BeneluxSpoor.net forum
Wat zijn we aan het bouwen? => Werkspoor => Topic gestart door: MathynK op 09 april 2022, 11:58:43
-
Ik neem jullie graag mee in de bouw van een aantal zandwagens. Sinds kort heeft Gerard er weer een aantal nieuwe etsplaten bij en drie daarvan zijn zandwagens. In dit verslag bouw ik de 10 én 20 tons zandwagens van de Staatsspoorwegen en de GZG zandwagens van de Nederlandse Centraal Spoorwegmaatschappij. In de NS-tijd stonden deze bekend als GZZ (10t) en GZM (20t) en GZG (ex-NCS). Vanaf 1936 werden de remhuisjes afgenomen. De eerste wagens kwamen bij de S.S. in 1911 in dienst en de laatste wagens gingen pas in 1965 uit dienst. De GZG's kwamen bij de NCS in 1909 in dienst en hebben het ook nog tot de jaren '50 uitgehouden. Een indrukwekkende lange staat van dienst dus. Ik bouw de NS versie, maar de oorspronkelijke versies zijn met deze etsplaten ook te maken.
Ik begin met de GZM. Deze komt in een setje van drie, waarvan twee onberemd en één beremd is. De etsplaat is eenvoudig opgebouwd en de wagentjes zitten vrij vlot in elkaar. Er moeten alleen wel een hoop klinknagels gedrukt worden, dat kon ik helaas niet 's avonds doen zonder dat ik klagende buren zou krijgen :angel:.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-001-6251527a053cf.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-001-6251527a053cf.jpg)
Misschien is het door de inspirerende bouwdraadjes door Frits, of doordat ik meer ervaring krijg, maar ik begin steeds beter gestructureerd te werken. Omdat de etsplaten niet heel veel onderdelen bevatten heb ik daarom eerst maar eens alles los geknipt, randjes gevijld, klinknagels gezet en alles in een afsluitbaar bakje gesorteerd. Goh, dat werkt prettig zeg! Eigenlijk iets te netjes voor deze modelbouwer ;D
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-002-6251527a04913.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-002-6251527a04913.jpg)
Ik ben begonnen met de zijwanden. Hierop komen een aantal U-profieltjes en een paar strips met klinknagels. Het is het handigste als je dit doet voordat je e.e.a. gaat vouwen, zo kan je makkelijk vlak werken en de losse onderdelen richten. Ik heb eerst de losse onderdelen voorvertind en daarna met een brander vastgezet. Werkt perfect.
De U-profieltjes moesten allemaal dezelfde lengte hebben en je hebt er nogal wat nodig.. Sinds december heb ik daar een mooi stukje gereedschap voor. Bij de Tramfabriek heb ik een 'tube cutter' aangeschaft waar je heel eenvoudig profieltjes en buisjes op een exacte lengte kan afzagen. Er zit een onhandig handvat aan wat je er (gelukkig) af kan schroeven zodat de 'tool' in een bankschroef kan. Je zet de stopper op de juiste lengte en je zet je zaag in de dunne zaagsnede. Je kan ook in verstek zagen. Het werkt echt perfect. Echte aanrader voor de zelfbouwert! (y)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-005-62515310ce561.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-005-62515310ce561.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-003-62515310d5487.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-003-62515310d5487.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-006-625153112a731.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-006-625153112a731.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-007-6251531135bf7.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-007-6251531135bf7.jpg)
Na een uurtje rommelen kan de zijwand gevouwen worden en staat er al een model op de werktafel. Daarna kan de plankenbodem er in. Zo ontstaat er een stevig geheel.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-010-6251546fb1965.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-010-6251546fb1965.jpg)
Aan de binnenzijde moet er nog een vergrendeling komen, want in het echt kan de kopwand opengeklapt worden. Gerard had dit beschreven als een stang die door de oogjes links en rechts loopt. Na het bekijken van een aantal foto's zit dit volgens mij net anders. Er lopen twee schuifjes op de kopwand door de oogjes heen. Daarom heb ik twee stukjes 0,5mm messing draad gesoldeerd die deze schuifjes imiteren.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-014-6251579b61975.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-014-6251579b61975.jpg)
De profielen vijl ik aan de bovenkant 45 graden af, aan de onderzijde nog wat spitser. De klinknagelstrips lopen door in bladveren, deze heb ik een S-slinger gegeven zoals op afbeeldingen te zien was. Dit maakt het model net wat minder plat. In de U-profielen is ook te zien dat er klinknagels zitten. Deze kan ik er natuurlijk niet indrukken, maar in de etsplaat zitten ruim voldoende bladveren. Daarom heb ik er vier ingekort en iets smaller gevijld. Daardoor konden deze in het profieltje gelegd worden. Het klopt niet 100% met de werkelijkheid, maar het geeft een leuke interpretatie. Het maakt het iets minder 'plat' en ik vind dit beter dan wanneer er niks zit. Het is een keuze die je zelf kan maken...
---
Door naar het onderstel. Dit ging eigenlijk net zo vlot. Eerst heb ik de stelbalken van klinknagels voorzien en omgezet in de bankschroef. Omdat het een onwijs dun stukje messing is klem ik dit in twee aluminium profielen. Zodoende kan er een strakke vouwlijn gemaakt worden. Achteraf heb ik met een tang de vouwlijn nog iets verder gebogen tot 90 graden.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-004-625154cf031ba.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-004-625154cf031ba.jpg)
Daarna heb ik de aspotten op de balansijzers gesoldeerd. Omdat ik een NS versie maak komen er NS W1 aspotten op, deze zijn van MKmodelbouwstudio's. Rechts op de foto zie je een aparte constructie. Bouwers van Seinarm kitjes zullen het wel herkennen, want veel twee-assers hebben dit. Eén van de twee assen zit in een pendelinrichting om een soort compensatie in het frame te maken. Zodoende wiebelt het wagentje niet op het spoor. Heel goed doordacht. (y)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-012-625154cf0d8b2.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-012-625154cf0d8b2.jpg)
Voordat de bufferbalken gevouwen worden heb ik de rangeer traptreden bevestigd en daarna de bufferbalk omgezet. Dan wordt de stelbalk, balansijzers, buffers en wat ander klein grut geplaatst. De kortkoppelingsmechaniekjes plaats ik tegenwoordig al voor het spuiten. Drupje olie erin en dan komt dat helemaal goed.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-013-625154cf4b4d0.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-013-625154cf4b4d0.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-011-625156409b22a.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZM-2022-011-625156409b22a.jpg)
Tot slot krijgt de bak aan één zijde sluitseinijzers en nog twee handgrepen. Deze steken door de bak heen, dus knip ze kort af en soldeer met weinig tin. Aan de binnenzijde heb ik daarna nog even de vijl eroverheen gehaald. De buffers zijn wederom van MKmodelbouwstudio's, aangevuld met bufferplaten die ik over had uit een aantal HSM personenrijtuig etsplaten. Deze maken het wel af.
Volgende keer ga ik verder met de beremde GZM!
Groet, Mathyn
-
[volgmode] :)
-
Misschien is het door de inspirerende bouwdraadjes door Frits, of doordat ik meer ervaring krijg, maar ik begin steeds beter gestructureerd te werken. Omdat de etsplaten niet heel veel onderdelen bevatten heb ik daarom eerst maar eens alles los geknipt, randjes gevijld, klinknagels gezet en alles in een afsluitbaar bakje gesorteerd. Goh, dat werkt prettig zeg! Eigenlijk iets te netjes voor deze modelbouwer ;D
Stoot je per ongeluk het geopende doosje van de tafel en je bent weer terug waar je was ;D
Maar die tip van die tube cutter ga ik onthouden. Lijkt mij een reuze handig ding (y)
Rob
-
Komet slijpschijfjes 0,3. of zelfs 0,2 Supersterk en haaaaaaaaaarscherp.
Drijfhout.https://shop.drijfhoutnl.com/doorslijpschijfjes-komet.html (https://shop.drijfhoutnl.com/doorslijpschijfjes-komet.html)
Albion Micro Buisjes. In vele maten en materialen.
