BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Algemeen => Topic gestart door: Twanvuurens op 13 januari 2021, 19:52:43

Titel: Zelfbouw bovenleidingsdraden, ervaringen gevraagd.
Bericht door: Twanvuurens op 13 januari 2021, 19:52:43
Ik wil graag bovenleiding op mijn baan en ik heb de portalen al. Maar hoe kun je zelf de rijdraden maken/solderen ???. Misschien lukt het met een mal of kan het 3d geprint worden. Wie heeft hier ervaring mee?

Groetjes, twan
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Wil uit ZO drenthe op 13 januari 2021, 22:46:27
 ;D goed !  ;D

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/bovenleiding-solderen-10.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bovenleiding-solderen-10.jpg)

Hier ben ik op een open dag van de modelspoorclub van Den Bosch samen met Beneluxspoor bovenleiding aan het solderen.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei_1.bmp) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei_1.bmp)

Je begint met een rechte draad 1 en die zet je vast met plakband op een strook hardboard.
Dan buig je een draad en legt die boven de rechte draad. Die zet je ook vast met plakband.
Knip rechte stukken draad af , die op regelmatige afstand tussen de rechte en de kromme draad passen. Die zet je ook in het midden met een stuk plakband  vast.
dan soldeer je alles aan elkaar vast.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei9.bmp) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei9.bmp)

Boven bogen worden de rijdraden niet gebogen.
De rijdraden worden zig zag geplaatst boven recht spoor.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei16.bmp) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bolei16.bmp)

Bij de masten of portalen kan er nog een rechte hulp draad aan de rijdraden gesoldeerd worden.

mvg
Wil




Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 10:20:34
Naast solderen bestaat er ook nog een techniek, stammend uit de RC vliegtuigmodelbouw, namelijk: puntlassen.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 14 januari 2021, 10:40:20
Heeft iemand al eens bovenleiding gemaakt met een dubbele rijdraad zoals we die in Nederland kennen?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 10:50:05
Niet dat ik weet in n wel in ho https://forum.3rail.nl/index.php?topic=64008.0
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: ATB op 14 januari 2021, 10:56:06
Volgens mij heeft Wim Mesu voor zijn demoplankje met daarop zijn portalen en aanverwanten ook een dubbele draad gebruikt.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 12:33:44
Ik heb nu dit gemaakt:

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_258.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_258.jpg)

Geprint in pla

Klopt dit?
Groetjes Twan
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 14 januari 2021, 13:18:27
Klopt niet helemaal. De hulpdraagkabel en de hangdraad heb je op hetzelfde punt aan de hoofddraagkabel zitten. In het echt zit daar altijd wat afstand tussen.
Op het eind zou ook een hangdraad moeten zitten, dus op de plek waar de zijwaartse trekstang zit.
Verder denk ik dat de doorhang van draagkabel mooier kan.

Hoe ga je die draden aan de portalen bevestigen? Bij de versies die van metaaldraad worden gesoldeerd zitten meestal haakjes aan het eind waar ze om de zijwaartse haken.

Om te zien hoe het er in het echt uit ziet zou je naar buiten kunnen gaan. En dat hoeft niet eens letterlijk. Ga in streetview eens kijken bij overwegen of bij wegen die parallel aan het spoor lopen.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 13:53:12
Misschien maak ik het model wet wat te complex. ??? Maar ik heb al wel een connectie systeem bedacht met een klein buisje wat ik eraan print om het op de portalen te schuiven.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: jowi op 14 januari 2021, 14:15:45
M.b.t. het printen; als ik dergelijke dunne dingen bij shapeways print in Fxd, dan is het al kromgetrokken als ik het binnen heb. Het is een hels karwei om het dan weeg enigszins recht te krijgen (heet water, dompelen, buigen, vloeken en bidden). Echter dit ziet er redelijk recht en strak uit... wat is de truuk?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 14:29:15
Naast solderen bestaat er ook nog een techniek, stammend uit de RC vliegtuigmodelbouw, namelijk: puntlassen.

