BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: hgr op 11 december 2019, 10:27:33
-
Ik wil mijn stroomkringen afzekeren
Er zijn 2 hoofdstroomkringen
De eerste vanuit mijn centrale de Digikeijs DR5000 Uitgangsstroom: 3 A
De tweede vanuit een voeding MeanWell SNT RS 50 15 Uitgangsstroom: 3,4 A
Voor beide stroomkringen heb ik zekeringhouders aangeschaft:TRU COMPONENTS TC-R3-76-01-3L106 KLIK voor INFO (https://www.conrad.nl/p/tru-components-tc-r3-76-01-3l106-autozekeringhouder-met-statusaanduiding-geschikt-voor-platte-zekering-standaard-30-a-32-1588004)
(https://asset.conrad.com/media10/isa/160267/c1/-/nl/530766_LB_00_FB/image.jpg?x=400&y=400)
Ik lees soms wat wisselende dingen over welke zekeringen gebruikt moeten worden.
De één schrijft de maximale uitgang van de bron, een ander schrijft dat je rekening moet houden dat dit kortdurend hoger kan zijn en daarom een wat zwaardere zekering moet gebruiken. (op basis hiervan heb ik wat zwaardere zekeringen gekocht toen ik de zekeringhouder gekocht heb)
Als ik diep graaf in mijn geheugen en aan de lessen natuurkunde denk, lijkt mij het aanhouden van de maximale uitgangsstroom het meest logisch.
Echter de volgende vraag kan ik 3,5A gebruiken bij de Meanwell?
Ik heb nog geen zekeringen gezien van 3,4A.
-
Waarom wil je die DR5000 extra zekeren? Dat apparaat heeft een prima kortsluitbeveiliging waar een zekering niets aan toevoegt.
En waarvoor gebruik je de Meanwell?
Die heeft trouwens ook een uitgebreide beveiliging, lees ik hier.
https://www.meanwell-web.com/content/files/pdfs/productPdfs/MW/Rs-50/RS-50-spec.pdf (https://www.meanwell-web.com/content/files/pdfs/productPdfs/MW/Rs-50/RS-50-spec.pdf)
Dus ook hiervoor, waarom wil je die zekering toevoegen?
-
Het zekeren van zowel de DR5000 als de Meanwell is zinloos. Zoals Henk al schrijft, ze hebben beide een kortsluitbeveiliging die sneller is dan een smeltveiligheid.
Van de Meanwell weet ik uit ervaring dat die langdurig kortgesloten kan staan zonder dat hij stuk gaat.
Op mijn spoorbaan heb ik er 2 in gebruik, 1 voor +15V en 1 voor -15V, met een gemeenschappelijke massa.
Ik heb ook geprobeerd om daar nog een elektronische stroombeveiliging achter te zetten, maar zoals ik zei, dat bleek zinloos.
Ik heb er wel een spanningsbewaking achter gezet. Op de gekoppelde spanning van 30V staat een meetschakeling die een relais laat afvallen zodra de spanning onder 27V zakt. Want dat is wat een Meanwell doet als zijn stroombewaking ingrijpt, de spanning zakt direct in elkaar. De Meanwell kan een langdurige kortsluiting wel verdragen, maar de rest van de installatie niet. En dat is de reden waarom ik direct uitschakel.
-
De DR5000 wil ik alleen gebruiken voor het digitale signaal om te rijden en te schakelen
De Meanwell voor voeding van servodecoder's etc.
Ik heb er voor gekozen direct te scheiden en niet als ik aan de grens van de DR5000 kom te moeten scheiden
Wat betreft afzekeren per stroomkring lees ik ook regelmatig het advies om het juist wel te doen.
Ook met voorbeelden erbij, op Youtube zag ik een filmpje van iemand met een loc die zijn originele vorm had verloren (gedeeltelijk gesmolten bij de wielen).
In dit geval was het een centrale die zich restette bij kortsluiting en dit bleef doen dus eigenlijk bleef de kortsluiting zich herhalen
Kan het kwaad?