Quartel: https://quartel.nl/product/albion-alloys-messing-staf-1-5mm-lengte-305mm-7stuks-albbw15/ (https://quartel.nl/product/albion-alloys-messing-staf-1-5mm-lengte-305mm-7stuks-albbw15/)
Kleine potjes met schroefdekseltjes :
Creawerk: https://www.creawerk.nl/contents/nl/p82726_kunststof-transparant-Storage-Boxes-set-met-30-kleine-potjes-voor-diamond-steentjes.html (https://www.creawerk.nl/contents/nl/p82726_kunststof-transparant-Storage-Boxes-set-met-30-kleine-potjes-voor-diamond-steentjes.html)
-
Zijn deze wagons ook makkelijk voor een beginner? Ik heb diverse messing bouwpakketten, maar nul ervaring in het bakken van die dingen.
Als dit een leuk pakket voor een beginner is, waarom niet?
Gr.
Edsko
-
Ik heb ze inmiddels ook liggen sinds een paar weken. Ik moet alleen wachten tot ik de bestelde extra onderdelen zoals aspotten en buffers binnen heb van Maikel Kastelijn…
@Edsko: als je nog nul ervaring hebt in messing bakken is een klein kitje van MK misschien een idee?
Grtz,
Rob
-
@Rob B, ja daarom leg ik dat doosje altijd heel verstandig in het midden van mijn bureau. Dan kan dat eigenlijk niet fout gaan. ;)
Niet vragen hoe ik aan die wijsheid kom.....
De tube-cutter is echt ideaal. Een profieltje slijpen met een slijpschijfje kan altijd, maar als je 20 profieltjes op exact dezelfde maat moet hebben dan is dat een gedoe. Voorheen maakte ik dan malletjes van styreen en dan slijp ik ze op gelijke lengte af. Nu gebruik ik daar dit nieuwe stukje gereedschap voor. Véél handiger.
@Frits, dank voor de tips. Quartel ken ik. Af en toe fiets ik er naartoe als ik snel wat wil hebben, maar meestal grijp ik mis. Echt kleine profieltjes hebben ze meestal niet op voorraad liggen. Je merkt dat het assortiment toegespitst is op de wat grotere schalen. Voor verf en andere spullen wel een fijne winkel.
@Edsko, ja ik denk dat dit zeker een optie is. Ik kan je eigenlijk twee dingen aanraden. Dat zijn:
1. Een messing zandwagentje van MK, bijv. mk131
2. De zandwagentjes van Seinarm, of een ander goederen wagentje, zoals een veewagentje.
De zandwagentjes van Seinarm hebben eigenlijk twee lastige dingen: het solderen van de bodemplaat in de zijwanden en het drukken van de klinknagels. Nu kan het eerste met voldoende rust en nauwkeurigheid prima gesoldeerd worden (gerard geeft tips in de uitgebreide handleiding) en de klinknagels kan je met een spijkertje en hamer erin drukken. Dus, eigenlijk prima te doen. (y)
Kijk anders even in de webshop: http://www.seinarm.nl/Webwinkel (http://www.seinarm.nl/Webwinkel) Maar wat voor kitjes heb je nu liggen? Zit daar niks tussen?
@Rob E, leuk! Laat je de resultaten hier zien? Ik heb de GZZ nu bijna af, maar ik wacht nog op buffers... Heb hetzelfde probleem en wacht al bijna twee maanden op antwoord. Ik denk dat we met de beurs van 7 mei de meeste kans maken. Ik heb in de wandelgangen gehoord dat MK aanwezig zal zijn.
Gr, Mathyn
-
Ik heb al verschillende keren bij MK gestaan tijdens een beurs voor een zandwagentje. Steeds niet aanwezig. Vandaar mijn vraag of dit een leuk ding om te beginnen is.
Ik heb eigenlijk alleen maar locomotieven liggen als bouwpakket, uit mijn hoofd 6 stuks. En die wil ik toch ook wel een keertje bouwen. Maar ja, durf en ervaring. Misschien eens bij een van de messing bakkers in de leer gaan. ;)
-
Ik heb al verschillende keren bij MK gestaan tijdens een beurs voor een zandwagentje. Steeds niet aanwezig. Vandaar mijn vraag of dit een leuk ding om te beginnen is.
Ik heb eigenlijk alleen maar locomotieven liggen als bouwpakket, uit mijn hoofd 6 stuks. En die wil ik toch ook wel een keertje bouwen. Maar ja, durf en ervaring. Misschien eens bij een van de messing bakkers in de leer gaan. ;)
Gewoon beginnen en vooral je fototoestel erbij zodat we kunnen zien wat je doet en wat goed en wat fout gaat of beter/anders kan. Dan kunnen we (alle messing bouwers) je zo helpen. Maar alleen roepen dat je het moeilijk vindt...daar kunnen we zo weinig mee. :-\
Dus open een draadje, laat zien wat je werkplek is en wat je wilt gaan bouwen...
En laat die illusie nou varen dat een zandwagen eenvoudig is. Misschien sneller klaar dan een Mallet-locomotief, maar het gaat uiteindelijk met dezelfde technieken.
We wachten en staan paraat. :D
..
-
Ik heb al verschillende keren bij MK gestaan tijdens een beurs voor een zandwagentje. Steeds niet aanwezig. Vandaar mijn vraag of dit een leuk ding om te beginnen is.
Ik heb eigenlijk alleen maar locomotieven liggen als bouwpakket, uit mijn hoofd 6 stuks. En die wil ik toch ook wel een keertje bouwen. Maar ja, durf en ervaring. Misschien eens bij een van de messing bakkers in de leer gaan. ;)
Edsko, ik zou het gewoon doen. Als je alleen maar locomotieven hebt liggen dan zou ik eerst een paar goederen wagonnetjes bouwen. Ergens heeft Frits wel gelijk, de technieken van bouwen en afwerken zijn altijd hetzelfde, toch is het psychologisch effect anders. Ook ik kijk nog op tegen mijn NS 6100 kit. Daarnaast heeft het bouwen van een loc een paar extra uitdagingen. Namelijk: een goed rijdend chassis en ik vind het spuiten met de airbrush lastiger vanwege alle hoekjes en gaten. Kleine goederen wagentjes zijn lekker overzichtelijk recht toe recht aan. Je hebt het redelijk vlot in elkaar gezet wat alleen maar meer motiveert voor andere bouwsels.
En als je dan begint, schrijf gelijk een bouwverslag in een topic hier op het forum. Er zijn veel mensen - waaronder ook ik - die je graag willen helpen.
Gr, Mathyn
-
@Edsko,
Ff een toevoeging van mijn kant: Het zijn inderdaad dezelfde technieken, maar als je die nog onder de knie moet krijgen (of wilt ontdekken hoe goed je ze al onder de knie hebt) kan je dat beter doen met een goederenbakje van een paar tientjes dan met een loc die al gauw tien keer zoveel heeft gekost. Fouten maken kan je beter doen waar de schade beperkt blijft.....
Mijn ervaring met de kitjes van Gerard is, dat ze heel goed te bouwen zijn. Alles past netjes in elkaar en de constructie is goed doordacht. Bedenk wel dat het geen complete kits zijn; een aantal onderdelen moet je nog los zien aan te schaffen. Bijvoorbeeld bij dezelfde MK waar jij probeerde om een zandwagentje te scoren. Als je snel wilt beginnen, moet je dus een andere leverancier zoeken (bijvoorbeeld Werps voor de aspotten en Weinert voor de buffers).
Verder veronderstellen de bouwbeschrijvingen van Gerard n.m.b.m. enige ervaring met messing kits. Zaken die "standaard" zijn, worden nog wel eens overgeslagen. Daar staat tegenover dat dit bouwdraadje van Mathyn daar een goede aanvulling op biedt. En als je zelf een bouwdraadje start met een stap-voor-stap verslag, kan je genoeg tips krijgen om je verder te helpen.
Nog een aanvullende tip: Als je nog geen ervaring hebt met kitjes solderen, ga dan de eerstvolgende beurs in Houten langs bij GMenS en koop het boekje "Solderologie".