Dat heet gewoon weerstandsolderen. Er wordt hier niets gelast.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 14:34:52
in het kort samengevat:

ik heb 1 van de goedkoopste printers (ender 3), dit omdat deze makkelijk aan te passen zijn. omdat ik in begin veel last had van kromtrekken ben ik wat gaan experimenteren met verschillende filament merken. ook heb ik veel informatie opgezocht. het voornaamste probleem was dat het filament iets te snel af koelde. oplossing: een encolsure/ hittekamer. mijn setup is nog niet zo duur printer 160 + enclosure 50. ik heb alleen nog dat het krom trekt als mijn bed level niet goed is. als het eenmaal krom is geprint liggen de laagjes verschoven en is het zelf onmogelijk weer recht te krijgen.

groetjes twan
 
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 14:50:18
Dat heet gewoon weerstandsolderen. Er wordt hier niets gelast.
Ik heb het over puntlassen, niet over weerstandsolderen.  Er wordt gelast en niet gesoldeerd. Dat is een heel andere techniek, waarbij soldeer ( de naam zegt het al) wordt toegevoegd.
Bij puntlassen ontstaat op de te lassen overgang door middel van een hoge spanning/kortstondige kortsluiting een dusdanig grote hitte, dat de 2 delen aan elkaar versmelten zonder toevoeging van materiaal.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 14:56:42
Veroniek, helaas...

Ben een werktuigbouwkundige. Wel of niet toevoegen van een verbindingsmiddelen bepaalt niet of iets lassen of solderen heet.

In grote lijnen:
Solderen is materialen verbinden door middel van een verbindingsmiddel met lagere smelttemperatuur dan de te verbinden materialen.

Lassen is door temperatuur of druk de te verbinden materialen samenvoegen, eventueel met verbindingsmateriaal die (vrijwel) hetzelfde smeltpunt heeft als de originele materialen.

Gr, Bert
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 14:59:58
Precies zoals je het zegt.  En als ik even mag aannemen, dat je een auto hebt, dan hoop ik voor jou dat die ge-puntlast is en niet ge-weerstandsoldeerd.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 15:02:12
Ja, dit heeft er natuurlijks niks mee te maken.

Jammer...
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 15:08:08
Dat heeft er alles mee te maken, want jij doet een bewering, dat ik het over weerstandsolderen heb. En dat is niet zo.  Ik heb het over puntlassen.  Zie het verschil in het assembleren van een auto.
Bij het maken van bovenleiding is weerstandsolderen vast ook wel een optie, zoals ook puntlassen.

En jouw opmerking   "jammer"   vind ik ronduit denigrerend.

Jammer voor jou, want wie doet er eerst een bewering en snapt het na repliek nog steeds niet ?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 15:09:45
het is wel grappig om te zien dat het zover afdwaalt..... (y). maar mijn vraag is eigenlijk gedeeltelijk beantwoord. het gaat mij er alleen om dat het er mooi uit ziet (het hoeft dus niet van metaal te zijn). is er iemand die misschien een tekening/ schets heeft van de draden. of moet ik het simpel houden: (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bovenl-hr.gif) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/bovenl-hr.gif)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 15:11:06
Veroniek, laat eens zien dan waar in de RC wereld wordt gepuntlast?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 15:17:09
Hallo Twan,

Zoals Klaas ook opschrijft, kijk eens bij het grootspoor. Dan zie je een redelijk eenvoudige verdeling van de verticale kabels tussen draagbare en rijdraad. Je kunt er een hele berekening aan besteden waar deze opgehangen zouden moeten worden, maar op de modelbaan zul je dat niet nodig hebben..

Vergeet niet het aantal verticale draden te verdubbelen bij stations en overwegen (in Nederland dan..)

Gr, Bert
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 15:17:09
Komt er aan, even foto maken.
Maar even terug naar de vragensteller.  Wil je Nederlandse bovenleiding of bijvoorbeeld Duitse ?
Afgezien van vele andere verschillen is er, ook hier op dit forum, soms discussie over de hoogte van de ophanging bij de portalen.  In Nederland is die een stuk groter dan bijv. in Duitsland.   Sommerfeldt heeft maar 1 standaardmaat, de Duitse, dus zijn hun masten een te korte afstand tussen rijdraad en hangdraad bij de portalen.
Dus daar kun je rekening mee houden.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Quinzeedied op 14 januari 2021, 15:19:45
@Twan: ik zou de lengte van de middelste verticale draden wat langer houden, tenminste bij een Nederlands voorbeeld
In Streetview kun je vanaf straten direct naast het spoor wel mooie voorbeelden vinden, zoals hier bij Staphorst:

