BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => (Her)beginners => Topic gestart door: DutchAV8R op 06 februari 2023, 19:33:57
-
Ik weet het, de vraag is al minimaal 1000x gesteld. Maar het solderen wil mij maar niet lukken. Alle tips op diverse websites en fora wel 100x gelezen. En ik ben best handig (al zeg ik het van mezelf), dus stoort het me des te meer dat dit níet lukt.
Gisteren een uurtje zitten oefenen met een gloednieuwe soldeerbout. Na dat uur was van de soldeerpunt vrijwel niets meer over. Helemaal weggevreten. Het topje viel er zelfs van af. Oké, in mijn verwoede pogingen het solderen fatsoenlijk onder de knie te krijgen ben ik uiteindelijk S39 gaan gebruiken. Ik weet het: foute boel...
(https://i.imgur.com/tCfDiZ4.jpg)
Dus vandaag een nieuwe punt gekocht. Paar minuten geoefend en alweer zie ik de eerste hap uit de punt verdwijnen. Dit keer zonder S39 en andere ellende.
(https://i.imgur.com/nm2cAuk.jpg)
De soldeertin wil maar niet vloeien en als hij al vloeit krijg ik alleen een laagje tin aan de bovenkant van de draad en/of dikke klodders gestold soldeer. Het isolatiemateriaal om de kabel vloeit beter dan de tin.
(https://i.imgur.com/zDQBSfC.jpg) (https://i.imgur.com/Ppz30E8.jpg)
Hopelijk heeft iemand van jullie op basis van bovenstaande goede tips voor me. Want voor mijn gevoel heb ik alles al geprobeerd; ik heb nog nét niet geprobeerd in de handstand te solderen.
Alvast hartelijk bedankt!!
-
Wat voor soldeerbout gebruik je?
Zelf heb ik een Weller soldeerstation WSD81, koste toen rond de 300 euro maar werkt echt perfect.
En als je er goed mee omgaat, gaat die misschien wel 20 jaar mee, die van mij is nu 9 jaar.
Heb daarvoor ook goedkope gehad, ook van die 230V dingen, maar 1 keer investeren in een fatsoenlijke soldeerstation bespaard je daarna een hoop ergernis.
-
Zelf heb ik een Weller soldeerstation WSD81, koste toen rond de 300 euro maar werkt echt perfect.
Of gewoon een Conrad regelbaar station, kost 33 piek. Is prima in te stellen en soldeert prima. Koop er gewoon direct een goede rol soldeertin bij en evt een potje speciaal soldeervet. Doe ik al jaren zo en werkt als een tierelier. Soldeer altijd rond de 350 - 400 graden
Het ding: https://www.conrad.nl/nl/p/basetech-zd-99-soldeerstation-analoog-58-w-150-450-c-588415.html?utm_source=google&utm_medium=surfaces&utm_campaign=shopping-feed&utm_content=free-google-shopping-clicks&utm_term=588415&adcampaign=google&tid=17213980048_pla-588415&gclid=Cj0KCQiA54KfBhCKARIsAJzSrdr6uv7qzy2HtBwu00xWjOw-ZkSBy-2htjvvuJTxPDuf9m0OkkQEYuMaAhxhEALw_wcB
(https://asset.conrad.com/media10/isa/160267/c1/-/nl/588415_LB_00_FB/image.jpg?x=1440&y=1440&format=jpg&ex=1440&ey=1440&align=center)
-
Vroegah aan de Wegastraat op de HTS Elektro vele uren mogen vertinnen...... Nooit begrepen waarom, niet iedereen heeft een hobby waarbij dat van belang zou kunnen zijn.
Belangrijkste is dat de contacten van de bout zonder vervuiling zijn. Dus even heel fijn schuur papier over de kop van de bout halen en daarna de schroef even losdraaien en dito met de onderkant van de kop van de bout. Had ik al gezegd dat de stroom er af moet zijn....?
Opnieuw in elkaar bouwen en aanzetten. Daarna met dun soldeerdraad proberen wanneer hij serieus heet is, dat kun je zien als het topje van de draad smelt als je deze ertegen aan houd. Dan eerst de kop even geheel vertinnen.
Denk er om om de soldeer te laten vloeien.
Solderen is 89% warmte, 1% soldeer en 10% verbrande vingers.....
Ik heb overigens nu zo'n mooi temparatuurgecontroleerde station. Niet duur (rond de 40 euro) en een rolletje soldeertin uit Italie.
Ncio
-
Wat is dat voor een bakbout??
Koop inderdaad een redelijk (Conrad) tot goed (Weller) soldeerstation. Die van de Lidl is in ieder geval prut, soldeerpunt verbrand snel (ervaring van mijn zoons)
Ik heb zelf een ruim 40 jaar oude Weller, gaat perfect.
De spons is even oud, licht vochtig maken en de tip regelmatig even schoon maken.
De tip hoort mooi vertind te blijven. Never nooit afschuren.
Ik soldeer regelmatig printen en gebruiken een niet te fijne tip zodat de warmte goed op de plek komt.
Zie dat je draad probeerde te vertinnen. Bij nieuw draad moet dat vlot en goed kunnen. ~Bij oud draad zie ik wel vaker dat tin niet goed wil vloeien
-
Gebruik je wel harskernsoldeer als je die draden gaat vertinnen?
-
Ik had die ZD99 gekocht nadat mijn eerdere 30€ bout was overleden na ruim 10j trouwe dienst :'(. Ik had 3x gesoldeerd en de 4e keer wilde hij niet eens meer tin smelten. Dus ik nieuwe punt gekocht, weer hetzelfde. Uit pure wanhoop ging ik maar schuren.. Het was beter dan.. ja niet kunnen solderen. En het werkte... Nu zijn die punten ook maar een euro en een beetje.
Hoe dan ook uit frustratie kocht ik voor 140€ de low budget Weller. Dat ding krijgt op 420 graden nog niet eens pads op printenplaten vloeibaar als er een thermal relief op zit. Ik moet nu 2 nieuwe punten kopen van 20€ per stuk. Volgens internet moet hij het dan wel doen. Maar dit is dus mijn eerste en laatste Weller... It just does not work. :'(
(https://asset.conrad.com/media10/isa/160267/c1/-/nl/001664390PI00/image.jpg?x=1000&y=1000&format=jpg&ex=1000&ey=1000&align=center)
Bas
-
Zet er eens een soldeerpunt op zoals op het plaatje van bas.
Dan wordt de tip het allerheetst en zou je tenminste een draad moeten kunnen vertinnen.
Je eerste gesoldeerde draad ziet er prut uit, zie de druipers en de kleur van de tin
Filmpje (https://youtu.be/J5Sb21qbpEQ) voor wat advies.
Verder is het inderdaad handig om te weten wat voor soldeerstation je hebt.
Als je zo'n kachel pook hebt met enkel een 220v snoer eraan dan begin je er weinig mee.
Bij eleshop.nl kan je een prima Auyoade (of hoe je dat ook schrijft) kopen voor nog geen €50.
Werkt perfect en blijft goed op temperatuur.
-
Hoe dan ook uit frustratie kocht ik voor 140€ de low budget Weller. Dat ding krijgt op 420 graden nog niet eens pads op printenplaten vloeibaar als er een thermal relief op zit. Ik moet nu 2 nieuwe punten kopen van 20€ per stuk. Volgens internet moet hij het dan wel doen. Maar dit is dus mijn eerste en laatste Weller... It just does not work. :'(
Denk dat het dan meer aan jouw soldeerkunsten ligt. Met zo'n bout moet je prima kunnen solderen.
Ik heb zelf ook een weller en ook op het werk maar er echt nooit problemen mee. Wil nooit meer iets anders. Haast onverslijtbaar. Af en toe alleen een nieuwe punt maar verder perfect spul.
En aan de TS: investeer in een goede bout. Dit bak en braad exemplaar verdient maar een plek. De kliko.
-
Ik ben ook wel benieuwd wat de topicstarter voor een soldeerbout heeft gekocht. Een soldeerpunt die niet in de categorie "long life" valt, wordt inderdaad op den duur opgevreten. En dat om de simpele reden dat koper oplost in gesmolten soldeer. Maar als er na een uurtje al zulke gaten in vallen, dan is de kwaliteit uiterst twijfelachtig.
-
Zeker als je dan ook nog S39 in de strijd gooit :o
Tenzij de TS met deze bout een koperleiding wilde solderen ;D ;D
-
Hij vertelde dat hij bij de tweede punt geen S-39 heeft gebruikt. En toch viel daar ook een gat in.
-
Koper lost idd op in soldeertin. Daarom zit er een ijzerlaagje over zo'n punt.
Schuur dat niet weg!
Nieuwe punt eerst vertinnen.
Ik heb ook geen regelbaar station maar heb er een schakelaar tussen. Ik zet hem alleen aan als ik er mee bezig ben.
Voor het weinige dat ik er mee doe is dat genoeg.
-
Vroegah aan de Wegastraat op de HTS Elektro vele uren mogen vertinnen...... Nooit begrepen waarom, niet iedereen heeft een hobby waarbij dat van belang zou kunnen zijn.
Omdat vertinnen de basis is van solderen. Daarmee leg je een verbinding tussen twee metalen delen en het tin is daarbij het verbindende metaal. Dat je dat op een opleiding dus goed onder de knie moet krijgen, is niet raar.
Belangrijkste is dat de contacten van de bout zonder vervuiling zijn. Dus even heel fijn schuur papier over de kop van de bout halen en daarna de schroef even losdraaien en dito met de onderkant van de kop van de bout. Had ik al gezegd dat de stroom er af moet zijn....?
NOOIT schuurpapier gebruiken op de gemiddelde soldeerbout. Dat moet je echt alleen doen bij bouten met koperpunt, maar die zijn daar dan ook voor gemaakt. Punten van de betere soldeerbouten, dat zijn long-life punten, sloop je er voortijdig mee.
Solderen is 89% warmte, 1% soldeer en 10% verbrande vingers.....
Fout. Het tin is bijna het allerbelangrijkste ingrediënt: dat MOET vloeimiddel bevatten wil het werken voor het vertinnen/solderen van draden en elektronica-onderdelen of messing werkstukjes.
Zonder vloeimiddel gebeurt er helemaal niets. Daarnaast maakt ook de verhouding tin/lood uit: Pb60/Sn40 is, als ik het me goed herinner de gangbare verhouding, maar Pb40/Sn60 bestaat ook. Het soldeert alleen veel slechter. Let op dat niet elke fabrikant het vloeimiddel (hooguit enkele procenten tot tienden van procenten van het totale aandeel ingrediënten) vermeld.
Hoe dan ook uit frustratie kocht ik voor 140€ de low budget Weller. Dat ding krijgt op 420 graden nog niet eens pads op printenplaten vloeibaar als er een thermal relief op zit.
Let op, dat kan net zo goed aan de printplaat liggen als aan je bout: bij een printplaat met thermal relief (dat is een bouwwijze waarbij 1 grote koperlaag met 4 kleine spoortjes met een doormetallisering of soldeerpad verbonden is) is het heel vaak gebruikelijk dat er meer dan 1 stevige koperlaag aanwezig is, waarbij de via veel hitte transporteert naar andere, interne koperlagen. Dan kan je nog zo hard je bout de schuld geven, maar feit is dat je dan gewoon een ongeschikt gereedschap gebruikt voor wat je wil bereiken.
Ook de dikte van de koperlaag bepaalt veel: 35 micrometer is geloof ik gangbaar, maar 70 micrometer of nog dikker kan ook gewoon. En geloof me, dat soldeert veeel moeilijker.
Ik moet nu 2 nieuwe punten kopen van 20€ per stuk. Volgens internet moet hij het dan wel doen. Maar dit is dus mijn eerste en laatste Weller... It just does not work. :'(
Waarom twee? Dat ding heeft maar 1 bout...
Deze stations hebben we geloof ik ook op m'n werk en daar wordt echt wat van ze verwacht... Heb je een mogelijkheid de temperatuur een beetje betrouwbaar te meten? Anders gewoon terugsturen. Blauwe Wellers zijn gewoon professioneel spul en horen te doen wat ze beloven.
Zet er eens een soldeerpunt op zoals op het plaatje van bas.
Dan wordt de tip het allerheetst en zou je tenminste een draad moeten kunnen vertinnen.
