BeneluxSpoor.net forum
Wat zijn we aan het bouwen? => Al het andere! => Topic gestart door: Arbhin op 24 maart 2017, 10:31:20
-
Beste mensen,
Af en toe zie ik in het forum een vraag staan voor hulp bij het ontwerpen van een layout.
Ook op internet zie ik mensen die layouts bij ontwerpers vandaan halen.
En hoewel niet iedereen even creatief is, is het voor veel mensen verrassend hoeveel ze nog zelf kunnen bedenken.
Daarom had ik gedacht om een draadje te starten met een focus op het ontwerpen van een rail layout.
Niet het deel dat de pen op het papier komt, maar het deel daar voorafgaand: Hoe ontstaat een goede spoorbaan.
Waarbij natuurlijk niet voorbij gegaan wordt aan geweldige layouts die al zijn bedacht ooit en waar menig mens zich al aan heeft vergaapt.
Commentaar is natuurlijk altijd welkom.
Groet,
Arbhin
-
Als eerste topic: Hoe kom je tot een goed ontwerp?
OK, de dood doener: Het maakt niet uit wat je voor ontwerp bedenkt, als je er maar plezier aan beleefd. Het is immers een hobby!
...maar stel dat je ergens begint, je komt een aardig eind en je weet het opeens niet meer? Of je bedachte patroon wordt toch niet zoals je had gehoopt en de lol gaat er dan toch vanaf. Halverwege je bouw werkzaamheden een baan weer afbreken verminderd toch je plezier in een hobby.
Daarom: plan vooruit.
Je wilt een spoorbaan, en met die spoorbaan wil je plezier.
Vraag jezelf één ding af vóór dat je begint. Dit is het belangrijkste van allemaal:
Welke ruimte heb ik tot mijn beschikking? Want behalve dat het leuk is om zo groot mogelijk te denken: elke hobbyist loopt tegen een beperking: ruimte. Opberg mogelijkheden en je persoonlijke reikwijdte.
Misschien niet het leukste bij het ontwerpen en bedenken van een mooie layout is je beperkingen zien. Want in ons hoofd zijn de plannen groot en de treinen klein, maar net als hiervoor gezegd: niks is vervelender dan halverwege het opbouwen weer moeten afbreken omdat een plan niet lukt.
Daarom: leg je ruimte (misschien op schaal) goed vast en wees realistisch in de ruimte die je baan echt nodig heeft:
Leg een paar bochten uit en zet een trein met aantal wagons neer, zodat je een realistisch beeld krijgt wat je baan echt aan ruimte nodig gaat hebben.
Bij deze de eerste tip van het ontwerpen.
Groet,
Arbhin
-
Pen en papier zijn geduldig. Ik heb mijn plan op ruitjespapier ontworpen. Waarbij ik 1:10 heb getekend. Ieder ruitje is dan 5x5cm. Op die manier kun je de lengte van een perron en de boogstralen redelijk goed uitwerken, en als het niet in je ruimte past begin je weer op een nieuw vel papier. Je ziet dan vanzelf wat wel en niet past.
Groet Leon
-
Computer en software zijn nog geduldiger, en nauwkeuriger. Op papier ontwerpen, dat doe je in deze tijd met de tooling die er is, niet meer. Nou, misschien voor wat initiele opzetjes en grove schetsen, maar de uitwerking wil je echt niet meer op papier doen, daarmee doe je jezelf tekort.
-
Hoe ontstaat een goede spoorbaan.
http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Modelbaan ;)
Gr, Ben.
-
Computer en software zijn nog geduldiger, en nauwkeuriger. Op papier ontwerpen, dat doe je in deze tijd met de tooling die er is, niet meer. Nou, misschien voor wat initiele opzetjes en grove schetsen, maar de uitwerking wil je echt niet meer op papier doen, daarmee doe je jezelf tekort.
Nou, een nieuwe week, nieuwe inzichten, een nieuw plan :) het hele Rotterdam idee komt feitelijk te vervallen, het is te hoog gegrepen, te veel in 1x. Ik, als her-berginner moet een stuk kleiner en simpeler beginnen. Het doel is nu een verplaatsbare baan, 180x60cm. Er komt amper of geen gebouwen en scenery op, het is 90% bedoeld als technische oefening, maar wel iets wat een simpel ovaaltje achter zich laat, zodat er toch een rijdbaar geheel ontstaat. Station is nog wel enigszins gebaseerd op Maas, maar meer ook niet. Feitelijk is het een station met aan beide zijden een lus. De lussen zitten onder de grond. Op- en afritten zijn ca. 2.6%. Linksboven het station kan wat gerangeerd worden, los van het hoofdverkeer. Ook is er ruimte voor de draaischijf, maar dat is optioneel. Rechtsonder het station is ruimte voor een paar extra treinen neer te zetten en wat langere goederentreinen (olie/erts). 'Normaal' treinverkeer kan continue rondjes blijven rijden. Het idee is om eea in vakken te verdelen zodat er max. 2 treinen continue rondjes kunnen rijden, en eventueel een (handmatig) stoptreintje tussendoor die 1 lus maakt en dan terugkeert (2 sporen links/onder het station). Er zitten wat zwakke punten in (wissels die op bochten aansluiten wegens ruimtegebrek). Rails zijn Peco 55. Al met al toch nog wel een flinke uitdaging denk ik :)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/183x61_1.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/183x61_1.jpg)
Daar doe je jezelf inderdaad te kort mee ja. Een spaghetti brij van sporen.
Waar bijna iedere bouwer zich op stuk bijt, dan nog maar te zwijgen over het
kostenplaatje. Kijken via vriend Google wat je wil, pak dat voorbeeld vanuit
1:1. En werk dat vervolgens uit. Hier wat af, daar wat bij. Maar houd het
in evenwicht zodat je er plezier aan blijft beleven. Minder is veel meer.
-
Op papier ontwerpen, dat doe je in deze tijd met de tooling die er is, niet meer.
O nee? ;D ;D ;D ;D ;D ;D
-
Duurde nog vrij lang Klaas... :D
-
Computer en software zijn nog geduldiger, en nauwkeuriger. Op papier ontwerpen, dat doe je in deze tijd met de tooling die er is, niet meer. Nou, misschien voor wat initiele opzetjes en grove schetsen, maar de uitwerking wil je echt niet meer op papier doen, daarmee doe je jezelf tekort.
Eh, waarom ???
-
Waarom? Als je daar om moet vragen dan heb je het blijkbaar nog nooit geprobeerd. Met tools weet je zeker dat je zo correct mogelijk werkt, op papier maak je altijd fouten waar je pas met bouwen achter komt. Jouw potloodje en meetlatje en je ogen en je fantasie is niet erg nauwkeurig. Sjonge, dat ik dit ook nog echt uit zit te leggen, belachelijk.
Oh en commentaar op dat baanplan van mij? Je vind het niks? Prima, ik ook niet want dat was een probeersel van lang geleden, maar afgezien daarvan gaat het niet om het baanplan ZELF of je SMAAK of hoe het er uit ziet maar over de tooling. Dus niet over de inhoud maar over de techniek. Dankzij dat baanplan kwam ik er ook achter dat dat niet ging werken. Ik heb nu dan ook totaal iets anders.
-
Laat mij dan maar lekker old-school blijven met papier, potlood en lineaal.
-
.... op papier maak je altijd fouten waar je pas met bouwen achter komt.
Ik heb altijd op papier gewerkt en heb nog nooit achteraf fouten geconstateerd. Gewoon consequent 1:10 werken, dan kan je je bijna niet vergissen.
-
Heb eind vorig jaar mijn nieuwe baanplan weer op ruitjespapier getekend en in detail verder uitgewerkt in schaal 1:10.
Werkt prima. Als je maar eerlijk tekent en de juiste maatvoering aanhoud.
Wiebe
-
Ik leg het gewoon 1:1 op de vloer. Alleen vervelend als je flexrails hebt die terug veren. ;D
-
Wat is trouwens "tooling"?
Overigens; veel professionele ontwerpers zoals architecten en industrieel ontwerpers beginnen met schetsen op papier en werken het daarna pas in CAD uit.
En alles wat tot aan de jaren '90 in de echte wereld is gebouwd is tot stand gekomen zonder computertekenwerk.
Verder denk ik dat vooral als je alleen bouwt met standaard railstukken een computer handig is. Ik zelf schets vooral en teken soms, als het millimeterwerk is om te passen, het definitieve ontwerp in CAD uit.
@Ingenium; van die Fleischman Profi-dingen nemen. Die willen geen kant op. ;D
-
Waarom? Als je daar om moet vragen dan heb je het blijkbaar nog nooit geprobeerd. Met tools weet je zeker dat je zo correct mogelijk werkt, op papier maak je altijd fouten waar je pas met bouwen achter komt. Jouw potloodje en meetlatje en je ogen en je fantasie is niet erg nauwkeurig. Sjonge, dat ik dit ook nog echt uit zit te leggen, belachelijk.
Oh en commentaar op dat baanplan van mij? Je vind het niks? Prima, ik ook niet want dat was een probeersel van lang geleden, maar afgezien daarvan gaat het niet om het baanplan ZELF of je SMAAK of hoe het er uit ziet maar over de tooling. Dus niet over de inhoud maar over de techniek. Dankzij dat baanplan kwam ik er ook achter dat dat niet ging werken. Ik heb nu dan ook totaal iets anders.
Kun je mij dan vertellen waarom zoveel professionals met teken tablets etc werken...deze programmatuur met de beperkingen van vaste railstukken beperkt je in je creativiteit...en wt Marc a zegt, ik heb aardig wat architecten, interieurontwerpers en andere creatieve beroepen in mijn vriendenkring en die maken allen hun eerste ontwerpen gewoon met potlood, marker en papier..
-
Computer programma's remmen het ontwerp proces. Je ziet gelijk of iets kan of niet en dat stopt het creatief denkproces, in het begin is het nog niet zo belangrijk of iets uitgevoerd kan worden of niet, dat komt later als het ontwerp vastere vormen aanneemt. Een computer programma is handig om te controleren of je "definitieve" ontwerp uitvoerbaar is.
Groet, Michel
-
Hoe ontstaat een goede (model) spoorbaan.
Groet,
Arbhin
Begin eerst met een voorstudie, dat doe ik zelf bij elke nieuwe baan.
http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,69129.0.html (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,69129.0.html)
En ik teken eigenlijk niks, hooguit een pandje. Het railmateriaal leg
ik net als Ingenium uit over de bakken, dan zie je meteen resultaat.
Ook een voordeel van een voorstudie, je weet al wat je nodig hebt.
-
Uiteindelijk is het sporenplan maar een stap in het hele proces om tot een modelbaan te komen. Je kunt het moeilijk los zien van het landschap en de gebouwen. Om het even of je een heel klein baantje bouwt of een hele grote baan.
En wat is een goede modelbaan? Uiteindelijk is een baan ook niet voor iedereen het hoogste doel. Dat vergeten we misschien wel eens. Er zijn zat mensen die het plannen en ontwerpen, het snuffelen in oude archieven en fotobestanden het leukste deel van de hobby vinden. En anderen bouwen liever. Zodra een baan af is, beginnen ze opnieuw. En volgens de Britse modelbouwer en ontwerper Iain Rice zijn er zelfs mensen die gelukkig zijn als ze een rij pingpongballen kunnen rangeren, zolang het maar volgens het dienstvoorschrift gaat.
Op enig moment start het hele proces in je hoofd. Je bent ergens geweest, je ziet foto's of filmpjes, boeken, tijdschriften of iets hier op het forum. Zo kan je doorgaan, iets is de kiem voor een nieuwe baan. Ik denk dat de meesten in die fase wel een soort beeld hebben hoe het eindplaatje voor hen zou moeten worden, of ten minste een aantal motieven er uit zouden moeten zien. Dit kan zowel als je een werkelijk bestaand iets wil nabouwen, of als je meer een fantasiebaan bouwt.
