BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Digitaal => Topic gestart door: AlbertG op 29 April 2021, 10:04:22

Titel: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: AlbertG op 29 April 2021, 10:04:22
Ik heb al een tijdje last van statische elektriciteit op mijn Märklin 3-rail baan. Vannacht stond alles uit maar toen ik vanmorgen met mijn hand in de buurt van de rails kwam voelde ik een vonkje overspringen. En dat dus terwijl alles nog steeds spanningsloos is.

Ik gebruik 2 stekkerdozen met randaarde en die zijn ook weer aangesloten  op een stopcontact met randaarde. Ik maak alles spanningsloos met 1 hoofdschakelaar.

Zijn er meer mensen met dit probleem, en wat is dan de oplossing?
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: RetroJack op 29 April 2021, 10:12:21
Ik denk dat jijzelf geladen was, Albert  :)
Het is met dit weer nogal droog en ik heb er ook last van.
Als men over het tapijt loopt laadt men zich al op.
Vrees je schade aan je apparatuur, raak dan eerst wat anders aan; radiator of zo.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Klaas Zondervan op 29 April 2021, 10:14:37
Wordt je niet zelf statisch geladen door de combinatie van schoenen en vloerbedekking?
Wat gebeurt er als je niet eerst de spoorbaan aanraakt, maar b.v. de verwarmingsradiator?
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: RetroJack op 29 April 2021, 10:22:18
Dat had ik dus net gepost.
Net langs elkaar heen denk ik  :)
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Klaas Zondervan op 29 April 2021, 10:28:56
Ja, je was sneller.
Nog een optie voor Albert: loop de volgende keer eens op blote voeten de treinenkamer binnen. Dan krijg je die statische lading niet.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: MOVisser op 29 April 2021, 10:52:16
Inderdaad de statische lading zal van jezelf af komen.

Daarbij concentreert het zich op puntige omgeving> je vingers bv.
Ontladen aan verwarming oid en dan gaan "spelen".

Voor de pc/werkomgeving zijn er speciale anti-statische matten. (14 tot 40 €)
Is erg overdreven voor deze omgeving, lijkt me.

Maar soms is voorkomen beter dan een harde leerschool (lees € `s)

Ronald Visser
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: AlbertG op 29 April 2021, 11:03:25
Bedankt voor de reacties. Er ligt laminaat op de vloer van de treinbaan maar op de trap er naar toe ligt vloerbedekking. Ik zal eerst eens langs de radiator lopen en dan richting spoorbaan.
Als het daarna nog blijft optreden omdat ik rondom de baan loop ga ik kijken naar een matje.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Menno op 29 April 2021, 19:26:06
Ook laminaat kan prima statische lading opwekken. De toplaag daarvan is steeds vaker (zo niet: altijd) van kunststof. Samen met kunststof schoeisel kan dat genoeg lading opwekken bij het lopen.

Of een matje helpt is de vraag: dergelijke maatregelen zijn vaak alleen nuttig om alles op een potentiaal te houden en minder om hoge spanningen direct af te voeren. Vaak is de weerstand van zo'n mat behoorlijk hoog of is de verbinding met een potentiaal-vereffening erg hoog, om schadelijke piekstromen bij ontladen juist te voorkomen.

Het zou dus best kunnen dat je met zo'n matje niet meteen van de vonkentrekkerij af bent.
Gewoon met een schroevendraaier of iets dergelijks in de hand een groot metalen voorwerp aanraken voor je begint. Dat lost veel op en voorkomt de irritante schok. Op m'n werk moet ik er ook aan denken in droge tijden, want dan kan het optillen van een plaat PVC zoveel lading opwekken dat het naderen van een elektrakast een schok oplevert die meer is dan pijnlijk en me gewoon 15 minuten een tintelende vinger of arm oplevert, al naar gelang de plek waar de vonk m'n lichaam verliet.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: MOVisser op 29 April 2021, 21:12:10
De matjes die ik ken zijn veelal voorzien van een aarde aansluiting.
Iets dat isoleert helpt inderdaad niet.

