjej0br2k56 (http://ssl.lokshop.de/product_info.php?manufacturers_id=73&products_id=71101&language=en&language_changed=y&osCsid=utn9ftdlbohe2gptjej0br2k56)

Op ebay.de zijn ze nog wel te vinden. In oudere modellen zijn ze gemakkelijker in te bouwen dan een decoder, alleen de prijs is/was ook best ruig.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: 1200blauw op 03 March 2014, 15:55:59
Die Uhlenbrock is wel een erg dure oplossing als je meerdere loks moet doen, dan kan je misschien beter je lok digitaliseren met een LoPi basic en die programmeren met een zelfbouw DCC centrale (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,50563.0.html) en een computer.
Dat laatste is voor een a-techneut idd misschien niet de beste oplossing, vandaag mijn suggestie de digitale loc eenmalig bij de winkel die je de decoder verkocht heeft te laten programmeren, of ga een avondje je locs programmeren bij een vriend. Ook heel gezellig... En allebei gratis  :)
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 04 March 2014, 08:39:30
Maar het zijn juist GEEN digitale loks. Een oude maar verfraaide Lima, een 46 jaar oude Fleischmann, een meer dan 50 jaar oude Triang lok en enkele Hornby treinen. Dus in mijn geval is de Uhlenbrock optie helemaal niet zo kostbaar, want anders moet ik er eerst decoders inbouwen en ook nog iets aanschaffen om dat in te regelen. Zo'n verstelbare weerstand is eenvoudig aan te brengen en kan zonder randapparatuur afgesteld worden, wat in mijn geval (alles analoog) dus prima is.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: GD op 04 March 2014, 09:14:40
Je zou ook kunnen denken aan "cab-control", de oplossing uit de VS voor analoog meertreinenbedrijf, al decennia oud. Elk blok wordt apart gevoed en kan via een (draai)schakelaar aan een rijregelaar verbonden worden. Je hebt dan uiteraard wel meerdere regelaars nodig, ten minste twee. Voor trein 1 op regelaar 1 schakel je dan elk blok op regelaar 1, voor trein 2 op regelaar 2 schakel je lek blok (vervolgens) op regelaar 2 enzovoort. Je kunt dan per trein in elk blok de snelheid regelen. Het voert wat ver om het hier uit te werken, maar ik denk dat met wat googelen er wel voldoende informatie te vinden is over hoe het werkt.

Groeten,

Gerard

Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Afgelopen op 04 March 2014, 11:12:06
Je zou ook kunnen denken aan "cab-control", de oplossing uit de VS voor analoog meertreinenbedrijf, al decennia oud. Elk blok wordt apart gevoed en kan via een (draai)schakelaar aan een rijregelaar verbonden worden. Je hebt dan uiteraard wel meerdere regelaars nodig, ten minste twee. Voor trein 1 op regelaar 1 schakel je dan elk blok op regelaar 1, voor trein 2 op regelaar 2 schakel je lek blok (vervolgens) op regelaar 2 enzovoort. Je kunt dan per trein in elk blok de snelheid regelen. Het voert wat ver om het hier uit te werken, maar ik denk dat met wat googelen er wel voldoende informatie te vinden is over hoe het werkt.

Groeten,

Gerard


Dat is dus voor mij geen oplossing, de spanning kan ik al per blok regelen. Het gaat juist om de loks en treinen die met DEZELFDE rijspanning veel harder rijden, elke keer de rijspanning aanpassen lijkt me niet de meest ideale oplossing. Maar zoals gezegd heb ik nog wat Uhlenbrock blokjes gevonden en deze direct besteld, want het blijkt dat Uhlenbrock gestopt is met de productie en het bijna overal is uitverkocht.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Klaas Zondervan op 04 March 2014, 11:17:34
Zo'n verstelbare weerstand ......
Dat schakelingetje van Uhlenbrock is geen verstelbare weerstand. Het is een stukje elektronica dat de spanning naar de motor aanpast.
Wordt inderdaad niet meer geproduceerd, en dat zal wel komen omdat er te weinig vraag naar is.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Silvolde op 04 March 2014, 16:17:53
Ik heb het thema in dit draadje met belangstelling gevolgd vanwege de toepassing van enkele jaren geleden van de Uhlenbrock schakeling om een miniatuurmotor van Sagami (1012) te temperen. Zoals op de website is aangegeven is de schakeling vanwege de pulsaansturing niet geschikt voor klokankermotoren zoals van Faulhaber of Maxon.

Deze motoren hebben tal van voordelen boven conventionele 3- of 5-polige motoren. Naast een extreem lage aanloopspanning zijn deze motoren bijzonder geluidsarm en hebben een hoog rendement waardoor de stroomopname in vergelijking met een conventionele motor gering is.