Volgens mij eindigt daar het gemeenschappelijke idee en volgt iedereen zijn eigen weg. De een zoekt eerst (meer) inspiratie en informatie om zijn of haar ideeën uit te werken. De ander gaat direct bouwen. De een schuift rails op een plank, de ander pakt potlood en papier en weer een ander kruipt achter een tablet of pc. Ik geloof niet dat er een juiste manier is.
Bij mijzelf gebeurt het meeste in mijn hoofd. Zodra ik een beetje een beeld heb van wat het moet worden, schuif ik meestal ook wat rails heen en weer, soms met een mock-up van gebouwen. Een enkele keer maak ik een ruwe schets. Nu bouw ik vaak maar hele kleine baantjes en is dat misschien wat makkelijker dan wanneer je 30m2 wil volbouwen. Voor mij werkt het.
Groet,
Gerard
-
Afgelopen jaren heb ik modelbanen van klein (in H0) tot megagroot (in spoor 0) gebouwd. Mijn ervaring is dat voor een goede ongestoorde exploitatie er een perfect liggende onderbouw nodig is. Voordat je dat hebt moet je donders goed weten wat je als geheel wilt gaan bouwen. Geen stukjes aanfrotten als het uitkomt. Tekenen, bedenken, uitleggen... maakt niet uit als je het maar doet en de railligging voorop stelt.
Kom ik nu ook weer tegen bij mijn huidige "modelbaan". Nu komt er alleen nog een factor bij....planning. Daadwerkelijke uitvoering is een tweede maar ik blijf op details voor een juiste ligging van de rails letten.
http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,42101.540.html (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,42101.540.html)
blz. 37 en verder.
Modelbouw of 1:1 maakt eigenlijk niks uit.
Het spreekwoord luidt: "bezint eer ge begint"
(https://c1.staticflickr.com/4/3724/32700065933_2243823186_z.jpg) (https://flic.kr/p/RPAome)1.IMG_9695 (https://flic.kr/p/RPAome) by Nulpunt0 (https://www.flickr.com/photos/71654212@N00/), on Flickr
-
Whow.
Ik had niet verwacht bij het starten van dit draadje dat er zoveel los zou komen.
Allen bedankt voor jullie input/attenties op allerlei ideeën.
Ook begint er een discussie te ontstaan over hoe mensen ontwerpen. Vóór dat deze discussie in een 'welles-nietes' verzandt wil ik het alvast stoppen:
Ontwerpen is niet volgens 1 regel.
Alles behalve wil ik met dit draadje laten zien hoe men ontwerpt en hoe niet.
Vanuit mijn hobby geboren wil ik graag ontwerpen. Ik houd van modelbouw en samengevoegd ontwerp ik graag modelbanen. Maar proefondervindelijk bestaat er geen 'goede' methode.
Wat ik met dit draadje wél wil doen is mensen op ideeën brengen, aansporen de lol te vinden bij het starten van een modelbaan en te proeven wat men zelf kan, ondanks dat zij denken dat zij het niet kunnen. Veel hobbyisten kunnen modelbanen bouwen, de voorbeelden zijn overal te vinden, maar ook zijn er die het niet kunnen. En dat is geen ramp en geen slechte eigenschap, maar zij kunnen middels deze ideeën en tips een handje geholpen worden.
Toch: Blijf vooral uw reakties posten, ze worden allemaal gelezen en zijn ook mogelijk voer voor een volgende post.
Groet,
Arbhin
-
Deze week: Alle begin is moeilijk.
Goed, je hebt je beslissing gemaakt en je hebt je eerste trein en rails aangeschaft. Dan komt het er op aan: je gaat je treinbaan maken. Je zet de rails in elkaar en je rijdt je trein een paar rondjes. Na de eerste week komen daar misschien een paar huisjes bij, wat boompjes en het begint allemaal een beetje te leven. Maar de trein blijft hetzelfde rondje rijden. En op de grond raken de wielen al gauw verstoft. Dus verhuist de trein naar een betere plek: een tafel. Maar een tafel is een gebruiksvoorwerp en wordt te pas en te onpas gebruikt voor glazen en kommen en dagbladen, dus krijgt de trein een eigen bestemming: De trein tafel.
So far so good. De meeste mensen zullen het voorgaande scenario wel herkennen. Mogelijkerwijs niet geheel in dezelfde volgorde.
Op de trein tafel krijgt de trein alle ruimte, dus je gaat nadenken over wat er allemaal kan.
Zoals voorgaand besproken zijn de meeste ideeën oneindig dus wordt de beperking in kaart gebracht. Aan de hand van deze beperking gaan er baanplannen gemaakt worden: Een rondje, een achtje of heen-en-weer. Zolang de trein nog niet vast ligt worden er diverse baanplannen neergelegd en uitgeprobeerd. Elk type heeft zijn eigen beperkingen. Hoe nu verder?
Doe inspiratie op!
Inspiratie vind je op de vreemdste plekken (ik heb van componisten gehoord dat ze de beste nummers schreven op de WC!). Ga in het echt kijken hoe de treinen bewegen. In het klein op een rangeerspoor, of in het groot aan de hand van een kaart. Ga een dagje met een stoomtrein mee, of bekijk boeken over niet meer actieve spoorwegen.
Soms kun je 1:1 (nou ja, misschien 1:87, of 1:120) een stukje spoor namaken. Dan gaat het erom om de werkelijkheid zo goed mogelijk om te zetten naar schaal. Maar je kunt ook aan de hand van een onderwerp daar een baan rondom uitdenken:
Een lokloods, een groot station, of juist heel klein.
Alle begin is moeilijk, dus schroom niet om fouten te maken. Hiervan kan alleen maar geleerd worden met het juiste beetje doorzettingsvermogen. Het is een hobby dus je mag er plezier aan beleven; toch kan de uitdaging van iets nieuws absoluut geen kwaad.
Voor alle bouwers:
Succes
Groet,
Arbhin
-
Deze week: Papier is geduldig
Of je nu digitaal wilt werken, of juist op papier, karton, in het zand: Het maakt niet uit. Alles om een gedachte de eerste realiteit te brengen is het uittekenen. En hier kan heel veel tijd in gaan zitten.
Soms tot frustratie aan toe: Je had zo'n geweldig idee: Met een tunnel door een hoge berg, net vóór die berg komt dan een station, met een dorpje iets hoger en dan tussen station en dorp een mooi paadje waar dan mensen met bagage en een kar omhoog, of omlaag gaan. En je ziet het bijna voor je. Dat station is dan tweesporig op een enkelspoor zijlijn. Tot je het gaat uittekenen: moet die tunnel echt in de bocht komen? En daarna? Waar komt het spoor dan weer uit. En het station wil je niet als kopstation, dus ook daar ligt een hiaat in je plan. En eigenlijk past je hele plan niet zo goed want op schaal komt die berg dan wel heel erg hoog. Frustratie!
Geeft niet, we beginnen gewoon opnieuw. Nieuw A4'tje en de eerste ideeën opzetten.
Eerst heel ruw: Hier komt een station, daar een tunnel (of juist niet) hier dubbelspoor, daar enkelspoor.
Goed, een paar ruwe lijnen links en rechts op het papier (of digitaal in Paint). Nog geen landschap, dat wordt later om het plan heen gelegd.
Of juist wel: Je wilt werken met een landschap als basis. Zet dan de basis ideeën op papier voor het landschap en daarna ga je kijken waar je het spoor daarin kan verwerken. Want misschien wil je wel een haven uitbeelden: Dan komt het nauw waar het water komt en waar de kade en misschien een overkant met groen?
Er wordt wel eens gezegd: een plan is 90% transpiratie en 10% inspiratie.
Ergo: voor het maken van een concreet plan is een enkel idee voldoende, maar voor het uitwerken van zo'n plan komt veel werk kijken.
Een grafisch ontwerper maakt minimaal 2 á 3 plannen voor hij zijn ideeën terug legt bij de opdrachtgever.
Bij Modelbouw ben je zowel Ontwerper als Opdrachtgever.
Als je uiteindelijk iets op papier hebt gezet wat een beetje geloofwaardig is en waar je van denkt daar wel een flinke tijd plezier van te hebben: Dan hebben we een gedegen ontwerp. Ga dan rustig zitten, maak het plan concreet (digitaal, of met meetlat op papier op schaal) en teken je baanplan technisch uit. Mogelijk kom je zelfs dan nog punten tegen die je niet had gezien tijdens het plannen, maar zelfs bij het uitwerken kun je daar nog tegenaan lopen. Hoe vaker je ontwerpt hoe beter de overgang van bedacht idee naar concreet werk verloopt. Maar zelfs dan blijft de realiteit harder dan het bedachte ontwerp.
Voor alle ontwerpers (en modelbouwers):
Succes!
Groet,
Arbhin
-
L.S.,
Leuk om te lezen, volgens welke invalshoeken men werkt.
Ik ben een herintreder en heb dus het geluk een klein beetje inzicht te hebben in hoeveel oppervlak spoor kan innemen.
Ik ben voor mijzelf op een andere manier begonnen. Ik heb mij eerste een paar maanden suf gesurft op het internet en gekeken, wat er zoal was en hoe men het deed. Vervolgens heb ik mijzelf de vraag gesteld: Wat wil ik?
Het antwoord was uiteindelijk:
- een scenery uit de tijd van ongeveer 1930 - 1950
- een scenery met kolen, staal en landbouw
- als het past het Faller Car System
- treinen, langskomen met enige regelmaat, maar niet steeds dezelfde
- een lokaal spoortje
- als het mogelijk is, gedeeltelijk automatiseren en gedeeltelijk met de hand
- bergen geen must, omdat verhouding vaak lastig zijn
Met dit antwoord kom je al gauw op de noodzaak van een schaduwstation met meerdere opstelsporen. Dus moet je iets bedenken in twee lagen en dus kwam de helix. Om het schaduwstation bereikbaar te houden kreeg de helix al meerdere omwentelingen. Boven de helix ontstaat een soort van heuvel. Deze is natuurlijk mooi te gebruiken voor mijnbouw, dus kolen. en zo ontstond in mijn hoofd steeds meer een beeld.
Op het internet ook diverse ontwerpprogramma's gezien, drie uitgeprobeerd en bij Anyrail blijven hangen. Op dit moment ongeveer 90% tevreden over het ontwerp.
Ondertussen spullen verzamelen en uitleggen of het ontwerp past en klopt en tot dusver doet het dat. En zo ben ik bezig met het ontwerpen van mijn baan.
-
Basoldskool,
Goed om te lezen! Behalve het tijdperk, heb je ook een omgeving?
Tussen 1930 en 1950 ligt nogal wat ontdekkingen en uitvindingen. 1930: toen begon telefonie net een beetje gewoongoed te worden, maar waren de bewegende beelden behouden aan de cinema's en eventueel had iemand een film projector.
1950: de telefoon was niet meer weg te denken uit het dagelijks leven en de televisie had zijn intrede gedaan. Ook heeft er tussen die twee jaren een kleine oorlog gewoed die nogal wat impact heeft gehad op het uiterlijk van diverse steden in Nederland, België en Frankrijk. Maar Engeland bv heeft iets minder te lijden gehad (hoewel ook hier sporen zijn te vinden).
En ga je voor een vaste baan, of module-matig?
Graag lees ik het ontstaan en de bouw van je baan.
Groet,
Arbhin
-
Laat mij dan maar lekker old-school blijven met papier, potlood en lineaal.
Idd.... werkt prima!
Ik leg het gewoon 1:1 op de vloer. Alleen vervelend als je flexrails hebt die terug veren. ;D
Dat is vaak stap 2 die ikzelf ook gebruik en samen met stap 1 levert dat al jaren leuke baantjes op :)
-
Jaren geleden de eisen op schrift gezet waaraan mijn baan zou moeten voldoen.