De punt is niet zozeer het probleem hoor. Ik heb met dergelijk gevormde koperpunten in 80 Watt bouten ook gewoon draden vertind.
Als je zo'n kachel pook hebt met enkel een 220v snoer eraan dan begin je er weinig mee.
Wederom onzin. Ik heb leren solderen met 'een pook met alleen een 230 Volt snoer eraan'. En dat ging prima.
@ topicstarter: Naast een slechte bout is het tin echt belangrijk. Als je dat op aliexpress hebt gekocht, kun je echt alles van 'soldeert wel' tot 'troep' krijgen. We hebben dus meer info nodig ;)
-
Koper lost idd op in soldeertin. Daarom zit er een ijzerlaagje over zo'n punt.
Dat ijzerlaagje zit niet bij alle bouten. Ik heb twee Ersa's, een van 30W voor elektronicawerk, en een van 80W voor constructiewerk. Beide met een 230V netsnoer en een vertinde punt, geen ijzer. Die punten moet ik na verloop van tijd met een vijl weer in vorm brengen.
Verder heb ik nog een temperatuurgeregelde van Parkside. Die heeft een punt van messing en dat wordt wonderlijk genoeg niet opgevreten.
-
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/Scherm-afbeelding-2023-02-06-om-22-06-31-63e16be309e64.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/Scherm-afbeelding-2023-02-06-om-22-06-31-63e16be309e64.jpg)
Menno, heel veel mensen zijn op de hoogte van al jouw kunsten op welk vlak dan ook. Misschien moet het forum maar omgedoopt worden tot het grote Menno-forum, dan houdt de rest zich gewoon stil en lezen we mee met al jouw adviezen.
Voor het geval je het niet doorhad: ik was hier sarcastisch maar tegelijkertijd ben ik gefrustreerd hoe jij een ander telkens op zijn plek zet. De manier waarop je schrijft is enorm neerbuigend en niet-motivererd. Je bent blijkbaar niet in staat gebleken om een reactie van mij in zijn context te plaatsen, namelijk een advies aan een beginner. Ik zal hem toelichten:
- De soldeertip: een spitse soldeerpunt heeft als grote voordeel dat alle warmte naar de punt toeloopt. Nu kan jij met je soldeerpunten met een beitelpunt prima solderen, een beginner die moeite heeft om het draadje warm te krijgen kan eens een puntige punt proberen zodat in ieder geval dat oppervlak warm wordt in plaats van elders op de punt.
- Voor wat betreft de kachelpook: inderdaad kan jij daar prima mee uit de voeten, echt ik geloof je. Maar weet jij wat vor kachelpook de topicstarter heeft? Eentje van 10 euro van de Gamma? Grote kans, ofniet? Ik zou niet aannemen dat daar iets van een temperatuurregeling of een thermostaat in zit. Reken er maar niet op. Die Ersa van Klaas, dat zijn wel goeien, die houden de warmte wel vast. Maar stel nou dat je een beginner ziet kloten met zo'n el cheapo pook denk je dan niet dat je beter af bent met een niet te duur soldeerstation waarvan je zeker weet dat ie de temperatuur vast kan houden?
Je moet het zelf allemaal maar weten Menno, maar wees ervan op de hoogte dat je mensen te kakken zet, wie lijkt je niet uit te maken.
Je adviezen zullen best goed bedoeld zijn maar het is tenminste onhandig opgeschreven..
-
Ik ben ook wel benieuwd wat de topicstarter voor een soldeerbout heeft gekocht. Een soldeerpunt die niet in de categorie "long life" valt, wordt inderdaad op den duur opgevreten. En dat om de simpele reden dat koper oplost in gesmolten soldeer. Maar als er na een uurtje al zulke gaten in vallen, dan is de kwaliteit uiterst twijfelachtig.
Vroeger kocht ik altijd die Skandia boutjes uit de bouwmarkt. Ondanks goede tin vraten die ook altijd de punt op. Denk dat het materiaal gerelateerd is.
-
Wat een beetje onderbelicht is tot nu toe is de soldeertin zelf. Ik zelf krijg alleen maar goede resultaten met loodhoudend soldeer, goede vloeiing en penetratie en fraai uiterlijk. Loodvrij soldeer heb ik een broertje aan dood.
Heb vele jaren een simpele ERSA-bout gebruikttot ik geen nieuwe stift meer kon plaatsen omdat het schroefje te vastgeoxideerd was. Nu is dat de bout voor lowmeltsoldeer (met een lichtdimmer).
Nu is mijn bout een Weller Magnastat met diverse maten stift. Een stift moet passen bij het voorwerp. Heb hem meer dan 20 jaar en zal me zeker overleven.
Carel
-
Loodvrij is inderdaad net even wat anders. Die moet je op een wat hogere temperatuur gebruiken.
De standaard temperatuur voor loodhoudend soldeer ligt wat lager en als je die instelling gebruikt zal loodvrij soldeer niet goed genoeg vloeien. Ik stel mijn soldeerbout daarvoor in op ca. 370 graden. Dan vloeit het prima en krijg je mooie solderingen.
-
Kun je nog loodhoudend soldeertin kopen?
Mij is verteld dat dat niet meer gebruikt mocht worden.
Nadat ik weer gestart was toen ik weer ruimte voor de hobby had.
Kreeg geen soldeer verbinding meer voorelkaar.
Tin wil niet vloeien en werd broos na afkoelen.
Van een collega die instrumentmaker was een paar meter loodhoudend tin gekregen.
En de mededeling dat lood niet meer in de handel mocht in de EEG.
Met vriendelijke groet.
-
Beroepshalve mag het niet meer gebruikt worden, privé wel. Genoeg te koop bij tante Ali
-
Gedeeltelijk waar Bert, voor reparaties/aanpassingen aan bestaande apparatuur/installaties mag het ook beroepsmatig nog gebruikt worden.
Daarnaast is de RoHS, want daar gaat het feitelijk over, niet voor alle productgroepen van kracht.
Ook in Nederland is harskernsoldeer 60/40 tin/lood nog prima verkrijgbaar.
-
Klopt Eric, mijn reactie was wellicht wat kort door de bocht.
Ondanks de uitzonderingen mocht ik (en de collega‘s) bij Philips medical, lang geleden, ook voor reparatie absoluut geen loodhoudend tin gebruiken.
-
Waar kan ik ouderwets loodhoudend soldeertin verkrijgen ?
Krijg met modern loodvrij geen goede soldeer verbinding.
Werk hierom met aderhulzen.
Grtzz
-
Ja hoor loodhoudend is gewoon verkrijgbaar. Verkoop het zelf ook in mijn winkel en webshop. Loodvrij solderen is een hel.... dat doe ik niemand aan.
Zelf gebruik ik een weller, 1010 volgens mij, die kwam eerder al ergens langs zag ik. Prima ding, en ik bak overigens altijd op 400 graden. Zelfs 0402 LED's ;D ;D maar het belangrijkste:
- goede temperatuur regeling, het liefst digitaal
- kleine punt
- koperwol om de punt te reinigen
- acceptatie dat je punt soms gewoon op is, verbrand of slijt.
Ik gebruik 0,5 mm loodhoudende tin van Stannol. En als ik draad aan de rails soldeer voeg ik daar zuurvrije soldeervet S65 aan toe.
Werkt al jaren perfect :)
-
Waar kan ik ouderwets loodhoudend soldeertin verkrijgen ?
Krijg met modern loodvrij geen goede soldeer verbinding.
Werk hierom met aderhulzen.
Grtzz
Bij ons in de winkel of webshop, Conrad, Reichelt, RS Online, de betere electronicazaken.
-
Waar kan ik ouderwets loodhoudend soldeertin verkrijgen ?
Bij DTS dus :) Maar ook o.a. hier (https://www.baco-army-goods.nl/index.php/catalogsearch/result/?q=soldeertin)
Werk hierom met aderhulzen.
Dat is voor soepele aders i.c.m. schroefverbindingen de beste oplossing, dat moet je gewoon blijven doen :)
-
Nou de volgende keer dat ik op de beurs ben zal ik er om vragen.
Als ik had geweten dat het zo simpel was.
Zelf heb ik bij cinrad alleen tin met koper en nog wat ander legering gevonden indertijd alles pb vrij.
??? :-[
-
Of anders bij Piet.
In Dortmund Intermodellbau is het ook tekoop bij een speciaal stand voor solderen.
mvg, Frank
-
Misschien ook wel bij Eduardo (Modelbouwled)
Denk dat meerdere dit wel aanbieden (y)
-
Ik bedoel dit niet neerbuigend, maar ben verbaasd over de commentaren in deze discussie.
Het is vooral een kwestie van oefenen. Iedereen kan goed solderen, het vergt alleen geduld. Gewoon met de allergoedkoopste soldeerbout van de Praxis/Gamma/noemmaarop. En een doornormaal rolletje harskern-soldeer, meestal ook uit de bouwmarkt. Zoiets dus: https://www.karwei.nl/assortiment/griffon-print-harskern-99-1-0-7mm/p/B607124
Kortom, een paar tientjes en je bent klaar.
Voor elektronica is alleen belangrijk dat de bout niet te zwaar mag zijn: 100 watt is te veel. Liever 30 of 40 watt.
Als 't spul dan alsnog te heet wordt, heb je de verkeerde techniek. Als een elektrische verbinding door beweging contactproblemen krijgt, heb je de draden vooraf niet goed gewikkeld. En als zo'n soldeerbout dan een beetje versleten of vuil is, schuur je de punt gewoon weer blank.
Voor de rest: gewoon geduldig en schoon werken. De verbindingen moeten vrij van stof en vervuiling zijn, de soldeerbout ook. De laatste wrijf je desnoods tijdens 't solderen telkens even af op een nat sponsje.
Leuk kijkvoer om van te leren:
https://www.youtube.com/watch?v=_RXugDd0xik
https://www.youtube.com/watch?v=wvl_KYif9zA
De apparatuur die toen op die manier in elkaar werd gezet, werkt nu nog altijd.
-
Eigenlijk wel mee eens.
Ik soldeer zo ongeveer alles voor de modelbaan met deze eenvoudige bout.
https://www.conrad.nl/nl/p/ersa-multitip-soldeerbout-230-v-25-w-potloodvorm-450-c-max-810665.html?sc.ref=Product%20Details (https://www.conrad.nl/nl/p/ersa-multitip-soldeerbout-230-v-25-w-potloodvorm-450-c-max-810665.html?sc.ref=Product%20Details)
Lang geleden nog de Editspro locdecoders mee in elkaar gezet.
-
schuur je de punt gewoon weer blank.
Met een bot mes kun je ook snijden
-
Voor elektronica is alleen belangrijk dat de bout niet te zwaar mag zijn: 100 watt is te veel. Liever 30 of 40 watt.
Dit vind ik iets te absoluut gesteld. Het is waar dat 30 of 40 watt genoeg is. Maar dat betekent niet dat 100 watt te zwaar is. Een 100 watt bout heeft een dikkere punt, daardoor kun je niet overal tussen komen. Maar als je er wel bij kunt, dan is er niks op tegen om zo'n zware bout te gebruiken. Of het handig is, dat is natuurlijk een ander verhaal.
-
En het hangt van de electronica af. Een hardwired radio uit de jaren vijftig zou ik niet graag met een 30 watt bout te lijf gaan, maar dat terzijde ;)
-
Nog even voor de topicstarter; dit is de tin en de soldeerpasta die ik gebruik. Samen met het getoonde soldeerstation van Conrad een prima combi :) :
(https://live.staticflickr.com/65535/52674881527_46c3e454ac_c.jpg) (https://flic.kr/p/2ofGx7x)20230207_190300 (https://flic.kr/p/2ofGx7x) by Ronald Halma (https://www.flickr.com/photos/52307730@N06/), on Flickr
(https://live.staticflickr.com/65535/52675822025_0e495b8667_c.jpg) (https://flic.kr/p/2ofMmG2)20230207_190242 (https://flic.kr/p/2ofMmG2) by Ronald Halma (https://www.flickr.com/photos/52307730@N06/), on Flickr
-
Dit vind ik iets te absoluut gesteld. Het is waar dat 30 of 40 watt genoeg is. Maar dat betekent niet dat 100 watt te zwaar is. Een 100 watt bout heeft een dikkere punt, daardoor kun je niet overal tussen komen. Maar als je er wel bij kunt, dan is er niks op tegen om zo'n zware bout te gebruiken. Of het handig is, dat is natuurlijk een ander verhaal.
