BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: JanJunior op 01 december 2021, 22:57:30

Titel: Elektriek dilemma
Bericht door: JanJunior op 01 december 2021, 22:57:30
Vol goede moed begonnen met het bedenken en bouwen van mijn nieuwe analoge baan, loop ik nog voordat er 1 meter gereden is al tegen een paar issues aan.
Wat blijkt: het sporenplan is 1 grote keerlus, die aan de ene kant eindigt in een twee-sporig stationnetje en waarbij er aan de andere kant in die keerlus een tweede klein stationnetje is opgenomen.
Ik rij analoog, op Piko A-rails zonder bedding.
Nu weet ik dat er slimme schakelingen bestaan voor keerlussen, gebaseerd op een aantal diodes waardoor je nooit kunt kortsluiten, maar die hebben meteen ook de beperking dat je de keerlus maar in 1 richting kunt berijden.
Ik wil natuurlijk twee kanten op kunnen.. dat levert dus al complicaties op.
Daarnaast is het stationnetje aan het eind van de lus voor het oog dubbelspoors, met een tweetal wissels aan de luskant en 1 wissel aan het eind. Klinkt gecompliceerder dan het is, maar elektrisch zorgt het wel voor wat hoofdpijn.
Vroeger was ik Fleischmann denkende wissels gewend, waarmee het heel eenvoudig was om sporen stroomloos te maken, maar zo slim zijn die Piko'tjes niet :-) .
Totaal oppervlak is 390 bij 280. Lay-out is ook al redelijk vast, al zit ik dus met de schakelingen op station A in mijn maag.
Plaatje:  (https://images.beneluxspoor.net/bnls/treinentafel-61a7ee60944f0.jpg)
Weet iemand een slimmigheidje om dit allemaal niet te laten ontsporen?

Jan
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: HansQ op 01 december 2021, 23:33:49
Kijk es naar de "ultieme keerlus", ook wel "extreme keerlus" bij Wim Ros: http://www.rosoft.info/xTreme-Keerlus.html
Die is volgens mij toepasbaar op een van de lange stukken, bijvoorbeeld achteraan als je die in secties verdeelt in combinatie met een paar diodes en meerdere trafos.
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: bask185 op 01 december 2021, 23:53:41
Hallo Jan,

Allereerst welkom op dit forum!

De analoge keerlus is zoals je heb opgemerkt een makkelijk op te lossen probleem met diodes.... als je in 1 richting rijdt. Nu je ook de andere kant wilt is het probleem exponentieel groter. Idealiter wil je dat elk baanvlak voor de trein geschakeld wordt in de goede richting op het juiste moment. Het dure doch schitterende dinamo systeem doet precies dat. Maarja dat is duur, er moet er een computer aan vast... je moet er maar van houden. Ik heb er zelf niks mee, ik bewonder alleen de techniek er van.

Die Exteme keerlus is ook leuk, ik wist niet eens dat die voor analoge banen werkte, maar hij is ook aan de prijs + een beetje overkill.

Ik heb iets slims (zeg maar simpels) bedacht wat analoog uitvoerbaar is.

Allereerst die makkelijke diode oplossing.
Van Nproject.org ontleen ik dit plaatje
(https://www.nproject.org/nl/images/NProject/keerlus/keerlusleegzwart400metbrugschema.gif)

Deze snap je waarschijnlijk. De rijrichting ligt vast. Als je de andere kant op wil rijden, moet je aansluitingen van de paarse en gele draden omwisselen op de diodebrug. Dat kan door middel van een DPDT (dubbel polig, wisselcontact) relais. Kost je slechts een paar euries op aliexpress.


Je kan het relais met de hand schakelen, door op voorhand met een schakelaar de rijrichting vast te leggen. Soort gelijke praktijken deed men in het echt ook en is zodoende misschien wel leuk.

