BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => (Her)beginners => Topic gestart door: guust op 29 June 2011, 21:13:38

Titel: gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: guust op 29 June 2011, 21:13:38
Het "Praktijkboek Modelspoorwegen" van Gerard Tombroek e.a. heeft na 50 jaar afwezigheid mijn kennis geheel up to date gebracht, maar vele praktische vragen blijven onbeantwoord.

Ik bouw een N spoor, twee rail gelijkstroom baan met ringleiding, bloksysteem, en acht stroomkringen, vijf gelijkstroom voor de treinen en drie wisselstroom voor wissels, licht e.d. (alles vooralsnog analoog, maar voorbereid voor digitaal)

Voor de wisselstroom heb ik een Conrad trafo (14V wisselstroom, 45 Va, dus 3,25A) aangeschaft voor € 36; voldoet prima, kan misschien nog goedkoper; naar behoefte koop ik er nog een of twee bij.

Voor de gelijkstroom ligt het moeilijker.
De fabrikanten leveren trafo's met te weinig vermogen, alsook wisselstroom, tegen hoge prijzen; dit moet beter en goedkoper kunnen.

Mijn eisen zijn uitsluitend gelijkstroom, max 3 a 4 A per stroomkring, pulsduurregelaar en gescheiden trafo en regelaar.

Ik wil dus een 12V gelijkstroom trafo, 36 tot 48VA vinden.
VRAAG 1: Vele 'modeltreintrafo's leveren 14 tot 18V; worden de motoren hierdoor niet overbelast, m.n. met pulsregelaar?

Apart wil ik een rijregelaar, incl. pulsregelaar; ik neem aan, dat deze geintegreerd zijn.
Totnogtoe heb ik alleen apparaten gevonden die trafo en regelaar combineren, met bovendien een laag vermogen en hoge prijs.
Dit kan toch niet zo ingewikkeld zijn: Tenslotte is een rijregelaar niet meer dan een veredelde potentiometer met wat electronica voor de pulsregelaar.

Mijn tweede vraag luidt dus: Zijn er simpele gelijkstroomtrafo's op de markt die aan mijn eisen voldoen en kan ik tegen een redelijke prijs aparte rijregelaars kopen?
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Henk Boshuyzen op 29 June 2011, 21:42:27
De  goedkopere "gelijkstroom" trafo's hebben allemaal één nadeel:
Het is een gelijkgerichte, niet afgevlakte, wisselspanning.
Met een voltmeter zul je dan maar zeven/tiende van de maximale spanning meten.
Beter is om een goede voeding van 12 Volt gelijkspanning (dus afgevlakt met een goede condensatorgroep) te nemen en daar dan een rijregelaar of meerdere rijregelaars bij te nemen.
Voor analoog ken ik ze niet in de handel, voor mijn kleinzoon heb ik toen zelf nog zo'n bak gebouwd met flinke trafo, gelijkrichter, 12 Volt vermogensregelaar en een drietal rijregelaars.
Komt dus denk ik op zelfbouw neer;

Groet
Henk Boshuyzen
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: RobGood op 29 June 2011, 22:55:33
Henk,ik weet niet goed wat je met een 'gelijkstroom trafo' bedoeld..? Een trafo is natuurlijk altijd wisselspanning...
Als je een gelijkstroomvoeding bedoeld? Denk eens aan een moderne adaptor, switching power adaptor noemen ze het vaak, deze levert vaak grote vermogens voor een belachelijk lage prijs, paar euro... op mijn werk gebruiken ze die dingen overal voor voor mijn treintjes hangt er eentje aan de ecos2, of je het ook voor de treinbaan kan gebruiken heb ik geen ervaring mee, misschien iemand anders well??
rob
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: henk op 29 June 2011, 23:05:46
Waarom wil je 3 tot 4 A voor je rijregelaars Guust? Dat is zwaar overdreven voor spoor n treintjes. Per stroomkring zal een halve ampere meer dan genoeg zijn.
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Deetrein op 29 June 2011, 23:45:20
Roco had zo'n systeem.
Een trafo van 14V / 32VA.
Hieraan konden dan meerdere rijgelaars gekoppeld worden aan de zijkant.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/rocotrafo10701_g.jpg)
Bedoel je zoiets.
Van de regelaar heb ik zo gauw geen plaatje, maar deze werden aan de rechterkant aangeklikt.

Erich
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: wimk op 30 June 2011, 08:57:55
Ik snap je vraag niet helemaal, wil je een rijregelaar waarmee je de snelheid kunt regelen, of wil je alleen gelijkspanning.