Chips kunnen ook statisch gevoelig zijn...

Ronald Visser
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: AlbertG op 30 April 2021, 09:52:15
Andere schoenen of sloffen aan blijkt ook van invloed te zijn, daar kwam ik gisteren achter.
Ik ben vanmorgen naar zolder gelopen, eerst de radiator aangeraakt en toen de rails. Geen schokje gevoeld.

Nooit gedacht dat ik zelf het 'probleem' zou veroorzaken. Bedankt voor de tips.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Klaas Zondervan op 30 April 2021, 10:29:02
Als je vonkjes voelt overspringen dan gaat het altijd om statische elektriciteit die je zelf opwekt door je kleding of je schoeisel. Die spanning kan wel oplopen tot 40.000 volt.
Een lek van de netspanning geeft een ander gevoel en dat blijft niet bij een vonkje maar blijft in je vingers "zoemen".
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Remunj op 30 April 2021, 10:30:56
Nooit gedacht dat ik zelf het 'probleem' zou veroorzaken. Bedankt voor de tips.
Je wilt toch niet zeggen dat je nog nooit last gehad hebt van statische elektriciteit.  ???
Ook nooit de proefjes op school gedaan.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: Peter Kleton op 30 April 2021, 10:43:58
In de winter als het droog is in huis ,krijg ik al een tikje van de metalen deurknop.
Inderdaad ,Klaas , op ons bedrijf konden we met een statische voltmeter heel hoge spanningen meten .als je alleen al op je stoel  met houten zitting flink heen en weer schoof.  :D
Peter
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: bask185 op 30 April 2021, 15:08:03
Ik heb op werk antistatische werkschoenen geëist. Dat pand probeerde me elke dag 5x te elektrokuteren. Ik was bang om het raam te open, de radio aan te raken...

En mijn auto probeerde me ook regelmatig te vermoorden. Deur dicht doen met mijn elleboog anders zag ik de vonken overslaan op mijn vingers en ik voelde de schokken tot in mijn ellebogen

En nu draag ik met plezier mijn antistatische werkschoenen overal naar toe. Life savers zijn het.

Ik raad je iig aan om idd een geaard matje oid te nemen en esd sokken te nemen   ;D

Bas
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of verwijderen
Bericht door: AlbertG op 30 April 2021, 15:52:44
Je wilt toch niet zeggen dat je nog nooit last gehad hebt van statische elektriciteit.  ???
Ook nooit de proefjes op school gedaan.

Best wel. En toch....
Daarom is het mooi dat dit forum er is.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: RetroJack op 30 April 2021, 15:58:14
Ik heb het ook wel eens met de auto. Vooral met droog weer.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: Priegelman op 30 April 2021, 18:03:46
Ik heb op werk antistatische werkschoenen geëist. Dat pand probeerde me elke dag 5x te elektrokuteren. Ik was bang om het raam te open, de radio aan te raken...

Dan ben je waarschijnlijk zelf geladen.

En mijn auto probeerde me ook regelmatig te vermoorden. Deur dicht doen met mijn elleboog anders zag ik de vonken overslaan op mijn vingers en ik voelde de schokken tot in mijn ellebogen

Pak de raamstijl vast voor je uitstapt, dan raak je jouw lading kwijt via de auto. Als het niet goed genoeg werkt kan je de grond aantikken om je lading alsnog kwijt te raken.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: zuylen op 30 April 2021, 18:16:52
Pak de centrale verwarming vast. Die is geaard. :angel: Ik heb nooit problemen gehad met defect rakende decoders door statische elektriciteit.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: bask185 op 30 April 2021, 20:10:28
Pak de raamstijl vast voor je uitstapt, dan raak je jouw lading kwijt via de auto. Als het niet goed genoeg werkt kan je de grond aantikken om je lading alsnog kwijt te
Heb je soms gemist dat ik nu tegenwoordig met ESD schoentjes rondloop waardoor ik nooit meer schokken krijg? Mijn hele post ging praktisch daarover...