Google Maps (https://www.google.nl/maps/@52.6340936,6.2315655,3a,75y,253.56h,99.35t/data=!3m6!1e1!3m4!1svskjzCFST72D3CLLplNyYw!2e0!7i13312!8i6656)

Op de vrije baan zijn er meestal per lengte minder verticale draden (wat is daar de juiste term voor?) dan bij stations. Dat zou je ook nog na kunnen bootsen. Zal wellicht te maken hebben met optrekken en afremmen waardoor er meer krachten op de bovenleiding werken?
EDIT: zie nu dat Bert dat ook al benoemd heeft, waarom worden ze ook bij overwegen verdubbeld?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 14 januari 2021, 15:27:28
https://mrmodelrailroad.com/index.php/hoofdpagina/ns-bovenleiding-tekeningen-in-ho-en-n
hier heb ik de maten vandaan en omgezet in 3d
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Schermafbeelding-2021-01-14-152639.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Schermafbeelding-2021-01-14-152639.png)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Bert van Gelder op 14 januari 2021, 15:29:15
Ik vermoed dat de verdubbeling van de verticale draden te maken heeft in geval van een draadbreuk , dat de kans kleiner is dat de draad op perron of overweg valt.

Gr, Bert
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 15:56:47
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG_20210114_152105.gif) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG_20210114_152105.gif)

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG_20210114_152105b.gif) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG_20210114_152105b.gif)

Het kost even wat tijd, maar dan heb je ook een puntlasapparaat.  Waar dat zwarte vlak vandaan komt weet ik niet. Excuuas.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding hoe?
Bericht door: meino op 14 januari 2021, 15:58:19
Heeft iemand al eens bovenleiding gemaakt met een dubbele rijdraad zoals we die in Nederland kennen?

Ja dat heb ik inderdaad gedaan. Toen ik ruim 5 jaar geleden de draad van de hobby weer oppakte, heb ik allerlei zaken uitgeprobeerd. O.a. het zelf produceren van bovenleiding op basis van Sommerfeldt 0.5mm bovenleidingdraad.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161537_DSC_1633.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161537_DSC_1633.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161547_DSC_1634.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161547_DSC_1634.jpg)

Ik heb een soldeermal gemaakt om dit te kunnen.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161630_DSC_1635.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161630_DSC_1635.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161641_DSC_1636.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/20210114_161641_DSC_1636.jpg)

Het werkt als volgt. Voor de rijdraad, paren spijkertjes 1,5mm uit elkaar. Twee rijdraden daartussen. en stukjes draad (voor de verticale hangdraden) afknippen, aan het eind met een klein tangetjes 1-1,5mm haaks omzetten en verticaal tussen de 2 rijdraden zetten en vast solderen. Om ze verticaal te fixeren had ik met karton een soort U konstructie gemaakt met een gaatje dat ik over de verticale draad kon zetten.
Daarna de rijdraden met hangdraden uit de mal halen en in de andere mal plat leggen. Vervolgens de gebogen hangdraad via de spijkertjes (in de vorm van de boog) over de verticale hangdraden leggen en solderen.
Als laatste de verticale hangdraden op maat afknippen.

Tot nu toe ben ik er nog niet aan toegekomen om portalen en dergelijke te maken. Als dat ter zijner tijd gaat gebeuren, denk ik dat ik deze exercitie nog een keer doe, maar dan met 0,35mm draad van Sommerfeldt.

Groet Meino

Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Wil uit ZO drenthe op 14 januari 2021, 16:04:40
Quote:Ik vermoed dat de verdubbeling van de verticale draden te maken heeft in geval van een draadbreuk , dat de kans kleiner is dat de draad op perron of overweg valt. Unquote.  ;D Bijna goed.  ;D
De verdubbeling van de verticale draden bij overwegen en perrons lijkt een verdubbeling, maar in feite is de afstand tussen de verticale draden zodanig gehouden, dat bij draad breuk de gebroken draad ruim boven de hoofden van mensen blijft. Op perrons, overwegen en opstel terreinen wil je als vervoerder en verantwoordelijke voor het spoorwegnet niet, dat er mensen geëlektrocuteerd worden door/bij een draad breuk.