Met dat eerste kan ik je niet helpen.

Zelf rijdt ik gelijkspanning. Inderdaad, apparaten die gelijkspanning leveren zijn best duur. Maar het kan goedkoper. Met een eenvoudige wisselspanningstrafo van Conrad (drie tientjes), daarachter een bruggelijkrichter (kost enkele dubbeltjes) en een afvlakcondensator (ook zo'n zelfde bedrag) heb je voor een laag bedrag goede, afgevlakte gelijkspanning.
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: zuylen op 30 June 2011, 11:45:14
Je zou ook een Titan transformator kunnen aanschaffen. Deze hebben rijstroomtransformatoren met een hoog vermogen. helaas kosten ze wel veel. Wapstad in Rijswijk verkoopt ze.

Zie site Titan:
http://www.titan-sha.de/5_nl/start_nl/rahmen_1_nl.htm

Andre
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: zuylen op 30 June 2011, 11:50:13
Even een aanvulling: transformator 817 van Titan kan grote gelijkstroom voor locomotieven leveren. Deze ook tegenkortsluiting beveiligd, zoals alle transformatoren wat bij hoge stromen hard nodig is.
Andre
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Bart spruitje op 30 June 2011, 12:09:40
Hoi Guust,

Wat je kan doen is de voeding van Huib Maaskant bouwen -http://www.floodland.nl/aim/info_grote_voeding_1.htm (http://www.floodland.nl/aim/info_grote_voeding_1.htm). En dan op de uitgangen die je wilt gebruiken voor je rijregelaar een gelijkrichtbrug en afvlakcondensator aansluiten. Op deze wijze krijg je een voeding met voldoende vermogen. Op de gelijkspanning kun je vervolgens elke rijregelaar aansluiten.

Zelf heb ik jaren gereden met de volgende schakeling http://www.modelspoor-elektronica.nl/winkel/index.php?item=snelheidsregelaar-met-langzaam-optrekken-en-afremmen--per-stuk&action=article&group_id=9&aid=16&lang=NL (http://www.modelspoor-elektronica.nl/winkel/index.php?item=snelheidsregelaar-met-langzaam-optrekken-en-afremmen--per-stuk&action=article&group_id=9&aid=16&lang=NL)of http://www.circuitsonline.net/schakelingen/17/modelbouw/motorregeling.html (http://www.circuitsonline.net/schakelingen/17/modelbouw/motorregeling.html)

Ik zelf gebruikte altijd een halogeentransformator van 12 volt wissel, als je deze gelijkricht en afvlakt kom je op 14 volt uit. Deze halogeentrafo's zijn meestal 3 a 4 AMPERE dus ruim voldoende voor de treintjes. En je kan ze vaak heel goedkoop kopen.

hopelijk heb je wat aan bovenstaande

groeten bart
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: krab op 30 June 2011, 15:39:25
Hoi Guust ,
je kunt het ook met een titan 108 die is 4 amp. ofwel 60 va .
Daar aan de zijkant kunnen maximaal 4 regelaars aangesloten worden .
Een  titan 108 staat op marktplaats  http://link.marktplaats.nl/461024629
En de regelaars zijn de 110 GL voor gelijkstroom ,deze heb ik zelf ook altijd tot tevredenheid gebruikt je kunt ze overnemen van mij .
Deze zijn bij mij overbodig geworden daar ik digitaal rijd nu .

mvg Sjaak
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Henk Boshuyzen op 30 June 2011, 16:30:12
Henk,ik weet niet goed wat je met een 'gelijkstroom trafo' bedoeld..? Een trafo is natuurlijk altijd wisselspanning...

rob


Dat klopt Rob,

Daarom staat gelijkstroom ook tussen aanhalingstekens.
Ik bedoelde de goedkopere trafo's van Fleischmann, Trix en Roco.
Dat zijn trafo's met een geleijkgerichte niet afgevlakte uitgang.

Een waarschuwing in Dit topic is eigenlijk wel op zijn plaats.
Trafo's die 4 Ampere moeten leveren zijn geen probleem.
Het probleem zit hem veelal in de bedrading van de baan bij kortsluiting
Het mooiste bij deze grotere vermogens is een goede trafo met electronische kortsluitbeveiliging.
De goedkoopste goede gelijkspanningsvoeding sloop je uit een oude PC die je niet meer aan de straatstenen kwijtraakt
12 Volt, 5 Volt en 3,3 Volt. en dat alles bij behoorlijke vermogens.
EEN NADEEL: ER ZIT GEEN KORTSLUITBEVEILIGING OP!!!!!!!!!!
Weet dus wat je doet!