Grtz, Ton
-
@Edsko,
Ff een toevoeging van mijn kant: Het zijn inderdaad dezelfde technieken, maar als je die nog onder de knie moet krijgen (of wilt ontdekken hoe goed je ze al onder de knie hebt) kan je dat beter doen met een goederenbakje van een paar tientjes dan met een loc die al gauw tien keer zoveel heeft gekost. Fouten maken kan je beter doen waar de schade beperkt blijft.....
Hier ben ik het dus helemaal niet mee eens. Ik noem dat de "motivatiefactor" of zoiets van "koudwatervrees". Als je iets wilt bereiken dan gaat het met ene leerproces erbij gewoon (uiteindelijk) goed. Ga je er vanuit dat het fout zal gaan en financiele strop wilt gaan lijden, dan loop je volgens mij al een stap achter.
Ik ga niet zeggen dat je de duurste van de duurste kitjes moet kopen, maar oefenen doe je aan "leerzaam" materiaal of op reststukjes. Iets "eenvoudigs"..... wat is dat? Durf de lat hoger te leggen maar ga niet tevreden zijn met een bodem, vier zijwandjes en twee assen er onder. Dan moet je er van uitgaan dat je een mooie en volledige zandwagen/GZG gaat bouwen
Maar stel dat je dat als uitdaging hebt, dan nog helpen we iedereen met vragen daaromtrent met plezier verder.
De stelregel van onze bouwgroep:
1. ieder volgend model wordt beter dan het model waar je nu aan werkt
en helemaal niet onbelangrijk
2. je moet er plezier aan hebben
en op de volgende beurs niet alleen het boekje van Piet kopen, maar ook een praatje maken met Piet. Vindt hij nog leuk ook. Ik neem altijd een van mijn laatste modellen mee dan zitten we even achter de stand te beppen over messing.
Frits.
-
Ik ga verder met de GZMW, oftewel een beremde zandwagen met remhuis en westinghouse remwerk. Het is het laatste etsplaatje in de set van drie.
De etsplaat ziet er als volgt uit:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-001-6253ee664c46f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-001-6253ee664c46f.jpg)
De werkwijze is gelijk aan de andere twee wagens. Het enige verschil is het remhuis en remwerk. Daarom zal ik alleen dat gedeelte beschrijven. Eerst heb ik de compensatie in elkaar gezet. De remschoenen worden omgevouwen en gericht, doet dit met een wielasje zodat je gelijk kan checken of er niks aanloopt. Er mogen geen remschoenen tegen de loopvlakken van de wielen klemmen. Daarna worden de stangen tussen de remschoenen geplaatst.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-002-6253eeff33f71.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-002-6253eeff33f71.jpg)
Daarna heb ik het remhuisje gemaakt. Dit is eigenlijk een kwestie van vouwen. Eerst wordt de behuizing van de remspindel in vorm gebogen, let op dat het geen zuivere ronde kast is, maar dat de ronding iets uit het midden zit. Het dakje en de bodem zijn leidend.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-003-6253ef4aa453f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-003-6253ef4aa453f.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-004-6253ef4aa511c.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-004-6253ef4aa511c.jpg)
Daarna wordt er een stang gemonteerd, let op dat er een klein oogje onder de behuizing moet komen die de stang op zijn plek houdt. Deze zag ik bijna over het hoofd. Tot slot worden de deurklinken geplaatst en is het huisje klaar om gevouwen te worden.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-005-6253efa7a816b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-005-6253efa7a816b.jpg)
Hier zit het dak nog los, het is belangrijk dat deze nog even los blijft! Eerst moeten er nog wat andere onderdelen gemonteerd worden. Zonder dak gaat dit een stuk makkelijker.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-009-6253f1c586efb.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-009-6253f1c586efb.jpg)
Eerst plaats ik nu het bordesje. Het remhuisje steekt met twee lipjes door de bodemplaat en houdt daarmee het bordesje op de goede plek. Vanaf de onderzijde wordt dit door twee gaten in de bodemplaten vastgezet. Het heeft niet veel nodig. Let wel op dat er niks verbogen is.
Dat andere onderdeel wat nog aan het remhuisje gemonteerd moet worden is het hekwerk van het bordes. Dit is een lastig stuk om te vouwen, maar gelukkig heeft Gerard alles dubbel geëtst. Je kan je dus een fout veroorloven. Eerst wordt de strip omgezet en daarna rond gevouwen langs de staander. Daarna wordt het met een heel klein beetje tin vastgezet.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-006-6253f006b910f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-006-6253f006b910f.jpg)
Als het remhuisje op het chassis staat schuif ik beide hekwerkjes op hun plek. Dit is even passen en meten, bij mij was het gaatje waar het L-vormige hekwerk doorheen gestoken moest worden iets te krap. Met een scherp mesje heb ik dit wat groter gemaakt en van het hekje heb ik iets afgevijld. Het belangrijkste is dat je niks forceert, want dat betekent straks bij de afwerking alleen maar lakschade.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-007-6253f0b535539.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-007-6253f0b535539.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-008-6253f16c0c643.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-008-6253f16c0c643.jpg)
Daarna heb je een chassis met remhuis. Dit blijft afneembaar zodat het makkelijk te schilderen is. Het ontwerp is goed uitgedacht (y)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-010-6253f3086a267.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-010-6253f3086a267.jpg)
Onder de bodemplaat wordt nog een Westinghouse gietdeel van Philotrain gemonteerd. Ik boor een aantal extra gaten en plaats trekstangen tussen diverse andere onderdelen van het remwerk. Voor de compensatie hou ik dit demontabel, zodat ik dit gedeelte apart kan spuiten en achteraf kan monteren. Bovendien belemmert dit dan niet de draaibeweging van de compensatie.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-011-6253f30849c6b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-011-6253f30849c6b.jpg)
Aan de bufferbalken worden buffers, handgrepen en andere zaken gemonteerd. Aan de zijde van het bordes komen traptreden. Een trekhaak in het midden zou het model helemaal afmaken.
De opbouw van de bak is verder gelijk aan de eerste twee wagentjes. Dat zal ik dus niet beschrijven. Zodra ook dit in elkaar zit heb je onderstaande:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-012-6253f308a53c5.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-012-6253f308a53c5.jpg)
Weer een leuk model klaar voor zandstralen en schilderen.
Gr, Mathyn
-
@FritsT,
Edsko geeft duidelijk aan dat hij een beetje koudwatervrees heeft. Je kan dat ook respecteren en advies geven waarmee je inspeelt op zijn situatie, in plaats van zeggen: "onzin, je moet gewoon in het diepe springen."
@Mathyn,
Goed bezig (y)
Grtz, Ton
-
Leuke wagens, die heb ik hier ook ergens liggen...
Net de NCS zandwagen gebouwd, was een leuk klusje.
Ik zou zelf het stangetje van de remspindel voor een deel vervangen door een M1 boutje, dan heb je een mooie schroefdraad op het onderste stukje.
Groeten Arjen
-
Maar stel dat je dat als uitdaging hebt, dan nog helpen we iedereen met vragen daaromtrent met plezier verder.
Daar had ik de hulp bij koudwatervrees toch al genoemd. ;D
-
Meestal combineer ik solderen en lijmen bij mijn modellen, maar zojuist heb ik twee kippenwagens van Gerard helemaal gelijmd. Gewoon om te laten zien dat dat ook gaat. Ik heb een artikel over deze wagens ingeleverd bij Railmagazine.(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-8064-6254453ee5840.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-8064-6254453ee5840.jpg)
-
Tsja het gaat een eeuwigdurende discussie worden denk ik, dus laten we die hier maar niet voortzetten en ons focussen op zandwagentjes.
Duidelijk is dat wij messingbakkers qua meningen soms verschillen, maar uiteindelijk zijn we het over één ding altijd eens: we helpen elkaar.
Dus Edsko, pak dat bouwkitje en die soldeerbout beet en vraag ons het hemd van het lijf.
@Arjen,
Leuk! De NCS-er (GZG, NS GZL) heb ik bij Seinarm in bestelling staan, gaat dus z.s.m. gebouwd worden. Laat je het resultaat hier zien?
De tip van de remspindel is een goede, maar is M1,0 niet een beetje grof? Dan krijg je in het echt een stang van 9 centimeter dik.