Twanvuurens, wat je gemaakt hebt ziet er al goed uit. Let er op, dat de uithouders, waar de rijdraad (onderste) aan komt een knikje krijgt.
Dat is in het echt om te voorkomen , dat de pantograaf de uit houder raakt.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Portaal-V-type.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Portaal-V-type.jpg)

Groetjes
Wil
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 14 januari 2021, 16:47:31
De verticale draden (hangdraden) worden niet verdubbeld, maar zitten dichter bij elkaar.
Op de vrije baan zitten ze 7 meter van elkaar, dat is 10 stuks tussen 2 portalen.
Boven overwegen en langs perrons zitten ze 2 meter van elkaar. Dat heeft te maken met mogelijke draadbreuk. Als een draad vlak naast de hangdraadklem breekt hangt hij 2 meter naar beneden, dat is 3,5 meter boven spoorniveau. Kan dus mensen niet raken.

Een voorbeeld zie je hier in Arnemuiden (https://www.google.nl/maps/@51.5015966,3.6690175,3a,75y,171.94h,89.02t/data=!3m6!1e1!3m4!1sQm_UbL896j64i_2O8BVFeg!2e0!7i16384!8i8192) (streetview)
Boven het dichtstbijzijnde spoor, vanaf het portaal naar rechts zitten de hangdraden op 2 meter van elkaar, vanwege de overweg en het perron dat rechts ligt. Links van het portaal op 7 meter omdat daar geen perron ligt.
Op het verste spoor boven de overweg op 2 meter en naar links ook want daar ligt het andere perron.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Rob Ellerman op 14 januari 2021, 17:05:30
In Railhobby 2012/11 staat een artikel van de hand van de bouwers van de modelbanen 'Utrecht Lunetten' en 'Driebergen', die daarin uit de doeken doen hoe zij te werk zijn gegaan met de portalen én de dubbele rijdraden.

Rob
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Quinzeedied op 14 januari 2021, 17:10:46
@ Bert, Wil en Klaas: fijn weer wat geleerd!  (y)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Duikeend op 14 januari 2021, 17:42:35
omdat ik het eigenlijk toch wel met veroniek eens ben dat je dit kunt puntlassen heb ik maar even opgezocht waar dit ondermeer op bnls besproken  (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=64756.msg3221569930#msg3221569930)wordt. hier kun je zien hoe jezelf zo'n puntlas ding maakt..

en in aanvulling op de basis vraag: ik heb eens op de beurs (ik meen rail) in de brabanthallen (ik schat rond 1990) een demo gezien waarbij iemand die draden zelf soldeerde. hij gebruikte daar een mal val een aluminium profiel voor waar afstandhoudertjes op zaten die je kon verschuiven. de reden dat me dit altijd bijgebleven is, is omdat er een dubbele rijdraad werd toegepast conform de ns werkelijkheid. dit in tegenstelling tot de versies van oa sommerfeldt die meestal maar 1 rijdraad hebben
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 14 januari 2021, 18:42:00
Puntlassen op kleine oppervlakten wordt oa gebruikt om oplaadbare cellen tot accus te verbinden. Het zou best een interessante techniek zijn voor bovenleiding.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: henk op 14 januari 2021, 19:22:50
Sommerfeldt heeft het in zijn uitingen ook altijd over ‘verschweist’ ofwel gelast als het over de rijdraden gaat. Het kan duidelijk wel. Geen idee of het thuis de doen is.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Duikeend op 14 januari 2021, 20:25:48
in het bnls topic dat ik hierboven linkte staan meerdere mensen die aangeven dat dit heel goed werkt, ook voor thuis ;) er wordt zelfs gesproken van het punt lassen van pantografen
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: henk op 14 januari 2021, 20:35:26
Ah ja, sorry, ik zie het.  :)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: wob op 14 januari 2021, 21:03:51
In Railhobby 2012/11 staat een artikel van de hand van de bouwers van de modelbanen 'Utrecht Lunetten' en 'Driebergen', die daarin uit de doeken doen hoe zij te werk zijn gegaan met de portalen én de dubbele rijdraden.

Rob
Dat kunststukje hebben ze nog eens herhaald op hun baan van de Oude Lijn, te zien op Rail februari 2020 (de laatste keer toen zoiets nog kon). Nu met nog dunnere rijdraden.
Zie hier het filmpje (https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=fPQnv26_YR8).