Het was voor mij ook een mooie manier om de stroomkringen te splitsen en bij kortsluiting ik door het indicatielampje direct kan zien waar de kortsluiting zich bevindt.
-
Laat eens zien waar je die adviezen hebt gelezen.
Om even bij de Meanwell te blijven: als die wordt kortgesloten blijft de kortsluitstroom inderdaad lopen, en die is 3,4A.
Als je daar een zekering van 3,5A achter zet zal die nooit stuk gaan. Een smeltveiligheid kun je langdurig tot ruim boven de nominale waarde belasten. Bij een zekering van 3,5A verwacht ik dat die er pas bij 4A uitgaat maar dat kan nog wel een half uur duren.
Wat je wel kan doen de zaak achter de Meanwell splitsen in b.v. 4 kringen die je dan met 1A beveiligt. Maar de hele Meanwell beveiligen met 1 smeltzekering is zinloos want die gaat er nooit uit.
-
Allen,
zekeren doe je om te voorkomen dat er brand kan ontstaan als gevolg van een langdurige hoge stroomsterkte.
Als je een brandlucht gaat ruiken dan heb je al schade.
Veel apparatuur heeft (kortsluit) beveiliging.
Maar als apparatuur faalt dan kan er veel stroom gaan lopen.
Remedie is goed gedimensioneerde smeltzekeringen.
Groet, Willem
-
De vraag is dan: wat is goed gedimensioneerd?
Een zekering van 3,5A achter een voeding die zichzelf begrenst op 3,4A is dat zeker niet.
Ik geef de voorkeur aan een elektronische beveiliging. Die kun je makkelijk herstellen zonder dat je een bak met smeltveiligheden op voorraad moet houden.
-
Om even bij de Meanwell te blijven: als die wordt kortgesloten blijft de kortsluitstroom inderdaad lopen, en die is 3,4A.
Ik lees in de gebruiksaanwijzing dat er een hiccup mode aanwezig is. Bij mijn weten wordt de stroom dan onderbroken en kijkt de voeding om de zoveel tijd of de sluiting al weg is.
-
Ja, je hebt gelijk. Maar dan gaat die smeltzekering van 3,5A er zeker niet uit.
-
En er gaat ook niet langdurig een hoge stroom lopen. Niet bij de DR5000, want die slaat af en je moet de verbinding met de baan zelf weer herstellen. De Meanwell is wel zelfherstellend, maar bij gebruik als externe voeding voor decoders is kortsluiting zeer zeldzaam, dus dat lijkt me mooi zat.
Veel apparatuur heeft (kortsluit) beveiliging.
Maar als apparatuur faalt dan kan er veel stroom gaan lopen.
Remedie is goed gedimensioneerde smeltzekeringen.
Dan is de DR5000 of de Meanwell kennelijk stuk, maar hoe helpt een zekering tussen baan en apparaat dan?
-
Laat eens zien waar je die adviezen hebt gelezen.
Dat is een goede vraag.
Toen ik mij op het (her)beginnerspad begaf heb ik in een schriftje handige tips etc bijgehouden.
Zonder dat ik de bron erbij geschreven heb.
Bij een buurforum zag ik een oplossing met een zekeringhouder,
Ik heb ook oplossingen gezien met een autolamp die bij kortsluiting gaat branden
Onlangs zag ik wel een filmpje op Youtube, zie zal ik zoeken en hier plaatsen. Dat is die wat ik resetten noem.
Het is een filmpje uit de US: KLIK (https://www.youtube.com/watch?v=xAe4-iwM-Uw&t=200s)
Ik wil met de zekeringhouder uit mijn eerste post de aansluitingen gebruiken, daarmee splits ik toch in kringen?
-
Een zekering van 3,5A achter een voeding die zichzelf begrenst op 3,4A is dat zeker niet.
Dat dacht ik al, maar wilde het ff checken.
Bedankt voor de verduidelijking
-
Ik heb dat filmpje helemaal bekeken. Die man heeft een fout gemaakt. Hij heeft een loc gestart en is toen voor een paar uur weggegaan. Ik loop ook wel eens weg terwijl de treinen rijden,. maar nooit langer dan een paar minuten.