Lijkt mij een boutje M0,6 (Knupfer) al wat beter in de buurt komen.
@Tonis,
Lijmen is natuurlijk ook een optie. De kippenwagens zijn erg mooi geworden (y)
Gr, Mathyn
-
Hierbij de foto's van het NCS zandwagentje, is een leuk kitje om te bouwen. Aangezien ik naoorlogs rij, is dit de versie zonder het remhuis.
De bak zit nog los op het onderstel, hierdoor is deze straks makkelijker te spuiten.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-20220416-WA0006-625a7c59b41d0.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-20220416-WA0006-625a7c59b41d0.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-20220416-WA0007-625a7c5b2f00f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMG-20220416-WA0007-625a7c5b2f00f.jpg)
Je hebt gelijk, 0.6 is beter, maar je snapt het idee (y)
Groeten Arjen
-
Ziet er goed uit, Arjen! (y)
Mooi gebouwd.
Gr, Mathyn
-
Dus Edsko, pak dat bouwkitje en die soldeerbout beet en vraag ons het hemd van het lijf.
Ja meneer. Is goed meneer. Morgen ploft het pakketje in de brievenbus....
Soldeerbout staat klaar.
En ik krijg wat uitleg vooraf van een zeer behulpzaam iemand ergens begin mei. (y) Heb er bijna alles voor in huis inmiddels, al moet ik nog wel wat losse onderdelen bestellen om het geheel compleet te krijgen. Daar ga ik me morgen ook maar eens mee bezig houden.
Zodra ik ga beginnen, meld ik me in dit topic. Tenminste, als Mathyn dat goed vindt.
Gr.
Edsko
-
Ja meneer. Is goed meneer. Morgen ploft het pakketje in de brievenbus....
Soldeerbout staat klaar.
Zo meneer, heel goed meneer ;)
Nee zonder dollen, leuk dat je eraan begint! En fijn dat je al wat hulp krijgt. Denk nog wel aan de losse onderdelen die je ergens vandaan moet halen. 7 mei is er een beurs in Houten waar je denk ik wel kunt slagen, afhankelijk van wat je nodig hebt voor het model.
Uiteraard mag je het hier plaatsen. Kunnen we allemaal van leren en tegelijkertijd jou helpen. (y)
Gr, Mathyn
-
Denk nog wel aan de losse onderdelen die je ergens vandaan moet halen. 7 mei is er een beurs in Houten waar je denk ik wel kunt slagen, afhankelijk van wat je nodig hebt voor het model.
Ja, die moet ik nog wel "even" bestellen/ophalen.
Uiteraard mag je het hier plaatsen. Kunnen we allemaal van leren en tegelijkertijd jou helpen. (y)
(y)
-
Ik zet hem op volgen.
Wie weet bak ik ook nog eens een mooie wagon erbij.
Succes Edsko (y)
Gr Koen.
-
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-013-62713caab1d14.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-013-62713caab1d14.jpg)
Leuk trio zo! Binnenkort gaan ze in de verf, maar dat stel ik nog even uit tot een iets rustigere periode.
Ondertussen werk ik aan de foto's van de bouw van de GZZ. Dat komt er aan (y)
Gr, Mathyn
-
Mooi geworden zo, strak gebouwd (y)
Groeten Arjen
-
Ik zou er heel snel beetje primer er overheen spuiten ander kan je straks het messing nog een keer schoonmaken en heb je meer kans op afbreken /beschadigen bij de twwede keer.
Knikkerbusje Motip primer kan je kop niet kosten.
Rob
-
Arjen dank voor het compliment (y)
Rob, dank voor de tip. Inderdaad kan dat geen kwaad. Toevallig heb ik zowel motip als alabastine staan.
-------
Ik neem jullie nu graag mee met de bouw van de GZZ. Dit is de 10 tons variant van de Staatsspoorwegen. Ik ben helaas vergeten om een foto van de totale etsplaat te maken, dus ik begin maar gelijk met de eerste bouwstap. Voorheen soldeerde ik de balansijzers vast en plaatste ik daarna de aspotten, nu heb ik dat een keer omgedraaid.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-001-6272696612673.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-001-6272696612673.jpg)
Eigenlijk horen er SS aspotten op, maar ik had alleen nog W1's liggen. Deze wagen heeft dus overduidelijk een revisie gehad tijdens de NS dienstjaren ;)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-002-6272699010f0e.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-002-6272699010f0e.jpg)
Daarna heb ik de bak in elkaar gesoldeerd. De opbouw is exact gelijk aan de GZM's. Dus eerst de stelbalken klinknagelen en haaks omvouwen en plaatsen en bufferbalken omzetten. Toen dat gedaan was heb ik de balansijzers haaks op de bodem geplaatst en de veerpakketten gevouwen en vastgesoldeerd.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-003-6272699016291.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-003-6272699016291.jpg)
Tot slot nog de oogjes voor de vergrendelstang op de bufferbalk gezet. Helaas kan ik het onderstel niet afmaken want ik heb geen buffers meer. Hopelijk kan ik die binnen niet al te lange tijd bij MKmodelbouwstudio's krijgen. Wellicht lukt het in Houten.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-006-62726a39185e3.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-006-62726a39185e3.jpg)
Nadat alles geplaatst was viel het mij op dat er nogal een gat tussen de veerpakketten en de aspotten zit. Waarschijnlijk omdat ik de verkeerde W1 aspotten. Zoals ik al zei moeten er eigenlijk SS aspotten op en die zijn anders van vorm. Om het gat te dichten heb ik uit de etsfret stukjes restmateriaal gepakt. De breedte was exact goed. Ik heb hier een L van gebogen en deze heb ik op de veerpakketen gesoldeerd. Het pootje van de L viel tussen aspot en onderkant veerpakket waardoor deze ruimte werd opgevuld. Wel even opletten dat de compensatie as kan blijven bewegen. Ziet er goed uit zo:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-007-62726a3b14cea.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-007-62726a3b14cea.jpg)
Tot slot heb ik nog het kortkoppelingsmechaniek geplaatst.
Even ter info: dit kan je prima monteren voorafgaand aan het spuiten. Bij mijn eerste bouwpakketjes deed ik erg moeilijk met boutjes en moertjes om het allemaal maar demontabel te houden, maar dat is eigenlijk niet nodig. Zodra het 'kapje' en de koppelboom gevouwen zijn soldeer ik ze gelijk vast. Ik zorg ervoor dat ik op de vleugel van de koppelboom een paar druppels smeerolie doe en plaats dan de boom met 'kapje'. Zo is de kans klein dat de koppelboom vast komt te zitten.
Volgende keer de bovenbouw (y)
Gr, Mathyn
-
Ik zie dat je de ontbrekende veerhanden, waar de uiteinden van de schalmen van de bladveren in horen, mooi negeert. Het is ook de vraag wie over het weglaten moeilijk doet.
Mooi, moet ik ook eens doen, dan gaat bij mij het afbouwen van wat onaffe dingen wat sneller.
Maar je hebt inderdaad netjes gebouwd. Complimenten! (y)
Wolter
-
Wolter, dat zijn een hoop onbekende termen voor mij ;D
Jij bedoelt die opstaande randjes bovenop de aspot om één en ander recht en op zijn plek te houden?
Tsja er zijn grenzen... Als straks alles zwart is zie je er amper wat van. Het zit ook niet op de aspotten meegegoten.
Gr, Mathyn
-
Wolter, dat zijn een hoop onbekende termen voor mij ;D
Gr, Mathyn
ter leering ende vermaeck,
(https://live.staticflickr.com/65535/52049345327_b873bda651_z.jpg) (https://flic.kr/p/2niquZD)
(https://live.staticflickr.com/65535/52050894180_54eb3083a6_z.jpg) (https://flic.kr/p/2niyrq1)
(https://live.staticflickr.com/65535/52050402256_f04589e1bc_z.jpg) (https://flic.kr/p/2nivVby)
(https://live.staticflickr.com/65535/52050434168_d45924d0e6_z.jpg) (https://flic.kr/p/2niw5EL)
(https://live.staticflickr.com/65535/52050402321_36f94e28f5_z.jpg) (https://flic.kr/p/2nivVcF)
-
Nou weet ik nog steeds niet wat schalmen zijn...