Paul en jij hebben natuurlijk deels gelijk, het kan met zo'n zware soldeerbout ook. Misschien ben ik te ouderwets opgeleid, dat zou kunnen. 100 watt werd altijd afgeraden omdat het té snel té heet wordt en dus de boel verbrandt of een component beschadigt. En omdat ik met een 40 watt-boutje prima uit de voeten kon, heb ik nooit meer zo'n zwaar ding gebruikt. Liever te weinig dan te veel, zo was altijd mijn gedachte.
-
100 watt werd altijd afgeraden omdat het té snel té heet wordt en dus de boel verbrandt of een component beschadigt.
Dat is een verkeerde gedachtegang. Bij solderen moet het werkstuk juist heet worden. Het moet minstens de smelttemperatuur van het soldeer bereiken, anders hecht het niet goed. Juist met een zware bout bereik je die temperatuur snel, zodat je soldering snel klaar is.
Andersom, als je met een te lichte bout werkt, dan duurt het opwarmen van het werkstuk te lang en krijgt de warmte de tijd om door te dringen op plekken die je juist niet zo heet wil hebben.
-
Mee eens Klaas.
Het gaat erom zo snel mogelijk de (juiste) warmte over te brengen zonder dat de tip teveel afkoelt.
Dan ben je een goede bout maar nog belangrijker een goed vertinde schone tip nodig.
Liefst gebruik ik voor printen een 3-4 mm tip omdat een kleine puntige tip te snel afkoelt.
Voor echt fijn werk gebruik ik de kleine tip wel eens.
0,8mm soldeertin heb ik, had ook 0,5 of 1mm kunnen zijn, die van tante Ali die ik heb is goedkoop en prima.
Solderen op een print moet met ~1 seconde over het algemeen goed lukken, anders doe je het niet goed.
Maar prima indien iemand daar anders over denkt.
-
...100 watt werd altijd afgeraden omdat het té snel té heet wordt en dus de boel verbrandt of een component beschadigt. En omdat ik met een 40 watt-boutje prima uit de voeten kon, heb ik nooit meer zo'n zwaar ding gebruikt. Liever te weinig dan te veel, zo was altijd mijn gedachte.
Hoe sneller je de warmte op de juiste plek hebt hoe beter. Dan even soldeer erbij en laten vloeien en de bout weer weg.
Met een kleine bout moet je veels te lang de warmte toevoegen voordat het soldeer goed zijn werk kan doen. Niet goed voor de ondergrond en ook niet voor de gebruikte componenten of draad. Dan verbranden dingen juist.
Op het werk heb ik een Weller WSD81. Die is 95W. Met loodvrij soldeer en op de juiste temperatuur heb je maar korte tijd nodig om draden te vertinnen zonder dat de isolatie beschadigd. Ook componenten op een print solderen kost maar een fractie van de tijd. Gaat met een klein boutje stukken minder.
-
Ik gebruik een kleine soldeerbout van Ali, kosten al met al nog geen 6 euri. Temperatuur is regelbaar, (moet je wel goede ogen hebben om het te zien) en soldeert prima. Boutje is 60 Watt. Geschikt voor bijna alle voorkomende soldeerwerkzaamheden bij modelspoor. Zowel aan de rails als componenten op printjes solderen.
60 Watt heeft als voordeel dat je snel kunt solderen, de warmte inbreng blijft daardoor beperkt.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/soldeerbout-63e3612b91ef0.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/soldeerbout-63e3612b91ef0.png)
Hoeft niet duur te zijn.
Sterkte,
Henk
-
Dat is een verkeerde gedachtegang. Bij solderen moet het werkstuk juist heet worden. Het moet minstens de smelttemperatuur van het soldeer bereiken, anders hecht het niet goed. Juist met een zware bout bereik je die temperatuur snel, zodat je soldering snel klaar is.
Andersom, als je met een te lichte bout werkt, dan duurt het opwarmen van het werkstuk te lang en krijgt de warmte de tijd om door te dringen op plekken die je juist niet zo heet wil hebben.
Dit heeft mij het meeste geholpen! Ik focusde mij altijd op het smelten van de tin, nu neem ik de tijd om het werkstuk zo goed mogelijk te verwarmen. En voila, vertinnen van draden of zelfs soldeereilandjes vertinnen gaat veel makkelijker. Nog steeds geen expert hier hoor, maar dat heeft voor mij wel voorkomen dat ik ermee ben opgehouden
-
Jeetje, drie pagina's reacties!! :o Hartelijk dank!
Ik zal jullie ten eerste wat meer info geven. De spullen die ik gebruik:
- De 'bakbout': https://www.hornbach.nl/p/cfh-soldeerbout-e100-100w/3827232/
- De punt: https://www.hornbach.nl/p/cfh-soldeerpunt-60-80-watt/3758734/
- Het soldeertin: https://www.hornbach.nl/p/griffon-draadsoldeer-electro-tin-koper-99-1-harskern-o-1-5-mm-50-g/6592390/
Voor de duidelijkheid: de S39 heb ik niet meer aangeraakt. ;D
Vanochtend nog eens even geprobeerd, maar die punt wil maar geen tin 'aanpakken'. Het blijven bolletjes tin die er gewoon bovenop blijven liggen. Behalve op twee hele kleine plekjes, maar dit zijn juist beschadigingen van de punt. Hier blijft de tin wel plakken, maar het lijkt er ook op dat het onderliggende metaal (koper?) gewoon wegvreet/oplost. Verder verschijnt er vaak een zwarte vlek als ik de punt met de soldeer aanraak.
Zou het dan toch zulke baggerkwaliteit zijn? Wil ik best geloven, maar het kan toch niet waar zijn dat een soldeerpunt binnen (letterlijk!) enkele minuten naar de haaien is. Ik heb al zoveel 'goedkoop' gereedschap gebruikt en inderdaad, je bouwt er geen huizen mee. Maar een voordelige boormachine, bijvoorbeeld, boort prima incidenteel een gaatje. Gereedschap dat ik regelmatig gebruik schaf ik dan in een betere kwaliteit aan. Ik kan me toch niet voorstellen dat een cheapo soldeerbout nog niet 1 draadje vertind krijgt voordat de punt in rook is opgegaan.
Anyway, ik moet toch nog heel wat draadjes aan mijn rails gesoldeerd krijgen in de zeer nabije toekomst. Heeft iemand wellicht een tip voor een redelijke kwaliteit soldeerbout c.q. -station, bij voorkeur onder de €100,-?
Nogmaals, hartelijk dank voor alle reacties en het meedenken! (y)
-
Mocht je naar Ontraxs gaan in het spoorwegmuseum, bezoek dan het Mitropa "kasteel".
Daar is bijna altijd wel iemand bezig met het solderen van messing en ze willen al je vragen beantwoorden.
Wellicht je eigen spullen meenemen ter beoordeling.
Frank
-
Zelfs een Weller "punt" wil wel eens binnen enkele minuten weggevreten zijn. Soms gaan ze maanden mee en soms....... Daarom heb ik altijd een vooraadje.
-
Vanochtend nog eens even geprobeerd, maar die punt wil maar geen tin 'aanpakken'. Het blijven bolletjes tin die er gewoon bovenop blijven liggen. Behalve op twee hele kleine plekjes, maar dit zijn juist beschadigingen van de punt. Hier blijft de tin wel plakken, maar het lijkt er ook op dat het onderliggende metaal (koper?) gewoon wegvreet/oplost. Verder verschijnt er vaak een zwarte vlek als ik de punt met de soldeer aanraak.
Dat is ook iets waar ik tegenaan ben gelopen, weet ook niet meer goed hoe ik dat heb opgelost. Maar dat ging voornamelijk over voorvertinnen van de punt. Bij werkzaamheden moet het juist niet plakken aan de punt, maar aan het werkstuk
-
Gooi die soldeer maar weg. Die is totaal ongeschikt. Koop soldeertin welke geschikt is voor elektronica solderen. 60/40 met harskern.
En wat betreft de tips voor een soldeerbout. Volgens mij zijn er in dit hele draadje al genoeg voorbeelden gegeven :angel: ;)
En misschien heeft Hornbach ook wel een punt voor deze bout met een wat fijnere punt. DAn kom je waarschijnlijk ook al een stuk verder.
-
Precies :) Zie mijn foto.
-
Mocht je naar Ontraxs gaan in het spoorwegmuseum, bezoek dan het Mitropa "kasteel".
Daar is bijna altijd wel iemand bezig met het solderen van messing en willen al je vragen beantwoorden.
Wellicht je eigen spullen meenemen ter beoordeling.
Frank
Er gaan zeker demonstraties solderen komen ;D
-
Leuk draadje.
Als IPC soldeer specialist wil ik ook wel een boekje open doen.
Dingetje 1:
Solderen doe je met warmte.
Het kan zomaar zijn dat de punt niet warm wordt. Dit kan onder meer komen doordat het kontaktoppervlak tussen de bout en punt gecorrodeerd is geraakt. Dat is de standaard situatie als ik ergens nieuw binnen kom. Wat polijsten van de kontaktoppervlakken van het verwarmingselement in de bout en de deze aan de punt van de bout dan blijkt de bout prima te werken.
De punten corroderen en oxideren ook. Dit komt mede doordat natte sponzen worden gebruikt om de punt te reinigen. Gebruik hiervoor een koper sponsje, dan heb je langer plezier van je punt.
De corrosie kan je van de punt verwijderen door deze in je potje purine te dopen (wat niet de S36 is waarover je spreekt). Zou ik toch niet al te regelmatig doen omdat de punt er toch iets kaler van kan worden. (er zit een speciale coating op de meeste soldeerpunten, als je die beschadigd werkt het minder goed en gaat de punt nog minder lang mee.
Doordat solderen een proces met warmte is, is warmtegeleiding essentieel. Het werkstuk kan een draadje zijn, ook een railstuk met meterlengte. Vaak hoef je niet meteen het geheel in de oven voor te verwarmen (ca. 85 deg), wat creativiteit kan ook helpen (2e bout / hete lucht erbij). Er bestaat ook zoiets als een thermal relief. Als je niet wilt dat bijvoorbeeld je plastic bielzen smelten, dan verbind je een stuk metaal met het werkstuk op de plek waarvanaf er geen warme temperatuur meer gewenst is. (om de warmte af te leiden).
Het heeft helemaal geen zin om tin aan de punt toe te voegen. Vertinnen van de punt ok, en verder geen tin direkt op de bout. De werking van solderen is dat de tin vanzelf naar de warmste plek trekt. Met de punt wordt een van de te solderen oppervlakken (meestal het eilandje op het PCB) te verwarmen. Wanneer de tin tegen het pootje (en een beetje de rand van het PCB eilandje) wordt geplaatst. Dan zal deze smelten en zich vanzelf (als de warmte goed verdeel is) een soldeerverbinding vormen.
Nu is er wel de uitzondering dat wanneer de tin niet gaat vloeien op deze manier. Er met een klein beetje tin een warmtebrug gemaakt kan worden door deze wel op de punt te laten smelten. Deze druppel vormt dan een verbinding tussen de bout, deel A en deel B. Daar warmt het wat beter van op met een mooier resultaat tot gevolg.
Je punt was elke keer een stukje kleiner. Als ik zoiets zie dan verdwijnen mijn pupillen omhoog naar de achterkamer van de bovenkamer. Het is een doodzonde om met de soldeerpunt enige kracht uit te oefenen. De warmte doet het werk, niet het geweld. Harder duwen geeft geen betere warmteoverdracht, wel verschillenbde vormen van schade (met afkeur daarbij).
In de soldeertin hoort in het centrum enige soldeer flux (vloeimiddel) aanwezig te zijn. Is dat er niet, dan is het ongeschikt. Het vloeimiddel verwijderd de corrosie van het oppervlak waardoor het tin beter kan hechten. Ook heel erg belangrijk is dat de oppervlakken schoon en VETVRIJ zijn. Lekker patatje gegeten? -> Handen wassen!