Omdat jullie nu hier dit leuke topic hebben, heb ik het nog eens even te voorschijn gehaald en geactualiseerd.
Ik hoefde maar heel weinig aan te passen:
1. Een dubbel hoofdspoor voor goederen- en passagiersverkeer voor snel- en stoptreinen van enkele maatschappijen (LMS en LNER).
2. Evt. in een hoekje een lokaal spoortje voor een klein passagiers-, goederen- of gemengd treintje.
3. Baan moet bestuurd kunnen worden door 1, maar ook door een tweede persoon.
4. Ergens een stenen viaduct.
5. Een goederen- en bedrijventerrein met kolenboeren e.d.
6. Max. lengte trein voor tenderlok met 6 x 60 voet rijtuigen, ca. 2m.
7. Min. radius 61 cm.
8. Materieel voorzien van Kadee koppelingen en metalen wielen.
9. Schaduwstation met 10 sporen.
10. Alle rail in het zicht moet code 75 bull head rail zijn.
11. Tijdperk ca. 1922 – 1939 met mogelijkheden pre-1923 en 1949/50. Wat mooi is moet altijd kunnen.
12. Er moet perspectief gemaakt worden in drie fasen. Fase 1: wat dichtbij is moet goed gedetailleerd worden. Fase 3: wat in de verte is hoeft niet goed gedetailleerd te worden en geen diepte te bevatten. Fase 2: wat tussenin op afstand zit mag platter, minder diep uitgevoerd worden, bijv. gras met strooipoeder, hoeft niet supergedetailleerd te zijn, maar moet wel diepte bevatten.
13. Er moet eerst een seinplan gemaakt worden.
14. De baan moet opgebouwd zijn uit modules die een voor een opgebouwd kunnen worden.
15. De baan moet zodanig opgebouwd zijn dat alles bij calamiteiten goed toegankelijk is.
16. De baan moet zodanig opgebouwd zijn dat de rails goed schoongemaakt kunnen worden.
17. De baan moet zowel vanaf de voorkant als van de achterkant gezien "kloppen".
Ik heb ooit een plan in Cadrail, een Amerikaans PC ontwerpprogramma, gemaakt en toen eigenlijk ontdekt, dat dat eigenlijk een ander aspect van de hobby is.
Overigens werkte het wel goed, nadat ik het ontwerp 1 op 1 had laten uitprinten.
Ik ga nu nog een keer een goederenstation (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,73439.15.html) maken en daarvoor ga ik gewoon eerst de rails neerleggen om visueel te kijken of het wel kan en of het er een beetje uit ziet.
Het resultaat moet zowel bij de Forumbaan, bij de BMB als bij de thuisbaan inzetbaar zijn.
Leen.
-
L.S.,
Bijgevoegd een 3D-weergave van mijn huidige ontwerp (versie zoveel-tig) De drie sporen boven de helix zullen het thema kolenmijn/-opslag vormen. Soort van heuvel. het bovenste spoor heeft kenmerk spoordijk, overgaand in een stalenbrug. Vandaar ook die gekke vertikale rode staken(pijlers).
Aan dezelfde kant, maar dan in de grote lus rechts staal en de rest landbouw. Het rangeergedeelte vooraan heeft in mijn ogen nog niet een definitief karakter. Afmetingen zijn 3,00 m bij 2,5 m en 1,4 m breedte op de lange kant.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Railplan-2.0_1.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Railplan-2.0_1.jpg)
Ik sta open voor advies. Het is dus geen modulebaan, maar een tafelbaan.
-
Zie ik het goed dat je helix enkel spoor is?
Dat betekend dat er maar 1 trein tegelijkertijd in de helix aanwezig kan zijn?
Hoe komt een trein dan op het dubbelsporige bovenste deel? Op de buitensporen snap ik, dat is eenvoudig omdat een trein rechts rijd (als je tenminste Europees vasteland rijdt) maar de andere kant op?
Maar het ziet er imposant uit!
-
...omdat een trein rechts rijd (als je tenminste Europees vasteland rijdt) maar de andere kant op?
Wat te denken van België, Frankrijk, Portugal, Italië, Zwitserland, Zweden? Allemaal landen waar de treinen links rijden.
-
Besides the point.
Basoldskool: Ga je links rijden met de treinen?
-
Besides the point.
Besides what point?
-
In de jaren 80 (ja ja vorige eeuw) heb ik een complete modelbaan in schaal N gebouwd. Uiteindelijk vond ik de schaal te klein en de mogelijkheden van detaillering vond ik onvoldoende.
Daarom de modelbaan verkocht en overgestapt naar H0. Om toch met krappere bogen te kunnen rijden gekozen voor smalspoor H0e. Het was wennen aan de grotere schaal. Vooral aan het ruimtebeslag van H0, wat duidelijk groter is dan N (hoe voorspelbaar).
Ik ben gestart met de keus voor het landschap; een Waddeneiland. En daar dan een smalspoortraject door. De typische waddenelementen zijn eigenlijk meer leidend geweest voor het ontwerp.
Het ontwerpen; veel schetsen op papier, zowel van het landschap, de gebouwen als de emplacementen. Veel foto's bekijken van de werkelijkheid. Doordat ik een aantal keren ben verhuisd, werd de ruimte in de treinenkamer ook steeds anders. Uiteindelijk een redelijk stabiel ontwerp overgehouden. Deze uitgetekend op de achterkant van behangrollen, dus schaal 1:1. Zo heb ik ook de compositie van landschap en huizen kunnen uitproberen. Toevallig kan ik 2d tekeningen prima vertalen naar 3d beelden in mijn hoofd.
Dus uiteindelijk is mijn ontwerp niet tot stand gekomen door uit te gaan van de maatvoering van stukken rails van een leverancier, maar door uit te gaan van een landschap. Veel landschap en daar dan een enkelsporig lijntje door. En vooral veel kijken naar de werkelijkheid, afbeeldingen in boeken en op internet (archief van 4000 digitale afbeeldingen opgebouwd ondertussen).
Deze keuze in uitgangspunten en methode van uitwerken passen prima bij mij. Een ander zal hier waarschijnlijk minder makkelijk mee uit de voeten kunnen. De vraag in dit draadje is gelukkig ook niet wat de beste methode is, maar welke methodes worden er gebruikt. Dus geen welles-niets, maar een open discussie. Hoor graag welke andere methodes er gebruikt worden.
-
Arbhin,
Ik weet inmiddels dat je mijn draadje volgt (starten vanaf 1 - voor de nognietweters). Maar chapeau, helemaal top om hierin mee te lezen.
Voor een ieder
Wat ik mis bij de ontwerpplannen is het doel - wat is de stip aan de horizon. Hoe wil je dat je baan rijdt en waarom. Van daaruit gezien ga je dan nadenken over het ontwerp. Met die stip op de horizon, weet je meteen ook waarom je je ontwerp maakt zoals je het maakt, of en nog veel beter. Je corrigeert in de beginfase. Fouten blijf je maken, maar zo gewoon wat minder.
gr. Ad
-
Hallo arbhin,
Ik ga zowel links als rechtsom rijden. Na het schaduwstation komt een soort van s-vorm en deze heeft wissel om van spoor te wisselen. Daardoor kan ik beide kanten om. En de helix is dubbel spoor en heeft bovenin ook nog een mogelijkheid om van spoor te wisselen.
-
Deze week: De Werkelijkheid.
Dit is binnen de modelbouw een lastig iets. Want: We willen de werkelijkheid nabouwen. Zo realistisch mogelijk. Maar we hebben de ruimte niet, want om met H0 te spreken: we hebben 1 tot 2 meter ruimte. Terug gebracht in de werkelijkheid is dit een afstand van 174 meter! Probeer een werkelijk station maar eens binnen die 174 meter te krijgen: Dat gaat niet!
Het kleinste station ter wereld: Gakuden, is slechts 50 meter breed. Wanneer je hier een modelbouw van wilt maken gebaseerd op de werkelijkheid dan heb je alsnog 57 cm aan ruimte nodig. De treinen die daar langs komen zijn niet op dit ene station aangepast: Dus die ruimte heb je ook nog nodig.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Gakuden.jpg)
Het station Gakuden in Google Maps
In de bovenstaande afbeelding zie je twee stipjes: dit is de afstand van 174 meter. Om deze scene 1:87 realistisch uit te beelden heb je al 2 meter nodig!
Zelfs in schaal N 1:160 kom je met 1 meter nog net niet uit. Dus zal er met de werkelijkheid gestoeid moeten worden.
Je wilt de Maasvlakte uitbeelden? 1:87? De Maasvlakte van het laatste stukje rails, tot aan de brug over het Hartel Kanaal is zo'n 7km in werkelijkheid. Terug gerekend naar schaal H0 1:87 = 80,5 meter! Misschien moeten we iets met een Loods?
Ook in Schaal N 1:160 is dit nog steeds ruim 43 meter.
In de woonkamer gaat dit absoluut niet lukken dus.
Omgekeerd werkt het net even handiger: we rekenen welke ruimtes we hebben en pakken uit de werkelijkheid kleine plukjes. Een bestaand huis, een stukje rails/station uit de werkelijkheid.
Net als in de films: Het draait om de drama. De drama van iets wat eigenlijk niet kan, naar iets wat misschien eigenlijk wel kan. En elke modelbouwer doet dit op zijn eigen manier.
Misschien is dit het wel wat de trein modelbouw wel zo interessant maakt: de werkelijkheid omzetten naar iets wat eigenlijk net niet echt is.
Want neem een gemiddelde layout van 2x1 meter met een rondje en misschien net twee stations: dit is dus maar 174 meter bij 87 meter in werkelijkheid. Vertaal dit naar het bovenstaande plaatje en zet hier de layout van een kleine modelbouw tafel in, en je ziet gelijk hoe realistisch zoiets is: twee stations op zo'n afstand is niet iets waar een beetje Spoorweg Maatschappij warm voor zou lopen.
Terug naar het begin: We hebben een stukje landschap dat we dolgraag willen uitbeelden: selecteer de essentie van zo'n stukje.
Een huis, een stukje straat/kruising. Bij Gakuden zou je dus een stukje overweg en het wachthuisje met perron kunnen pakken en dit langs het spoor kunnen neerzetten. Scenerey passend maken bij het stukje zodat mensen zien dat je wel degelijk naar het voorbeeld hebt gekeken, en er wordt al gauw gezegd: Dat ziet er realistisch uit.
Het gaat er dus niet om om de werkelijkheid zo goed mogelijk op schaal terug te brengen, maar om met het schaal ontwerp de werkelijkheid zo min mogelijk geweld aan te doen, door allerlei handige trucjes: Het weglaten van onderdelen, het maken van overgangen met realistische dingen: Muren, slootjes of een weg, zodat het bijna niet opvalt dat aan de ander zijde van de overgang iets totaal anders wordt uitgebeeld en dat die twee elementen in werkelijkheid helemaal niet zo dicht op elkaar zitten.
Rest mij een ieder een vrolijk Pasen te wensen en veel plezier met hobbyen!
Succes,
Arbhin
-
Oplossing: je bouwt modulair of past selectieve compressie toe...Dan kan je wel (bijna) realistisch bouwen. Kost nog wel ruimte natuurlijk want een eenvoudig dorps station als Hellendoorn is bij mij zonder aansluitende lijn al 3 m 60(op 3 modules) in N en Schoonebeek olie verlaadstation is vanaf het stootblok tot aan het eerste wissel van de Vierslagen is op 2 modules van 120 gebouwd. nu de rest nog...
Gr Hans
-
Deze week: The Basics.
Tja, soms heb je helemaal geen enkel idee; soms heb je ideeën te over.
Het is heel lastig als je zonder ideeën zit. Want je handen jeuken om ergens aan te gaan starten, maar zonder een idee wát je gaat maken komt er weinig uit de vingers.
