BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Ivo R. op 26 February 2009, 19:19:15
-
hallo ik heb al op het forum gezocht maar niks gevonden.
het zit zo, ik heb lampjes van 12volt en die wil ik in een rijtuig in bouwen als sluitseinen. kan dat zomaar? of moeten er weerstandjes tussen? zo ja welke? en wanneer heb je weerstandjes nodig?
gr Ivo
-
Ivo,
Als je op 12V gelijkstroom rijdt, heb je voor 12V lampjes in principe geen weerstand nodig.
Wel nodig als je digitaal rijdt, als de lampjes naar jouw zin te fel branden of als ze te warm worden voor het plastic er omheen.
Ton
-
Persoonlijk zou ik lampjes nemen die geschikt zijn voor een spanning van 18V.
Mvg
Wim.
-
Of led's, die gebruiken ook wat minder vermogen.
-
Of led's, die gebruiken ook wat minder vermogen.
Maar dan heb je weer wel weerstandjes nodig.
Ton
-
Ja, nou en? :P
Alsof dat zo duur/complex is...
-
Als je gebruikt maakt van 12V lampjes en het rijtuig wordt een hele lange tijd gebruikt, dan bestaat het gevaar dat de lampjes zodanig warm worden, dat het omliggende plastic zachtjes begint weg te smelten.
Als je uitgaat van 2 rode ledjes in serie geschakeld en een losse weerstand van 5600 Ohm daarmee in serie, dan ben je qua kosten voor 50 cent klaar en heb je probleemloze sluitseinen.
Gerard
-
Ja, nou en? :P
Alsof dat zo duur/complex is...
Nee hoor, helemaal niet. Ik heb al voor tig rijtuigen binnenverlichting gemaakt met LEDs en weerstanden. En als ik het kan, is het niet moeilijk.
Maar de vraag van Ivo was of hij weerstandjes nodig had. Vandaar mijn aanvulling op jouw suggestie van LEDs
Ton
-
Voor sluitseinen kan je bij digitaal bedrijf ook twee gloeilampjes van 12 V in serie schakelen.
Maar dan heb je natuurlijk wel rode glaasjes of rood doorzichtig plastic nodig, b.v. gezaagd uit een stukje van een kapot gereden achterlicht , dat je bij weg kruisingen kan vinden.
Frontseinen moeten eigenlijk geel/wit zijn.
Ook binnenverlichting mag van mij wel een beetje geelachtig zijn.
Het gaat hier steeds over gloeilampjes . :)
-Peter
-
Gerard
en een losse weerstand van 5600 Ohm daarmee in serie
Ik neem aan dat je 560 ohm bedoelt.
Groetjes
Arthur
-
Toch wel een aantal voordelen van ledjes tov lampjes waarom ik zelf als het even kan ledjes inbouw.
- Geen warmte ontwikkeling, zoals hierboven al werd gemeld. Kan praktisch zijn zeker in zeer kleine plastic behuizingen of kapjes. Denk maar eens aan spoor N of kunststof lantaarnpaaltjes.
- Onderhoudsvrij. Heb je net een prachtig huisje, lantaartje, sluitlichtje etc dan kun je die met leds al wat makkelijker vastlijmen. Gloeilampjes gaan binnen een paar jaar weer stuk bij veel gebruik en zul je dus moeten kunnen vervangen. Toch vervelend als je een huisje moet openmaken.
- Stroomverbruik. Niet te verwarren met de spanning zoals bv 12 volt. Een normaal klein ledje van 3 mm zoals rode of gele verbruiken gemiddeld 20 milli àmpere. De heldere leds iets meer, de hele kleine ledjes minder. Je kunt ze in serie met een weerstand van 560 ohm schakelen maar je kunt er ook een paar in serie zetten in combinatie met die weerstand en dan blijft de stroomopname gelijk aan 1 led. Interresant als je een eigen gemaakte of wat beperktere voeding hebt op je baan. Waardes boven de 560 ohm kun je ook gebruiken, bv 1kOhm. Is maar net hoe fel je het licht wilt hebben. Pak je trouwens die hele kleine mini ledjes pak dan 1,5 kOhm om de kleine ledjes te beschermen tegen hoge voltages.
- Prijs, een ledje in combinatie met een weerstandje kost een paar duppies. Een paar lampjes in mini formaat al snel een paar euro. Tip overigens: heb je oude defecte apparatuur, maak die eens open en zoek op de prints naar weerstandjes met de kleuren ringen die staan voor 560 ohm tot rond de 1,5 kOhm. Die kun je voor je defecte apparatuur de vullisbak in mikt eens lossolderen en gebruiken op je baan. Scheelt weer in de portomonee en je staat te kijken hoeveel je zo weer kunt recyclen. Even googlen op weerstand kleurcodes en je vind zo handige calculators en andere hulpjes.
- Formaat, ledjes zijn er zeer klein tegenwoordig
- kleur, welke kleur had u gewenst ? Lampjes moet je weer schilderen.
Kan nog wel doorgaan maar ledjes hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt.