Als je dit automatisch wilt hebben, dan kan je een bistabiel relais pakken zoals de Viesmann 5552 (nummer uit m'n hoofd opgesomd) en dan kan je bijvoorbeeld met een tweetal lichtsluitsjes of reedcontacten het relais bedienen.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/deleteme-61a7f831792cf.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/deleteme-61a7f831792cf.png)

Je blijft nog steeds wel het nadeel behouden dat de trein uitvalt op het moment dat hij in de lus komt, op dat moment moet je de trafo knop de andere kant op draaien zoals algemeen bekend is met deze diode oplossing. Hoe zou ik dat oplossen? Verberg de lus en daarmee het probleem uit het zicht met een tunnel ofzo  ;D

Citaat
Daarnaast is het stationnetje aan het eind van de lus voor het oog dubbelspoors, met een tweetal wissels aan de luskant en 1 wissel aan het eind. Klinkt gecompliceerder dan het is, maar elektrisch zorgt het wel voor wat hoofdpijn
Ik snap hier niet helemaal wat je bedoelt? Ik vermoed dat je niet doorhebt waar de keerlus zou moeten komen te zitten.

De keerlus wil je het allerliefste in de lus rechts van station B plaatsen. Op het punt waar de sporen dan samenvoegen (linker bovenhoek) zijn je sporen dan gelijk gepoold. Op dat punt kan je dus ook overloop wissels leggen net zoals je hebt bij station A.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/deleteme-61a7fc87277b2.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/deleteme-61a7fc87277b2.png)

Mvg,

Bas
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: JanJunior op 02 december 2021, 00:17:44
Dank voor het welkom!

Extreme keerlus is mooi, maar is niet wat ik zoek. Te gecompliceerd, 't is maar een simpel baantje...

De diode-oplossing (eigenlijk gewoon een gelijkrichter) kende ik reeds, maar zonder (tweepolige) omschakeling en dus met de beperking dat je maar 1 kant op kunt berijden.
Die omschakeling is de toevoeging die ik zocht.. een DPDT schakelaar is dan de meest voor de hand liggende handmatige oplossing.
Nog leuk ook, want je moet je hoofd er wel even bij houden.

Ik ben er ook achter welke denkfout ik maakte, ik wilde de keerlus-schakeling het complete station B plus alle aansluitingen tot aan de twee linker wissels bij station A laten bevatten.
Hopeloos gecompliceerd natuurlijk, in de lus achter station B is veel logischer.
Dat deel ligt bovendien verstopt in een stuk berg, niemand die het ziet als daar een treintje wat langer stil staat.

Nogmaals dank,
Jan
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: MOVisser op 02 december 2021, 09:28:30
Janjunior, welkom op dit forum.

Zo zie je maar. Eén vraag en je hebt al een antwoord.

Succes met de baan.

Ronald Visser
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: bask185 op 02 december 2021, 09:59:20
Citaat
een DPDT schakelaar is dan de meest voor de hand liggende handmatige oplossing.
Ik heb nog een algemene tip hierover. Wanneer het komt tot af- en inschakelen van stukken baan doe je er goed om alsnog een relais te gebruiken. En met een schakelaar het relais te bedienen.

Als je een stuk spoor spanningsloos schakelt met een schakelaar en er zit 2x 2 meter aan koper tussen, dan kan je gaan waarnemen dat je anloge treintjes een sprongetje of dipje maken in snelheid. Je stuk spoor is dan op elektrisch vlak zo ver weg van de ringleiding dat de spanning daar lager is door de koperverliezen. Door een relais te gebruiken, kan je de 'touwtjes' lekker kort houden. Als je het relais dan voedt met een aparte ringleiding, hoef je maar 1 hele draad naar je schakelpaneel te trekken. Voor je verborgen keerlus maakt het natuurlijk niet zo veel uit.