Groet, Bas
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Hans Gvz op 14 januari 2021, 21:51:32
@Duikeend, was van Gerco van Beelen,  Jan-Willem Pernis deed de demo, en heel misschien weet Hans Reints waar de mal gebleven is. Gérard van de Weerd weet het misschien ook wel.

Gr Hans
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 14 januari 2021, 22:39:38
Sommerfeldt heeft het in zijn uitingen ook altijd over ‘verschweist’ ofwel gelast als het over de rijdraden gaat. Het kan duidelijk wel. Geen idee of het thuis de doen is.
Jaren geleden kreeg ik de tip van het puntlassen van de in dat andere draadje optredende Maarten van der Burgt.  Omdat die ook in Eindhoven woont was een bezoekje met demo vlug geregeld.  Sinds die tijd heb ik al mijn bovenleiding (99% Sommerfeldt) vervangen, met hergebruik, door op deze manier aan elkaar gelaste bovenleiding. En dan wel met de dunne uitvoering, zodat ik soms meterslange draden heb, zowel de rijdraad als de hangdraad draagkabel, zonder dat je ook maar een overgang kunt zien.  Tenzij met een loep natuurlijk.  Omdat ik ook nog eens met de pantografen tegen de bovenleiding aan rij, heb ik diverse langere delen ook afgespannen, net als in het echt.  Een minieme verschuiving van de hangdraad draagkabel op de portalen neem ik dan voor lief, is meestal ook niet zichtbaar, en sommige masten waar de hangdraad draagkabel wel vast zit draaien dan een heel klein beetje.
Ook vreemde constructies bij wisselstraten heb ik zelf ontworpen en gemaakt.

Wel een kleine waarschuwing voor lieden, die met de pantografen tegen de bovenleiding aan willen rijden:  schaf bij veel gebruik van de loc's voldoende reservemateriaal aan in de vorm van schuitjes of zelfs complete stellen.  De slijtage is niet gering, maar ik rij dan ook kilometers ipv meters. Ik heb schat ik ongeveer 600 meter aan bovenleiding (H0).   
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Duikeend op 14 januari 2021, 23:33:55
@Duikeend, was van Gerco van Beelen,  Jan-Willem Pernis deed de demo, en heel misschien weet Hans Reints waar de mal gebleven is. Gérard van de Weerd weet het misschien ook wel.

Gr Hans

oh das dan wel weer leuk om te weten  (y) ik heb altijd het idee gehad om zo'n mal na te maken. ik heb toendertijd zelfs een lading alu profielen gekocht maar daarna ging de hobby in winterslaap  ;D
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 14 januari 2021, 23:37:04
Een minieme verschuiving van de hangdraad op de portalen neem ik dan voor lief, is meestal ook niet zichtbaar, en sommige masten waar de hangdraad wel vast zit draaien dan een heel klein beetje.
Uit de context begrijp ik dat je niet de hangdraad bedoelt maar de draagkabel.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Mitchell op 15 januari 2021, 10:16:24
Nu we hier toch allemaal zijn.
Zijn er "bouwtekeningen" te vinden over hoe de draden over de lengte horen te lopen?

Ik zie wel bouwtekeningen van portalen, maar niet van het draad  :angel:
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 15 januari 2021, 10:44:45
Dat is eigenlijk wat ik het liefst zou willen hebben. Ik zou ze best kunnen printen (scheelt een hoop soldeerwerk).
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 15 januari 2021, 11:18:27
Dank voor de correctie Klaas:  draagKABEL.  (y)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Ronaldk op 15 januari 2021, 12:06:07
hoi,

Dat is eigenlijk wat ik het liefst zou willen hebben. Ik zou ze best kunnen printen (scheelt een hoop soldeerwerk).

De masten kan je wel printen. Maar de draden zou ik niet printen. Dat ziet er niet uit. Dan kan je beter denken aan standaard zaken zoals Sommerfeld of toch zelfbouwen met messing en draad.

Groet Ronald.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 15 januari 2021, 12:09:51
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_259.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_259.jpg)

Ik denk dat het er toch nog wel redelijk uit ziet.