-
Dat verduidelijkt veel, dank Frits
-
Nou weet ik nog steeds niet wat schalmen zijn...
Vierde plaatje van Frits Edsko
-
Ah!! Ik zocht alleen op het woord schalm. Dank Eric! (y)
-
Graag gedaan Edsko, aan de uitvoering kan je ook de leeftijd redelijk aflezen. Hele oude wagens hebben veerschakels, oude wagen enkele elliptische veerschalmen en modernere wagens dubbele rechthoekige veerschalmen.
-
(https://live.staticflickr.com/65535/52051052655_fa2a9927a3_z.jpg) (https://flic.kr/p/2nizfwk)
(https://live.staticflickr.com/65535/52050559781_16d770b414_z.jpg) (https://flic.kr/p/2niwJ1v)
-
Mooi dat Frits even wat toelichtende tekeningen heeft geplaatst. (y)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/5A4B0AA5-F601-4145-89E8-BC31581312EB-62738340a97b9.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/5A4B0AA5-F601-4145-89E8-BC31581312EB-62738340a97b9.jpg)
En hierboven een paar vormen van veerhanden op oud Staatsspoor-materieel, een gekrulde versie uit gebogen strip, en een kennelijk gegoten veerhand.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/130A7F11-F45A-4750-A57D-71F29EE81645-6273869798f18.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/130A7F11-F45A-4750-A57D-71F29EE81645-6273869798f18.jpg)
Ook de GZZ had die gekrulde veerhanden. Het ingetekende nummer is nog van de Staatsspoorwegen.
Wolter
-
Dat is een hoop mooie info. Top (y)
In dat geval hoef ik niks te negeren op het model, want de veerhanden zijn met de veerpakketten meegeëtst. Weliswaar in massieve vorm en niet als gevouwen/gekrulde strip, maar ze zitten er wel. Een opening erin vijlen om de gevouwen veerhanden na te bootsen is misschien wel mogelijk, maar het geheel is zo klein en kwetsbaar dat ik dat niet ga doen. Modelbouwen is soms ook de kunst van het weglaten. ;)
Het bewijs dat ze er zitten:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-011-62739219affab.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GGZ-Seinarm-011-62739219affab.jpg)
Je ziet hier ook dat de veerpakketten mooi los van de asbalansen staan en dus alleen aan de stelbalk hangen.
Gr, Mathyn
-
Ik snap best dat je het bij deze detaillering laat.
Het is vrij lastig om deze veerhanden repeterend strak te maken, heb ik ontdekt. Dan blijven over: genoegen nemen wat je hebt, of weglaten.
Groet,
Wolter
-
Een opening erin vijlen om de gevouwen veerhanden na te bootsen is misschien wel mogelijk, maar het geheel is zo klein en kwetsbaar dat ik dat niet ga doen. Modelbouwen is soms ook de kunst van het weglaten. ;)
Precies! Je bouwt geen echte wagon, maar een model.
En zoals mijn scheikundeleraar op de middelbare school (heel lang geleden) ons voorhield:
"Een model is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Daarom is een model ook altijd minder dan de werkelijkheid. (Behalve een fotomodel; dat is meer dan de werkelijkheid.)"
Grtz, Ton
-
Modelbouwen is soms ook de kunst van het weglaten. ;)
Onderstaande veerpakketten met deze veerhanden heb ik nog liggen, kan een setje voor je meenemen zaterdag ;D
(https://live.staticflickr.com/65535/52053300990_492aabf04e_z.jpg) (https://flic.kr/p/2niLLSJ)
9-blads veerpakketten (https://flic.kr/p/2niLLSJ) by Water (https://www.flickr.com/photos/161746065@N08/), on Flickr
@Frits: handige tekeningen (y)
-
Wauw, die zijn fraai! :o
Ik hou mij zeker aanbevolen ;D
Gr, Mathyn
-
Op de beurs werd ik tijdens een leuk en gezellig gesprek bij de stand van GM&S (zeer) vriendelijk gecorrigeerd dat SS aspotten toch wel veel beter zouden staan op de open asbalansen. Dat resulteerde in een bezoekje aan Erwin Werps. Hoewel iets duurder, heeft hij prachtige gietsels SS en W1 aspotten en nog veel meer. Ook verende buffers met open bufferhulsen (oud model) en nog meer. Nee, dit is geen reclame spotje, maar hij reageert wel altijd snel op mails en levert daadwerkelijk onderdelen uit. Ik zeg het maar… ;) ;)
De aspotten zitten vol met details:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/A862D2DA-189D-436F-988A-D4AECF411524-6277985addcfc.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/A862D2DA-189D-436F-988A-D4AECF411524-6277985addcfc.jpg)
Verder nog even met Laurence staan kletsen en naast etsplaten van rongenwagens ook bovenvermelde veerpakketten in ontvangst genomen.
Gr, Mathyn
-
Als EW de toko van MK overneemt, dan kan laatstgenoemde zich 100% op 1:1 focussen ;) ;D
-
Goed idee Eric. Of we maken er een modelbouwers collectief van. EW-MCKmodelbouw(ik)- en consorten die zich aanmelden. Lijkt me leuk (y). Nee ik hou het toch maar bij messing bakken.
Gr, Mathyn
-
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-010-6253f3086a267.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-010-6253f3086a267.jpg)
Onder de bodemplaat wordt nog een Westinghouse gietdeel van Philotrain gemonteerd. Ik boor een aantal extra gaten en plaats trekstangen tussen diverse andere onderdelen van het remwerk. Voor de compensatie hou ik dit demontabel, zodat ik dit gedeelte apart kan spuiten en achteraf kan monteren. Bovendien belemmert dit dan niet de draaibeweging van de compensatie.
Hoort dat Westinghouse geval onder alle wagentjes of niet? Ik zie dat Werps ze ook verkoopt namelijk, vandaar mijn vraag. Als ik dan toch nog een bestelling moet plaatsen, kan dat beter ook maar in één keer meegenomen worden.
Ik zie de verende buffers niet op de site bij Werps. Ik dacht dat hij ze ook verkocht.
Nog even soldeerpasta/soldeerverf kopen, aspotten en lagers, nog best wel wat. Komt goed.
Edit: Nu wil ik het karretje maken zonder remmershuisje. Dus na 1936. Ik kan niet goed uit de beschrijving halen of dat met deze kit ook mogelijk is. Tuurlijk kan ik het huisje gewoon weglaten, maar dan heb ik een hekwerk dat niet aaneengesloten is. Althans, ik kan in de kit niet zien waar een "extra" hekwerk zit. En een "extra" remkruk. Wat is wijsheid? (behalve het remmershuisje laten staan....)
Gr.
Edsko
-
Hoi Edsko,
Slim dat je alles gelijk bij elkaar verzamelt. Dan kan je lekker doorbouwen.
Antwoord op al jouw vragen:
Het gietdeel hoeft niet perse en je ziet er niet veel van op de baan, maar het is wel leuk. Westinghouse rem alleen op de wagen(s) met rem. Je herkent ze aan de remblokken naast de asbalansen. In de kit van 3 zandwagens is alleen het wagentje met remmershuis beremd.
Werps heeft wel buffers volgens mij, ik zou daar even voor mailen. Anders kan je ook nog kijken bij Weinert (wel stukje duurder) en misschien heeft Dutzrail.nl ook nog wel wat. Ik zag op de beurs dat zij meer onderdelen hebben dan op de site staat.
Soldeerverf haal je bij GM&S, even mailen of bellen en ze sturen het voor je op. Ik dacht dat zij ook nog wel iets van buffers hadden, maar misschien niet verend.
