BeneluxSpoor.net forum
Overige spoorzaken => Grootspoor => Topic gestart door: zuylen op 23 June 2006, 09:50:33
-
De NS gebruikte vanaf 1936 knipperlicht installaties, nu beter bekend als de AKI's. De eerste AKI's werkten op gas, en knipperden permanent. Weet iemand hoe dit gasknipperlicht werkte? (Ik had deze vraag ook op het oude forum gesteld, maar kort daarna ging deze uit de lucht.)
'
Vriendelijke groeten,
André van Zuijlen 8)
-
André,
Ik weet niet wat je precies bedoeld. Ik weet dat er boekjes bestaan van ir Versteeg. Deze gaan over de beveiliging van de Nederlands Spoorwegen. Ik heb er ooit eens een gelezen. Die ging specifiek over de overwegbeveiligingen. Gasknipperlicht zegt me echt helemaal niets. Ik weet wel dat de lampen door een kwikknipperapparaat werden aangestuurd. Hier werd het gas boven het kwik verwarmt en daardoor ging het kwik schommelen. Aan de andere zijde van de buisjes maakte het kwik contact en veroorzaakte daardoor een knipperspanning. Het klopt dat deze installatie continu knipperde. Nog niet zo lang geleden zijn de laatste kwikknipperinstallaties vervangen door relais.
Wist je trouwens dat het binnenkort gedaan is met de AKI? Op en enkele partikuliere overweg na zijn alle aki's voor 2007 verdwenen. Hiervoor in de plaat komen de mini ahob's. Op dit moment zijn er nog maar z'n 15 aki's actief. Dus wil je er nog een op de foto zetten is haast geboden.
O ja, bij de STAR zijn nog een aantal van deze kwikknipperinstallaties actief.
-
André,
Nogmaals een reactie van mij. Na enig zoeken, ik ben pas verhuist, het ik de documentatie gevonden. Een en ander over de eerste aki instalatie staat omschreven in het boekje AUTOMATISCHE BEVEILIGING van niet-afgesloten overwegen. Dit boekje is geschreven door Ir. J.H. Verstegen. Het is een uitgave van N.V. Nederlandsche Spoorwegen en is in april 1947 uitgegeven te Utrecht.
Het klopt wat ik eerder al had omschreven. Het waren géén gaslampen maar een knipperapparaat wat met gasontlading werkt. Ik heb er géén foto van, wel een schema.
(http://members.chello.nl/a.vdgun/aki1.jpg)
Hierbij een tekening van de eerste aki.
(http://members.chello.nl/a.vdgun/aki2.jpg)
De eerste aki in Nederland te Steenwijk.
(http://members.chello.nl/a.vdgun/aki3.jpg)
Het schema van het kwikknipperapparaat.
Er hoort een stuk tekst bij, maar dat is teveel om in te scannen. Wil jij of iemand anders daar nog info over moet er maar even een mailtje naar mij worden gestuurd. Dan kijk ik wel wat ik kan doen.
Ik hoo dat ik je vraag op deze manier voeldoende hebt beantwoordt.
Ook André
-
De tekst is maar twee pagina's.
Hierbij
(http://members.chello.nl/a.vdgun/aki tekst 1.jpg)
(http://members.chello.nl/a.vdgun/aki tekst 2.jpg)
-
Interessant draadje. Ik begrijp eruit dat voor 1936 er dus geen knipperlichten waren bij overwegen. Branden er dan helemaal geen lampen bij overwegen en bestond de enige beveiliging uit slagbomen? En een bel was die er voor 1936 wel te horen?
Groeten,
Marco
-
Even een reactie op een o-n-t-z-e-t-t-e-n-d ondergestoft draadje.
Ik wilde eigenlijk dezelfde vraag stellen als André, maar dan tav foto's.
Er heeft in de Modelbouwer van 11-1979 (pagina 451) een artikeltje met een tekening gestaan van gas-flikkerlichten die tot midden dertiger jaren bij onoverzichtelijke onbewaakte overwegen stonden. Aan de normale paal van het Andreaskruis was een gaslamp bevestigd die ca 80 maal per minuut een keer aanfloepte. Daarbij was er natuurlijk een waakvlam. Aan de paal stond ook een grote cylinder acetyleengas om deze vlam te voeden. Deze moest elke 3 maand vervangen worden noor een volle fles.
Helaas heb ik er nog geen foto's van gevonden.
-
Hallo,
In de jaren 60 stond bij de overweg bij de Diefdijk bij Beesd of Leerdam een heel oude AKI, die was toen al ouder dan de toenmalige types. De installatie zat niet in een normale relaiskast, maar in een grote groene kast met andere afmetingen.
Omdat daar geen 220 V netspanning was , draaide de zaak op Leclanchee (??) elementen, die zaten in glazen potten , die in een buis in de grond zaten.