Er waren tijdens mijn IPC cursus 10 zonden bij solderen genoemd. De kracht uitoefenen en tin niet op de punt toevoegen (dan vervliegt de flux namelijk) zijn mij bij gebleven. De geinteresseerde ou ze op kunnen zoeken.
Groetjes.
-
Ik zal jullie ten eerste wat meer info geven. De spullen die ik gebruik:
- De 'bakbout': https://www.hornbach.nl/p/cfh-soldeerbout-e100-100w/3827232/
- De punt: https://www.hornbach.nl/p/cfh-soldeerpunt-60-80-watt/3758734/
- Het soldeertin: https://www.hornbach.nl/p/griffon-draadsoldeer-electro-tin-koper-99-1-harskern-o-1-5-mm-50-g/6592390/
Een bout van 100W is op zich niet verkeerd. Maar ik heb mijn twijfels bij de stift. Op de foto is het niet goed te zien, maar die lijkt me erg dun voor 100W. Ik heb zelf een bout van 80W waar een veel dikkere stift in zit. Ik vermoed dat jouw stift zijn warmte niet goed kwijt kan, waardoor die een veel te hoge temperatuur bereikt.
Bovendien zijn de stiften waar je naar verwijst voor een bout van 60 of 80W. Dat maakt het nog erger.
Het is een ongeregelde bout, die staat dus altijd aan en blijft warmte naar de stift stuwen. Maar die stift moet zijn warmte wel kwijt kunnen, anders loopt de temperatuur te veel op. Bij een goede bout is de stift aangepast aan het elektrisch vermogen, waardoor er een temperatuurevenwicht ontstaat op een bruikbare waarde.
-
Heren en misschien ook dames:
Kom tijdens Ontraxs in maart naar het Mitropa Kasteel en zal laten zien hoe je het moet doen. En je mag het dan ook zelf proberen op mijn plek. Gaat zeker lukken!! Zien en zelf doen helpt meer dan hierover praten denk ik.
Er zijn zeker valkuilen en daar ben ik ook allemaal in gevallen. Maar nu lukt het aardig.
-
over het vermogen:
Bij voorkeur gebruik ik een +120 Watt bout. Hoe meer metaal aan de geleider zit (bijhvoorbeeld een groundplane), des te meer warmte verlies je aan de omgeving.
Voor de kleine dingetjes is de temperatuur aan de punt echt niet anders.
Een "ongeregelde"soldeerbout zal echt niet konstant ingeschakeld zijn lijkt me. De magnastat van Weller suggereert al dat je kan verwachten dat er een thermische schakelaar in serie met het verwarmingselement staat.
Denk dat de beste oplossing voor TS een degelijke solderbout, tin en kopersponsje zijn. Met een botte kniptang maak ik mezelf ook alleen maar moe en gefrustreerd.
-
Ik weet het, de vraag is al minimaal 1000x gesteld. Maar het solderen wil mij maar niet lukken. Alle tips op diverse websites en fora wel 100x gelezen. En ik ben best handig (al zeg ik het van mezelf), dus stoort het me des te meer dat dit níet lukt.
<kip>
Hopelijk heeft iemand van jullie op basis van bovenstaande goede tips voor me. Want voor mijn gevoel heb ik alles al geprobeerd; ik heb nog nét niet geprobeerd in de handstand te solderen.
Alvast hartelijk bedankt!!
Nu ben ik zo benieuwd, twee dagen en duizend tips (en bijna ruzie ;D, de een weet het nóg beter dan de ander) verder, hoe het nu gaat aflopen met jouw soldeerkunsten? Je houdt je (wijselijk?) stil, maar als je niets laat horen, kan dit nog vele pagina's doorgaan. (y) :D
Neem nou mij twee supersimpele bouten die al bijna een halve eeuw meegaan. Één van 60 W voor elektra en rails én een van 25 W voor elektronica en etswerk. Wel worden de punten jaarlijks een mm korter, want ik ben ooit begonnen met schuren, dus moet blijven schuren en direct vertinnen.
Geen probleem: bout aanzetten, als die warm aan het worden is, schuren. Tin erop houden tot het begint te smelten. Direct uitvloien áls het begint te smelten (als je wacht, oxideert het zeer snel en lukt het niet goed). Afvegen met ruwe doek en solderen maar.
Next.
-
Hij heeft vandaag gereageerd toch?
-
Jazeker :)
Uitgebreid, geïnteresseerd en dankbaar (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=106114.msg3222372053#msg3222372053)
-
Ja gezien! :-[
Ik zal hierboven even doorhalen wat ik gezegd heb. Even te snel gebladerd dus, sorry! :angel:
Eind goed. al goed. 8)
-
De magnastat werd genoemd. Weller regelt de temperatuur van de stift middels een in de stift ingebouwde magneet. De magneet verliest zijn magnetisme boven een bepaalde temperatuur. Bij die temperatuur valt een schakelaar door het verdwijnen van het magnetisch veld af en stopt het opwarmen. Dalende temperatuur van de stift laat het magnetisch veld terug komen en de bout gaat aan. De stiften zijn er in vele modellen en van ieder model een aantal temperaturen. Dus het magnetisch materiaal is verschillend voor verschillende temperaturen. Bij het uitnemen van de stift kun je op de achterzijde een nummer zien staan dat overeenkomt met een bepaalde temperatuur. Door deze methode onder lichte en zware belasting altijd de juiste temperatuur. Stiften kosten rond de 7 euro, het soldeerstation kost aanmerkelijk meer.
-
goed beginnersexemplaar. Bijna niet stuk te krijgen. Na bijna 25 jaar gebruik viel er wit poeder uit. (was 25 jaar geleden een afdanker van het bedrijf waar ik stage liep.
Heb het vermoeden dat soldeerpunten van de weller regelbare stations een erg korte levensduur hebben (en astronomische prijskaart).
Uiteindelijk is mijn ervaring dat elke bout zijn voors en tegens heeft. op circuitsonline.net is er een draadje waar menig electronicus zijn plasje doet over het onderwerp soldeerbout. (mocht je een doordachte aanschaf willen doen).
-
Een "ongeregelde"soldeerbout zal echt niet konstant ingeschakeld zijn lijkt me. De magnastat van Weller suggereert al dat je kan verwachten dat er een thermische schakelaar in serie met het verwarmingselement staat.
De bout die de topicstarter heeft aangeschaft is ongeregeld, dus die blijft aan zolang de steker in het stopcontact zit. In de beschrijving staat nergens dat er een vorm van regeling in zit.
Er staat wel dat de temperatuur 500 graden is. Lijkt me redelijk veel.
Een magnastat is een geregelde bout, die schakelt af als de bepaalde temperatuur is bereikt.
-
Voor het zwaardere werk gebruik ik een 220V Weller, inderdaad met Magnastat. Die heb ik net als het station zeker 40 jaar, tip nooit vervangen.
Mijn 24V station is veel prettiger werken bij solderen aan printen, 24V bout is veel lichter, snoer idem. 1 keer een nieuwe tip gekocht na ongeveer 30 jaar redelijk intensief (beroepshalve) gebruik. Dus ervaring met snel slijtende Weller tips heb ik absoluut niet.
Uiteraard komt er geen schuurpapier of vijl aan te pas. Gebruik wel 40 jaar hetzelfde licht bevochtigde sponsje.
2 zoons hebben een jaar terug elk een Lidl (Parkside) station gekocht, beide na een paar dagen teruggestuurd, tip verbrandde waar je bij staat, waardeloos. (Ander gereedschap van Lidl is trouwens wel ok)
-
Ik heb een andere ervaring met zo'n station van Parkside. De tip werd juist niet aangetast, ook niet nadat ik hem met een vijl een andere vorm had gegeven. Recent is het ding er wel mee gestopt, waarschijnlijk door een defect in de elektronica. De cijfers in de display zijn brokkelig en de bout wordt niet meer warm.
-
Klaas Zondervan heeft het probleem van je goed benoemd.
Ergens voorbij het begin van mijn loopbaan gaf een collega mij dit wijze antwoord voor bijna alle problemen:
Read the fantastic manual, (RTFM) oftewel wees goed geinformeerd over het produkt of proces.
Let op! Er is een verschil tussen koper solderen aan elektra en gebouwgebonden installaties solderen. Dakbedekking moet soms ook met een soldeerbout gebeuren.
Voor de tere AVR microcontrollers is 330 graden al genoeg. De enthousiaste soldeerder zal iets hoger zitten.
Loodvrije tin heeft een hoger smeltpunt. Het is niet onsoldeerbaar, meer even wennen aan een andere viscositeit.
400 graden celsius is voor loodvrije tin ruim voldoende.
Je warmtebron levert ongeregeld 500 graden. zeg tussen de 450 en 550 graden.
Ongeschikt voor elektra of elektronica sodeer klusjes.
De punt is ook een beetje niet wat je op de standaard elektronica werkplek tegen zult komen.
Met deze tin komen alle componenten in 1 klodder tin. Onhandelbaar door de grootte (en afwezigheid van flux).
Denk niet dat je veel aan elektronica gesoldeerd hebt in je leven :).
Gaat je zeker wel lukken, twijfel ik niet aan. Je gaat er tenminste voor.
Op de foto zie ik een 220 snoertje... Eigenlijk wil ik niet weten wat je ermee van plan bent.
220 bedrading kan losschieten door de warmteontwikkeling als deze gesoldeerd zit (zonder mechanische bevestiging).
Succes!!!
-
Read the fantastic manual, (RTFM) oftewel wees goed geinformeerd over het produkt of proces.
In mijn wereld is (F)antastic altijd snerend ucking geweest
-
Funny (bij ongecontroleerde Aziatische vertalingen ;D )
-
Op de foto zie ik een 220 snoertje... Eigenlijk wil ik niet weten wat je ermee van plan bent.
220 bedrading kan losschieten door de warmteontwikkeling als deze gesoldeerd zit (zonder mechanische bevestiging).
Succes!!!
Bedankt! Wees gerust; het 220 was niet meer dan een oefenobject wat toevallig rondslingerde. Het uiteindelijke doel is draadjes tussen rail en ringleiding kunnen solderen.
Met deze tin komen alle componenten in 1 klodder tin. Onhandelbaar door de grootte (en afwezigheid van flux).
Wat bedoel je hier precies mee? Is de draad soldeertin te dik? Volgens specificaties zit er een harskern in.
Nogmaals dank aan alle reageerders! Ik ga op zoek naar het juiste gereedschap en materiaal. En natuurlijk probeer ik alle gegeven tips in mijn achterhoofd te houden!!
-
Succes ;)
-
Hoi AVR,
Een weerstand is vaak niet groter dan 2 bij 4 millimeter.
Een "natte" punt van het formaat welke je in huis hebt gehaald zou al teveel tin op zich dragen.
Vaak is voor een soldeerverbinding niet meer dan een deel van een druppel nodig. Enkel het oppervlak hoeft met en dunne laag vertind te worden.
Om het overtollige tin te verwijderen laat ik de draad vanuit mechanische spanning van de soldeerpunt wegschieten. Door het afnemen van de bewegingssnelheid vliegt alle overtollige tin van de geleider. (katapult idee).
2 vertinde geleiders hebben eigenlijk geen tot heel weinig tin nodig om met elkaar verbonden te worden.
Bij de ideale soldering zijn de individuele "strands" (aders) met het oog te zien vanaf de zijdes. Is de vertinde geleider rond of bol geworden? Dan is er teveel tin toegevoerd.
Zodra je de draad gesoldeerd of vertind hebt, buig deze dan niet meer. Doe je dit wel, (werkt wel zo prettig) houd er dan rekening mee dat de tinlaag door de mechanische kracht vol zit met haarscheurtjes. Even opnieuw verwarmen en kortstondig het tin weer laten vloeien lost dit op. Dit geldt ook voor het vastschroeven van vertinde draden. Hierbij is het beter om adereindhulzen te gebruiken. Door lokale warmte wordt de tin zacht waardoor de mechanische spanning van de schroefverbinding afneemt. De combinatie van vertinnen en adereindhulzen is zinloos en heeft geen praktisch nut.
De goede soldeerverbinding ziet er capillair uit. Dat is licht hollend.
Wanneer de soldering bol staat of een balletje is, blijft onbekend of de hechting goed is en hoeveel ongewenste luchtbellen er in de aangebrachte tin zitten.