Hij heeft een booster die 5A kan leveren. Als er een kortsluiting ontstaat waar maar 4A gaat lopen, dan zal de beveiliging van de booster daar niet op aanspreken.
Een populaire manier van werken in de USA is het onderverdelen van een boostergebied in power districts. Die worden dan beveiligd met een circuit breaker van b.v. 2A. Maar een circuit breaker is geen smeltveiligheid, het is een automatische zekering die je met een knopje kan resetten. Een circuit breaker schakelt magnetisch uit en is veel sneller dan een smeltveiligheid, en daarom voor dit doel beter geschikt.
-
Ik heb dat filmpje helemaal bekeken. Die man heeft een fout gemaakt.
Dat vond ie zelf volgens mij ook
Samengevat na alle input krijg ik de indruk dat het eigenlijk niet nodig is. Of is dat te kort door de bocht?
Of hoe ze het hier in de Achterhoek zeggen: "Soms bu-j te bange"
-
Dat lijkt me een correcte conclusie. Als het echt nodig was zou iedereen het doen en zouden fabrikanten het aanbevelen.
-
@hgr,
Het lampverhaal staat op https://www.nproject.org/nl/modelspoor-digitaal-en-dcc/kortsluiting-beperken-door-een-simpele-autolamp.
Alternatief met een PPTC:
https://www.nproject.org/nl/algemene-tips/kortsluiting-beperken-met-een-pptc-zekering
Gr,
Dirk
-
@Dirk: Die had ik inmidels gevonden. Bedankt voor je reactie
-
Beste HGR, Afzekeren van stroomkringen kan nooit kwaad.
In de discussie op het forum heeft iedereen gelijk. Automatische zekeringen zijn er met verschillende eigenschappen.
Er zijn er die bij een te hoge stroom afschakelen. dwz de schakelen ook werkelijk de voeding uit. Dus uitgang o 0 volt.
Maar er zijn ook die, als ze de maximale stroom bereiken niet hoger met stroom gaan. ( stroombeveiliging ) De voeding blijft dan uitsturen 3,5 Amp maar de spanning kan zakken tot 5 volt. Je uitgaande vermogen is dus 3,5 x 5 volt= 17,5 Watt. En dat kan schade geven. Vandaar degene die zijn loc verbrand/
Een smeltzekering gaat dan na enige tijd uit. Afhankelijk van de hoogte van de kortsluitstroom. ( 15 Volt en kortgesloten met 1 ohm is 15 Amp. en vermogen van 15x15=225Watt.!
Wil je het zeker weten , zet een voltmeter op de uitgang van je voeding. Belast de voeding met een auto halogeen lamp. Deze trekken vaak ong.5Amp stroom.
Sluit hem aan en meet de uitgaande spanning. (je kan ook naar de lamp kijken ) Schakeld de voeding af = 0 volt uit.
Of blijft de lamp branden en meet je nog een spanning. Dan is de beveiliging een type stroom beveiliging.
-
Wij zijn de baan aan het opnieuw bedraden en nu denk ik inderdaad ook over het volgende: de voedingen doen prima 10A, proefondervindelijk kan ik stellen dat je daar dus prima rooksignalen mee kan creëeren, ook al zouden de boosters uit moeten gaan.
Is het dan een optie om simpelweg een paar automaten zoals deze: https://www.conrad.nl/p/siemens-5sl4103-6-zekeringautomaat-1-polig-3-a-230-v-400-v-1419054
Tussen de voedingen en de boosters te plaatsen?
Groet,
Richard
-
Wat voor boosters? En 10A voor een voeding is nogal heftig.
Zo'n zekering helpt alleen maar als de beveiliging van de booster faalt.
-
Nog één Tams B2 en drie LDT db2 boosters. Common Ground dus. Verder een Intellibox waar ik verder geen rails op aangesloten heb zitten achter. Een laptop voeding.
Verder loopt er ook nog “gewone” analoge wisselspanning onder de baan door.