Maar wat nou als je zoveel ideeën hebt dat je helemaal niet meer kunt kiezen welke van die ideeën het beste is? Een stukje realiteit, met een station gebaseerd op een oud plan met een parallel baan waar treinen elkaar kunnen passeren een draaischijf met een locomotief onderhoud werkzaamheden werkplaats en een stukje stad en... en...
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/DSC_00471.jpg)
Papier is geduldig
Back to the drawing board.
Probeer eens bot te zijn en streep alle plannen door. Denk even terug waar het om gaat: rangeren, of langdurig doordraaiende treinen? Automatische bewegingen of handmatig bediening? Met deze vier insteken heb je al een groot deel van de ingrediënten te pakken.
Ga bij jezelf na wanneer je het meeste plezier aan het eind resultaat gaat hebben. Kijken hoe de treinen lopen? Of juist zoveel mogelijk actief met de treinen bezig zijn?
Wil je zo vlug mogelijk aan de gang? Of juist zo gedetailleerd mogelijk bouwen met als eind resultaat een zo goed als werkelijke wereld?
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/DSC_00481.jpg)
Basis keuzes
Hiermee is het maken van de juiste plannen natuurlijk niet ten einde. En het is ook zeker niet slecht om veel plannen te hebben. Evenmin is het verkeerd om helemaal geen idee te hebben en andere mensen hulp te vragen met een idee voor een nieuwe layout. Andere mensen hebben andere ideeën en geven soms hele geweldige ontwerpen waar je zelf niet over nagedacht zou hebben (een van de leuke dingen aan dit forum: je ziet de inspiratie van anderen).
Als je basis is om zoveel mogelijk te rangeren en zoveel mogelijk bezig te zijn met de treinen en hun bewegingen, is het dus de zaak een zo leuk mogelijk ontwerp te maken van een rangeer terrein, of meerdere stations onderling verbonden. Denk hierbij aan twee eindstations met een tussen station. Of een enkele opstel plaats van treinen waar 's avonds de rijtuigen en goederenwagons klaar gezet worden. Dit kan natuurlijk een werkelijk bestaand rangeer terrein zijn, of op basis van een goed ontwerp zelf een fantasie rangeer terrein of station met rangeer mogelijkheden bedenken.
Wanneer je langdurig doorrijdende treinen wilt, is het belangrijk om niet veel van je rails verborgen te houden. Eventueel een station voor de variatie in rijrichtingen en een beetje interactie, maar hoofdzaak ligt dan op het kijken naar de treinen en hun onderlinge bewegingen. Misschien kan het nog spannend worden met een station waar maar twee treinen kunnen staan en dan toch met drie treinen gaan rijden.
Dan kun je kiezen of je alle treinen en wissels handmatig wilt bedienen of automatisch. Bij een rangeerterrein met meerdere wissels en ook nog meerdere treinen kan het wel eens druk worden. Kans op ontsporingen of treinen die elkaar raken is dan al gauw een mogelijkheid.
Bij een lang doorrij baan zijn de mogelijkheden tot ontsporingen en treinen die elkaar raken al veel kleiner. Wanneer je hier voor automatisch rijden kiest bestaat de kans dat de treinen de hele dag hun rondje kunnen maken zonder dat je er naar om hoeft te kijken. Zeker als elke trein zijn eigen route vooraf bepaald heeft.
Maar het gaat er om wat je basis in modelbouw is. Wil je langdurig bouwen aan een baan, om alle details zo realistisch mogelijk te hebben, of juist zo vlug mogelijk aan het spelen met de treinen.
Veel bouw plezier en succes aan alle bouwers en planners.
Succes,
Arbhin
-
Deze Week: Past het?
Voor je start met de bouw van de baan is er al heel wat denkwerk aan vooraf gegaan. Misschien niet altijd even actief als "Als ik nou deze track hier naartoe verleg, kan ik dan misschien die bocht net even strakker verwerken?", maar vaak wel tussen alle alledaagse werkzaamheden door dat er dingen in de praktijk langskomen dat je heel even dat plaatje bij je ontwerp plaatst om een idee te krijgen of het gaat passen, net dat ene ding is dat mist, of dat je je hele plan dan moet omgooien. Een bomen laantje met statige jaren 30 huizen aan weerszijden dat aan het eind een spoorweg overgang passeert is zo'n voorbeeld, hoeveel modelbouwers hebben dat plaatje al in hun hoofd gehad? Of als je langs zo'n oud station komt dat je denkt: Zou ik het in model uitgewerkt krijgen?
Of ben ik hierin de enige?
Ontwerpen zit 'm echter niet alleen in die een of twee ideetjes. Het gaat uiteindelijk om het hele plaatje, anders wordt je baan straks een mengelmoesje van allerlei, zonder een duidelijk tijdsbeeld of spoorplan.
Heb je een geschikt rails plan bedacht? Dan moet daar ook een passende scenery bij. Een rangeerterrein midden in een stad, is niet logisch. Tenzij de stad in de loop der tijd rond het rangeer terrein heen gebouwd is. Maar meestal is een dergelijk rangeerterrein dan ook al op het eind van zijn nut.
Een winter landschap met hoge bergen kloppen ook niet met een groot station zoals Amsterdam Centraal.
Plan dus niet alleen je sporen, maar ook je Scenery. Zie het voor je, of teken het uit. Heb je een plan voor een stad, bedenk dan hoe deze stad is gegroeid. En bedenk dat, in Nederland als voorbeeld, een station meestal niet nabij het oude centrum ligt, maar vaak daarbuiten (enkele uitzonderingen daargelaten).
Veel plezier met bouwen en succes,
Arbhin
-
Deze Week: Het Voorbeeld
Niks geeft meer inspiratie dan kijken over de schutting.
Gaan we dan over de tuinmuur heen kijken en zien wat de buurman op zijn TV kijkt? Nee. We gaan bezoeken. Modelbouw beurzen, fora (binnenlands en buitenlands) over modelbouw, treinen en andere bijkomstigheden.
Kijk bij de diverse mensen hoe zij bouwen, wat hun drijfveren waren en hoe zij het deden kan een zeer grote bron van inspiratie zijn om zelf iets te gaan beginnen.
Of gewoon om te kijken hoe het bij jou uitpakt als je een door iemand anders uitgeprobeerde werkwijze zelf zou uitvoeren.
Of je ziet een ontwerp voor een Amerikaanse layout en denkt bij jezelf: Dat zou ook geweldig zijn! Inspiratie is geboren.
Natuurlijk is de werkelijkheid ons voorbeeld, maar we kunnen op schaal meer dan wat in de werkelijkheid kan: We kunnen onze creativiteit gebruiken om iets te maken wat misschien zelfs nog beter is dan de werkelijkheid. Maar dan natuurlijk wel zo natuurgetrouw mogelijk: want wie droomt er nou niet van om een foto te kunnen nemen van je eigen layout waarna mensen zich afvragen of het nou echt is, of op schaal.
Je hoeft natuurlijk niet klakkeloos alles over te nemen hoe iemand anders het doet, je kunt ook inspiratie opdoen door juist te denken: ik zou het anders doen.
Maar ook daarbij komt de vonk van inspiratie door het kijken bij de ander.
Om iedereen nog een extra zetje te geven over ontwerpen:
Ga eens samen ontwerpen. Veel modelbouw clubs doen dit al natuurlijk, maar mijn idee is nog een tikje anders: Ga onafhankelijk van elkaar eens een basis opzetten en ruil daarna van plan.
Stel Henry en Martijn plannen samen een weekend en gaan samen aan plannen werken voor een leuke nieuwe layout. Martijn denkt aan een stukje België-georiënteerd spoor en werkt dit in de basis uit, terwijl Henry uitgaat van een rangeerterrein. Eind van hun geplan geeft Henry zijn plan aan Martijn en geeft Martijn zijn plan aan Henry.
Daarna is het interessant om te zien wat de ander met jou plan doet. Andere mensen zullen andere manieren van uitwerken hebben en met dingen komen waar je zelf misschien wel helemaal niet aan hebt gedacht. Zo kom je weer op ideeën die je later weer kunt verwerken in je nieuwe plannen.
Succes!
Arbhin
-
Deze Week: de specialisatie
Wanneer je bezig bent met modelbouw zul je merken dat sommige elementen je gemakkelijker afgaan dan andere. Zo kan de ene modelbouwer geweldige gebouwen plaatsen terwijl een ander veel beter is met de elektronica. Weer anderen zijn beter met de handwerkzaamheden zoals het verzagen en minutieus verspijkeren.
Toch zie je veelvuldig voorkomen dat een modelbouwer zich volledig inleest in de zaken waar hij of zij dan weer iets minder kennis van heeft.
Ook daarin ligt weer een accent van het ontwerpen.
Wanneer je minder bekend bent met een onderwerp zul je moeten onderzoeken tot je wel bekend bent met dit onderwerp. En juist daar liggen de mogelijkheden voor een ontwerp.
Bijvoorbeeld: Je ontdekt dat er in een dorpje een oud tramhalte heeft gestaan. Maar meer dan dat is niet bekend, dan volgt een traject van onderzoeken en navragen. Tegenwoordig natuurlijk veel makkelijker met alle informatie op internet, maar mogelijk dat daar niet eens voldoende informatie staat en moet je met de bewoners praten of gemeente archieven in duiken. Vaak zelfs merk je nog tijdens het nabouwen van dit stukje werkelijkheid dat er nog informatie mist.
Wanneer de modelbouw uiteindelijk klaar is, ben je niet alleen een modelbaan rijker maar ook een schat aan informatie over tijdstippen, hoe de mensen in die tijd op dat stukje aarde vroeger leefden en veel informatie op technisch gebied rijker.
Ooit hebben mensen mij wel eens gevraagd waarom ik modelbouw toch zo leuk vind en met name treintjes. En nog steeds wel: Mijn kinderen proberen mij te plagen met de treintjes terwijl ze zelf stiekem ook nog wel naar het Spoorwegmuseum vragen.
Er bestaat voor de meeste modelbouwers geen echte reden waarom de modelbouw zo trekt. Waarom de treinen in trek zijn is misschien een minder lastige vraag: Meestal is het de grove techniek gecombineerd met meestal strakke design.
Maar voor mij is het modelbouwen in z'n algemeen aantrekkelijk: omdat je daar ook door leert. Een stukje geschiedenis, een stukje topografie een deel techniek en detail.
Voor een klein moment specialiseer je jezelf tijdens je zoektocht en bouw van je modelbaan, tot je een volgend onderwerp hebt en je weer een nieuwe specialisatie aanleert.
Misschien kunnen we wel zeggen dat je als modelbouwer uiteindelijk zo aardig all-round gespecialiseerd wordt.
Succes,
Arbhin
-
Deze Week: Even geen inspiratie
Dat zijn de momenten. Verbijten, nadenken, proberen en misschien dan toch, maar misschien toch ook niet.
Je had een idee, maar na het uitwerken werd het toch niet wat je in gedachten had. Je zou het kunnen hebben aangepast, maar uiteindelijk zou het toch niet dat worden wat je in gedachten had. En daar zit je dan zonder baan maar wel de wil om iets neer te zetten. Om echt te kunnen werken met die treinen. Om de wagons door die wissels te zien bewegen. Maar dan moet er wel een idee zijn.
Misschien iets Amerikaans? Of misschien iets heel drastisch: Smalspoor. Maar ja, dan moet je je hele collectie omgooien. Trams? Leuk. Stads centra bouwen met een tram, maar je hebt geen idee welke stad dan en dicht bij huis heeft nooit een tram gereden.
Conclusie: Je zit zonder inspiratie. Je kunt daardoor niet bouwen.
MIS!
Mijns inziens heb je TE VEEL inspiratie! Kijk naar het rijtje hierboven. Daar zitten toch een boel leuke mogelijkheden. Alleen je moet dan wel gaan kiezen en daar zit dan de knel. Ik zeg express 'knel' en niet 'probleem' want met zo'n rij aan mogelijkheden heb je geen probleem.