Rest 1 nadeel wat ik persoonlijk vind: dat mooie warmgelige licht. Als ik een messing lantaarnpaaltje maak dan prefereer ik voor de sfeer en kleur weer een lampje om net even dat warme karakter te krijgen. Let wel, lampjes gaan een keer stuk dus zullen ooit vervangen moeten kunnen worden.
Succes !
-
Tip overigens: heb je oude defecte apparatuur, maak die eens open en zoek op de prints naar weerstandjes met de kleuren ringen die staan voor 560 ohm tot rond de 1,5 kOhm. Die kun je voor je defecte apparatuur de vullisbak in mikt eens lossolderen en gebruiken op je baan. Scheelt weer in de portomonee en je staat te kijken hoeveel je zo weer kunt recyclen.
Weet je wat een weerstand kost als je ze per 100 koopt? Daarvoor ga ik geen oude apparaten slopen, veel te veel moeite. 8)
-
Weet je wat een weerstand kost als je ze per 100 koopt? Daarvoor ga ik geen oude apparaten slopen, veel te veel moeite. 8)
Ja ok, maar zit vaak nog veel meer in als Elco's, transistoren, gelijkrichters etc wat wel eens bruikbaar is als je op een zaterdagavond of zondag in een spontane bui iets wilt maken en de winkels dicht zijn. Heb zelf nog wat printplaten uit wat ooit een berg zooi was nog in een doos liggen en daar zijn toch al wat leuke dingen uit gemaakt. Leuk knipperlicht schakelingetje voor een overweg bv. Kost niets (ja een eilandjes printplaat misschien) , hooguit wat tijd om de spullen bij elkaar te zoeken.
't was verder maar een tip he.
-
Oude apparatuur slopen is een idee, wat lastig omdat de metalen draadjes aan de onderdelen kort zijn. Bovendien komen niet alle onderdelen zonder een kort gevecht los met het risico dat ze te heet worden. Met name voor halfgeleider componenten niet goed.
Om het energie verbruik binnen de perken te houden en eventuele schade door warmte te voorkomen, zou ik voor LED's gaan. Ook voor een warm witte uitstraling al zijn die LED's wat duurder dan de standaard LED.
Ik werk tegenwoordig veel met SMD LED's. Zo voorzie ik rijtuigen van mooi geel warm licht, maar bouw op de toiletten een helder witte LED in. Afgekeken van de treinen die bij Loxx in Berlijn op de modelbaan rijden. Met SMD LED's kun je je helemaal uitleven qua verlichting en het neemt niet veel ruimte in. Bij de electronica winkel koop je hele ritsen voor weinig. Ook het werken met SMD componenten is niet echt moeilijk. Ze zijn wat klein, dus een hobby loop kan helpen en een soldeerbout waarvan de temperatuur kan worden ingesteld is ook handig.
Richard
-
Met SMD-LEDs kun je inderdaad hele leuke dingen doen. Even oefenen met het solderen, maar daarna echt wel goed te doen. Ik heb laatst, tegelijk met het inbouwen van een functiedecoder, de LEDs voor de frontseinen van mijn Fleischmann dubbeldekker stuurstand (in N) vervangen door warmwitte LEDs (in plaats van de gele LEDs die er eerst zaten). Om ook iets met de andere twee uitgangen van m'n decoder te kunnen, heb ik ook een warmwitte LED in de cabine gebouwd, en twaalf warm witte LEDs (zeven boven en vijf beneden) in de rest van het rijtuig. Alle LEDs gewoon op strokenprint gesoldeerd (per drie in serie, telkens met een SMD weerstand van 4k7 Ohm), en de LED in de cabine aan twee draadjes (in serie met een weerstand van 10 kOhm). Resultaat: een zeer mooi gelijkmatige verlichting van het rijtuig, met een laag stroomverbruik en weinig warmte. De weerstanden voor de binnenverlichting hadden alleen nog wel iets groter gemogen, want de verlichting brandt nu iets te fel. De LEDs heb ik via internet ergens gekocht, waardoor de kosten beperkt bleven tot een paar euro. Deze dingen zijn zo klein, dat ze dus zelfs in een N rijtuig onzichtbaar weg te werken zijn.
-
Ik heb afgelopen vrijdag tijdens OnTraxs een set smd ledjes gekocht, warm/wit en warm/wit met rood gekombineerd in één behuizing. Vooral dat laatste lijkt me ideaal als je L-signaal wilt voeren op bv een 2200/2400. De ledjes kostten ca 1 euro/st, de bouwvorm is 0603. Dat is ca 1,5 x 1 mm (l x b). Ik geef toe,niet voor iedereen een makkelijke maat :-|.