De voeding zijn inderdaad wat (te) ruim bemeten, maar het werkt over het algemeen wel. Een foutje is echter snel gemaakt en dan smelt er ook meteen een draad weg. Op de 500 draden die ik opnieuw heb aangelegd heeft me dat twee wisseldebiteurs gekost zeg maar. Eén Kuehn WD10 is in een hoekje helemaal zwartgeblakerd en bij een digikeijs dr4018 is een bruggelijkrichter ontploft.
Groet,
Richard
-
Voed je die boosters met een laptop voeding? Maar daar komt toch gelijkspanning uit? De genoemde boosters hebben 50Hz wisselspanning nodig.
-
Nee de boosters met wisselstroomvoedingen.
Dat zijn van die Weiss sicherheitstrafo, 2x12V 50Hz 100VA.
Voor de analoge wisselstroom hangt er zo’n blauwe conradtrafo, geloof dat die iets van 16V levert maar verder weet ik het niet uit mijn hoofd.
De Intellibox hangt in zijn eentje achter een laptopvoeding, dat werkt al 10 jaar probleemloos.
-
De Intellibox heeft ook wisselspanning nodig en laptop voedingen leveren normaal gelijkspanning. Of het moet een bijzondere uitvoering zijn.
-
Ik durf het je zo uit mijn hoofd niet te zeggen, dat was ook het stukje waar ik me het minst zorgen om maakte: uit die andere delen hangt de hele baan en dat is veel meer kans op rooksignalen.
Heeft het zin om tussen de booster en de voeding zo’n 3A automaat te zetten, of gaat dat niets doen? Ik wil de kans op opgeblazen printjes terugdringen.
Groet,
Richard
-
Ik betwijfel of zo'n automaat veel zin heeft. Die zal alleen wat gaan doen als de beveiliging van de booster niks doet. En dan is het nog maar de vraag of je op tijd bent. Die maximaalautomaten zijn zo gemaakt dat ze er bij de nominale stroom gegarandeerd niet uit gaan. Dus deze zal bij 3A blijven zitten, en pas boven 4A zal er wat gebeuren, maar dat kan nog wel minuten duren.
-
Is het dan wellicht slim om er één tussen de analoge spanning en de baanelectronica te hangen? De boosters schakelen zelf wel uit, maar die heeft natuurlijk geen booster.
-
Ik heb een soortgelijke opstelling, met een ringkerntrafo van 2x 18V 10A. Ik heb een aantal common ground boosters en een H-brug booster (deze hangt aan zijn eigen deel van de ringkern). Mijn Intellibox heeft een eigen voeding (de bekende blauwe Conrad voeding), en hangt niet aan de rails. Massa's zijn allemaal gekoppeld, de H-brug booster uiteraard alleen secundair.
Ik heb de boosters zowel primair als secundair afgezekerd met glaszekeringen van 3A Traag. Glaszekeringen en houdertjes daarvoor kosten vrijwel niets, dus waarom niet... Ledjes geven bij iedere zekering aan of er spanning op staat.
De Intellibox en boosters hebben allemaal een gelijkrichter, het maakt dus niet uit of je ze met gelijkstroom of wisselstroom voedt.
-
Ik heb de boosters zowel primair als secundair afgezekerd met glaszekeringen van 3A Traag.
Als de boosters zelf begrenzen op 3A zullen die glaszekeringen er nooit uit gaan. Zullen alleen iets doen als de beveiliging van de booster faalt. Het nadeel van glaszekeringen vind ik dat je die altijd op voorraad moet hebben.
De Intellibox en boosters hebben allemaal een gelijkrichter, het maakt dus niet uit of je ze met gelijkstroom of wisselstroom voedt.
Nou, dat maakt wel uit. De Intellibox heeft 2 keer een enkelzijdige gelijkrichter, 1 voor de positieve spanning en 1 voor de negatieve spanning. Die moet je met wisselspanning voeden anders mis je een van de gelijkspanningen. Voor boosters met common ground geldt meestal hetzelfde.
Boosters met H-brug kun je meestal wel met gelijkspanning voeden.
