BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => (Her)beginners => Topic gestart door: Apae op 09 January 2023, 12:00:42

Titel: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Apae op 09 January 2023, 12:00:42
Hallo allen,

Gisteren heb ik de treinset uit mijn jeugd opgediept uit de doos waar het al een jaar of dertig in zit.
Het een en ander is Fleischmann en Lima H0, met alleen fleischmann modell rails.

De vraag die ik nu hebt betreft de trafo's: ook die zijn natuurlijk uit de jaren 70. We hadden toen 220 volt netspanning, inmiddels tussen de 230 en 240 (en op zonnige dagen in buurten met veel zonnepanelen mogelijk zelfs meer). Geeft dat nog risico's, is er iets dat ik aan de trafo's kan/moet instellen of verbouwen?
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: henk op 09 January 2023, 12:05:11
Nee. Indertijd zat er ook al variatie in de netspanning en die trafo’s zijn nogal tolerant. Het moet natuurlijk niet te gek worden, maar veel meer dan dat de uitgangsspanning een volt hoger is dan opgegeven, zal er niet gebeuren. Een doorsnee analoge loc kan daar prima tegen. Ik gebruik de trafo’s 6730 ook nog altijd voor testjes.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: schipcas op 09 January 2023, 12:05:39
Het lijkt mij dat je aan de trafo's niets kan instellen. De netspanning is inderdaad verhoogd, als je kunt meten, kijk dan eens hoeveel spanning er secundair uit je trafo komt bij de huidige netspanning.
Ik denk dat de trafo er wel tegen kan, je treinen mogelijk niet. Het blijft tricky, mogelijk een nieuwe(re) trafo aanschaffen?
Groet.
Henk
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Klaas Zondervan op 09 January 2023, 12:16:46
Ik zou me er geen zorgen over maken. Ook in het 220V tijdperk kon de spanning oplopen tot boven 240V.

Als je de secundaire spanning gaat meten dan moet je ook niet te gauw schrikken. Stel dat er op de trafo staat: 14V, 0,5A, dan betekent dat: er komt 14V uit als je de trafo met 0,5A belast. Onbelast zou het zo maar 18V kunnen zijn.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Apae op 09 January 2023, 12:23:21
Dank voor de razendsnelle antwoorden!
Inderdaad: ik zal eens meten wat er daadwerkelijk uitkomt bij de diverse trafo's (een 6735, een 6755 en twee lima's).
De locjes moeten er dus maar tegen kunnen. De eerste twee zijn schoongemaakt en licht gesmeerd, en hebben gisteren al hun eerste rondjes gedraaid.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: jerrytrein op 09 January 2023, 14:15:24
Dank voor de razendsnelle antwoorden!
Inderdaad: ik zal eens meten wat er daadwerkelijk uitkomt bij de diverse trafo's (een 6735, een 6755 en twee lima's).
De locjes moeten er dus maar tegen kunnen. De eerste twee zijn schoongemaakt en licht gesmeerd, en hebben gisteren al hun eerste rondjes gedraaid.
En met deze trafo"s
Dus geen probleem
En je rijdt niet constand voluit
Dus al met een lagere uitgangs spanning
Ook digitaal hebben trafo's hier last van
En dat gaat ook goed
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: janw op 09 January 2023, 14:19:37
Ik meen wel te merken dat die oude trafo's heter worden dan ik me van vroeger herinner. Geen idee of dat kwaad kan.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: jerrytrein op 09 January 2023, 14:23:50
Zolang de behuizing nog vast gehouden kan worden ,en niet smelt geen zorgen
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: RobGood op 09 January 2023, 14:50:35
Vuilnisbak of een museum......
Electrische apparaten van meer dan 50jaar oud...
Gewoon gevaarlijk en niet doen...
Rob
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Besselspoor op 09 January 2023, 15:02:08
Nee hoor, de jaren 70 trafo's zaten in een kunststof behuizing en waren al voorzien van aangegoten snoeren en kortsluitbeveiliging. Indien ze droog bewaard zijn is er geen enkel gevaar aan het gebruiken ervan, tenzij je ze hebt laten vallen of het netsnoer beschadigd is.

Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: 741230 op 09 January 2023, 15:25:05
Het warm worden is normaal. Die 6735 Fleischmann gebruik ik ook op mijn kleine baantje. Van mijn pa heb ik ook deze nog en die doet het ook nog gewoon als test trafo.