Citaat
Ik heb nooit problemen gehad met defect rakende decoders door statische elektriciteit.
Dus dan durf je vast wel deze uitdaging aan  :P? Leg een werkende Esu V4 of V5 sounddecoder op je bureau, , trek een lekker dikke wollen trui en wollen sokken aan en wrijf even lekker met je rug tegen je bankleuning terwijl je voetjes het tapijt strelen. Loop dan zonder iets aan te raken naar je bureau en raak met je vinger die decoder aan. En als je een goede pats heb gegeven, willen we graag weten of je wel of niet 100€ armer ben  ;D ;D ;D

Bas
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: Menno op 30 April 2021, 20:57:45
Ik heb op werk antistatische werkschoenen geëist. Dat pand probeerde me elke dag 5x te elektrokuteren. Ik was bang om het raam te open, de radio aan te raken...
Ik moet veiligheidsschoenen dragen op m'n werk en die zijn (toevallig) ook ESD-veilig. Helaas helpt dat geen klap. In de winter krijg ik als ik niet oplet alsnog enorme oplazers bij het werken met PVC-plaat.
En mijn auto probeerde me ook regelmatig te vermoorden.
Gelukkig is statische electriciteit niet zo dodelijk.

Ik ken het wel, we hebben ooit een huur-auto gehad waarbij even verzitten op de stoel al voldoende was een enorme klap te krijgen. In die auto had ik standaard een draadje verbonden met het chassis terwijl ik de andere kant onder een van m'n benen verborg zodat de opgebouwde lading constant vereffend werd.

De matjes die ik ken zijn veelal voorzien van een aarde aansluiting.
Iets dat isoleert helpt inderdaad niet.
Het is geen aarde-aansluiting, maar een potentiaal-vereffeningsaansluiting. Bij ESD gaat het er vooral omdat alles op hetzelfde potentiaal is en blijft.

De mat zelf is vaak van een materiaal gemaakt dat behoorlijk wat weerstand biedt. Niet alleen uit veiligheidsoogpunt, maar ook om piekstromen door plotselinge ontlading te voorkomen.
Chips kunnen ook statisch gevoelig zijn...
Praktisch elke halfgeleider is er gevoelig voor. De een alleen wat meer dan de ander ;)
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: Robkop op 30 April 2021, 22:06:24
Ik ken het verschijnsel.
Op t werk heb ik ooit veligheidsschoeisel gehad speciaal om statische lading af te voeren tijdens werkzaamheden met elektrostatisch spuitpistool.
Later op kantoor onder bepaalde weersomstandigheden en bij sommige soorten vloerbedekking ook vonken kunnen trekken.
Meestal nam ik dan een sleutel of paperclip tussen duim en wijsvinger, om iets metaligs aan te raken. Dan vonkt wel maar voel je t zelf niet meer.
Ook een kunstgrasmat levert soms spannende effecten bij het aanraken van bijvoorbeeld een metalen deur.
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: Dwergsein op 01 May 2021, 01:20:07
Bij ons zijn het vooral de kunststof tuinstoelen. Je haren op je armen gaan er letterlijk overeind van staan  Dan iets of iemand anders aanraken geeft een klap, echt enorm en de vonk luid hoorbaar ook....
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: fozziebear op 01 May 2021, 13:08:27
Misschien de meest simpele maar wel de goedkoopste opl0ssing is het 'ouderwetse' antistatische polsbandje welke verbonden is met randaarde. dit wordt veel gebruikt in werkplaatsen waar men met elektronische apparatuur werkt. En zijn polsbandjes tegenwoordig niet heel erg in :-)

RonF
Titel: Re: Statische elektriciteit voorkomen of (veilig) ontladen.
Bericht door: locofiel op 01 May 2021, 15:14:32
In de beruchte droge periodes loop ik vaak met een sleutel rond en raak daarmee eerst (auto)deurkrukken aan.
Maar het blijft: "Bliksems, bliksems, bliksems."  ;D


Gr,


Dirk