Neem al deze mogelijkheden mee en ga terug naar stap 1: Wát ga je maken.
Probeer eens die stap naar smalspoor.
Kijk naar de mogelijkheden voor een trambaantje.
Teken de sporen op papier voor een baan in de US. Heb je die ruimte?
Of ga combineren: Tram in de US. Smalspoor in US, of ergens anders in de wereld. Of ga naar een andere tijd: US in het Wild Westen? De aanbouw of de connectie van Oost en West in Promontory Summit.
Moet je er een nieuwe collectie voor aanleggen? Waarom zou je het niet doen?
Of ga het heel anders doen: andere schaal, andere locatie (Garden Rail?) of andere manier van bouwen.
Vaak als we eenmaal aan een bouw begonnen zijn, worden de volgende modellen op dezelfde manier opgebouwd. Natuurlijk we hebben het in de vingers en het vorige resultaat was goed en 'never change a winning team', toch?
Maar van een andere manier van bouwen leer je wel weer. En het geeft een andere manier van kijken naar dingen die eigenlijk als vanzelfsprekend worden gevonden.
Kijk en we hebben weer inspiratie.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Ontwerp met thema
Een van de meest inspirerende manieren van werken is het verwerken van een specifiek thema.
Dit thema kan zijn op tijd gebaseerd: Tijdperk I, II of V of welke andere indeling dan ook.
Je kunt ook een thema kiezen op basis van rijstijl: stoom, breedspoor of juist hogesnelheidstrein.
Of op basis van landschap of karakteristiek: Frans, Duits, bergen of juist aan het strand.
Elk thema heeft zijn eigen specifieke eigenschappen. In een Franse omgeving kijk je naar de gebouwen en manieren van stationsopbouw zoals deze gebruikelijk zijn in Frankrijk.
Bij een baan gebaseerd op bergen zul je veel tunnels tegenkomen of juist hoge bruggen. Bij het strand wordt het veelal smalspoor of een vissers haven met opslag.
Natuurlijk maakt de beschikbare ruimte ook onderdeel van de uiteindelijke keuze: stel je hebt een behoorlijke ruimte (stel 7x6m) dan kun je met Spoor 0 een leuke en zeer gedetailleerd thema uitbouwen, denk aan een klein strand station met een draaischijf en een vol strand met mensen en een stukje boulevard. Of juist vol in de regen, druilerige perrons met wat schuilende mensen binnen in het stations gebouw.
Maar in dezelfde ruimte zou je met schaal Z een station of vijf kwijt kunnen op Amerikaanse stijl, met enkele wolkenkrabbers en een suburb.
Je thema kun je natuurlijk zo groot en zo klein maken als je zelf wilt. het thema Engels, om een voorbeeld te nemen, kan van alles bevatten. Maar een thema 'Vis afslag' is dan alweer veel specifieker.
Vanaf volgende week zal ik proberen elke keer een ontwerp te bedenken.
Deze ontwerpen zullen worden uitgeschreven, soms met schets, soms met een ontwerp, sommigen geheel open.
Deze ontwerpen zal ik niet stuk voor stuk uitwerken tot een echte baan: Hiervoor ontbreekt mij de tijd en de ruimte.
Maar mocht er iemand zijn die het leuk zou vinden zo'n ontwerp tot een volledige baan uit te werken, op welke manier dan ook staat het vrij om het resultaat hier te posten. Graag zelfs.
De bouw en de manier van werken kunnen in een eigen draadje gepost worden. Maar het eind resultaat zie ik graag hier terug.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Amerikaans Thema
Als voorbeeld ontwerp voor deze week heb ik gedacht een historisch punt in de spoorwegbouw en zeker in de Amerikaanse geschiedenis te nemen: Promontory Summit.
Mogelijk hebben al vele mensen dit onderwerp als thema voor hun modelbaan genomen, en zo heel vaak kwam de trein hier niet langs, maar het kan zeker voor een Europese modelbouwer toch een leuk thema zijn die toch even de aandacht vraagt voor een ander onderwerp.
Promontory Summit is momenteel niet veel meer dan een kort stukje van wat ooit een aansluiting voor het gehele Amerika was. Op het punt Promontory Summit werd de laatste spijker geslagen voor de aansluiting van het Westen met het Oosten. Central Pacific Railroad en Union Pacific Railroad werden hier in 1880 voor het eerst op elkaar aangesloten. En tot 1905 was Promontory Summit een bloeiend station met draaischijf, roundhouse en een meersporig station voor zowel passagiers als goederen, voornamelijk graan, meel en dieren.
Aanvankelijk bestond de grond rondom deze historische plek alleen uit een station en wat tenten met toeristisch koopwaar, maar al gauw kwamen er typisch Amerikaanse farms die goed boerden dankzij het spoor.
Echter rond 1930 ten tijde van de 'Grote Droogte' stierf het station langzaam uit. De boeren zochten hun toevlucht elders en de plek werd een verlaten prairie. Toen Southern Pacific RailRoad Ogden aansloot op de rails met een groot station, werd Promontory steeds minder gebruikt.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Promontory.png)
(afbeelding uit Google Maps)
Er zijn dus veel onderwerpen waarop Promontory in model nagemaakt kan worden: Ten tijde van de ceremonie, ten tijde van bloei, of juist vlak voor de ontmanteling als verlaten en troosteloze omgeving.
Modern kan ook: De site is opnieuw opgebouwd en wordt nu en dan gebruikt om de ceremonie opnieuw uit te voeren.
In Spoor 0 is er ruimte voor detail en de sfeer van het Amerikaanse boeren landleven, in spoor Z is het zelfs mogelijk om te laten zien hoe vroeger de treinen vanuit andere stations over Promontory Summit reden met goederen en passagiers.
In H0 zou ik adviseren om een deel van de omgeving te nemen, bijvoorbeeld het station en goederensporen, of zoals het er tegenwoordig bij ligt: het museum en de locatie van de gouden spijker.
Voor de uitwerking zal goed gespit moeten worden in de geschiedenis, en de uitwerking zal een interpretatie zijn van de werkelijkheid: er is namelijk niet heel veel bekend over de werkelijke ligging van de huizen en gebouwen. Ook de vormgeving van de gebouwen is minder bekend, hoewel hier en daar nog wel wat fotomateriaal te vinden is.
Mochten mensen geïnspireerd geraakt zijn voor deze Amerikaanse layout door dit verhaaltje: Ik hoor graag van de uitwerking en het werkelijke thema dat gekozen is.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Ontmoediging
Ik zou nog meer thema's plaatsen, echter vond ik dat er even iets was waar aandacht aan besteed moet worden.
Het ontwerpen van een baan is natuurlijk goed en een belangrijk ding. We krijgen allemaal op diverse momenten om verschillende redenen ideeën waarvan de meeste ideeën de uitwerkingsfase niet eens halen. Ook weer om diverse redenen: We zijn al bezig met een baan (dus ontwerp gaat in de vriezer), het idee is toch niet leuk genoeg of omdat het idee te groot (of te klein) is.
Maar ik zie ook (diverse opmerkingen in de berichten op draadjes van anderen) dat mensen een ontwerp niet doorzetten omdat: Iemand anders zo'n ontwerp ook al gemaakt heeft (ik maak mijzelf er ook schuldig aan: Duitse ontwerpen gaan bij mij bijna direct de prullebak in. En waarom? Tot aan de jaren 90 was Duitsland het levend voorbeeld van hoe de modelbaan was opgebouwd. Ieder zichzelf respecterend modelbouwer had een Duits-baantje) of omdat mensen denken dat hun manier van werken, hun modelbaan het niet haalt bij anderen.
Een doodssteek voor de modelbouw en onze creativiteit.
Als we alleen het meest speciale ontwerp maken, komen alleen enkelingen aan het woord (figuurlijk) die een geweldig ontwerp maken met een zeer creatieve inslag.
Misschien omdat je bang bent om uitgemaakt te worden voor copycat of denk je zo'n uitwerking daar kan ik nooit aan tippen.
In de basis zijn alle modelbanen en ontwerpen hetzelfde: Het gaat om treinen.
Daarnaast zijn er heel veel mogelijkheden: Frans, Duits, Engels, Amerikaans, Zwitsers, maar ook Smalspoor, Breedspoor, Normaalspoor of Kaaps. En laagland, bergland, rivieren of juist prairie.
Had jij hetzelfde idee als een ander? En denk je dat jouw ontwerp het niet haalt bij de uitwerking van een ander?
Denk dan nog eens na. Het forum heeft geen beperkingen en misschien geeft iemand wel een opmerking op een detail waar je zelf nog niet aan gedacht had. Of je inspireert met een handigheidje waar andere mensen nog niet aan gedacht hebben jouw manier van werken te gebruiken op hun baan (toch leuk om je eigen dingetje bij een ander op de baan terug te zien).
Werk je alleen met standaard huisjes? en prefab bergen met tunnels? Ook hiervoor geldt: Gewoon plaatsen en laten zien. Mogelijk dat in je technische aanpak een inspiratie voor een ander schuilt.
Of iemand heeft een aantal huisjes gemaakt zonder een baan erbij en de huisjes perfect vind passen op jouw baan.
Ben je bang voor negatieve reacties? Lees dan nog eens kritisch een draadje door en overtuig jezelf dat er nauwelijks negatieve reacties geplaatst worden. Wel reacties ter ondersteuning of met een misschien kritische noot om iemands werk te verbeteren.
Ik hoop hiermee mensen de drive gegeven te hebben om zichzelf niet weg te cijferen bij het zien van een ander zijn werk, maar dit als inspiratie te zien voor een eigen draadje op het forum zelfs als het een copy lijkt van de baan van een ander. Geen twee banen zijn exact hetzelfde. En als het dat wel is, is dat best knap en verdiend dit ook de aandacht.
Volgende week ga ik weer verder met het plaatsen van Thema's.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Thema banen.
Voor deze week het thema: Rangeren.
Nou zijn er een twee basis mogelijkheden voor rangeren: een enkele binnenkomst en vertrek richting en een doorgaande route.
Rangeerterreinen zijn interessante stukjes modelbaan: Veel bewegingen, veel treinen en wagons elk met doel rond getrokken van en naar bestemmingen. Voor scenery iets minder aantrekkelijk: Vooral een paar noodzakelijke gebouwen (afhankelijk van het tijdperk) en veel grind, zand, grond en vooral rails en bielsen. Misschien spaarzaam een paar plukjes gras of wat onkruid op verlaten sporen, maar veel meer dan dat zal er op de modelbaan niet zichtbaar zijn.
Op een rangeerterrein zal er vooral veel ge-, nou ja gerangeerd worden, maar net als bij stations en andere banen: het moet duidelijk zijn waar de treinen voor rijden.
Zoals zojuist gezegd zijn er twee soorten rangeerterreinen, in de basis, maar daarnaast zijn er heel veel mogelijkheden waarvoor een rangeerterrein dient. Even een paar mogelijkheden: de gemakkelijkste is die voor een station. Vooral bij een kopstation moet er veel rangeerruimte zijn voor de sporen bij de perrons komen. Bij stoom tijdperk banen zal bij een kopstation vele locomotieven klaar moeten staan, een draaischijf om loc's te kunnen keren (vaak meer dan één) en alle werkzaamheden gebeuren vóór de perrons (kolen, water, laden, lossen, etc).
Ook bestaan er rangeerterreinen voor het klaarzetten van treinen. Opslag van materieel en wagons, die klaargezet worden voor hun aanstaande geplande vertrek.
Bij industrie zijn rangeerterreinen ook te vinden. sporen voor laden en lossen, sporen waar treinen gekeerd kunnen worden en waar geloste wagons weggezet kunnen worden terwijl volle wagons weer terug klaargezet worden.
Wanneer een rangeerterrein in model wordt uitgebeeld, is het voor het beeld beter om ook duidelijk te hebben waarvoor er gerangeerd moet worden, een modelbaan die dit niet duidelijk heeft, kan een onsamenhangende beweging van treinen en wagons worden dat niet ontspannend is om naar te kijken.