Groetjes Twan
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 15 januari 2021, 12:12:04
Zet er eens stroom op  :)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 15 januari 2021, 12:19:46
Ik weet wel dat plastic niet goed geleid  :angel:

Groetjes twan
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: jowi op 15 januari 2021, 12:26:08
Wel (te) dikke draden zo, maar de zwarte kleur maakt dat het er nog dikker en opvallender uitziet. Verf het eens alu of zilver?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 15 januari 2021, 12:28:33
Dat zou mijn bezwaar zijn, je hebt niet de optie om ze eventueel later functioneel te maken. Visueel ziet het er prima uit.

Mvg, Paul
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 15 januari 2021, 12:55:41
Ik weet niet of Twan digitaal rijdt, maar in dat geval is een elektrisch functionele bovenleiding volslagen zinloos.

Te dikke draden zal je altijd houden. Een rijdraad is 100 mm2, dat geeft een diameter van ongeveer 12 mm. Vertaal dat naar H0 en dan is 0,2 mm nog te dik. Als het je al lukt om het met zulke dunne draden te maken dan zal je ze moeten afspannen anders krullen ze alle kanten op.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 15 januari 2021, 12:59:59
Kan een digitaal signaal dan niet door een bovenleiding/stroomafnemer dan? Of geeft het teveel kans op storingen? Ik weet dat RobK het in schaal nul wel doet.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: henk op 15 januari 2021, 13:10:57
Er zijn niet veel redenen om digitaal voor functionele bovenleiding te kiezen. Voor de onafhankelijke treinbesturing is het niet nodig. Verder is digitaal gevoelig voor korte stroomonderbrekingen.

Roco vindt het niet eens nodig de stroomafnemers nog aan te sluiten op de printen.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 15 januari 2021, 13:12:47
Een digitaal signaal kan uiteraard wel via de bovenleiding. Maar als je dat signaal al op de rails hebt, waarom dan ook nog eens op de bovenleiding? Zoals ik eerder zei, volslagen zinloos.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: nighttrain1 op 15 januari 2021, 13:16:11
Hoe je een puntlasapparaat zelf kan bouwen staat vanaf hier (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=71786.msg3222108162#msg3222108162) beschreven in mijn draadje.
Ik heb `m gebruikt om brugleuning te maken, maar ga`m ook inzetten voor het maken van bovenleiding tbv m`n modulebakken.

Een stukje terug (post 12) was sprake van hoogspanning om mee te puntlassen, helaas de spanning moet juist heel laag zijn, je last met de stroom, die kan wel oplopen naar ruim 600 ampère.
Hoogspanning is bloedlink om mee te werken.
Mijn puntlasmachine werkt onbelast met 2,3 volt tussen de polen (aan de secundaire zijde).
Primaire zijde zit aan 230VAC, en is zo gemaakt dat je dat niet kan aanraken.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 15 januari 2021, 13:20:14
Ik rij anoloog, maar ik vind een werkende bovenleiding minder mooi, moeilijk te maken en eigenlijk zinloos. Omdat de treinen veel mooier rijden als ze via de rails stroom krijgen. Op vele punten moet de bovenleiding eraf kunnen om bij het spoor te komen. Dat was de reden waarom ik het “nep” wou maken.
Ik ben eigenlijk ook van plan om deze portalen (en eventueel de draden) tegen lage prijzen te verkopen.

Oja, bedankt voor de tip jowi (ik heb het nu met zilver pla geprint)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_260.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_260.jpg)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: RE465 op 15 januari 2021, 14:22:03
Werkende bovenleiding en digitaal en bij tweerail met keerlus krijg je zeker een keer een doorgebrande decoder.

Wouter
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 15 januari 2021, 14:31:12
Bij stroomvoerende bovenleiding ben je toch juist van keerlussen af?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Rob Ellerman op 15 januari 2021, 14:32:09
Ik weet niet of Twan digitaal rijdt, maar in dat geval is een elektrisch functionele bovenleiding volslagen zinloos.

Te dikke draden zal je altijd houden. Een rijdraad is 100 mm2, dat geeft een diameter van ongeveer 12 mm. Vertaal dat naar H0 en dan is 0,2 mm nog te dik. Als het je al lukt om het met zulke dunne draden te maken dan zal je ze moeten afspannen anders krullen ze alle kanten op.

Er is mooi dun forforbrons draad van 0.3 mm doorsnee (o.a. bij Fohrmann). Goede stijfheid en prima te solderen....