Loodhoudende solderingen zullen glimmend zijn, een doffe soldeerverbinding duidt op een koude las. Meestal hebben de delen dan bewogen tijdens het stollingsproces.
Loodvrije soldeerverbindingen zien er altijd dof uit, dat is de eigenschap van het materiaal.
-
Wederom dank!! (y)
Bovendien zijn de stiften waar je naar verwijst voor een bout van 60 of 80W. Dat maakt het nog erger.
Het gekke is, dat op de verpakking van de stift wél het typenummer van deze bout aangegeven stond.
Het is een ongeregelde bout, die staat dus altijd aan en blijft warmte naar de stift stuwen. Maar die stift moet zijn warmte wel kwijt kunnen, anders loopt de temperatuur te veel op. Bij een goede bout is de stift aangepast aan het elektrisch vermogen, waardoor er een temperatuurevenwicht ontstaat op een bruikbare waarde.
Ik heb het sterke vermoeden dat dit spul van CFH niet bepaald je van het is...
-
toen ik de link naar de stiftjes opende viel me ook meteen op dat de reviews die daar bij stonden ook niet echt positief waren ;) dat is wellicht een indicator ;D
En ik kan je aanraden bij Ivo te gaan kijken op ontrax. zelf soldeer ik al ruim 30 jaar maar ook ik heb toch nog genoeg van hem en zijn collega geleerd toen hij een dergelijke demo gaf in de broodfabriek.
-
He AVR, goed nieuws dat de verpakking aangeeft dat het zooitje wel te combineren is.
Mijn idee om alles weer "netjes" in te pakken met alle defecte stiften.
Niet goed geld terug -> voldoet niet aan de opgegeven specificaties.
Lijkt me niet meer dan logisch dat je volledig gecompenseerd wordt kwa aanschafkosten.
Kan je de poet voor een bruikbare (2e handsje op een oude fiets moet je het leren) soldeerbout inzetten.
-
Weet je wat het is, ik hecht meestal niet zoveel waarde aan de enkele reviews op de website van de Hornbach. Zo vaak banale reviews gelezen, waaruit vaak gewoon de fout of onkunde van de gebruiker zelf blijkt. Maar eerlijk is eerlijk, veel research heb ik ook niet gedaan. Een soldeerbout ziet er zo bedrieglijk simpel uit...
Helaas ligt het Spoorwegmuseum niet naast de deur, anders zou ik er zeker snel langs zijn gegaan. Maar staat wel op het lijstje!
-
Voor mij ligt het Spoorwegmuseum ook niet naast de deur. Toch ben ik van plan er naar toe te gaan. Maar niet voor een demo solderen, want ik ben zo eigenwijs om te denken dat ik dat al kan. 8)
-
Is ook niet voor jou bedoeld Klaas ;). Ik denk niet dat ik het jou moet laten zien. Maar ik heb wel eerder mensen kunnen helpen ook met het solderen van witmetaal. Was een keer op een workshop georganiseerd door Beneluxspoor. Bij collega modelbouwers wilde het maar niet lukken en toen heb ik het laten zien hoe eenvoudig dat is (voor mij dan inmiddels). Steeds dezelfde basis: werkstuk goed schoonmaken: ontdoen van een oxide laagje. Onderdelen bewegingsvrij vasthouden, de juiste flux toevoegen en een bout met de juiste temperatuur (en warmte capaciteit) er tegen houden en het wonder geschiedt. Een aantal mensen daarmee over de witmetaal drempel heen geholpen.
Messing en witmetaal solderen is verschillend, maar in basis hetzelfde. En het boekje Solderologie van Piet helpt ook. Maar zien is geloven.
-
Dat is een verkeerde gedachtegang. Bij solderen moet het werkstuk juist heet worden. Het moet minstens de smelttemperatuur van het soldeer bereiken, anders hecht het niet goed. Juist met een zware bout bereik je die temperatuur snel, zodat je soldering snel klaar is.
Andersom, als je met een te lichte bout werkt, dan duurt het opwarmen van het werkstuk te lang en krijgt de warmte de tijd om door te dringen op plekken die je juist niet zo heet wil hebben.
Hmm, nee, ik ben het niet met je eens. Een 40 watt-bout is in de praktijk meer dan heet genoeg om een printplaat te solderen, (ik werk al decennia met zulke lichte soldeerbouten). Waarschijnlijk werk je op een andere manier dan ik? Zelf verhit ik het werkstuk zo min mogelijk, ik houd het soldeerdraadje tegen de verbinding en druk vervolgens de punt van de bout kort tegen de soldeer. Dan smelt het onmiddellijk, vloeit om en in de verbinding, klaar. Al met al duurt dat hooguit 2 seconden.
Apparaten die ik op die manier in elkaar heb gezet, werken decennia later nog steeds, ook in omgevingen met trillingen. Dus geen last van slechte soldeerverbindingen.
Anderen duwen eerst de soldeerbout tegen de verbinding (dus waar een component door de print heen steekt), stoken die plek heet en drukken dan pas het soldeer op de hete aansluiting. Ik vind dat altijd een slechte methode omdat je de componenten dan super heet worden.
-
Helaas ligt het Spoorwegmuseum niet naast de deur, anders zou ik er zeker snel langs zijn gegaan. Maar staat wel op het lijstje!
Voor mij ook niet, toch rij ik er heen. Het aanbod van Ivo is erg genereus en wordt niet vaak gedaan. Doe er je voordeel mee zou ik zeggen, krijg je er een pracht tentoostelling bij + museum.
Kan je de poet voor een bruikbare (2e handsje op een oude fiets moet je het leren) soldeerbout inzetten.
Die Conrad van 3 tientjes is nieuw en doet het prima.
-
ik houd het soldeerdraadje tegen de verbinding en druk vervolgens de punt van de bout kort tegen de soldeer
Wij moesten het - op school - op de andere manier doen; wél voorverwarmen, dan pas soldeer erbij.
Jouw methode mocht niet. Ook blazen om af te koelen mocht niet! :-\
Later ging ik ook mijn eigen methode ontdekken en ik vond het voorvertinnen het makkelijkst en snelst. De bout erop tot het vloeit en klaar.
-
Zo heeft iedereen zijn eigen favoriete methode ontwikkeld :angel:
En inderdaad dat blazen was een doodzonde.
Als je je leraar op de kast wilde hebben moest je dat vooral doen ;D ;D
Ook ik houdt het bij voorvertinnen en bout er tegen. Soms met een miniem drupje soldeer aan de punt.
-
en nu maar eens 10 bladzijden vol met alle inzichten over weerstandsolderen........
-
Hmm, nee, ik ben het niet met je eens. Een 40 watt-bout is in de praktijk meer dan heet genoeg om een printplaat te solderen, (ik werk al decennia met zulke lichte soldeerbouten).
Ik denk dat we het maar gedeeltelijk oneens zijn. 40W is geen lichte soldeerbout. Voor het solderen van componenten op printplaten is dat inderdaad ruim voldoende. Er zijn mensen die het met 25 of 30W ook lukt.
Je hebt het over "heet". Dan gaat het om de temperatuur, maar dat is niet het enige wat telt. Het gaat ook om de warmtecapaciteit van de stift. Zodra de stift in contact komt met het werkstuk of het soldeer, zal die stift warmte overdragen en dus afkoelen. Hoe dikker de stift, hoe minder snel zal die afkoelen.
Waarschijnlijk werk je op een andere manier dan ik? Zelf verhit ik het werkstuk zo min mogelijk,
Ik werk inderdaad op een andere manier. Ik houd eerst de stift tegen de soldeerplaats om die voor te warmen, ongeveer een seconde. Dan het soldeer er bij, wachten tot het goed uitvloeit en dan alles weg.
Apparaten die ik op die manier in elkaar heb gezet, werken decennia later nog steeds, ook in omgevingen met trillingen. Dus geen last van slechte soldeerverbindingen.
Dan veronderstel ik dat er bij jouw methode toch voldoende warmte wordt toegevoerd om ook het koper op de smelttemperatuur van het tin te krijgen. ik herhaal het nog maar eens: het werkstuk moet minstens de smelttemperatuur van het soldeertin bereiken, anders hecht het niet goed.
Anderen duwen eerst de soldeerbout tegen de verbinding (dus waar een component door de print heen steekt), stoken die plek heet en drukken dan pas het soldeer op de hete aansluiting. Ik vind dat altijd een slechte methode omdat je de componenten dan super heet worden.
Dat super heet valt wel mee. Ik heb eens een databoek voor componenten gehad waar ook de soldeercondities werden genoemd. Bij vrijwel alle componenten stond daar: maximaal 10 seconden op 5 mm vanaf de behuizing.
Ik heb eens de proef op de som genomen. Twee soldeerbouten naast elkaar gelegd. Een diode (1N4148) met zijn aansluitdraadjes over de stiften gelegd en zo een half uur laten liggen.
Laten afkoelen en meten. Mijn verwachting was: hij is helemaal vergeten dat hij ooit als diode is geboren. Maar niets was minder waar, de meetwaarden waren precies hetzelfde als voor de proef.
Daarmee wil ik niet zeggen dat je bij het solderen maar door moet stoken, maar wel dat je niet te bang moet zijn om het warm te maken.
-
en solderen met de vlam?......
-
Dat is voor loodgieters ;D ;D ;D
-
Ik ben geen loodgieter van beroep.
en ook geen bakker.
(https://live.staticflickr.com/65535/52650710748_a59a3ab94d_z.jpg) (https://flic.kr/p/2odyDYY)
Lombardi was wel een bakker, maar eventjes anders dan hier gangbaar lijkt te zijn in het woordgebruik. Hij gebruikte soldeerverf en klemde het het model in elkaar en daarna....in de oven op 220 graden voor een paar uur. Modellen van wereldklasse.
Lombardi (en zijn bedrijf) is inmiddels met pensioen.
(https://live.staticflickr.com/65535/52678659414_e2679a93e6_z.jpg) (https://flic.kr/p/2og2U9w)
-
en solderen met de vlam?......
Dat is voor loodgieters ;D ;D ;D
En voor hardsolderen. Ook een leuke bezigheid. Misschien doen ze dat in grotere schalen? Of lassen ze dat gewoon?
@FritsT, wat een juweeltje, bijna zonde om die te gaan beschilderen.
En daaronder, dat is het betere bak- en braadwerk!
-
Misschien doen ze dat in grotere schalen? Of lassen ze dat gewoon?
In Rijswijk stond iemand die hele grote modellen bouwde. Die werden gelast. Was wel indrukwekkend. Vallen Frits zijn modellen bij in het niets.
-
@Huub,
In spoor-1 begin ik steeds meer (onzichtbaar) mechanisch te verbinden. Heeft ook te maken met afwerken van de lak. Lijmen is zelfs ook een optie om een mooi model te krijgen. Doen ze overigens met 1:1 vliegtuigen ook. Kortom, iedere "verbinding" per geval bekijken wat het beste is.
En hoeveel soorten soldeer bestaan er...legio. lood, tin, cadmium, bismuth, enz. enz. Vergeet dan ook niet de verhoudingen van die metalen die het smeltpunt bepalen. En niet elk identiek smeltpunt is bij verschillenden soldeersoorten weer even sterk.
Mijn motto: durf over je persoonlijk verworven techniek heen te stappen en verder te kijken. Hardsolderen en lassen kunnen heel interessant zijn. Zelfs solderen met witmetaal (70 graden) heeft soms zijn nut (alleen niet in gietdelen wat mij betreft.)
-
In Rijswijk stond iemand die hele grote modellen bouwde. Die werden gelast. Was wel indrukwekkend. Vallen Frits zijn modellen bij in het niets.
Heb je wel eens een gesoldeerde 1:1 stoomloc gezien? ik niet.
Heb je wel eens een gelast H0 model gezien? ik niet.
Waar ligt de waarheid......ergens er tussen in.
-
In Rijswijk stond iemand die hele grote modellen bouwde. Die werden gelast. Was wel indrukwekkend. Vallen Frits zijn modellen bij in het niets.