Voor wie houdt van veel sporen en veel bewegingen van treinen en wagons is een modelbaan met rangeerterrein een geweldige uitdaging. Elke schaal heeft voor rangeren wel een mogelijkheid: In schaal 1 is het mogelijk een klein havenloods rangeerterreintje of klein industriespoor uit te beelden, ook hier met veel bewegingsmogelijkheden. Voor de kleinere schalen zeker voor H0 en N zijn er ruime mogelijkheden en vele voorbeelden om een rangeerterrein uit te werken. Met veel sporen, wissels en diverse seinen. Combinaties van diverse spoor breedten zijn bij rangeerterreinen ook een mogelijkheid.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: De Spanning.
De vakantie is weer voorbij en iedereen heeft weer inspiratie gekregen. Modelbanen gaan weer afgestoft worden, modelhuizen gaan weer opgebouwd worden en met de inspiratie die we hebben opgelopen tijdens het verblijf in welk land of locatie dan ook wordt een bron voor een nieuwe baan, een extra stukje in een bestaande baan of een toevoeging in de scenery.
De dagen gaan langzaam weer korten en de mogelijkheden om nog even wat aan de modelbouw te doen worden meer door regenweer, stormavonden of omdat de temperatuur binnenshuis beter wordt.
Wie herinnert zijn eerste treinset nog? Een achttal gebogen rails, de wat meer gelukkigen hadden iets meer rails, met twee wissels.
Een trafo en een trein dat rondjes kon rijden zonder dat je met de hand de wagon vooruit moest duwen. Een wonder en een geweldig cadeau, of je had het zelf bij elkaar gespaard van je krantewijk, 'heitje-voor-karweitje' of je ouders meegeholpen.
Maar die rondjes rijden op het tapijt, of tafel werd uiteindelijk niet zo spannend meer. Je zocht meer uitdaging voor je trein dus kwamen er rails bij (of zoals je dat ook een tijdje had: extra uitbreidingssets voor een startersset). Maar ook die, uiteindelijk, gingen vervelen. Hoe komt dit? Meerdere redenen zijn mogelijk: het elke keer uit elkaar halen gaat vervelen, je had mogelijk geen vaste plek voor de trein of je hebt het altijd als speelgoed gezien en als dusdanig behandeld (ergo: er gaat wel eens wat kapot).
Maar ook: er zit geen spanning in de startersset en de uitbreidingen.
Probeer eens een televisieserie te volgen waar alle spanning uit weg is: je krijgt een saai verhaal van begin naar het eind, en je bent blij als je het afgekeken hebt, als je zover al komt. Conclusie: Zonder spanning kijkt men niet.
Hetzelfde geldt voor boeken, toneel en het leven zelf. Zonder een kleine spanning is er geen ' drive' om naar een oplossing te zoeken.
Ook voor modelbanen geldt: er moet een mate van spanning in zitten wil een modelbaan als interessant gezien worden. Natuurlijk zit die spanning in hoe zo'n modelbaan opgebouwd is, maar ook in de omgeving en hoe in de layout de treinen op elkaar reageren, of hoe iemand zijn best moet doen om de verschillende treinen op elkaar af te kunnen stemmen.
Bekijk niet alleen je layout. Want de spanning moet niet alleen van je layout komen. Het moet ook van de rest komen: Een hollende man op het perron geeft al een spannend moment op je layout. Doe je dit echter bij elk perron gaat de spanning er weer vanaf. Een blote man of vrouw ergens in de scenery verstopt geeft ook spanning, maar je kunt je afvragen of dit de gewenste spanning is. Een auto dat bij de spoorbomen wacht is een stille interactie moment en dus een spanningsbron, net als een ongeluk ergens in de layout.
Maar probeer eens met een trein meer te rijden op je layout dan waar het layout eigenlijk voor bedoeld is. Dit geeft spanning. Niet alleen bij de bestuurder, ook bij de kijker die zich gaat afvragen hoe het allemaal opgelost gaat worden.
Hou hier ook rekening mee tijdens het plannen van je layout. Laat het ergens spaak lopen, maar wel zodanig dat het opgelost kan worden. Zoals een stukje enkelspoor in een dubbelspoorstraject (niet ongewoon in Nederland) of een rangeertraject dat uitloopt op een doorgaand stuk spoor, waardoor de rest van de treinen moeten wachten. Het zijn kleine dingen soms, maar met een beetje aandacht kun je van je layout en je baan net iets meer maken dan 'weer een nieuwe baan'.
Door de vakantie is het wekelijks patroon een beetje onderbroken, maar dit gaat weer opgepakt worden.
Veel bouw plezier
Arbhin
-
Deze week: Thema's
We gaan weer verder waar we gebleven waren, na wat intermezzo's: Thema banen ter uwer inspiratie.
Ga je voor een enkelspoors baan, of een drukke meersporen verbinding?
Wil je een eenvoudig rondje met een station, of inhaalspoor, of ga je voor een natuurgetrouwe 'tussen stations rijdende treinen'.
Je kunt ook inspiratie krijgen door niet naar sporen of natuurgetrouwe spoorbeelden (Pun intended) te kijken.
Bekijk het centrum van een oud stadje, of rijd eens rond in een ander land om inspiratie op te doen.
Soms kan een modelbaan zonder treinen.
Verschuif het accent van je ontwerp eens naar iets anders dan de trein. Een idyllisch frans dorpje zoals (om maar een voorbeeld te nemen) Chateau - Châlon. Een oud Karolinisch dorpje waar ooit een kasteel gestaan moet hebben tegen de flank van een heuvel gebouwd.
Maak dan je modelbaan van meerdere kanten zichtbaar zodat mensen van 'boven naar beneden' kunnen kijken tussen de smalle straatjes door en aan de andere kant van 'beneden naar boven' om het dorpje te kunnen aanschouwen.
Omdat we met treinen bezig zijn, kun je aan de rand nog even een spoor leggen zonder dat deze inbreuk doet op de scenery en net even het franse sfeertje ophoogd door de manier van rails aanleggen in Frankrijk: Met de franse slag.
Succes met bouwen.
Arbhin
-
Deze week: Thema's (paradesporen)
Genoeg van alle stations en omelkaar heen rangerende treinen?
Genoeg van de hectiek om treinen op elkaar aangepast te krijgen?
Soms wil je gewoon kijken. Laat die treinen elkaar passeren en door het station rijden zoals een intercity langs een dorpsstation raast.
Enkele wachtende reizigers het stof om de jas laten wapperen. De krant uit de handen blazen door een trein dat met 'net' aangepaste snelheid door het station raast.
Hoewel ik veelal de 'ronde' als modelbouwbaan negatief het benaderd is voor het rondjes laten rijden van een trein, mogelijk twee treinen die elkaar ergens in het modellandschap passeren of tegemoet komen, een goede mogelijkheid.
Ofwel door het paradespoor, een lang traject spoor waar de treinen duidelijk zichtbaar zijn, tussen twee tunnels in, langs een berghelling over een beekje (waar dan nog iets gebeurd) met een kleine slinger in het spoor zodat de bewegingen niet alleen voorwaarts maar ook links-rechts zijn en elk aspect de juiste aandacht krijgt. Ofwel door een groot station waar de trein soms wel, soms niet stopt samen met andere treinen als bij een echt station en op elkaar wachten met vertrekken, zoals ook in het echt gebeurd.
Met lange treinen, of hele korte 'museum'-treinen met twee of drie wagonen.
Hoewel het belangrijk is om je baan interessant te houden en er genoeg moet gebeuren; actie, mensen; actie! Moeten er op de modelbaan ook rustmomenten zijn.
Zo'n paradespoor is een geweldig puntje van rust.
Een groot station is alles behalve rustig, maar als een baan goed loopt en alles gesmeerd op elkaar afgestemd is, wordt ook dat weer rustig.
Werk je met rangeersporen? Probeer eens iets met een tweede rangeerterrein, waartussen een spoor langs het 'grote spoor' loopt. Ook hiermee creëer je een rust moment binnen het hectische rangeren.
heb je een kleine scenery met net 1 stationnetje, hou ruimte tussen het station en de tunnel waardoor de trein rustig rijdt en langzaam de tunnel in rijdt. Ook hiermee creëer je een rust moment, een klein paradespoor.
Ondanks alle hectiek en alle drama dat een modelbaan interessant maakt, denk aan een mogelijkheid waar rust heerst.
Succes met bouwen,
Groet,
Arbhin
-
Deze week: Ontwerp een modelbaan
Nu ik de koe bij de horens gevat heb om toch zelf een treinbaan te gaan maken kom ik mijzelf en mijn eigen adviezen tegen.
Vanuit mijn eigen ervaring kan ik enkele nieuwe adviezen aan mijn vorige toevoegen dus vandaar dit nieuwe item. Ontwerpen van een modelbaan kan net zo makkelijk of moeilijk als je het zelf wilt maken.
Soms heb je bij voorbaat al een idee dat alleen nog maar uitgewerkt moet worden, andere momenten heb je een ruimte en een mogelijke 'treintafel', maar geen idee hoe dit in te vullen.
Hoe vaak gebeurt het ons dat we naar de ruimte staren en denken: 'Dit zou echt een mooie plek zijn om een modelbaan in op te bouwen', maar daarmee is de baan nog geen werkelijkheid.
Alle mogelijkheden dringen zich aan je op, zowel in gedachten als in werkelijkheid, want er staan moderne, oude en zeer oude modellen klaar om over de baan te racen en in gedachten hebben de huizen, stations en wegen allemaal al hun plek op de plank.
De baan is in je hoofd eerder af, dan dat deze in werkelijkheid begonnen is. Daarom eerste advies: Wil niet te vlug.
Geef ook het plannen van de tafel tijd.
Mocht je bij het uitwerken erachter komen dat er iets niet kan, net niet klopt of toch niet strookt met wat je van plan was kun je er dan nog op terug komen.
Bij de eerste momenten dat ik de treintjes weer terugvond op zolder dacht ik gelijk aan alle rails dat ik had liggen en waar ik zoveel jaren zoveel plezier aan had. Weer even los wat wissels en rails aan elkaar gelegd en twee wagonnetjes door de wissels laten lopen. Het voelde weer goed en ik wilde wel weer eens een plan maken waar ik wat langer en veelvuldiger plezier aan kon hebben dan alleen wat losse wissels.
Ook had ik voor de familie met kerst al eens een kerstdorp in scene gezet met van die standaard gebakken klei-huisjes, wat de rest van de familie ook leuk vond. Met van die lichtjes die door de ramen kunnen schijnen. En waarna ik weer voelde hoe leuk het is om een gedachte te hebben en die volledig te kunnen uitwerken.
Dus het modelbouwen ging weer kriebelen.
Maar wát gaan we bouwen?
Voor dat ik werkelijk begon met het plannen heb ik een lijst gemaakt met mijn wensen:
- Sneeuw/winter dorp
- Een bestaande situatie
- stoom tijdperk, Dickens-achtig
- Op schaal (de kerst dorpen zijn heel los 1:72 verschaald, maar zijn verder niet goed te sceneren)
De treinen op zolder waren allemaal N-schaal.
Als klein jongetje kreeg ik rond mijn 8ste verjaardag mijn eerste beginnersset: Fleischmann H0 rondje met een stoomtreintje.
Later heb ik dit verkocht en er N-schaal voor gekocht. Weer een beginnerssetje van Trix/minitrix met een kleine uitbreiding van Fleischmann, in die tijd was het verschil tussen die twee nog niet zo boeiend.
Dus wilde ik wel verder met 1:160.
In de wereld en tijdens vakanties rondgekeken naar situaties en mogelijke locaties om na te kunnen bouwen, of om een baan op te baseren.