Rob
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 15 januari 2021, 14:36:07
Dat bedoel ik. Dat is dus 2 keer zo dik als het volgens de schaal zou moeten zijn.
(en het is niet doorsnee maar diameter)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: RE465 op 15 januari 2021, 14:41:24
Pauldg

Als er met bovenleiding van af wil zijn moet je aanpassingen maken aan de loc en kan je alleen met bovenleiding rijden dus geen stoom en geen diesel.

Wouter

PS. Lenz schrijft dat beter is om geen werkende bovenleiding te gebruiken.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: wob op 15 januari 2021, 14:43:27
Wel een kleine waarschuwing voor lieden, die met de pantografen tegen de bovenleiding aan willen rijden:  schaf bij veel gebruik van de loc's voldoende reservemateriaal aan in de vorm van schuitjes of zelfs complete stellen.  De slijtage is niet gering, maar ik rij dan ook kilometers ipv meters. Ik heb schat ik ongeveer 600 meter aan bovenleiding (H0).
Ik rij ook met pantografen tegen de draad (0,5mm Sommerfeld) maar ik heb nog nooit last van slijtage gehad.
Bij stroomtoevoer via de bovenleiding treedt slijtage natuurlijk wèl op.
Is dat bij jou het geval?

Groet, Bas
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Pauldg op 15 januari 2021, 14:45:55
Begrijp ik. Het (enige) voorbeeld dat ik ken is dat van een elektrische trambaan. Dan kan je consequent zijn in je stroomafname

P.s ik reageerde op de voorlaatste spreker. Dat is nu niet meer helder...
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 15 januari 2021, 15:41:15
Reactie op WOB:  ik rij digitaal vanaf de rail, dus geen spanning op de bovenleiding.
Slijtage is net als bij de wielen:  nauwelijks merkbaar.  Maar op termijn, dus honderden kilometers, is de slijtage aanzienlijk.   
Nou rijdt niet iedereen honderden kilometers, maar bij mij halen vele loc's dat in relatief korte termijnen.  Als een loc bij mij de gehele baan in 1 keer zou kunnen afleggen (dat is in de praktijk niet mogelijk) dan heeft hij er al ruim 500 meter opzitten.  Dan zijn honderden kilometers niet zo verwonderlijk als ik eens lekker aan het rijden ben, dus een aantal loc's moet ik (preventief) toch wel om het half jaar in behandeling nemen (pantografen).  Als de loc verder tenminste nog in orde is.
Ik werk ook met onderhoudstermijnen, revisietermijnen en sloop.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Klaas Zondervan op 15 januari 2021, 17:02:15
Bij stroomtoevoer via de bovenleiding treedt slijtage natuurlijk wèl op.
Is de slijtage daadwerkelijk groter als er stroom loopt? Praktijkervaring?
Misschien is de slijtage te beperken door licht te smeren, b.v. met ATF.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Frank 123 op 15 januari 2021, 17:51:56
Ik vind het slijtage punt wel interessant: ik ga mijn hoofdlijn ook van bovenleiding voorzien. Denk Sommerfeld. Puur decoratief maar juist daarom ook wens om met de pantografen tegen de draad te gaan rijden...
Klein gedeelte van locs zal e-loc zijn en van rondje van ca 70 meter is ca 13 met pantograaf tegen de draad.
Iemand die iets durft te zeggen over slijtage? 
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 15 januari 2021, 17:54:40
Prima tip.  Ga ik testen.  Ik gebruikte al siliconen spray, maar dat werkte niet zo goed of het werd één grote smurrie.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 15 januari 2021, 17:57:45
Bij 100 rondjes met 13 meter is het "pas" 1300 meter.  Rij je dagelijks zoveel?
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Frank 123 op 15 januari 2021, 18:09:32
Denk het niet.... kom ik niet aan toe  :(
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: jowi op 15 januari 2021, 18:25:06
In H0 (en groter) zie je vaak dat de pantograaf nét de rijdraad niet raakt, de hoogte wordt dmv een klein draadje of veertje oid beperkt. Geen idee of dat in N ook kan, wordt misschien te klein of te zichtbaar.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: Twanvuurens op 15 januari 2021, 18:37:17
Ik heb het voor nu maar even zo opgelost
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_261.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/image_261.jpg)
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: wob op 15 januari 2021, 20:55:01
Is de slijtage daadwerkelijk groter als er stroom loopt? Praktijkervaring?
Uit mijn Trix Expresstijd herinner ik mij de ingesleten sleepcontacten van het contact op de rails. Wat ik altijd gedacht heb is dat dat een gevolg was van de stroomafname (of misschien wel slechte stroomafname waardoor de boel inbrandt)
Maar ik begin nu toch te twijfelen, want dat zou dit zich ook voor moeten doen bij stroomafnemers tegen de wielen....