Henk
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Karwendel op 30 June 2011, 16:35:24
Hallo Guust,
Voor de analoge loks op mijn baan gebruik ik jaren naar volle tevredenheid de handregelaars van SB Modellbau. Ik heb zelf het oude type. Momenteel leveren ze een nieuw type, waar ik persoonlijk geen ervaring mee heb, maar ik kan me niet voorstellen, dat de kwaliteit verminderd is.

Deze rijregelaars bestaan uit een basisprintplaat, die je onder de baan kunt monteren en een walk-around regelaar, met daartussen een kabel van 5 meter. Voor de voeding gebruik je een (apart aan te schaffen) wisselstroomtrafo.

De rij-eigenschappen van mijn (oude) regelaars zijn subliem. Je kunt er werkelijk elk type motor mee aansturen. Van Faulhabers tot de zwaarste "koffiemolens". En dat alles zonder iets in te stellen.

Groeten,
Wim
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Menno op 30 June 2011, 19:50:18
De goedkoopste goede gelijkspanningsvoeding sloop je uit een oude PC die je niet meer aan de straatstenen kwijtraakt
12 Volt, 5 Volt en 3,3 Volt. en dat alles bij behoorlijke vermogens.
Ik weet niet of je dat, afgezien van de kortsluitings-risico's wel wil: computervoedingen spugen vaak enorme hoeveelheden HF-troep op hun voedingslijnen uit: wat digitaal betreft zou ik niet gek opkijken als een centrale daar vreemde dingen van gaat doen, maar ook analoog zou het in combinatie met een pulsbreedte-regelaar wel eens hele vreemde effecten op kunnen leveren.
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: guust op 01 July 2011, 20:59:41
Heren,

Bedankt voor jullie reacties en wijze raadgevingen.

Ik moet er eens rustig opkauwen, dan kom ik met een uitgebreidere reactie.

Voor het goede begrip, een gelijkstroomtrafo voor mij is een wisselstroomtrafo met een gelijkrichter, zodat daar geen misverstand over bestaat.

Tot spoedig.
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Henk Boshuyzen op 01 July 2011, 21:11:00
Ik weet niet of je dat, afgezien van de kortsluitings-risico's wel wil: computervoedingen spugen vaak enorme hoeveelheden HF-troep op hun voedingslijnen uit: wat digitaal betreft zou ik niet gek opkijken als een centrale daar vreemde dingen van gaat doen, maar ook analoog zou het in combinatie met een pulsbreedte-regelaar wel eens hele vreemde effecten op kunnen leveren.

Daar heb je gelijk in, ff niet bij nagedacht.
Ik gebruik hem ook alleen maar als verlichtingstrafo, tenminste de 5 Volt en de 3,3 Volt.
en daar heb je practisch geen last van vervuiling.
En beide lijnen gezekerd met 1A, wordt zo snel mogelijk nog vervangen door een "electronische" zekering.

Groet,

Henk
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: guust op 05 July 2011, 23:33:15
Het heeft mij enige tijd gekost de vele raadgevingen te begrijpen en af te wegen; theoretisch kan ik het redelijk volgen - hoewel afgevlakte spanning? -, maar op practisch gebied heb ik nog veel te leren. Ik hoop, dat jullie nog voor commentaar beschikbaar zijn.

Eerst de vraag van Henk: Waarom 4A?
Enerzijds was dit het maximum dat ik per stroomkring wil hebben uit veiligheidsoverwegingen; anderzijds ben ik wel geneigd tot overdesigning, want de geringe extra kosten nu wegen ruimschoots op tegen de moeite, tijd, geld en ergernis, als je achteraf alsnog moet aanpassen.

Ik wil het ontwerp van Maasland volgen, enigszins aangepast, dwz een 230V trafo met 225VA  (€ 58) die vervolgens 4 maal 15V wisselstroom bij 56,25VA aflevert, ofwel 3,75A per stroomkring

Daarmee is de zaak nog niet klaar; ik begrijp dat de volgende stappen nodig zijn:

1. ompolen/gelijkrichten naar gelijkstroom met een (brug)gelijkrichter; welke gelijkrichter?

2. spanning afvlakken met een condensator; welke condensator?

Is hiervoor een schema beschikbaar? Welk vermogen/spanning resteert dan nog?