Via Frankrijk, misschien toch Duitsland, Engeland (disused railways kan een zeer grote inspiratie bron zijn!) uiteindelijk in Ierland terecht gekomen (in gedachten dan).
Tijdperk was al losjes bepaald.
Door de geschiedenis van het land te bekijken kwam ik bij begin 20ste eeuw: Ongedurigheden, veel stoom en wat geknutsel met rariteiten op het spoor.
De plannen zijn nu zo goed als concreet, maar heeft alles bij elkaar toch wel zeker een jaar geduurd.
Omdat we het hebben over een hobby, een hobby dat eigenlijk nooit klaar is (want, als deze hobby klaar is, hebben we geen hobby meer en moeten we gaan uitkijken naar een nieuw onderwerp voor onze hobby). Het is daarom niet erg als we bij de voorpret (het bedenken en plannen van de modelbaan) wat langer doen. Als de baan goed doordacht en wel overwogen is uitgedacht is de kans dat we er op uitgekeken raken ook kleiner.
Als we alleen maar plezier hebben bij het bouwen van de modelbaan missen we de voorpret van het bedenken het passen en meten.
Dus: Ontwerp je modelbaan. Als je geen plezier beleefd aan je baan in het voortraject moet je je afvragen of het eindresultaat nog wel de moeite waard is. Misschien dat je een leuk iets hebt bedacht en als jij er geen plezier aan beleefd kan een ander het nog wel hebben, dus laat vooral elkaar weten wat de plannen zijn die we hebben, maar wanneer je voor jezelf niet het gevoel hebt dat je plannen stroken met je interesse, je voorgevoel niet helemaal klopt met waar je eigenlijk je hobby aan wilt besteden, doe vooral je plannen in de ijskast en ga zoeken naar dát stukje modelbouw waar je hart wél ligt. Plan je baan en niet alleen je baan maar ook je omgeving.
Verder wens ik alle bouwers: Veel bouw plezier!
Arbhin
-
Deze week: Modelbouw of Speelgoed?
Een ieder hier op het forum (en daarbuiten) kent de meest geweldige banen en shows waar geweldige scenes zich afspelen, waar mensen hard gewerkt hebben om een stad of dorp of een stukje werkelijkheid na te bouwen op schaal en dit in te passen in een stukje modelbaan.
Mooi op schaal en geweldig gevormd.
Het maken van 'echte' modellen is iets van niet zo heel gek lang. Tot zeker (in Europees vast land in ieder geval) 1980 was de modeltrein eigenlijk een stukje speelgoed.
De banen waren fantasie of gebaseerd op iets maar behalve de basis die dan wel duidelijk was, waren de treinen en de modellen vooral bedoeld als bijkomstigheid en minder als de afbeelding van de realiteit.
Bij het ontwerpen, los van de ideeën die je hebt voor het uitwerken van je baan, is het ook verstandig om je af te vragen of je wilt gaan modelleren of bezig wilt zijn met een stukje speelgoed. Speelgoed is in deze niet denigrerend bedoeld, maar bij modelleren ben je bezig zo realistisch mogelijk te werken, terwijl als het bedoeld is als speelgoed, dan ben je veel vrijer in hoe je de baan afwerkt.
Hoewel ondertussen bekend is dat de werkelijkheid nabootsen een illusie is (pun intended) omdat daarvoor meer plek nodig is dan beschikbaar (in de meeste gevallen) of dat we een dusdanige kleine schaal nodig hebben dat de treinen of details niet meer zichtbaar zijn, ben je toch minder vrij bij de uitwerking van bijvoorbeeld het station van Keulen dan wanneer je op je layout toevallig het station van Keulen wel heel mooi vind en het gebouw naast je perrons zet als zijnde het station van Keulen.
Een fantasie-modelbaan is nog steeds een modelbaan en als dusdanig vaak gebaseerd op één of meerdere stukjes werkelijkheid.
Wil je jezelf niet vastbinden kun je alsnog tijdens de verwerking van je scenery rond je layout een stukje werkelijkheid inpassen, maar dan is dat alleen omdat dat zo uitkomt.
Combineren van deze twee uitersten komt natuurlijk heel veel voor, toch is het handig om je af te vragen voor de start van het realiseren met welk oog je de baan gaat opbouwen: Zo realistisch mogelijk, kan heel leuk zijn, maar het kan ook zeer beperkend werken; of zeer los en kun je niet alleen treinen van 1 'tijdperk' laten rijden maar van alles wat over je baan laten roetsjen.
Het lijkt nutteloos om hier iets over te beslissen, velen zullen 'wel zien waar het uit komt', maar toch helpt het om het vooraf duidelijk te hebben, dan achteraf te denken dat het misschien toch iets te 'strak' of te 'los' is geworden.
Succes met bouwen.
Arbhin
-
@Arbhin,
In het kader van de EMV Kinderprojecten hebben we al verschillende keren gewerkt met groepen kinderen van 11 en 12 jaar. Voor het onderwijs op de basisscholen werd een methode ontwikkeld waarbij (spoorweg-) modelbouw wordt ingezet.
Het ontwerp gedeelte daarvan werd ontwikkeld met een aantal architecten. De kinderen ontwerpen een stukje stad met een aantal verplichte onderdelen: wonen, werken, winkels, groenvoorzieningen en verkeer (infra). En dat alles op een beperkt oppervlak van slechts 1200 x 560mm. Ofwel de grootte van één BNLS- of BMB module.
Inmiddels zijn er verschillende van dit soort projecten uitgevoerd. En het is verrassend om te zien hoe interessant en realistisch deze stukjes modelbaan er uiteindelijk uit zien. Het is geen in beton gegoten methode, maar wellicht ook geschikt voor volwassenen om het ook te proberen.
Zie: https://maakonderwijs.wordpress.com
Gr, Hans
-
Beste Hans,
Ik ben een vervend volger van de berichten rondom de Kinderprojecten.
Zeer mooi om te zien hoe de kinderen met hun projecten van gedachten tot realistische ontwerpen komen.
Meer scholen zouden dit moeten doen (misschien iets om te realiseren samen met MadScience Project?)
Succes,
Arbhin
-
Deze week: Besturing
Een onderwerp dat wel zeker aandacht verdient is de vorm van besturing.
Vóór dat er ook maar een vorm van baan-basis ligt is het aan te raden om de soort aansturing op de baan te bedenken.
Het wordt er niet leuker door wanneer je begint op te bouwen met een analoge baan, als je later bedenkt dat je toch liever alles digitaal wilt aansturen.
Maar belangrijker dan de aansturing van de baan, is de aansturing van de onderdelen op de baan: Seinen, wissels en draaischijven.
En de verlichting niet te vergeten.
Wil je de wissels analoog bedienen, zal er toch iets moeten met de bezetmelding van het seinwezen op de baan.
Ook als alles op elkaar gekoppeld moet worden dien je dit vooraf even uit te werken voor dat je begint met bouwen.
Bedenk je een digitale baan, maar wordt deze toch analoog wanneer de baan al af is, en de scenery eigenlijk al rond is, zal er toch hier en daar wat hak en breek werk verricht moeten worden. Andersom net zo.
Dus om jezelf het werk te besparen is het aan te raden om deze stap vooraf voor jezelf duidelijk te hebben.
Het mag duidelijk zijn dat het plannen en ontwerpen van de baan een leuke klus is al vóór je begint met bouwen, het is zeker aan te raden om zoveel mogelijk jezelf in te lezen in de mogelijkheden voor dat je een besluit maakt en de baan bouwt.
Heb je dus je layout al klaar liggen, en de tafel staat bijna klaar: Stap nog even terug en lees jezelf in in de mogelijkheden. Vraag jezelf er op na: Hoe gedetailleerd wil je de verlichting hebben? Huis voor huis aangesloten, of de huizen allemaal op dag/nacht verlichting.
De buitenverlichting afzonderlijk van de huizen.
Gaan de wissels met de hand bediend worden, of met relais?
Óf besturen de treinen zelf de wissels en seinen, op aanvraag?
Wil je moderne baanvakken, of toch gegroepeerde blokken per station/seinhuis?
Het zijn misschien vervelende vragen en het inlezen vraagt veel tijd en kennis voor dat je hierover een beslissing kunt maken.
Misschien niet direct de meest interessante actie van het modelbouwen, maar daarmee niet minder belangrijk.
Maak voor jezelf een lijstje met je wensen en bedenk of alle eisen op elkaar afstemmen wanneer het niet helemaal duidelijk is voor jezelf.
Zorg dat je goed beslagen ter ijs komt, want achteraf bedenken dat je het eigenlijk niet zo leuk vind, wat je eerst had bedacht is een vervelende conclusie. Kijk ook bij collega bouwers. Dit is altijd een goed advies: Bij een ander werkt het altijd, bij jezelf wil het nog wel een haperen, toch?
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Thema
We hebben op verschillende manieren gezien dat het nabouwen van de werkelijkheid (tenzij je groot behuisd bent, maar ook dan kan ruimte een probleem zijn) geen reële optie is.
Hiermee heb ik u al vaker mee om de oren geslagen dat zal ik niet meer doen, nou ja: voor nu dan.
Het aanpassen van de werkelijkheid naar een gedegen afmeting is daarna de meest reële optie.
Echter moet hierbij de werkelijkheid geweld aangedaan worden.
Bent u nu eenmaal niet van geweld, dan kan het nog een optie zijn om uw fantasie de vrije loop te laten.
De doorsnee modelbouwer (Geloof me die bestaan niet), is niet een man van fantasie: Het gaat om de werkelijkheid en die werkelijkheid wordt naar schaal nagebouwd. Is het niet zoals de werkelijkheid, dan klopt de baan niet.
Tja sommige mensen hebben moeite met fantasie. Omdat het lastig is iets te maken en regels te geven, wat niet echt bestaat. De draak die al gauw op de loer ligt is: Alles kan, want het is toch maar fantasie.
Ja, natuurlijk. Je kunt het zo gek niet bedenken, maar als je het fantastisch wil kan het zo gek mogelijk.
Maar wordt het daarmee ook mooi.
Leuk wordt het vast wel, maar of je daarmee ook iets maakt dat voor anderen (tenzij je natuurlijk alleen voor jezelf bouwt, maar ook dan moet je je afvragen of je het na realisatie ook nog leuk vind) leuk is, is nog maar zeer de vraag.
En niet alleen leuk. Mooi is ook een vereiste want tenslotte bouwen we iets wat mooi moet worden.
Nou is 'Mooi' een rekbaar begrip en voor een ieder apart interpreteerbaar. Maar u snapt waar ik heen wil: U wilt het allemaal zoveel mogelijk realistisch.
Hoe krijg ik een fantasie modelbaan (eigenlijk bestaan modellen niet in fantasie, want als er geen werkelijkheid is waar het model op gebaseerd is, is het dan nog wel model?) zo realistisch mogelijk? Door het te baseren op een werkelijke locatie.
Nu denkt u: We zijn weer terug bij af; maar nee er zit een nuance verschil tussen de werkelijkheid zo goed mogelijk nabouwen naar model, en een fantasie baan bouwen gebaseerd op de werkelijkheid.
Zie het als het verschil tussen 'kijken naar een ansichtkaart' en 'kijken naar hoe het eventueel ook geweest had kunnen zijn'.
Natuurlijk willen we mooie statige treinen met enkele wagons getrokken, of moderne treinen door een onbekend landschap, maar als het fantasie is, kan modern en stoom tegelijkertijd.
Alles kan in fantasie.
Maar zoals gezegd: Hier ligt ook het gevaar.
Ga dus kijken naar het groot en bewerk dit naar uw eigen idee.
Frans? Kijk hoe de Fransen denken in het uitwerken van hun sporenplannen en verwerk dit naar uw model.
Duits? Statige huizen, strakke pleinen en efficiënt sporenplan, rangeren buiten de doorgaande sporen.
Nederlands? Vlakke weiden, lichte hellingen en rangeerterreinen direct achter het station, om het doorgaand spoor heen.