Yep! Errug mooi, waren net wat maandjes bezig:
(https://live.staticflickr.com/65535/52678967160_44d052e37f_c.jpg) (https://flic.kr/p/2og4tCu)20230115_142639 (https://flic.kr/p/2og4tCu) by Ronald Halma (https://www.flickr.com/photos/52307730@N06/), on Flickr
(https://live.staticflickr.com/65535/52678817444_84aedda73c_c.jpg) (https://flic.kr/p/2og3H8b)20230115_142906 (https://flic.kr/p/2og3H8b) by Ronald Halma (https://www.flickr.com/photos/52307730@N06/), on Flickr
@Frits: ;)
-
:o (y)
Ik ben benieuwd hoeveel maandjes werk daar nog bijkomen. Of is die al af inmiddels? :D
-
Heren,..... ;D ;D ;D
Het blijven allemaal treintjes...maar zoals gezegd, voor ieder formaat een aparte techniek. Hier komt geen soldeerbout aan te pas.
en nee....hiermee ben ik nog niet mee klaar, nooit niet. Dat is nou net de lol.
Magneetboor:
raillas solderen? ik dacht het niet. Mechanisch dus.
(https://live.staticflickr.com/65535/52679007730_c8e3d04129_z.jpg) (https://flic.kr/p/2og4FFY)
Lassen bij het inkorten van de assen in de lasmal.
(https://live.staticflickr.com/65535/52679069723_8daed98d07_z.jpg) (https://flic.kr/p/2og517P)
Aflakken,
(https://live.staticflickr.com/65535/52678060357_1ec09fb006_z.jpg) (https://flic.kr/p/2ofYQ4X)
Monteren
Loc demonteren voor groot onderhoud
(https://live.staticflickr.com/65535/52678574146_664524b5d6_z.jpg) (https://flic.kr/p/2og2sNo)
Rijden maar.
(https://live.staticflickr.com/65535/52678060267_3925e483ca_z.jpg) (https://flic.kr/p/2ofYQ3p)
(https://live.staticflickr.com/65535/52678875294_40baa1cb0d_z.jpg) (https://flic.kr/p/2og41jA)
Maar waar haden we het in dit draadje eigenlijk over.....?
-
In Rijswijk stond iemand die hele grote modellen bouwde. Die werden gelast. Was wel indrukwekkend. Vallen Frits zijn modellen bij in het niets.
Zoiets stond vorig jaar ook in Leek.
Ketel was onder certificaat gelast i.v.m. de Richtlijn Drukapparatuur (voorheen Stoomwet).
-
en nu maar eens 10 bladzijden vol met alle inzichten over weerstandsolderen........
Je kunt best wel gelijk krijgen, wordt niet koud of warm van alle soldeer geweld maar het draadje ontspoort wel wat
-
Yep! Errug mooi, waren net wat maandjes bezig
RVS en TIG-lassen kan natuurlijk goed voor dit soort machines.
Voor zover ik weet, laten de meeste bouwers deze machines werken met een werkdruk minder dan 6 bar. Dan hoeven ze niet gekeurd worden door een instantie met een NoBo nummer. Deze informatie kreeg ik van een bouwer, die afgelopen najaar aanwezig was op de beurs in Veendam. Hij liet de machines dan ook keuren bij iemand in Ruinerwold.
Maar goed, is dus van 'horen en zeggen'.
-
Je kunt best wel gelijk krijgen, wordt niet koud of warm van alle soldeer geweld maar het draadje ontspoort wel wat
Maar wel leuk toch? Totdat het iemand teveel wordt?
Gauw terug naar de soldeerbout dan. Ik heb eens geprobeerd styreen te solderen, maar dat lukte helaas niet. Toch zou het moeten kunnen volgens mij. Maar misschien ontspoort het dan helemaal hier, dus ik heb gezegd.
-
Menno, heel veel mensen zijn op de hoogte van al jouw kunsten op welk vlak dan ook. Misschien moet het forum maar omgedoopt worden tot het grote Menno-forum, dan houdt de rest zich gewoon stil en lezen we mee met al jouw adviezen.
Je had van mij ook mogen quoten, ik had echt moeite het te lezen ;)
Voor het geval je het niet doorhad: ik was hier sarcastisch maar tegelijkertijd ben ik gefrustreerd hoe jij een ander telkens op zijn plek zet. De manier waarop je schrijft is enorm neerbuigend en niet-motivererd. Je bent blijkbaar niet in staat gebleken om een reactie van mij in zijn context te plaatsen, namelijk een advies aan een beginner. Ik zal hem toelichten:
Dat spijt mij dan ontzettend, want zo bedoel ik dat zeker niet. Laat ik daar bij zeggen dat sarcasme altijd verrekte moeilijk overkomt per scherm en dat wel vaker in misverstanden uitmondt.
Ik ben misschien direct en kom daardoor mogelijk neerbuigender over dan ik het bedoel en nee, het helpt niet dat ik vaak na een lange, zware werkdag nog wat typ op een forum, waardoor het er mogelijk botter uitkomt dan de bedoeling is.
Tegelijkertijd stoor ik me mateloos aan iedereen die meteen met regelbare stations en dergelijke aan komt zetten, terwijl dat nergens voor nodig is.
Daarvan zie ik op een - bij enkelen/velen hier welbekend electronicaforum - weer de vragen langskomen, omdat ze geen idee hebben waar 'ie op moet staan en 'm vaak veel te heet zetten en dan verbaast zijn dat het niet wil.
Regelbare stations wekken alleen maar meer verwarring voor beginners, terwijl een bout zonder enige regeling, met een korte ronde of schroevendraaierpunt van 2 tot 3 millimeter breed echt prima beginnersspul is.
- De soldeertip: een spitse soldeerpunt heeft als grote voordeel dat alle warmte naar de punt toeloopt. [..] een beginner die moeite heeft om het draadje warm te krijgen kan eens een puntige punt proberen zodat in ieder geval dat oppervlak warm wordt in plaats van elders op de punt.
Een soldeerpunt is altijd zo gemaakt dat het deel wat de objecten hoort te raken ook het warmst wordt. Met de ene punt soldeert het net iets makkelijker dan de ander, maar daar maakt, als de bout verder het probleem niet is, alleen de vorm het verschil.
Ik heb kinderen die nog nooit een soldeerbout in hun handen hadden gehad met ongeregelde 80 Watt poken met brede koperpunt werkstukken uit dun lasdraad in elkaar laten zetten en dat ging prima. Ze moeten het vloeien van tin even onder de knie krijgen, maar zodra dat ze lukt, gaat het vlekkeloos.
Echt, iedereen kan dat, dus elke andere beginner ook.
Maar als de bout gewoon te heet wordt (zoals in dit geval) of te koud blijft, het tin ongeschikt is, de punt smerig is (in geval van koperen punten) of z'n long-life laag kwijt is, gaat het mij net zo goed niet lukken en frustreren.
Maar weet jij wat vor kachelpook de topicstarter heeft? Eentje van 10 euro van de Gamma? Grote kans, ofniet? Ik zou niet aannemen dat daar iets van een temperatuurregeling of een thermostaat in zit.
Het spijt me, maar hier ga ik echt heel direct zijn: Ja, en? Alle simpele, stationloze bouten voor elektronica van 25 tot 30 Watt zijn bouten die een thermisch equivalent bereiken tussen vermogen en massa van de punt en altijd aan staan.
Ook alle groter-vermogen 'stop maar in het stopcontact en wachten maar' bouten werken zo.
Daar is niets raars aan, ze werken prima en ik - en vele anderen - heb er mee leren solderen.
Het valt mij op dat op heel veel plekken dergelijke ongeregelde bouten in het verdomhoekje gedrukt lijken te worden: het móet een regelbare bout zijn 'want anders is het slecht' lijkt het haast wel. Mijn eerste twee bouten waren dergelijke ongeregelde bouten en ik heb er buitengewoon veel plezier van gehad.
Dat de bout van de topicstarter gewoon te heet wordt, is jammer en puur het probleem van de bout zelf. Een spitsere punt zal, afhankelijk van de lengte, het probleem eerder erger maken.
Die Ersa van Klaas, dat zijn wel goeien, die houden de warmte wel vast. Maar stel nou dat je een beginner ziet kloten met zo'n el cheapo pook denk je dan niet dat je beter af bent met een niet te duur soldeerstation waarvan je zeker weet dat ie de temperatuur vast kan houden?
Nee, ik denk inderdaad niet dat diegene beter af is met een soldeerstation, maar met een betere bout zónder station.
Waarom moet het toch altijd regelbaar zijn?
Ik heb 20 jaar gesoldeerd zonder regelbare zaken (ja, hooguit een ander puntje in m'n Magnastat, maar dat deed ik ook pas 10 jaar terug voor het eerst).
Toen ik nog in een electronicazaak werkte, verkochten we voor 13 Euro of zo een standaard soldeerbout. Geen regeling, niets: gewoon stekker in het stopcontact en wachten tot 'ie opgewarmd is: de meesten wilden geen station want die hadden die extra functionaliteit gewoon niet nodig en vonden dat verwarrend.
Maar het aantal mensen wat terugkwam omdat het ding eindelijk deed wat het moest doen, terwijl het bouwmarktspul wat ze daarvoor gekocht hadden dat niet deed, was heel hoog.
Zelfs een Weller "punt" wil wel eens binnen enkele minuten weggevreten zijn. Soms gaan ze maanden mee en soms....... Daarom heb ik altijd een vooraadje.
Wauw... wat spook jij ermee uit dan? :o
De punt van mijn Magnastat gaat al 18 jaar mee...
Alleen als de magnetische schakelaar van de Magnastat het begeeft gaan de punten vaak aan de lopende band kapot omdat de thermostaat dan niet meer werkt en de bout constant aanstaat, maar in niet-professionele omgevingen valt het ontbrekende getik dan onmiddelijk op ;)
Ook mijn WSP-80 puntjes, aangesloten op een WD1, houden het ja-ren uit (op m'n vorige werk idem...)
over het vermogen:
Bij voorkeur gebruik ik een +120 Watt bout. Hoe meer metaal aan de geleider zit (bijvoorbeeld een groundplane), des te meer warmte verlies je aan de omgeving.
Voor de kleine dingetjes is de temperatuur aan de punt echt niet anders.
Voor de beginners: een 120 Watt bout heeft alleen zin als dat een zeer snel regelend station is. Voor de meeste klussen in de modelbouw is een bout van dat vermogen die niet regelbaar is, totaal ongeschikt. De punt daarvan is bij ongeregelde bouten van dat vermogen enorm en dat maakt het moeilijker werken aan de vaak kleine delen.
Heb het vermoeden dat soldeerpunten van de weller regelbare stations een erg korte levensduur hebben (en astronomische prijskaart).
Hmm, nee, ik ben het niet met je eens. Een 40 watt-bout is in de praktijk meer dan heet genoeg om een printplaat te solderen, (ik werk al decennia met zulke lichte soldeerbouten). Waarschijnlijk werk je op een andere manier dan ik?
Let op, je hebt regelbare- en 'actieve-punt' stations: een regelbaar station heeft een element en een temperatuursensor, maar nog altijd losse punten in uiteenlopende vormen in de bout zitten die contact maken met het element. De temperatuur stel je in, maar bijregelen gebeurt altijd op registratie van daling van de temperatuur in de bout, waardoor snel reageren bij flinke warmtevraag er niet bij is. Bij mijn WD1 kan ik dat mooi zien: bij flinke warmtevraag zie ik de temperatuur op het display zakken en als ik maar lang genoeg 'stook' en uiteindelijk de bout weghaal, schiet de temperatuur vaak even voorbij het ingestelde punt.
Een regelbaar station kan praktisch elk vermogen hebben wat je wil, de elektronica zorgt er toch wel voor dat de temperatuur ongeveer dat is wat je ingesteld hebt.
De trend van, zo vermoed ik, de laatste 10 jaar, de actieve punten, is dat het element en de sensor niet meer in de bout zitten, maar de bout slechts nog een houder met enkele contacten is. Element en sensor zitten in de punt en dan vaak met slechts millimeters tussen buitenwereld en element en sensor, aangesloten op een station dat 120 tot 150 Watt aan vermogen kan leveren aan de punt.
De punt bevat enkele contacten die verbinding maken met de contacten in de houder.
Dergelijke punten warmen razendsnel op (3 tot 5 seconden na uitname van de bout uit het station) én zijn meester in het opwarmen van zelfs de meest veeleisende klussen.