3. een rijregelaar (voor snelheidregeling trein)  per stroomkring, vier dus, bvk met pulsbreedtemodulatie
Wat voor regelaar?
(Evt wel geinteresseerd in het aanbod van Krab, als het pulsregelaars zijn; wat is 110 GL?)
Bart geeft wel twee voorbeelden, maar ik zie niets (een knop), waarmee ik kan regelen, tenzij aan de achterkant?
De SB Modelbau regelaar heb ik nog niet gevonden, maar ik zal hem zeker bekijken

Kortom, er zijn nogal wat lacunes in mijn kennis; ik zou het op prijs stellen, als jullie deze kunnen opvullen met nadere specificaties en wees niet bang, dat de toelichting te eenvoudig voor mij is
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Bart spruitje op 06 July 2011, 06:22:53
Hoi Guust,

Geeft niks voor alle vragen hoor, we krijgen ze hier wel beantwoord.

Als gelijkrichter kun je volgend conrad type gebruiken (501131 - 89) is wel 25A maar dan heb je wel een makkelijke vorm van aansluiten. De schemaversie hiervoor is dit symbool (zie wiki link). Verder het afvlakken door middel van condensator, hiervoor (corrigeer me als ik het fout heb) een stelregel van 2000micro Fahrad per ampere. Voor jouw kring wordt dit dus grofweg 5A maal 2000 micro Fahrad is 10.000 microfiets. De spanning van de condensatort moet dan minimaal 25 volt zijn.

Via de link http://nl.wikipedia.org/wiki/Bruggelijkrichter (http://nl.wikipedia.org/wiki/Bruggelijkrichter) zie je het principe van afvlakken en gelijkrichten. Op het onderste plaatje is de condensator erbij getekend. De spanning die overblijft is door het gelijkrichten altijd 1,5 volt lager (twee maal diode in serie =1,5V). Door het afvlakken gaat hij weer iets omhoog. Ik denk dat je zo op 16 volt gelijkspanning uitkomt. Prima spanning voor je rijregelaars.

Nu ga ik gauw naar mijn werk, succes.


Groeten Bart
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: henk op 06 July 2011, 11:25:58
Eerst de vraag van Henk: Waarom 4A?
Enerzijds was dit het maximum dat ik per stroomkring wil hebben uit veiligheidsoverwegingen; anderzijds ben ik wel geneigd tot overdesigning, want de geringe extra kosten nu wegen ruimschoots op tegen de moeite, tijd, geld en ergernis, als je achteraf alsnog moet aanpassen.

Ik wil het ontwerp van Maasland volgen, enigszins aangepast, dwz een 230V trafo met 225VA  (€ 58) die vervolgens 4 maal 15V wisselstroom bij 56,25VA aflevert, ofwel 3,75A per stroomkring



Maar je moet ook geen nodeloos zware stromen op je baan zetten Guust, geheel zonder risico is dat ook weer niet. Die voeding van Huib Maaskant (die bedoel je?) was bedoeld voor een kamerbrede modelbaan in H0. Jouw schaal n baan heeft in de verste verte geen behoefte aan zoiets.

Wat je kan doen is een 5A trafo kopen, 5A gelijkrichter eraan en daar dan een paar Weistra regelaars aankoppelen.
http://people.zeelandnet.nl/zondervan/regelaar.html (http://people.zeelandnet.nl/zondervan/regelaar.html)

Maar je kunt ook op de beurs een paar van die eenvoudige Mehano regelaartjes uit startsets zien te scoren. Als ik zo lees wat je wil, voldoen die uitstekend.

En het aanbod van Sjaak/Krab lijkt me inderdaad ook prima en zeker het gemakkelijkst.
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: guust op 15 July 2011, 21:47:18
Ik was even een weekje op stap, vandaar de vertraging.

Bedankt voor jullie duidelijke reacties.

Ik ga eerst maar eens proberen mijn Conrad 16V, 45VA trafo gelijk te richten en af te vlakken.
Als dat gelukt is, ga ik een rijregelaar zoeken, waarbij Weistra een goede optie lijkt
Titel: Re:gelijkstroomtransformator & rijregelaar
Bericht door: Menno op 15 July 2011, 22:33:34
[...]
Wat je kan doen is een 5A trafo kopen, 5A gelijkrichter eraan
[...]
Maak daar maar gerust een Ampère of 8 van: met een 5 Ampère gelijkrichter zit je met een afname van 3,5 A al op het randje van hun kunnen: het is natuurlijk zeer onwaarschijnlijk dat dat ook gaat gebeuren, maar mocht je het wel van plan zijn, dan is een zwaardere gelijkrichter echt een noodzaak.