Het karretje is wat lastiger om zonder remmershuis te maken. Er ontbreken kant en klaar geëtste onderdelen om dat zo te doen. Ik denk even met je mee:
Je zal de voetplaat zelf moeten aanpassen want er is er maar 1 en daarop bevestig je het remmershuis. De voetplaat weglaten is ook niet handig vanwege de bevestiging van het hekwerk. Ik zou deze gewoon plaatsen en er zo dun mogelijk messing of styreen plankenstrips op plakken. Styreen 0,13mm ofzo. Hekwerk is hetzelfde probleem. Er is geen hekwerk uit 1 deel. Je hebt 2x twee hekwerk delen, dus twee reserve. Ik zou eens proberen of je met die reserve onderdelen een tussenstuk kan maken. Het hekwerk dus als het ware verlengen. Ik heb daar wel ideeën over die ik eens op papier zal uittekenen. Tot slot de remspindel, dit is niet meer dan een staafje messing wat langs het hekwerk naar boven steekt. Bovenop een spindel die met een gebogen stukje messing wel is na te maken.
Overigens is er altijd het idee dat er helemaal geen remmershuisjes meer na '36 waren en al helemaal niet na '45. Dit is in principe ook waar, maar het tegendeel is ook bewezen. Af en toe kom je wel een foto tegen van een goederenwagon met verdwaald remmershuis begin jaren '50. Laatst zag ik er nog een op de website Seinarm. Die dingen werden na '36 niet gebruikt, maar volgens mij werden ze pas weggehaald bij een revisie of als het ding door houtrot uit elkaar viel. Het was natuurlijk onmogelijk om al het materieel in één keer van die dingen te ontdoen. Bovendien verwacht ik dat het reizigersmaterieel voorrang kreeg. Af en toe een verdwaald remmershuisje in een trein kan dus wel.
Gr, Mathyn
-
Volgens mij heb ik nu alles wel bestelt. Nu in wachtmodus.
Tsja, dat remhokje... Ik maak me niet zo druk om het verlengen van die railing, dat gaat wel lukken. Dat rem geval komt ook wel goed. Het is meer de bodem, het hout waar ik me "zorgen" over maak. Maar eens over nadenken. Ik zat al te denken om er echt hout op te doen, roerstaafjes en dan heel dun schuren. Dat moet te doen zijn. Maar eens kijken hoe en of dat kan werken.
En anders maar met remhok. :)
Zijn er foto's van hoe het bordes er zonder remhok uitziet? Ik heb nog niet gezocht, ga ik zo eens doen. Wie weet.
Gr.
Edsko
-
Heel dun fineer met dunne papierrug is per vel te koop en is mooi aan reepjes/planken te snijden.
Carel
-
In een zandwagen hoort zand. Schuimrubber komt aardig bij de werkelijkheid (ipv echt zand) en vult door zijn structuur ook tot aan ieder hoekje. En het kan er altijd uit als je dat zou willen. Dus in de tussentijd alle tijd om te zoeken naar een "houten" vloertje.
(https://live.staticflickr.com/65535/52081101979_cffb70314a_z.jpg) (https://flic.kr/p/2nmeg98)
-
Heel dun fineer met dunne papierrug is per vel te koop en is mooi aan reepjes/planken te snijden.
Carel
Carel, heb je een adres van deze leverancier?
Rob
-
effen goegelen.
http://www.fineerpapier-online.nl/ (http://www.fineerpapier-online.nl/)
0,6 mm dik/dun
-
Dank Frits!
-
Mooi tip over het fineer! (y)
@Frits, het ging niet op de bodem in de bak, maar om het bordes. Het houten vloertje onder het zand is het probleem dus niet. Toch een mooie tip van het schuim, dat wil ik wel gaan proberen.
Kijk, deze:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-009-6253f1c586efb.jpg)
@Edsko
Het probleem van dat bordesje zijn de twee hoekjes op de kop waar de railing in steekt. Zoals ook te zien is op onderstaande foto houdt dat een en ander op zijn plek:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/GZMW-2022-008-6253f16c0c643.jpg)
Nu zat ik nog even goed te kijken naar de vorm van die plaat. De hoekjes zitten aan de voorkant vast en die eerste 'plank' loopt over de volle breedte. Pas daarachter zit er een gat vanwege de twee opstaande randjes. Nu zou je dat gedeelte eraf kunnen slijpen en het voorste gedeelte op het chassis kunnen monteren. Daarachter plak of soldeer je dan over de volle breedte nieuwe planken met een gelijke dikte aan de etsplaat. Dat is 0,4mm
Gr, Mathyn
-
Zo tussen de bedrijven door ben ik nog steeds lekker aan het rommelen aan de zandwagentjes. Het onderstel van de GZZ is af en de onderstellen van de GZM's zijn gespoten.
Deze keer heb ik gekozen voor Motip zwarte primer i.p.v. Phildie primer en lak. Ik wilde wel eens ervaren hoe dat werkt en ik ben zeker niet ontevreden. De spuitbus werkt prettig en de verf komt er mooi egaal op. Het enige nadeel vind ik de oncontroleerbare hoeveelheid verf die uit de bus komt. In principe is er niks aan de hand, maar in hoekjes en kiertjes is het lastig dekkend te krijgen. Op dat moment mis ik mijn airbrush. Ik denk dat dit in H0 nog wel wat lastiger is dan in 0, maar uiteindelijk is het gelukt. Het allerbelangrijkste is dat je het in meerdere spuitgangen doet en je bij elke gang maar een dun laagje spuit. Houd ook voldoende afstand tussen de spuitbus en het model, anders lopen de details vol en wordt de verf te dik. In twee sessies was het meeste wel dekkend, het derde onderstel was met de derde spuitsessie klaar en goedgekeurd.
Ik was erg nieuwsgierig hoe de decals zouden uitpakken. Zo op het eerste gezicht ziet de primer er ongelofelijk glad en strak uit, maar het is zeker geen hoogglans lak. Nu is het bekend dat je decals het beste op glanslak kan plakken om blaasjes en grijze vlekken te voorkomen. Ik heb de proef op de som genomen en de decals op de primer geplakt. Deze heeft een 'satin' glans en dus was ik voorbereid op eventuele problemen. Doordat de lak zo glad en hard uithard was er echter niks aan de hand en zitten de decals er nu perfect op (y). Bovendien is de lak na 2 uur volledig uitgehard dus ik heb de laatste spuitsessie en het plakken van de decals zelfs in één middag kunnen doen. Echt top!
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-014-62e2ca8577451.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-014-62e2ca8577451.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-015-62e2ca8595158.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-015-62e2ca8595158.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-016-62e2ca8629a0d.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-016-62e2ca8629a0d.jpg)
Nu snel door naar de bovenbouw. Deze worden uiteraard grijs met de nodige zwarte details.
Groet, Mathyn
-
Dat bedoel ik.....
heel goed verwoord overigens...
en op een vers getraald oppervlak zit het helemaal toppie-knetter-vast.
Hekwerk van messing draad straal ik ook en dan kan je dat zelfs nog met zwart er op buigen.
Frits.
-
@ Mathyn: heb jij je messing gestraald voordat je ging spuiten?
Rob
-
Kennen jullie de Microblaster?
https://www.hbm-machines.com/nl/p/hbm-bd-178-airbrush-verfverwijderaar-straalpistool
@Mathyn.
Moeilijke hoekjes kan je met Model-Air Black even penselen/aantippen. Geen kleurverschil en flinterdun dekkend (net zoals de Motip)
-
Nee Frits, ken ik niet. Net even gekeken, maar ik zat te denken: hoe vang je dat grit weer op?
-
Ik doe dat in een grote krat met een stuk glas er op. Als je niet te lang en teveel doet, kan je dat in een werkruimte (niet de huiskamer en keuken) doen. Ideaal om kleine onderdelen even op te schonben vóór het solderen. Onderstel van de zandwagen is ook goed te doen. Een Spoor-0 model dus niet.
Een kleine afzuigcabine (doos + stofzuiger) is helmaal goed.
Grit opvangen kan, maar je kan ook zeggen...baai baai doei doei. Dat flesje van 50 ml is zo leeg, dus koop er 10 kilo bij. Kan je even vooruit.
-
@Rob; ja dat heb ik wel gedaan ja. Ik heb een Badger Sandblaster die ik tijdelijk in een cabine heb geinstalleerd. Het is een geinig ding dat prima bruikbaar is voor kleine oppervlaktes. Maar voor grote oppervlaktes geheel ongeschikt naar mijn mening. Zo'n onderstel van een zandwagentje kan wel. Met continu bijvullen en wachten op voldoende druk ben ik dan 20-30 minuten bezig met één chassis. Een coupe-rijtuig ga ik er echt niet meer mee doen. Dat is uren werk. Vandaar mijn zoektocht en debacle wat te lezen viel in mijn HSM rijtuigen bouwtopic.