Verder wil ik geen weerstandjes gebruiken maar en BF245A FET-transistor als stroombron. Daar kan maximaal 30 V= op en geeft dan een constante stroom van 6,5 mA (BF245B geeft 15 mA). Een BF245 mag maximaal 350 mW dissiperen bij 30 V= (kijk in de datasheet (http://www.onsemi.com/pub_link/Collateral/BF245A-D.PDF) voor de juiste gegevens)
Overigens lees ik allerlei waarden voor stroom door ledjes. Ik ben van mening - en dat heb ik ook proefondervindelijk uitgevogeld - dat zeker bij de moderne ledjes een stroom van tussen de 5 en 10 mA ruim voldoende is (als je low-current types gebruikt is 1-2 mA al voldoende). Dus meer dan 10 mA is alleen maar elektriciteit verstoken in je voorschakelcircuit = dus warmte.
Hennie
-
oke, veel info, thanks!
de lampjes heb ik gekregen en die zijn al de goeie kleur. ik moet nog melden dat ik met de lokmaus 2 rij. dan heb ik nog een vraag: wat beloedelen jullie met 'in serie geschakeld'? dat ze allemaal aan de zelfde voedingsbron zitten? het lampje komt in een rijtuig.
gr Ivo
-
Ivo, serieschakeling betekent: achter elkaar geschakeld. Dus populair gezegd, van de plus van de voeding ga je naar de eerste lamp, de andere aansluitng van die lamp gaat naar de tweede, en de andere aansluitingen van de tweede lamp gaat naar de min.
Dit in tegenstelling tot parallelschakelen, daar zit elke lamp direct tussen plus en min.
Ik kon er op internet niet zo gauw een goed plaatje van vinden, dat ga ik zo even zelf maken.
-
In serie betekend dat ze allemaal aan elkaar vastzitten. Denk maar aan een kerstboomsnoer. Een draadje van een lampje gaat naar het ene draadje van het volgende lampje en het andere draadje van dat lampje gaat weer naar de volgende etc. Als er een kapot gaat brandt het hele zwikkie niet meer.
Bij parallelschakeling worden alle pootjes aan een zijde met elkaar verbonden en de pootjes aan de andere zijde ook met elkaar. Gaat er nu een lampje kapot dan blijft de rest wel branden.
Bij ledjes moet je dan nog opletten dat die polariteitsgevoelig zijn en op de juiste manier aan elkaar verbonden moeten worden.
Gr.
Eric
-
Ik kon er op internet niet zo gauw een goed plaatje van vinden, dat ga ik zo even zelf maken.
(http://www2.cdb.gsf.nl/dedigitalebrink/Onderbouw/NASK/lj2/plaatjes/elektr_serieschak.jpg)
komt hier (http://www2.cdb.gsf.nl/dedigitalebrink/Onderbouw/NASK/lj2/elektr-algemeen.htm) vandaan
Gr/Kees
-
Mijn plaatje:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/serieparallel.gif)
Kees, niet voordringen. ;D
-
Overigens lees ik allerlei waarden voor stroom door ledjes. Ik ben van mening - en dat heb ik ook proefondervindelijk uitgevogeld - dat zeker bij de moderne ledjes een stroom van tussen de 5 en 10 mA ruim voldoende is (als je low-current types gebruikt is 1-2 mA al voldoende). Dus meer dan 10 mA is alleen maar elektriciteit verstoken in je voorschakelcircuit = dus warmte.
Helemaal mee eens.
(http://www.vanhoekelen.nl/gallery/d/17348-2/DSC_9771.jpg)
3 SMD leds in serie (3.2V/20mA) op decoder met een 2200 Ohm weerstand (ca 5 mA), en nog moet ik de dimfunctie van de decoder 3 standen lager zetten om het mooi te laten schijnen.
Gr/Kees
ps. Klaas, ik vind jouw plaatje mooier hoor ;)
-
@ Arthur,
Citaat
en een losse weerstand van 5600 Ohm daarmee in serie
Ik neem aan dat je 560 ohm bedoelt.
Ik bedoel echt wel 5600 ohm, want de rode ledjes geven een behoorlijk intensief rode kleur af. Met deze relatieve hoge weerstandswaarde is het licht nog steeds keurig rood, zonder dat het overal door heen schijnt.
In sommige rijtuigen heb wel 10.0000 ohm gebruikt om een beetje in de richting te komen van zwak rood tonende sluitseinen.
Bij de "moderne" treinen (na 1970) is er een behoorlijk goed rood sluitsein te zien, maar bij het oudere materieel werd gewerkt met kleine zwakke lampjes, en dan kan je niet in model een puist rood licht aanbrengen.
Gerard
-
(...)
In sommige rijtuigen heb wel 10.0000 ohm gebruikt (...)
Dit is wel een nulletje te veel, neem ik aan.
Sander
-
Iets te enthousiast ingetikt.
Moet dus zijn 10 kOhm (10.000)
Gerard
-
In mijn dubbeldekker gebruik ik, zoals ik al schreef, in totaal 12 LEDs: telkens drie in serie met een weerstand van 4k7 Ohm. Dat betekent dat er maar ongeveer 1,5 mA door die LEDs gaat. En dan nog branden ze eigenlijk te fel en is dit ene rijtuig bijna genoeg om m'n halve baan te verlichten ;)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG_0307.jpg)
Edit: even een plaatje toegevoegd, met alle 16 LEDs aan (front, cabine en interieur) :)