Bevalt de werkelijkheid u niet? Of past het niet op uw baan? Bedenk dan eens een logische oplossing, zonder te kijken naar een voorbeeld: Begin altijd eerst in grote lijnen en cirkel langzaam terug naar details.
Het kan in zulke gevallen handig zijn om bijvoorbeeld eerst je layout van huizen en wegen uit te werken en daar je sporenplan op in te passen, naar eigen inzicht.
Wis alle sporen van de Nederlandse kaart en bedenk eens hoe de trein van Zwolle naar Amersfoort zou kunnen komen zoals het er tegenwoordig bij ligt (of zoals het in tijdperk II erbij lag). En bedenk dan eens hoe het volgens u nog beter, efficiënter of gestroomlijnder (of leuker) kan.
Of bedenk als een ware Tolkien uw eigen fantasie wereld, en laat de Orken hun eigen spoornetwerk gemaakt hebben, op z'n Orks (zoals Tolkien ze bedacht had waren ze niet heel snugger). Of laat een trein onder een vuur spuwende draak door rijden.
Het nabouwen van de werkelijkheid kan mooi en zeer gedetailleerd uitgewerkt worden, al dan niet met wat aanpassingen op de werkelijkheid. Maar het kan ook benauwend werken.
Het werken met fantasiebanen kan zeer bevrijdend werken. Alles is mogelijk, details zijn iets minder interessant, maar het gevaar is dat de baan onwerkelijk wordt.
Ik wens u veel plezier bij het ontwerpen van uw baan en veel succes bij het uitwerken.
Arbhin
-
Deze week: Tips
Heel het forum staat bol van de tips. Van zeer realistische tot zeer onwaarschijnlijke, toch: een tip is een tip.
Toch heb ik wat tips verzameld die zeker bij het plannen van een modelbaan van nut zijn:
Probeer je baan (hoe klein ook) te breken: Ene zijde natuur, andere zijde huizen. Of bossen en andere zijde bergen en een rivier.
Hierdoor lijkt een baan groter. Zelfs een simpel ovaaltje, of rond lopend layout kan op deze manier flink verbeterd worden. De trein lijkt echt kilometers af te leggen.
Laat het hoeveelheid spoor goed verhouden ten opzichte van de beschikbare ruimte.
De meeste modelliefhebbers willen van het 'ovaaltje' of 'basisset-rondje' af, maar elke vierkante meter volstoppen met spoor kan ook teveel zijn, Stations en rangeerterreinen daargelaten, maar ook deze plekken hoeven niet helemaal dicht gepropt met spoor.
Je trein baan wil geen concurrentie! Dus heb je een geweldig layout bedacht: Verpest het niet door tussen twee stations een doorlopende weg te laten lopen. Om diverse redenen: Allereerst: Waarom zou er een treinrails gelegd worden als dezelfde afstand met de auto ook afgelegd kan worden. Ten tweede: Door de beide stations te verbinden wordt de visuele afstand die je in je scenery maakt afgebroken. Probeer zoveel mogelijk wegen haaks op het spoor te zetten. Voor een paar centimeter met het spoor meelopen kan, maar laat dit niet te lang zijn.
En vergeet niet de belangrijkste reden waarom we deze treinbaan maken: Hoe gedetailleerd je het grote voorbeeld ook wilt nabouwen, hoe je layout ook eruit gaat zien: We doen het ter ontspanning. Tenminste: De meesten van ons zullen dit ter ontspanning doen. Er zijn altijd enkelen die dit voor hun werk doen.
En dan nog een van de meest belangrijkste tips: Kijk bij anderen maar hou het bij je eigen layout voor jezelf.
Hoe vaak zal het voorkomen dat modelbanen worden afgebroken, of veranderd omdat op een beurs of tentoonstelling een nog mooiere layout of scenery te zien was.
Blijf daarom bij je eigen idee ("het gras bij de buren...").
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Deze week: Het resultaat
Hoewel het ontwerp zeer belangrijk is bij het maken van een layout, is het allerbelangrijkste van de baan: Het resultaat.
Op diverse wijze zijn er mogelijkheden te vinden om tot een eindresultaat te komen, het gehele forum staat vol met tips, trucs, voorbeelden en meerdere manieren om details uit te werken, tot oplossingen te komen, of een geweldig eind resultaat te behalen.
Heel veel van dit alles kun je in de voorbereiding al mee nemen in het ontwerp, om zo tot een meer concretere uitwerking te komen ten tijde van het bouwen.
Er is echter iets dat niet van te voren met het ontwerpen kan worden gestaafd: Het eind resultaat.
Hoe goed je ook je best doet om tot een volledig ontwerp te komen, het uiteindelijk beeld kan met het ontwerp niet worden beïnvloed.
We willen allemaal een leuke baan, met leuke treinbewegingen die tot in lengte van dagen onze interesse houd en blijft trekken om elke keer weer toch nog weer even te gaan kijken, nog weer even op te zetten of aan anderen te laten zien. Want hoewel we zelf ons eigen baan erg leuk vinden: Het wordt allemaal toch net weer even iets leuker als anderen het ook net zo leuk vinden (want wie houdt er nou niet van schouderklopjes?).
Waarom ontwerpen we dan nog? Want het gaat ons allemaal om het eindresultaat en dat kunnen we niet met voorstudies beïnvloeden?
Toch wel.
(Hè? Hey! Maar je zei net iets anders!)
Klopt, ik zei iets anders en is voor een groot deel ook waar.
Wat we ook proberen: Wanneer de fase van ontwerpen voorbij is, begint de fase van uitwerken en behalve het eindresultaat van het plannen is er niks wat meegenomen wordt naar deze tweede fase.
Echter is het wel zo: Wanneer je goed ontwerpt en de plannen allemaal goed en solide op elkaar aansluiten dit in het eindresultaat te zien is.
Wanneer je de tijd hebt, de financiën en wilt geen plannen maken (we zien wel waar we uitkomen) is dit in het eindresultaat terug te zien. Mogelijk dat een Duits sporenplan opeens gekoppeld is met een Frans ogend station.
In een Nederlands landschap opeens allemaal duitse auto's rond rijden.
Het landschap erg zonnig en warm oogt, terwijl de poppetjes met warme jassen over straat gaan of dat er ergens rook uit een schoorsteen komt, omdat we het wel een leuk ideeëtje leek om met wat slierten katoen rook te imiteren.
Veel fouten kunnen weggewerkt worden, maar ook veel niet.
En hoewel een mens beperkt is in opmerkingsvermogen, doet een algemene indruk veel.
"Aandacht maak alles mooier" en dat is waar. En dat is nu precies wat er gebeurt bij het maken van een ontwerp:
Je steek even iets meer aandacht in je baan, in de layout. Je hoeft het niet heel nauwkeurig te doen. Ik heb banen gezien die tot op de dag af uitgewerkt zijn (bijv. 26 augustus 1985). Alles kan 'té'. Maar wanneer je je baan beperkt tot 'Duits', 'Eeuwwisseling 19de-20ste eeuw' rond de Nederlands-Duitse grens, of misschien midden Duitsland, kun je door fotomateriaal, geschiedenisboeken, klederdrachten een zeer gedetaileerd eindresultaat neerzetten waar over nagedacht is.
En dit is onder andere een van de dingen die het verschil maakt tussen een speelgoed baantje en een modelbaan.
Zelfs misschien wel het verschil tussen een modelbaan en een 'levend' modelbaan.
Succes met bouwen mensen en onthoud dat ondanks onze wens tot succes, detail en eindresultaat het allemaal draait om het ene ding: Plezier hebben in onze hobby.
Met vriendelijke groet,
Arbhin
-
Deze week: het traject
Hoe verder we komen met de realisatie van de modelbaan, hoe dieper we duiken in de details.
In het begin is de opbouw grof en met grote stappen: De tafel moet worden opgebouwd, het traject wordt uitgelegd en in grove lijnen worden grote stukken scenery neergelegd om een beeld te geven waar we heen willen met het eindresultaat.
Later worden de stappen kleiner. Hiermee wordt ook de vooruitgang kleiner, maar we gaan ook meer letten op de details: De regenpijp bij een stationsgebouw, het verkeer over de wegen, paaltjes langs het traject, etc.
Om te voorkomen dat het eindresultaat uitloopt tot iets waarvan niet meer duidelijk is waar het omgaat, is het belangrijk bij het ontwerpen alvast een kader aan te geven.
Ook in de praktijk worden kaders aangegeven waarbinnen een project loopt. Bedenk wat er zou kunnen gebeuren als de overheid een brug wil gaan zetten over een stukje rivier en het project niet kadert. Er komen allerlei zaken aan bod die later niks meer met de brug te maken hebben, maar er zijdelings wel nog mee te maken zouden kunnen hebben (reorganisatie van wegdelen, stukjes rivier die aangepast zouden moeten worden door de brughoofden die het waterloop wijzigen, etc).
Om te zorgen dat een project loopt zoals het moet lopen, kan het best door te kaderen. Het project brug als voorbeeld gaat over de bouw van de brug en een klein stukje aanpassing van de weg bij de oprit naar de brug toe. Meer niet.
Het handigste is om dit mee te nemen in de ontwerp van de modelbaan.
Ga je zonder vooraf iets bedacht te hebben aan de slag, is de kans groot dat je verzand in mogelijkheden en kan het heel lang duren voor dat er een aannemelijk banenplan ligt.
Bedenk ook de problemen waar tegenaan gelopen zou kunnen worden tijdens de bouw. De wat doorgewinterde modelbouwers weten de meeste gevaren al wel, starters doen er handig aan om deze met andere modelbouwers te bespreken.
Wanneer we een kamer hebben en de ruimte, is het handig om te kijken hoe groot de baan werkelijk gaat worden als eerste. Blijkt dat de baan niet groter is dan 3.00m worden internationale treinen met lange wagons misschien niet heel handig in H0. Deze vragen om een perronlengte van ongeveer 3.00m en dan hebben we nog geen wisselstraat gehad laat staan de bochten van de layout.
Maak een goede plattegrond van de beschikbare ruimte op schaal. En maak daarna pas een ontwerp.
Plan eerst in grove lijnen. Hoeveel plek heb je? En hoeveel plek gaat je eerste plan innemen? Het station bijvoorbeeld. Of het rangeerterrein. Of gaan we alleen een rondje bouwen? Hoe groot is dan de bocht radius?
Zet deze ideeën grof in kaart in het plattegrond en kijk daarna hoeveel plek dit alles gaat innemen.
Begin net als bij het uitwerken met grove, grote lijnen en later gaan de details meespelen: Komt er een berg, een rivier, welke soort huizen, etc.
Kader ook uw plan: Tijdsindeling, gebied, idee voor scenery.
Kader ook uw hoogte: Schaduwstation, meerdere lagen, hoge bergen of alleen een vlakke plaat?
Voor eventueel later gemak schrijf deze ideeën ook op in uw baanplan, wanneer deze uitgewerkt wordt. Zo kunt u later altijd even terug kijken of de extra opties die opeens in uw gedachten komen ook overeenkomen met eerder gemaakte ideeën.
Een Chileense baan, met toeristentreinen op stoom, enkelspoor heeft weinig plek voor een treinstel van de Nederlandse Spoorwegen.
Je kunt ook kaderen dat alle treinen kunnen rijden. Dat je hierin geen beperking wilt, ook dit is een mogelijkheid.
En je kunt bepalen dat je alle mogelijkheden open houdt. Dat kan maar dan kunt u ook vooraf rekening houden met het idee dat het eindtraject van de bouw nog wel even op zich laat wachten. En mogelijk heeft u overal al een besluit in genomen en gaat er halverwege toch de schop in, kan ook. Maar wanneer u er vooraf rekening mee houdt bent u zich er al van bewust.
Succes met bouwen,
Arbhin
-
Leuk draadje, kan je nog wat dieper op besturing ingaan?