Overigens lijkt mij het exemplaar van HBM beter. En ook nog eens een stuk goedkoper.
Na het stralen hecht de verf echt perfect. Zelfs met de punt van een metalen pincet krijg ik er geen kras in.
@Frits, toevallig heb ik die wel liggen. Zal het potje eens tevoorschijn toveren.
Groet, Mathyn
-
De GZM-etjes beginnen nu echt vorm te krijgen. Blanke lak zit erop en de pendelassen zijn gemonteerd. Onderop zijn de veertjes aan het kortkoppelingsmechaniek bevestigd en de onderstellen zijn nu zo goed als klaar. Let niet op het feit dat de onderstellen iets schuin staan. Er zit onder elk één NEM wielstel en één RP25 wielstel. De pendel asbalansen waren reeds van een RP25 wielstel voorzien, maar de voorraad was nu even op. De andere kant heeft dus NEM wielen.
Onder het chassis met remmershuis is een andere veer gemonteerd dan dat er meegeleverd was. Deze is wat kleiner en paste beter tussen het remmechaniek.
Er zijn nog twee aandachtspuntjes: 1. RP25 wielstellen bestellen bij Lück, 2. buffers zwart spuiten en monteren.
Inmiddels is van alle drie de bovenbouw ook gegrond. Dat staat nu te drogen.
Groet, Mathyn
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-017-62fbb8ff3cf46.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-017-62fbb8ff3cf46.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-018-62fbb901aa208.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-018-62fbb901aa208.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-019-62fbb9047cf78.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-019-62fbb9047cf78.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-020-62fbb90884732.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-020-62fbb90884732.jpg)
-
Mathyn,
Netjes hoor moor strak in de zwarte lak. Alleen dat trekstangetje en dat veertje voor het gezicht zwart maken. Kan je het beste doen met een zwarte permanent marker.
Rob
-
Zandstralen en spuiten.
-
Met zandstralen heeft Mathyn slechte ervaringen ;D
Dit soort kleine onderdelen doe ik zelf meestal met een chemisch zwartingsmiddel.
Grtz, Ton
-
Met zandstralen heeft Mathyn slechte ervaringen ;D
Grtz, Ton
Precies, dat weet ik. Daarom juist. Ervaring op doen.
En de veer kleeft echt niet aan elkaar bij het spuiten. Ietsje uitrekken en verankeren en dunne laag Motip er over.
-
Brrrrr zandstralen :o
Nee geintje, dat is inderdaad een goed idee!
Ik had het mijzelf erg makkelijk gemaakt door het niet te spuiten omdat je het eenmaal op de baan toch niet ziet. Aan de andere kant is het aanzien van de onderkant dan wel beter en maakt het de wagen wel 'af'.
Gr, Mathyn
-
Doe het gewoon zoals jij hetzelf wil en kan. Het blijft jouw model en het is hobby en daar moet je plezier in hebben.
-
De buffers kan je ook gewoon met een permanent marker zwart maken.
En dat is minder 'dik' dan een verflaagje.
-
En dat is minder 'dik' dan een verflaagje.
Is dat wel zo?
-
Allemaal goede opties, maar het is toch een tufje Motip geworden.
Mooi spul..., die Motip ;)
-
Zo tussen het werk door maak ik wel stappen.
De buffers zijn zwart en de bakken zijn gespoten. Na een primer eerst de grijze binnenkant, dan afplakken en daarna de blauwgrijze buitenkant. Ik heb hier phildie 350 goederenwagen grijs 'oud' gebruikt. Nu eerst de lak 24 uur laten drogen voordat ik diverse onderdelen zwart kan maken en de decals kan plaatsen. Het schiet op!
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-023-6311c98ed03f3.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-023-6311c98ed03f3.jpg)
De buffers heb ik op een stukje hout geplakt met dubbelzijdig tape. De uiteinden worden zo niet zwart, maar dit zie je later toch niet. Tufje motip primer maakte ze zwart.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-021-6311c9c2c013c.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-021-6311c9c2c013c.jpg)
Eerst grijs aan de binnenkant.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-022-6311c9c58fe73.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-022-6311c9c58fe73.jpg)
Daarna de binnenkant afplakken om ervoor te zorgen dat alleen de buitenkant donkergrijs wordt.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-024-6311c9cb5e7ff.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-024-6311c9cb5e7ff.jpg)
Phildie 350 goederenwagen grijs maakt het af.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-025-6311c9cdebb84.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-025-6311c9cdebb84.jpg)
Het is lekker doorwerken zo. De meeste dingen staan nu klaar voor detailwerk of blanke lak. Op de achtergrond ben ik tussen de bedrijven door nog bezig met de onderstellen en kappen van de AB8c's.
Groet, Mathyn
-
(y)
-
Schiet lekker op zo, Mathyn! (y)
-
De eerste GZM heeft zijn opschriften gekregen. Nog wel even goed inwassen met microsol voordat de blanke lak erop gaat. Eigenlijk moet het 80-snelheidsmerk op de kopwanden nog even geel met een stift aangezet worden.
Daarnaast diverse onderdelen van het remmershuis zwart gemaakt en de deurklinken messing. Nu nog even afplakken en het dak spuiten.
Na het verwijderen van de tape had de binnenkant kleine schade. In sommige hoekjes liet er wat lak los. Ik heb wat Alabastine spuitplamuur in een pillenbekertje gespoten en daarna met de kwast de kale plekken aangestipt. Ging perfect.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/2B64B4B7-8C0C-4612-9144-236828A6A23A-6324791987e9f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/2B64B4B7-8C0C-4612-9144-236828A6A23A-6324791987e9f.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/B8A5E9F6-9A22-4155-8127-3619A8B49F39-6324791a1264a.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/B8A5E9F6-9A22-4155-8127-3619A8B49F39-6324791a1264a.jpg)
Groet, Mathyn
-
En dan is het tijd voor de afwerking en het plaatsen van de buffers.
De buffers zijn makkelijk te plaatsen met een RIBU mal. Ik doe dat eigenlijk altijd bij de buffers van MK. De mal steek je in de NEM schacht zodra de buffers los in de hulzen hangen en dan druk je alles aan. Hou het plaatje dat evenwijdig aan de bufferbalk en buig dan de pootjes van de buffers om met een vinger of pincet. Zo zitten de buffers gelijk aan elkaar en op de juiste afstand.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-028-632aff682b0f4.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-028-632aff682b0f4.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-029-632aff682c1b8.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-029-632aff682c1b8.jpg)
Daarna wilde ik het remmershuisje bovenop het bordes plaatsen. De openingen waar de balustrade doorheen steekt waren iets dichtgelopen door de verflagen en de balustrade was iets dikker geworden door datzelfde euvel. Dit resulteerde erin dat het in eerste instantie niet paste. Met een scherp puntig mesje heb ik de openingen open geschraapt. Dit bleef ik net zo lang doen totdat de balustrade er zonder veel kracht in schoof. Helaas gaf het wel iets schade aan de zwarte lak, dus dat moet bijgewerkt worden met een matte zwarte verf. Toen ik het huisje aandrukte en de pootjes in de bodemplaat schoven viel er helaas ook nog een schilfer grijze verf af (rode cirkel). Dit heb ik snel bijgewerkt door met een kwast gedoopt in thinner een klein beetje Phildie grijs uit de deksel te pakken. Het voorschrift zegt dat deze verf absoluut niet met de kwast verwerkt kan worden, maar kleine stukjes bijwerken lukt wel als je vlot werkt.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-030-632b00453071f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-030-632b00453071f.jpg)
Tot slot hebben alle bakken een laag blanke lag gekregen. Achteraf blijkt dat de decals niet overal netjes in de naadjes zijn gezakt ondanks de grote hoeveelheid Mircosol. Ik heb ze ook nog ingesneden nadat ze geplaatst waren, maar ook dat heeft dus niet voldoende geholpen.