Klokankermotoren worden het liefst met een pure gelijkspanning gevoed maar een hoogfrequente pulssturing kan ook worden toegepast. Bij de huidige decodertechniek kunnen ze probleemloos worden toegepast. Om bestaande locs een fatsoenlijk rijgedrag te geven zijn er door SB-Modellbau en vroeger door Verbeck diverse ombouwsets met vliegwiel ontwikkeld. Ze zijn niet goedkoop maar garanderen een veel beter rijgedrag.

Voor h0 (en N) modellen worden in hoofdzaak 12 Volt typen gebruikt; waar een lagere snelheid gewenst is, bij voorbeeld voor een goederen stoomloc met eenzelfde tender, kan ook een 15 Volt motor worden gebruikt. Bij kleinere modellen zoals bij smalspoor kan het lastig worden om een geschikte motor met dito overbrenging te vinden. De op dit moment kleinste 12 Volt klokanker motor is een Faulhaber 0816 met slechts 8 mm diameter. 
In de afgelopen jaren heb ik er bij Ebay een aantal verschillende typen , vaak met aangebouwde vertraging voordelig kunnen aanschaffen. Is de vertragingskast niet benodigd dan is deze eenvoudig van de motor af te draaien. Het wordt lastiger als de motor geen 12 Volt maar een 6 Volt type is.
Een geschikte voorschakelweerstand in serie met de motor toepassen kan maar geeft warmte ontwikkeling. Meerdere dioden in serie/parallel schakelen is ook mogelijk maar vraagt naast een groot aantal dioden een hogere aanloopspanning.

Twee motoren in serie schakelen wordt bij conventionele motoren vanwege gelijkloop verschillen  afgeraden. Bij klokanker motoren is dit verschil te verwaarlozen, echter als één motor meer belast  wordt zal de andere motor meer toeren gaan maken. Omdat dit effect ongewenst is heb ik twee zenerdioden in een anti-serie schakeling parallel over elke motor geschakeld. Voor de test heb ik van 6.8 Volt zeners gebruikt waardoor de maximale spanning over de motor ca 7,5 Volt is. Het toerentalverschil bij ongelijke belasting is hierbij verdwenen.

Voor de toepassing met één 6 Volt klokankermotor heb ik 2 stuks 5,6 Volt zeners in anti-serie schakeling parallel over de motor geschakeld en deze in serie met een 100 Ohm weerstand verbonden. Testen toonden een goede loop aan waarbij opgemerkt moet worden dat zowel de weerstand als de beide zenerdioden warmte dissiperen. Het verlagen van de weerstandwaarde naar 56 Ohm  verbeterde het koppel bij lage toeren. De totale stroomopname onbelast bij 12 Volt is ca 90 mA ( 50 mA bij 10 Volt), bij maximale belasting en 12 Volt voeding loopt de stroom op naar 130 mA.
In de praktijk zal er zelden continu op maximale snelheid (12 Volt) gereden worden waarbij de warmteontwikkeling binnen de perken blijft. Voor de beide zeners en de 56 Ohm weerstand zou ik in ieder geval 1 Watt typen nemen.

Ik ben benieuwd of andere forumleden soortgelijke ervaringen opgebouwd hebben.

Groet, Rob
 
 
     
 


Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Klaas Zondervan op 04 March 2014, 16:23:09
Zoals op de website is aangegeven is de schakeling vanwege de pulsaansturing niet geschikt voor klokankermotoren zoals van Faulhaber of Maxon.
Dit deel van het verhaal begrijp ik niet. Ik heb 1 loc met een Faulhaber motor, en die doet het uitstekend op pulssturing. De pulsregelaar werkt volgens het Weistra principe, de pulsfrequentie varieert van 30 tot 100 Hz.
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: Silvolde op 04 March 2014, 17:50:52
Hallo Klaas,

Ik doelde op de mededeling bij de schakeling op de Uhlenbrock site. Vanwege de lage massatraagheid (inertia) van dit soort motoren is de flanksteilheid van de puls van belang. Ik weet niet hoe de puls bij de genoemde regelaar eruit ziet. In een eerder draadje is aangegeven dat het aanbrengen van een vliegwiel het probleem grotendeels getackeld heeft.
Probleem is dat de kleine FH motoren 0,8 mm asdiameter hebben en dat een passend vliegwiel hiervoor vraagt om een precisie draaibank met de bijbehorende ervaring.
Een niet exact vervaardigd vliegwiel garandeert een bijzonder korte levensduur van de motor.

Gr, Rob
Titel: Re: Weerstanden, hoe werkt dat.
Bericht door: henk op 04 March 2014, 18:42:25
Maar goed, de modellen waar het over gaat hebben nog nooit van klokankers of vliegwielen gehoord. Recentere modellen hebben meestal geen raceaspiraties en indien toch kan je er beter een decoder inprikken. Dat bouwsteentje was geknipt voor de oudere modellen. Ik geloof één draadje losmaken en drie draadjes aansluiten.