Op de vraag van Richey: bij een voeding met een trafo voor hulpschakelingen heeft een 3A automaat wel zin. Een trafo kan bij kortsluiting tot wel de 10-voudige stroom leveren, en daar tript die automaat wel op. Let er wel op dat zo'n automaat gemaakt is voor wisselstroom. Dus niet in een gelijkstroomcircuit gebruiken want dan heb je kans dat het ding een vlamboog trekt die niet uit gaat.
-
Uit alle reacties maak ik op dat extra zekeren vooral is bedoeld in het geval dat alle beveiliging die al is ingebouwd, faalt. Het begint natuurlijk al met de zekering in de stoppenkast, daarna de beveiliging van een trafo/voeding en daarna de beveiliging van de centrale/booster (stroombegrenzing, afslaan). Daar nog iets aan toevoegen lijkt me redelijk overbodig. Behalve dan een 10A booster of zoiets, die beter in apart beveiligde stroomkringen verdelen.
Als een zware voeding wordt gebruikt die zelf geen beveilging kent, dan lijkt me zekeren van die voeding niet raar.
-
Ik kom zelf uit de elektrotechniek en heb daarom bijna alles afgezekerd met automaten. Slechts 1 voeding met 2 spanningen heeft een glaszekering (zat er oorspronkelijk al) maar die is zwaarder dan de automaat die er weer verderop zit
Ik heb alles minimaal primair gezekerd. Dwz: In het 230V circuit heeft iedere voeding een eigen automaatje. Secundair heb ik alleen de Z21 niet gezekerd vanwege de aanwezigheid van een eigen beveiliging en ook omdat je anders bij een ontsporing op een wissel al gelijk een zekering kan wisselen. Mijn hele baan wordt door een Z21 zonder boosters voorzien van voeding. Ik heb nog zitten nadenken om elke module eigen zekeringen te geven maar aangezien ik een ringleiding heb (mn baan loopt ook over 11 modules rond) en een aantal circuits over meerdere modules lopen (vb sein en wisselsturingen) heb ik dat nog niet gedaan. wellicht ga ik de verlichting wel apart per module afzekeren.
-
Ik kom ook uit de elektrotechniek. Eigenlijk zit ik daar nog steeds in, daar kom je nooit meer uit. ;)
Maar ik vind je aanpak nogal overkill. Primair zekeren doe ik nooit, is zinloos. Het is onmogelijk om een tussenweg te vinden tussen een zekering die blijft zitten bij inschakelen maar er toch uitgaat bij overbelasting. Hebben we al vaker discussie over gehad, velen zijn het niet met me eens maar daar zit ik niet mee. Uitspraak van Ghandi: zelfs als je maar een minderheid bent van één persoon, dan is de waarheid nog steeds de waarheid. De meerderheid heeft niet automatisch gelijk.
-
Een schakeling met een trafo mag geen gevaarlijke situatie opleveren bij een fout in de trafo. Afhankelijk van de constructie van de trafo kan een externe bescherming primair een vereiste zijn om te voldoen aan normeringen. Een zekering in de primaire is dan een mogelijke bescherming waarbij inrush current voor de nodige hoofdbrekens kan zorgen ( zoals klaas al aangeeft).
Mvg, Patrick
-
Patrick, in welke situaties zou een primaire bescherming dan vereist zijn? En wat te denken van al die gangbare treintrafo's van Märklin, Trix, Fleischmann, Roco, Bühler, Uhlenbrock en noem ze verder maar op. Die hebben nooit een primaire beveiliging, alleen secundair een zelfherstellende beveiliging omdat een Europese norm dat voorschrijft.
-
In het geval de trafo "by design" niet autofused of thermisch beveiligd is zijn er aanvullende maatregelen vereist. De datasheet van de fabrikant is daar meestal vrij helder over.
Lukraak voorbeeld - zie toepassingsschema's in deze datasheet
http://www.hahn-trafo.com/PDFs/Flyer/ttechnik/EI_30.pdf (http://www.hahn-trafo.com/PDFs/Flyer/ttechnik/EI_30.pdf)
Ik heb nog nooit een treintrafo open gemaakt maar ongetwijfeld zullen ze hier wel rekening mee houden. Interne fouten in trafo vormen in een niet beveiligd geheel een ernstig risico op brand.