Zelfs met een dunne punt kun je een enorme metaalmassa razendsnel opwarmen, omdat de temperatuurdaling onmiddelijk geregistreerd wordt door het station en daarop reageert door het element langer te verhitten.
Dergelijke punten zijn veel kostbaarder, het is ook nogal een techniek om die dingen heel te houden gezien de thermische belasting die ze voor hun kiezen krijgen.
Daarnaast is het ingeschakeld wisselen van punten ook iets wat waarschijnlijk de nodige ontwikkeling gekost heeft.
JBC, Pace, Weller en Ersa zijn de merken die ik ken die dit soort systemen leveren. JBC lijkt het beste begrepen te hebben dat de ruimte op het werkblad beperkt is en levert uiterst compacte stations.
De 'ouderwetse' punten van mijn WS(P)80 bout, aangesloten op m'n WD1, gaan net zo lang mee als die van Magnastats.
Daarmee wil ik niet zeggen dat je bij het solderen maar door moet stoken, maar wel dat je niet te bang moet zijn om het warm te maken.
Precies. Ik heb ooit een verpakking halfgeleiders zien liggen met vochtindicator in het zakje. Op de vochtindicator stond een handleiding wat je moest doen als de vochtigheid bepaalde waardes overschreden had. Met ontsteltenis las ik iets als 'Bake for 48 hours at 125 degrees Celsius'.
Sindsdien maak ik me privé niet zo gek druk meer om de soldeerhitte die een halfgeleider voor z'n kiezen krijgt. Op m'n werk is dat een ander verhaal, daar ben ik verplicht er op te letten, al is het hittebombardement van een professioneel heteluchtstation bepaald geen geintje...
Beroepshalve mag het niet meer gebruikt worden, privé wel. Genoeg te koop bij tante Ali
Ik gebruik het beroepshalve dagelijks ;) Enkele sectoren, medische apparatuur en spul voor de lucht-en-ruimtevaart (en vast nog enkele) zijn ervan uitgezonderd.
Let wel op met aanschaffen bij Aliexpress en vergelijkbare kanalen: daar is ontzettend veel tin te koop dat erg slecht tot niet soldeert. Daarnaast zou ik er ook niet van opkijken als er stoffen in zitten die er hier in Europa al lang niet meer in mogen zitten.
Loodvrij solderen is een hel.... dat doe ik niemand aan.
Het is even wennen, maar ook dat heb ik al meerdere keren gedaan. Alleen waar het meeste loodhoudende soldeertin over het algemeen wel soldeert, zijn er bij loodvrije tinsoorten nogal wat variaties met elke soort z'n eigen specifieke eigenschappen wat betreft de verwerking.
En de bout moet heter zijn om het goed te verwerken.
-
Jammer dat je je mateloos stoort aan me met mijn ruim 40 jaar oude regelbare station Menno.
Wat mij betreft mag iedereen solderen met een bout waar hij/zij zich prettig bij voelt.
Tevens citeer je je me wat betreft loodvrij solderen, dat had ik al wat genuanceerd. Ik heb ruim 20 jaar service gedaan aan Röntgen en MRI systemen, loodvrij werken werd op een gegeven moment verplicht ondanks uitzonderingen in de regelgeving.
-
Ik denk dat we het maar gedeeltelijk oneens zijn. 40W is geen lichte soldeerbout. Voor het solderen van componenten op printplaten is dat inderdaad ruim voldoende. Er zijn mensen die het met 25 of 30W ook lukt.
Ja, zo te lezen heb je gelijk :-)
Velen gebruiken zelfs een boutje van slechts 5 tot 15 watt voor SMD-solderen, las ik daarnet ergens.
Maar wat ik vooral wilde stellen: wie modelbouw-elektronica wil leren solderen, hoeft alleen maar een Gamma of Praxis of andere bouwmarkt binnenlopen. Goedkope soldeerbout van 40 watt, goedkoop rolletje 60/40-soldeer met harskern kopen en klaar.
-
Jammer dat je je mateloos stoort aan me met mijn ruim 40 jaar oude regelbare station Menno.
Dat hoor je mij niet zeggen. Ik stoor me aan de mensen die een beginner meteen de aanschaf van een regelbaar soldeerstation adviseren, omdat dat blijkbaar het beste is.
Op pagina twee van dit topic komt het zelfs langs:
"- goede temperatuur regeling, het liefst digitaal"
Waarom? Is dan mijn eerste reactie. Een LCD of een draaiknop, voor beiden gaat op dat de temperatuur die de punt heeft niet teveel af moet wijken en dat is (helaas) niet altijd het geval, wat meteen slechtere soldeer-resultaten tot gevolg heeft, waar een beginner waarschijnlijk het antwoord niet op heeft.
Mijn advies is altijd om eerst ervaring op te doen met een bout waar je niets op in kan stellen, gewoon iets van Voltcraft (Conrad) Velleman, Ersa, Antex en dat soort merken. Ook die hebben gewoon bouten zonder instellingen en daar heeft menigeen zijn eerste stappen mee gezet.
De bouwmarkt zou in ieder geval niet mijn eerste keus zijn.
Dat voorkomt veel te heet of veel te koud solderen, of problemen met solderen omdat de ingestelde temperatuur niet de werkelijke temperatuur is, iets wat de meeste mensen ook niet betrouwbaar kunnen meten.
Voordeel nummer 2 is dat je vaak meer keuze hebt in vorm van de punt.
Krijg je meer ervaring, wil je complexere zaken solderen of met witmetaal aan de gang, dan kun je altijd eens naar iets regelbaars kijken. Die oudere bout hou je dan voor noodgevallen of werken aan de baan.
Mijn ervaring is dat een tweede bout altijd een keer van pas komt en zeker een stopcontact-bout eigenlijk altijd handig is om te hebben: ik heb zelf 3 bouten en 2 stations en dat is eigenlijk altijd lastig bij werken aan de baan, omdat ik niet alleen de bout in z'n houder mee moet nemen, maar ook het zware station.
-
Nog even over het vermogen van een bout.
Onlangs heb ik geleerd dat warmte theorie gelijk staat aan elektronica brekeningen.
Er is spraken van een warmte capaciteit, warmte geleiding of handiger, weerstand.
Zodra ik mijn miniatuurtje een draadje wil geven heb ik te maken met enkele gram koper.
De warmte capaciteit hiervan is veel kleiner dan van de molenversterker met 10 kilo koper en 10 kilo aluminium.
Dus voor de een zal je wat meer capaciteit in het andere soldeerboutvaatje moeten hebben dan voor het andere object.
Voor het miniatuurtje zie ik het ook niet zo zitten met 120 Watt als het solderen langer dan een fractie van een seconde zou duren. :)
Mijn voorkeur gaat wel uit naar voorverwarmen, das iets te luxe nog voor mn hobbyparadijs (en niet zo nodig). Kan altijd nog in de oven tot ca. 50 graden.
-
(https://live.staticflickr.com/65535/52685570184_8282fa527a_z.jpg) (https://flic.kr/p/2ogDjtJ)
-
Heb je wel eens een gesoldeerde 1:1 stoomloc gezien? ik niet.
Heb je wel eens een gelast H0 model gezien? ik niet.
Waar ligt de waarheid......ergens er tussen in.
Palo heeft ooit een poging gewaagd ;D
https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=20350.msg346698#msg346698
-
Blijkbaar is solderen een onderwerp dat veel gespreksstof oplevert. Ik heb altijd maar een volgorde, die bij mij en de meeste anderen die ik ken die ook solderen goed werkt:
De te solderen oppervlakken schoon maken. Doe ik met electronica niet, maar met modellen wel. Messing, nieuwzilver, witmetaal vormen allemaal na verloop van tijd een oxide laagje.
Dan gebruikt vloeimiddel. Voor mij is de fosforzuur van Piet Peetoom het meest universeel in gebruik
Ik gebruik als soldeer gewoon ouderwets loodhoudend harskern electronica soldeer. Argument dat de harskern het model aantast is mij nog nooit overkomen. Mijn eerste messing model heb ik in 1992 gebouwd en ziet er nog steeds prima uit.
Gebruik een soldeerbout die niet te snel afkoelt als je een werkstuk aanraakt. Daarvoor is 40W voldoende en meer mag ook, maar zou ik alleen gebruiken als je ervaring hebt.
Ik gebruik een Weller Magnastat wtcp-s bout. Die is niet temperatuur geregeld, maar de Magnastat zorgt wel voor een vrij constante temperatuur aan de tip. Ik soldeer ook met een gewone rode Weller van 40W uit elke bouwmarkt. Sterker nog dat is mijn bout voor witmetaal met een dimmer ervoor. Elke soldeerbeurt even de punt schoonvijlen en het werkt weer prima.
Die Magnastat heb ik eens gekocht omdat ik zelf versterkers wilde bouwen en mijn 15W boutje te vaak van de tafel afviel en niet zo goed dikke Elco's kon solderen.
Mijn Crescendo met de puristische voorversterker is nog steeds in gebruik na 35 jaar.
Kortom solderen is niet moeilijk en het gaat met de meeste bouten best. Maar: schoonmaken, fluxen en harskern (loodhoudend) soldeer met 40W bout voor modellen. Niet te vergeten: het werkstuk stilhouden vanaf het solderen tot het uithardt.
Die Proxxon brander van Frits doet het ook goed.
mvg,
Ivo
-
Argument dat de harskern het model aantast is mij nog nooit overkomen.
Ik heb dat argument nog nooit gehoord, maar het is onzin. Als het waar zou zijn, dan zou elke gesoldeerde printplaat na verloop van jaren uit elkaar vallen.
Ik gebruik een Weller Magnastat wtcp-s bout. Die is niet temperatuur geregeld, maar de Magnastat zorgt wel voor een vrij constante temperatuur aan de tip.
Dat is toch juist wel temperatuur geregeld?
-
Dat is toch juist wel temperatuur geregeld?
Uiteraard is dat temperatuur geregeld, denk dat de schrijver bedoeld “niet instelbaar”
Op naar 10 pagina’s
-
Blijkbaar is solderen een onderwerp dat veel gespreksstof oplevert.
[...]
vloeimiddel. Voor mij is de fosforzuur van Piet Peetoom het meest universeel in gebruik
Ik lees in ieder geval graag mee. Van veel technieken kan ik nog een hoop leren en voor solderen geldt dat helemaal.
Draadjes aan een stuk oude rails wilden pas blijven zitten na gebruik van S-39. Dat zou toch ergens ... en ja, achter in de kast vond ik nog een flesje. Het moet daar al bijna 40 jaar staan.
Fosforzuur? Dat doet een belletje rinkelen. Ik heb het staan in mijn huisbrouwerij, waar ik het gebruik om de zuurgraad van het brouwwater aan te passen. Ik weet dat het ook in de techniek veel wordt gebruikt want het is een belangrijk ingrediënt van cola :)
Het fosforzuur dat ik heb is in een concentratie van 80%. Is dat zo te gebruiken? dat zou makkelijk zijn.
-
Met fosforzuur drijven we wel ver af van de initiële vraag van de TS, die ging over het solderen van draden en andere elektrische verbindingen.
Daar echt enkel en alleen maar harskern soldeer voor gebruiken en géén andere vloeimiddelen!
Zuren kruipen op/in plaatsen waar je de niet meer weg krijgt zonder afwassen/afspoelen/schrobben van je werkstuk en dat wil/kan niet met elektronica. Met als gevolg sterke oxidatie.
Schone soldeervlakken, harskern 60/40 tin/lood soldeer, een bout van 25W en veel oefenen, dan moet het goedkomen :)
@DutchAV8R, mocht je in de buurt van Alkmaar wonen, dan wil ik je wel op weg helpen.
-
Dat hoor je mij niet zeggen. Ik stoor me aan de mensen die een beginner meteen de aanschaf van een regelbaar soldeerstation adviseren, omdat dat blijkbaar het beste is.
Op pagina twee van dit topic komt het zelfs langs:
"- goede temperatuur regeling, het liefst digitaal"
Ik moet je wel gelijk geven. Een simpel boutje moet goed genoeg zijn.
Mijn vader had vroeger ook gewoon een ding met een houten handvat dat een uur nodig had om warm te worden. Heb ik later nog genoeg mee gesoldeerd tot er een weller soldeerpistool (met lampje nog wel) kwam.
Nu heb ik een ersa 250 simpel stationnetje.