De bekende railpotjes waren van beton, met dunne kabeltjes waren ze met de rails verbonden,
Ik heb het inwendige nooit gezien, maar hij zal toen wel hetzelfde knipperapparaat gehad hebben als de andere AKI's.
In het Spoorwegmuseum stond vroeger een kast met zo'n installatie, er zat een glazen U buis in, met ingesmolten kontakten, en een kwikkolom, die op en neer ging, door gasdruk, zoals mijn voorganger ook al meldde.
Als monteur Seinwezen hebben we wel eens zo'n buis moeten repareren, door hem uit te bouwen, en ermee naar een overweg post moeten lopen langs de baan, daar heeft mijn collega toen kans gezien de hoeveelheden kwik weer in de beide poten van de U kunnen krijgen. Natuurlijk was het toen donker en koud weer, ik moest toen de (weinge ) voorbijgangers waarschuwen als er een trein kwam.
Groeten,Peter
-
We hebben het dus over minstens drie verschillende systemen,
- de permanente knipperinstallatie met acetyleengasbrander, in gebruik tot 1936 (zie André's en mijn informatie)
- de automatische knipperinstallatie (die op de nadering van een trein reageert), electrisch, met een gasgeregelde kwikschakelaar, in gebruik van 1936 tot ca 1960, zoals Peter beschrijft.
- de moderne(re) AKI na 1960
uiteraard zullen er nog modernere AKI's geplaatst zijn, daarover is op internet wel informatie voorhanden. Ik heb ondertussen van een medeforumlid een foto gekregen van de eerste soort knipperlichtinstallatie. Nogmaals mijn dank, big M!
-
Hierbij een foto van een overweg beveiligd met een gasflikkerlicht.
De lamp gaf 80 impulsen per minuut.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/overweg_gasflikkerlicht.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/overweg_gasflikkerlicht_2.jpg)
De foto's komen uit het handboek spoorwegtechniek deel 1 en 2.
groeten arjen
-
waar zijn die foto;s gemaakt?
-
De locatie van de foto's staat niet in deze boeken, het ging alleen maar om de techniek
Arjen
-
Was dat niet Steenwijk?
-Peter
-
Mooie foto's Arjan. Het lijkt wel of ze een stuk spoorstaaf als paal gebruikt hebben.
Ik wist wel dat spoorstaven en dwarsliggers ook voor allerlei andere zaken gebruikt worden dan waarvoor ze gemaakt zijn, maar dit had ik nog niet gezien.
Jan.
-
Een spoorstaaf als paal voor Andreaskruisen werd wel vaker gedaan. Hier in Middelburg en omgeving heb ik er nog een paar meegemaakt waar de kruisen allang vanaf waren, maar waar de palen nog jarenlang zijn blijven staan. Zaten kennelijk te goed verankerd. Vaak zat er een meter onder de grond nog een stuk spoorstaaf dwars aan geschroefd.
-
Hallo,
Ook schrikhekken werden van rails gemaakt.
Zelfs Verboden Toegang bordjes zaten soms op heel oude rail , die voor 1900 gewalst waren.
@ Klaas, heb je mijn PB nog gelezen?
Groeten,Peter
-
@Peter, ik heb je bericht gelezen. Maar vandaag de hele dag op stap geweest, dus nog geen tijd gehad om er inhoudelijk op te reageren.
-
Was dat niet Steenwijk?
-Peter
Peter,
Dit is niet Steenwijk. Van Steenwijk heb ik een foto, maar moest eerst de kerstboom opruimen.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/aki.jpg)
Dit is de foto van de overweg.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/aki_001.jpg)
En dit van de bijbehorende relaiskast.
De foto's komen uit het boekje "Automatische beveiliging van niet afgesloten overwegen". Geschreven door Ir. J.H. Verstegen, en is een uitgave van N.V. Nederlandsche Spoorwegen. Het boekje komt uit 1947.
André
-
Hallo Andree
Nou, hier staat de kerstboom nog, maar toch reageer ik alvast. ;)
Achteraf dacht ik, dat op de foto van ''Steenwijk '' een fietsende vrouw in klederdracht te zien was.
Ik ken de naam van de hr Verstegen wel , er is moeilijk aan die boekjes te komen, mogelijk bij de NVBS 2e hands afdeling .
Op je foto zie ik de oude spoorrelais ,met die glazen bak eronder. En rechtsonderaan wss de zogenaamde VES relais, een Duits type van voor 1940, die helemaal open waren.
Hij lijkt wel op die oude AKI installatie bij de Diefdijk bij Leerdam of Beesd in de jaren 60.
Groeten, Peter, en aan de lezers nog een gezond en gelukkig 2009 toegewenst. :D