De volgende keer ga ik dit anders doen... Dan snij ik alle decals strak in reepjes en leg ze los op de planken. Het resultaat op de manier waarop ik het nu heb gedaan valt mij altijd een beetje tegen. Voor deze set wagens ga ik het echter niet meer veranderen/vervangen. Al doende leert men.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-031-632b008a92ec6.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-031-632b008a92ec6.jpg)
Morgen gaan de bakken op de onderstellen en zijn de GZM's klaar! (y)
Gr, Mathyn
-
Ik ga je artikel als leidraad gebruiken wanneer ik ga beginnen met deze wagens. Eerst maar even verder nog met hetgeen ik al begonnen ben (daarover binnenkort meer ;)). Maar ik moet die zandbakjes eerst nog maar eens zo netjes voor elkaar krijgen als jij Mathyn (y).
Rob
-
Leuk om te lezen Rob, dat is precies de reden waarom ik al die berichten schrijf (y).
Je maakt me nieuwsgierig naar hetgeen je nu mee bezig bent.
-------
Bij de beremde wagen is er nog een aandachtspunt betreffende het aanbrengen van de decals. De remtekens zijn vrij groot en komen in conflict met allerlei details op de hoeken. Dit zijn de handgrepen en de haak die de vergrendeling van de kopwand vast houdt. De oplossing hiervoor is om een paar inhammetjes in de decal te snijden zodat deze om deze details heen valt. Je schuift hem er als het ware langs. Ik had dit bedacht nadat ik de decals al in het water had gelegd. Daarop kan ik vertellen dat het aan te raden is om dit vooraf bij een droge decal te doen ;) ;)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-032-632c36ef3d93c.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-032-632c36ef3d93c.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-033-632c36ef3df62.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-033-632c36ef3df62.jpg)
Daarna is het tijd om onderstel en bovenbouw samen te voegen. Gerard heeft hiervoor een heel eenvoudig systeem bedacht wat ik al eerder in het bouwverslag had beschreven. Vier lipjes steken door de bodemplaat en moeten omgevouwen worden. Doe dit zonder dingen te forceren want dan heb je kans dat er iets aan de zandwagen krom trekt. Ik heb alles eerst rustig in elkaar geschoven en gekeken of de bak overal netjes aansloot. Toen dat het geval was drukte ik met twee vingers onderstel en bovenbak tegen elkaar en heb ik met een platbektang de lipjes een klein stukje gedraaid. Hij trekt dan vanzelf aan en zit muurvast. Op onderstaande foto zie je links achter de buffers de lipjes en rechts achter de buffers de gedraaide lipjes.
LET OP: bij de onberemde wagens zit aan slechts één zijde handgrepen, rangeerdertreden en seinijzers. Let erop dat je onderstel en bovenbouw dus op de juiste manier samenvoegt!!
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-034-632c37add559b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-034-632c37add559b.jpg)
Nu nog even de andere bakken vast zetten en daarna is het tijd voor een kleine eindreportage.
Ik denk dat ik de zandbakjes zaterdag mee naar Ontraxs neem om aan eventuele geïnteresseerden te laten zien. Ook al zit ik zelf niet bij een stand, maar loop ik als bezoeker rond.
Groet, Mathyn
-
Ik was ook van plan om zaterdag te gaan, dus mogelijk kan ik je bakkies ff bekijken... Ben benieuwd ;)
Rob
-
Ziet er prima uit (y)
Het afspringen van de verf komt doordat de verf knetterhard wordt en minder soepeler dan het messing. Heeft niet veel te maken met de primer want die wordt ook hard...
En het bij kwasten gaat prima, je moet de phildie alleen niet kwasten voor grotere oppervlakken. Het resultaat is dan bedroevend.
Hetzelfde geld ook voor de Motip spuitbussen. Je spuit een beetje in een mengbekertje en dat gebruik je om het aan te tippen.
Rob
-
Wie weet, zou leuk zijn als we elkaar treffen Rob (y). Ik sta altijd vrij lang bij de Mitropa-stand te kletsen ;)
----------------------------------------
Het Eindresultaat
De eerste die de lens is gepasseerd is de GZMW, dat is dus de beremde wagen. Het zijn echt leuke bakkies.
Het enige wat nog mist is een zandlading. Ik wacht eerst even de zandladingen van Artitec af en misschien maak ik die wel op maat. Anders ga ik zelf een keer een lading maken van een combinatie van wat lood en zand. Komt wel een keertje.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-035-632d8637720e2.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-035-632d8637720e2.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-036-632d863b0539c.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-036-632d863b0539c.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-037-632d863d240aa.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-037-632d863d240aa.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-038-632d863fb68c7.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-038-632d863fb68c7.jpg)
Groet, Mathyn
-
De twee onberemde wagens:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-039-632d8b77d39be.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-039-632d8b77d39be.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-040-632d8b7a7edb8.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-040-632d8b7a7edb8.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-041-632d8b7cc56cd.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-041-632d8b7cc56cd.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-042-632d8b8113682.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-042-632d8b8113682.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-043-632d8b83c1df9.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-043-632d8b83c1df9.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-044-632d8b8661371.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-044-632d8b8661371.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-045-632d8b88caad4.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-045-632d8b88caad4.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-046-632d8b8b374b5.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-046-632d8b8b374b5.jpg)
Groet, Mathyn
-
En dan nog een toegift:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-047-632d8e2da0dc8.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-047-632d8e2da0dc8.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-048-632d8e305e5ec.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GZMW-2022-048-632d8e305e5ec.jpg)
Echt een leuk trio! Kan ik iedereen aanraden die zin heeft om iets eenvoudigs te bouwen of om het solderen meer eigen te maken. Eventueel kan het ook wel met secondelijm gebouwd worden, maar solderen maakt het aanzienlijk steviger.
Groet, Mathyn
-
Mooi resultaat (y) (y)
-
Mooi gebouwd !
Groeten Arjen
-
Heel fraai, Mathyn! (y)
Misschien is het een idee om de glimmende wielen tzt. nog een beetje doffer/roestkleuriger te maken.
-
Dank voor de complimenten!
Goed idee Gerard, dat ga ik doen 👍🏻
-
Bij de draadjes van Mathyn blijft het genieten, een heel fraai treintje (y)
-
Mooie bakkies geworden Mathyn (y)
Maar idd die wielen hebben nog wat liefde nodig ;D
https://hetutrechtsarchief.nl/beeld/83F6603CE6025E8BA40F0CCCADF92F43 (https://hetutrechtsarchief.nl/beeld/83F6603CE6025E8BA40F0CCCADF92F43)
-
Dank voor de complimenten Gerard en Eric.
Leuke en mij al bekende foto uit het HUA. Extra leuk zijn de oude SS aspotten terwijl we al ver na de oorlog zitten. Misschien bouw ik er nog wel een paar met die aspotten.
De GZZ zou eigenlijk ook SS potten moeten hebben, maar ik heb de W1's erop gelaten.
Groet, Mathyn
-
De GGZ heeft een tijdje op de kast gestaan te wachten op een photoshoot. Vandaag had ik daar eindelijk even tijd voor.
De wagen is af en de wielen zijn deze keer wel geschilderd (bedankt voor de tip). Ik wil nog een GZZ bouwen. Deze krijgt dan SS aslagers en spaakwielen.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-012-634c19241f586.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-012-634c19241f586.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-013-634c192420301.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-013-634c192420301.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-014-634c1924ae481.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/GGZ-Seinarm-014-634c1924ae481.jpg)
Groet, Mathyn
-
Prachtige wagen! Mooi gebouwd. De koppelingen lijken echter wel erg groot/massief, als je kijkt naar de verhoudingen. Dat doet een beetje afbreuk aan het plaatje.
Andries
-
Dank Andries! Het lijkt inderdaad een gigantische koppeling, daar staat tegenover dat het wagentje vrij klein is. Beter is een echte schroefkoppeling! Dit doet wat afbreuk, helemaal mee eens. maar de modellen die ik bouw moeten ook gebruiksvriendelijk zijn. Voor mij dus overal een profi-koppeling. Eenmaal in een trein valt het al minder op.
Groet, Mathyn
-
Kwijl.... (y)