En marklin verkocht vroeger dit:
https://tischbahn.de/lange-verbunden-das-bahnpflegewerkzeug-3971/
Bart
-
Dat was ik :police:
Ik schreef dat ik een goede temperatuurregeling adviseer om aan rails te solderen, een Velleman van 3 tientjes heeft dit ook gewoon. Digitaal heeft mijn voorkeur, wil graag dat de temperatuur stabiel blijft met een lastregeling.
Maar ik bak en braad dan ook gewoon alles met dat station. Zowel PCB, als led's, draden en dakgoten. Al ben ik wel alderbarstends jaloers op dat grote werk van Rijswerk zeg... Pfff
Iedereen heeft zo zijn eigen manier van "Heel holland bakt", en dat mag. Ik soldeer anders dan de anderen bij ons bedrijfje, ik ben vrij lomp en lig er niet wakker van de punt te vervangen omdat ik hem weer eens te heet heb laten worden. Als je hele dagen met zo'n ding moet werken heeft hij zich met een paar dagen werken alweer terugverdiend.
Maar is de vraag van de TS nu al eens doeltreffend beantwoord op een manier dat hij er wat aan heeft voor zichzelf?
-
Kijk, en dat is dus precies het punt waarom digitaal of niet grotendeels onzin is: het regelgedeelte zelf blijft namelijk zo analoog als maar kan (die bout snapt echt niets van nullen en enen) en is bij de goedkopere stations, net zoals bij mijn Weller WSP80, gewoon gebaseerd op de temperatuur van het element, niet die van de punt én de ingestelde temperatuur kan (flink) afwijken van de werkelijke punt-temperatuur. De temperatuur blijft dus net zo stabiel bij een digitaal station als bij een analoog station: slechts de hysteresis van het regelcircuit bepaald hoe goed er geregeld wordt en als die lus bij een digitaal station nogal groot is, is een digitaal station slechter af dan een analoog station met een kleinere regel-lus.
Oftewel, mijn Weller WD1 met WSP80 bout regelt net zo beroerd of goed, hoe je het maar wil zien, als een goedkoper analoog in te stellen station, het enige verschil is dat de temperatuur-instelling op een WD1 tot op de graad precies in te voeren is, waar een draaiknop veel moeilijker steeds op exact dezelfde waarde weer in te stellen is. Het enige verschil is dat je bij een Weller er vanuit mag gaan dat de ingestelde temperatuur wel redelijk overeenkomt met de werkelijke temperatuur, wat bij de goedkopere stations niet altijd het geval is.
-
Digitale stations zijn goedkoper te fabriceren dan analoge. Los van het feit dat het weinig uitmaakt welke je gebruikt.
Als uitgangspunt kunnen digitale stations nauwkeuriger regelen dan analoge. Voor het solderen maakt het natuurlijk niet uit of je 10 graden hoger of lager zit.
Lijkt me belangrijker dat de tip redelijk constant van temperatuur is. Wordt met name bepaald door het formaat van de tip in relatie tot het te solderen punt en daarnaast hoe snel de bout warmte kan toevoeren.
-
Bert ik heb nog nooit zo'n onzin gehoort, prijs heeft te maken met gebruikt materialen en hun kwaliteit en productie aantallen.
Verder bepaald het vermogen hoe snel een bout afkoelt, ook is het schoonmaken met een natsponsje eigenlijk uit den boze omdat hierdoor haarscheurtjes ontstaan in de kop van de bout wat tot snellere vervuiling leid. En dat betekent dan weer slechtere warmte overdracht.
En de grote van de bout heeft te maken met hoe groot je te solderen stuk is.
Een dakgoot solderen doe je niet met een soldeerstation want die leverd niet genoeg vermogen ;)
-
Stevige bewoording Mark maar daar kan ik wel tegen.
Begrijp niet wat je er grote onzin van vind, had liever een inhoudelijk discussie gehad.
1. Prijs van een product wordt voor een klein deel bepaald door kwaliteit materiaal en aantallen. Transportkosten en men name marges van (tussen)handelaren en uiteraard de marge van fabrikant (wat kan ik ervoor krijgen uit de markt) hebben veeeel meer impact.
Ja ik kan het weten, heb vele jaren een medisch bedrijf gehad, eigen productie en verkoop wereldwijd.
Kostprijs van een product kan best 1% zijn van de verkoopprijs, meestal wel meer, enkele tientallen procenten.
2. Nat sponsje gebruik ik ook niet, wel een licht vochtige. Dat gaat perfect, heb 30 jaar (waarvan ruim 20 jaar professioneel) relatief intensief met 1 tip gesoldeerd voordat ik hem een keer vervangen heb. En waarom zou Weller standaard een sponsje meeleveren, vast omdat ze er geen verstand van hebben.
Verder begrijp ik niet waarom je er een dakgoot bij haalt binnen dit forum. Maar ook dat heb ik een aantal keren gesoldeerd. Deels met een brander die een klomp koper warm stookt maar ook met een professionele föhn, dat gaat nog beter
-
Met fosforzuur drijven we wel ver af van de initiële vraag van de TS, die ging over het solderen van draden en andere elektrische verbindingen.
Daar echt enkel en alleen maar harskern soldeer voor gebruiken en géén andere vloeimiddelen!
Schone soldeervlakken, harskern 60/40 tin/lood soldeer, een bout van 25W en veel oefenen, dan moet het goedkomen :)
Helemaal eens Eric: voor electronica nooit vloeimiddel als fosforzuur of soldeervet of S39 of iets anders gebruiken! Hoewel harskern in de harskernsoldeer die functie ook heeft. Minder dan 25 Watt lukt ook prima. Destijds in de jaren '70 de Digit 5 afstandbesturing zelf gebouwd. De boeken van H.B. Stuurman (Digit 4 en Digit 5) gaven ook een beetje een soldeerhandleiding en daarmee ging het prima. Zelf printen maken deed ik nog niet, maar Radio Bulletin en Hobby Bulletin printen (en later die van Elektuur) kon je in de meeste electronicawinkels ook kopen. Én op zelf gemaakte printen (later zelf gedaan met etsen met koper3sulfaat) spoot je soldeerlak. En dat fungeerde als bescherming van je kopersporen ook naast het harskern als vloeimiddel.
Mijn tips eerder gingen niet over electronica, maar over modelbouw met messing. nieuwzilver en witmetaal. :)
-
Mijn dakgoot is lek en die zou ik dicht kunnen solderen. Had ik effe geen zin in. Kit er in drukken en afdekken met folie werkte ook.
Te leren les...je kan modellen ook lijmen en electrisch geleidende lijm bestaat ook. Dus wat solderen?
-
Hallo, ik ben nieuw op dit forum.
Ik heb met belangstelling dit artikel over solderen gevolgd.
Wat mij op is gevallen dat niemand iets zegt van de eerste foto's van DutchAV8R.
Volgens mij zijn dat foto's van te heet of verbrand tin, tin dat er zo uitziet werd direkt afgekeurd bij de inspectie, ik heb bij Fokker gewerkt toe daar nog alle verbindingen gesoldeerd werd. Je moest eerst wel enkele maanden naar de leerschool voordat je zelf verbindingen mocht solderen en deze werden met een loep gecontroleerd.
Wel een tijdje geleden, ik ben nu 77 jaar, maar in die Fokker 50 waren wel alle verbindingen gesoldeerd.
Ook heb ik artikelen gelezen over het solderen van printen, printen worden echt niet met de hand gesoldeerd.
Ik heb zelf vele printen ontworpen en wel met de hand gesoldeerd, met een simpele Ersa 220 volt 16 w en deze bout ongeveer 40 jaar gebruikt met dezelfde punt.
Ik heb vorig jaar een nieuw Ersa 220 volt 15 w (52w) gekocht omdat de van de oude de punt begon te roesten en ik daar niet mee verder wilde gaan.
Met de nieuwe bout soldeer ik netjes draden vast aan rails zonder problemen.
Wel de basisregels in acht nemen, zoals Menno dat beschreven heeft.
Een tinverbinding met goede soldeer hoort netjes te glimmen en mooi uitgevloeit te zijn.
Dus mijn conclusie met een eenvoudige bout heel veel oefenen met stukjes draad en stukjes rails om een goede verbinding te krijgen.
Veel succes er mee.
-
Er is anders uitvoerig commentaar geleverd op de foto's, getoond door DutchAV8R, met de conclusie dat de bout hoogstwaarschijnlijk gewoon te heet wordt waardoor het vloeimiddel vrijwel onmiddellijk verbrand, het tin niet vloeit en er klodders aan de draden blijven hangen.
Zoals ik altijd tegen mensen zeg: modeltreinen kunnen niet neerstorten. Het is niet erg om kritisch te zijn op je soldeerwerk, maar zo erg als in de luchtvaart hoeft het zeker niet (ik werk er nu zelf bijna 2 jaar en weet derhalve waar ik over praat)
Je passage over printen die niet met de hand gesoldeerd worden, snap ik niet, op m'n werk doe ik niet anders ;) Alleen IC's met pootjes aan vier kanten worden met een professioneel rework-station verwijderd en weer gesoldeerd.
-
De opmerking over printen die niet met de hand worden gesoldeerd slaat waarschijnlijk op de massaproductie die voor het grootste deel in soldeergolfbaden plaats vindt. Hoewel daar ook nog wel componenten met de hand worden gesoldeerd, omdat die het golfslagbad niet overleven.
-
Ik heb dit draadje een beetje zitten lezen. Een mooie discussie. Ik soldeer de raildraden altijd onder de rail met een soldeerstatuon van Conrad. Met het loodhoudende tin ging dat prima en je kreeg een mooie glanzende soldeer. Sinds ik loodvrij tin gebruik is het toch een stuk lastiger, de glans op het soldeer is verdwenen, de draden zitten wel goed vast.
Pas geleden een staaroperatie ondergaan en is zie de dingen weer vlijmscherp. Vorig jaar mislukte een zelf gesoldeerde bezetmelder, ik doe nu een nieuwe poging.
Overigens, de laatste keer dat ik S39 gebruikte was voor een werkstuk voor handenarbeid op de middelbare school (de meisje kregen toen nog "nuttig handwerken"). Het resultaat van het werkstuk was zodanig dat ik toen zeker wist maar iets met economie te gaan doen. :)
-
S39 mag je sowieso niet gebruiken, dat is zuurhoudend. Eigenlijk begrijp ik niet waarom dat product zovaak de revue blijft passeren.
Ik gebruik S65, die is zuurvrij en werkt uitstekend op rails. Lan inmiddels denk ik wel stellen dat ik ervaring genoeg heb om te stellen dat dit geen kwaad kan. Qua kosten een stuk gunstiger als flux, zeker als je een paar duizend draadjes moet solderen aan de modelbaan.
Op printplaten gebruik ik geen vloeimiddel, alleen de harskern.
Wat me eigenlijk het meeste blijft verbazen is de eeuwige neiging tot het vergelijk van elkaars ego. Volgens mij kan het echt heel simpel zijn en heeft iedereen een andere werkwijze om hetzelfde doel te bereiken. En wat me vooral hierin stoort is dat de vergelijkingen de praktische realiteit ver te buiten gaan. Iemand die een draadje aan de rails soldeert is geen SMD aan het flowen.
Ik heb in het prille begin ook honderd en één adviezen gekregen. Ben gaan experimenteren en heb van al die adviezen mijn eigen stijl en methode ontwikkeld. En die werkt tot op de dag van vandaag perfect voor mij.
Ik soldeer bijvoorbeeld aan de zijkant van de rails met 0,5 mm harskern loodhoudende tin en S65 vloeistof op een duur Weller soldeerstation. Een ander prefereert een draadje aan de onderzijde van de rails, met Flux aangebracht op een gasboutje....
Het resultaat, een draadje die vast zit (y)
Een ieder die dit leest zou ik vooral dat adviseren, ga proberen. Accepteer dat je een miskoop zult maken en je toch beter af bent met product A in plaats van B. Pak een stuk oud spoor en soldeer hier zoveel draadjes aan als je kunt.
Alleen door te doen leer je solderen. En goed doe je het toch nooit, want er zijn altijd mensen die netter en beter solderen als jij. Maar als het draadje blijft zitten, en geen weerstand heeft op de las heb je het goed gedaan.
My 2 cents so far