(https://www.modelspoor-verkoop-aankoop.nl/media/10703/8.jpg)
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: old-fleischmann op 09 January 2023, 15:45:03
Prachtige dingen die oude trafo's. Simpele technologie en vaak overgedimensioneerd, bij normaal gebruik niet kapot te krijgen.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Pauldg op 09 January 2023, 16:03:58
Vuilnisbak of een museum......
Electrische apparaten van meer dan 50jaar oud...
Gewoon gevaarlijk en niet doen...
Rob

Deze richtlijn zou ik niet verkondigen op het forum voor buizenradio's. Het kan prima zolang je weet wat je doet. Als gewone  consument is het gebruik inderdaad af te raden
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: henk op 09 January 2023, 16:10:22
Het gaat hier om deze dingen.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/FL6735_02.jpg)

Stond vanaf eind jaren zeventig in de catalogus (daarvoor 6730 zonder msf) en dat is decennia zo gebleven. Zaten ook in startsets en een startset was goedkoper dan een losse trafo, hetgeen de eindeloze optocht O&K locjes en Zwarte Anna’tjes verklaart.  ;D
Bij normaal gebruik gebeurt er weinig mee. Onder de in Utrecht welbekende winterbaan in de etalages van Langerak staat een hele batterij van die dingen en ze werken prima.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: oostspoor op 09 January 2023, 16:11:17
Bij voluitgedraaide regelaar zal er bij 240 V netspanning ca. 1 V meer op de uitgang van de trafo staan. Dat geldt voor een secundaire uitgang (niet aanwezig op de trafo in het voorlaatste plaatje) ook en daarom ca. 13 V bedragen ipv de normale 12 V. Als dat tenminste de waarde was bij een ingangsspanning van 220 V.
De analoge locs zullen echt niet direct doorbranden bij een verhoging van de maximale spanning met 1 V, wel een heel klein beetje sneller rijden. Dus je zal de regelaar al snel weer terugdraaien en dan is het spanningsverschil weer lager ;-).

Eventuele verbruikers die je op een secundaire uitgang aansluit, zoals een ouderwetse spoel van een wisselaandrijving zal hier zonder meer tegen kunnen. Deze overleven ook wel een puls van van 20 V. Deze dingen te lang onder spanning laten staan is sowieso meestal niet zo'n goed idee, vandaar ook de toepassing van momentschakelaars hiervoor.
Elektronische schakelingen zijn normaal gesproken van een spanningsregelaar voorzien, waardoor bij een dergelijke verhoging van de spanning er ook niets mis gaat. Bij een rechtstreeks aangesloten gloeilampje wordt het misschien wel wat uitkijken.

De trafo zelf heeft er geen moeite mee, die zal veel hogere ingangsspanningen ook wel overleven. Het is immers niets meer dan een spoel; zolang de stroomsterkte niet te hoog oploopt (= kortsluiting of teveel aangesloten verbruikers), gebeurt er niks. En daar zijn ze dan ook nog wel tegen beveiligd.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Robkop op 09 January 2023, 16:13:04
Mijn oude blauwe Märklin trafo’s gebruik ik niet voor lok’s met decoder’s, de omschakelspanning zou te hoog worden voor de electronica.
Bovendien zijn bij verschillende van die trafo’s de rubber snoeren vergaan, die heb ik er uit veiligheids overwegingen maar vast afgeknipt.
Als ik de trafo’s nog zou willen gebruiken moet er eerst een nieuw snoer aan
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Besselspoor op 09 January 2023, 16:18:31
Ja, de oude Marklin trafo's is een ander verhaal. Ten eerste is daar vaker sprake van vergaan rubber bij oudere snoeren, ten tweede is de behuizing van metaal wat bij defecten de kans op een opdonder vergroot.
De Fleischmann trafo's zijn al sinds eind jaren '50 in kunststof gehuld.
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: henk op 09 January 2023, 16:33:22
Dit is mijn exemplaar van een jaar of veertig oud. Juist het snoer vertoont zo ongeveer nul slijtage.
Belangrijker, dit type trafo (door meerdere modelspoormerken geleverd) wordt nog door heel veel mensen gebruikt zonder dat er nu problemen mee bekend zijn.



(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/0CFD295A-3A45-4C53-87BC-45E828081FB8-63bc33027044f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/0CFD295A-3A45-4C53-87BC-45E828081FB8-63bc33027044f.jpg)
Titel: Re: Jaren 70 trafo's
Bericht door: Pauldg op 09 January 2023, 17:12:21
Ja veel zit er ook niet in. Strikt genomen is het een variac met een gelijkrichter. Wat kan er kapot?