Nota: ik ben niet vertrouwd met normeringen voor de elektrische veiligheid bij speelgoed maar de zichtbare secundaire zekering kan een bijkomende eis zijn in die norm boven op een aantal minder zichtbare dingen.
Mvg, Patrick
-
Die datasheet verklaart dat enkele typen zonder meer kortsluitvast zijn (schema 1 en 2), en andere zijn kortsluitvast dankzij een ingebouwde temperatuurbeveiliging (schema 3 en 4). Maar ik zie daar nergens dat er een externe beveiliging nodig is.
-
Dag Klaas,
correct, in de datasheet staat niet aangegeven dat een externe beveiliging noodzakelijk is. Er staat enkel in wat er voorzien is in de trafo zonder daar iets aan te koppelen. De fabrikant kan namelijk niet aangeven wat er extern nodig is omdat hij de toepassing niet kent (sommige application notes gaan dieper in op een specifiek domein/toepassing en dan kan het weer wel). De normeringen die gelden voor de toepassing specificeren waaraan de trafo (en beveiliging) moet voldoen. Hoe je dit realiseert is meestal de creativiteit van de ontwerper. Ook de normen laten veelal een keuze hoe iets opgelost moet worden.
Even concreet - een trafo voor speelgoed moet voldoen aan de:
EN 62115-A1/A2/A11 & A12 (Toy Safety Directive)
EN 61558-2-7 ( Electric safety Directive, Transformer for Toy)
en de EMC/RoHS maar nu even niet belangrijk.
In de EN61558-1, basisnorm voor EN61558-2-7, handelt over de Safety of transformers, general requirements (mogelijk deels overruled en+of aangevuld door EN61558-2-7 maar de *-2-7 heb ik geen toegang tot).
Paragraaf 15 handelt over Short Circuit and overload protection - "Transformers shall not become unsafe due to short circuits and overloads". Hier wordt nagegaan of de trafo niet te warm wordt. Warmte kan leiden tot brand of isolatiefouten (gevaar voor elektrocutie, willen we niet bij onze treintjes). In deze paragraaf wordt expliciet een onderscheid gemaakt tussen short-circuit proof transformatoren en non-short-cicuit proof transformatoren. Deze laatste worden getest met de beveiliging voorzien door de fabrikant in de primaire of de secundaire (en zo moet deze ook toegepast worden in de schakeling wil je conform zijn).
M.a.w. , of a) de trafo is door constructie intrinsiek veilig zonder bijkomende externe maatregelen of b) de trafo + externe beveiliging in primaire of secundaire maakt dat het veilig wordt.
Oplossing a) heeft voor de hobbywereld mijn voorkeur, bij oplossing b) moet je weten wat je doet.
Bij de keuze van eentrafo is het verder belangrijk om na te gaan of de trafo ook gekeurd is t.o.v. deze norm (en de andere).
Een fabrikant kan namelijk een trafo bouwen volgens EN61558-2-7 maar dat zegt helemaal niets behalve dat de fabrikant de intentie had om het goed te doen (en de intentie hebben ze allemaal ergens wel).
Als de trafo VDE of TUV of ... approved is zegt dit al veel meer. Het volstaat dan ook niet om snel even het VDE logo op de trafo te controleren maar je moet nakijken in de datasheet of het VDE keuringsverslag waarvoor het VDE symbool staat (m.a.w. welke normen). Pas dan ben je zeker wat er op je bord (excuseer , PCB) ligt.
Veel PCB trafo's zijn gebouwd volgens een bepaalde norm maar niet gekeurd. Deze worden dan gekeurd tijdens productkeuring en enkel en alleen voor het specifieke ontwerp waar ze in gebruikt worden (dus geen generiek keurmerk).
Al meer dan eens meegemaakt dat de trafo fabrikant kleine wijzigingen moet aanbrengen omdat de trafo niet door de keuring geraakt (terwijl de norm netjes vermeld is).
mvg, Patrick