Bijkomend voordeel: als je dan een dubbelpolig relais gebruikt, kan je dat relais gebruiken om en een wissel te schakelen en om een stuk spoor spanningsloos te maken (ergo zelfdenkende wissel) Dan hoef je maar 1 touwtje richting schakelpaneel te trekken om een wissel(s) en stukje spoor mee te schakelen.

Dan kan je ook nog eens 2 relais aan 1 schakelaar knopen zodat je en 2 overloop wissels kan schakelen en nog een stuk spoor kan schakalen met slechts 1 draadje  ;D

Mvg  ;),

Bas
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: JanJunior op 02 december 2021, 10:32:14
Over die wissels: voor het omstellen gebruik ik mini-servo's onder de tafel. servo-armpje moet dan een micro-switch bedienen die het niet geselecteerde spoor stroomloos maakt.
Dat kan vrij simpel, het servo kun je immers met een servo-testertje bedienen.
Ik heb extra servo's en -testers, die dingen kosten ook geen vermogen.
Maar je opmerking over spanningsval vanwege de meters die er in zitten snap ik, ik ga denk ik dan ook maar even een kleine collectie enkel- en dubbelpolige relais aanleggen zodat ik van de (nog aan te leggen) ringleiding kan aftakken voor vermogen.
Stuurstroompjes kunnen wel via de dunne draadjes, die ringleiding maak ik wel van installatiedraad.
Dat heb ik nog liggen  ;D

Jan
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: Klaas Zondervan op 02 december 2021, 10:41:46
Op mijn webstek (https://people.zeelandnet.nl/zondervan/keerlus.html) staan 3 oplossingen voor het analoge keerlusprobleem. Misschien zit er iets bij wat je aanspreekt.
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: Ferdinand Bogman op 02 december 2021, 17:29:04
Dag Jan,

Ook van mij: hartelijk welkom op het forum!

Je schreef:
Citaat
Ik ben er ook achter welke denkfout ik maakte, ik wilde de keerlus-schakeling het complete station B plus alle aansluitingen tot aan de twee linker wissels bij station A laten bevatten.
Hopeloos gecompliceerd natuurlijk, in de lus achter station B is veel logischer.

Nu was dat precies wat ík dacht: waarom niet heel station B nemen als de ompoolsectie. Nadeel is dat een stop dan verplicht is. Maar daar is een station toch voor? De schakelaar waarmee je ompoolt bepaalt dan de vertrekrichting.

Groeten,

Ferdinand.
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: JanJunior op 02 december 2021, 18:45:26
Eigenlijk is er wel een heel simpele reden om niet Station B als ompoolsectie te gebruiken, en die is dat ik daar ook redelijk natuurgetrouw een beetje wil kunnen rangeren.
Behalve een railbus en een BR 218 met wat Silberlingen (ook stuurstand) komt er ook nog wat goederenvervoer en een incidenteel museumstoomtreintje voorbij zeilen, dat laatste moet kop kunnen maken, die goederenwagons moeten het zijspoor op kunnen.
't Is allemaal niet heel spectaculair, maar 't moet er wel uitzien.
Dus een ompoolsectie die in een bergmassief verstopt zit is wel iets wat me aanspreekt, mooi uit het oog (maar niet uit het hart).

Dank voor het welkom, voor mij is dit de tweede keer dat ik na een langere tussenpoos het modelspoor weer heb omarmd. Het blijft leuk...

Jan
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: Overet op 02 december 2021, 18:52:38
Als je het volledige station B plus een meter spoor aan weerszijden tot ompoolsectie maakt kan je zoveel rangeren als je wilt.

Tom
Titel: Re: Elektriek dilemma
Bericht door: 72sonett op 02 december 2021, 19:09:03
... waarom niet heel station B nemen als de ompoolsectie. ...
Ja, dat zou ik ook doen in deze situatie. Je doet daar toch al stoppen en heen- en weer rijden. Je zou dat industriespoor ook nog een apart blok kunnen maken, kan daar ook nog wat geparkeerd worden.