@Veroniek
Ongelooflijk. 500 meter!
Wat een afstanden.

Groet, Bas
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: VvKan op 15 januari 2021, 21:52:25
Goed betalende werkgever (gehad), daarna opdrachtgever projecten, met voldoende vrije tijd,  en de ruimte laten bouwen om het ontwerp te realiseren.  Overigens heb ik niet alleen H0.
Titel: Re: Zelfbouw bovenleiding draden hoe?
Bericht door: peterha op 15 januari 2021, 22:25:16
Ik heb vroeger ook Trix Express gehad en ook diverse locs gehad met ingesleten sleepcontacten.
Dat ze ingesleten waren, kwam niet door de stroomafname maar door het tijdens het rijden daadwerkelijk slepen van de (gebogen) sleper over de rail èn de slepers drukken onder veerdruk tegen de rails. Vandaar ook de benaming ‘sleepcontact’.  :angel:
Titel: Re: Zelfbouw bovenleidingsdraden, ervaringen gevraagd.
Bericht door: wob op 16 januari 2021, 11:53:46
Het sleepstuk van de pantograaf sleept eveneens, maar dan tegen de draad.
Bij mij zie ik echter niets van slijtage van het sleepstuk, noch van de draad....

Verder bedacht ik me dat de mate van slijtage in principe niets te maken heeft met de beschikbare rijlengte.
Stel dat je op een schaalsnelheid van 87 km/u rijdt. Dan rijdt je loc 1 km = 1000m in 1 uur. De door Veroniek genoemde 500m leg je dan in een half uur af.
Dat halve uur rijden kan natuurlijk net zo goed plaatsvinden op een rondje van bijvoorbeeld 10 meter.
De slijtage van je sleepstuk is dus enkel afhankelijk van de tijd en de snelheid waarmee je rijdt (oftewel de afgelegde afstand).
Naarmate het rondje kleiner is, zal de bovenleiding natuurlijk wel sneller slijten (als daar überhaupt sprake van is).

Groet, Bas
Titel: Re: Zelfbouw bovenleidingsdraden, ervaringen gevraagd.
Bericht door: damngrazy op 16 januari 2021, 12:22:22
In het kader van slijtage biedt een kunststof rijdraad wel een voordeel. Als twee materialen langs elkaar schuiven treed er slijtage op. Is dit metaal langs metaal dan is er nagenoeg gelijkmatige slijtage, bij metaal op kunststof zal vooral het kunststof slijten. Dit houdt in dat er vaker een defecte bovenleiding is, maar met ge-3dprinte is dat op zich niet zo'n probleem (mits je een eigen printer hebt natuurlijk). En gezien de kosten van een rol filament van een 1 kg is minder of gelijk aan 1 pantograaf is dit in ieder geval voor de portemonnee erg prettig.

Groetjes, Tim/damngrazy
Titel: Re: Zelfbouw bovenleidingsdraden, ervaringen gevraagd.
Bericht door: Niels B op 16 januari 2021, 12:31:22
Ik denk dat de slijtage vooral afhankelijk is van de druk waarmee de pantograaf de bovenleiding raakt. Het sleepstuk van een soepel bewegende pantograaf zal daarbij minder snel slijten dan ie van een starre.

Ik ben niet zeker of dit klopt gelet op de beperkte kracht die er uberhaupt op staat, bij mij hangt de waslijn nog niet...

Grtz,
Niels
Titel: Re: Zelfbouw bovenleidingsdraden, ervaringen gevraagd.
Bericht door: VvKan op 16 januari 2021, 12:36:24
Verder bedacht ik me dat de mate van slijtage in principe niets te maken heeft met de beschikbare rijlengte.

De slijtage van je sleepstuk is dus enkel afhankelijk van de tijd en de snelheid waarmee je rijdt (oftewel de afgelegde afstand).
(y)