BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Marc tramt op 17 August 2006, 11:55:10

Titel: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 17 August 2006, 11:55:10
Ik meen ooit eens ergens gelezen te hebben (klok en klepel  ???) dat het 2-rail systeem in combinatie met bovenleiding de mogelijkheid geeft 2 treinen onafhankelijk van elkaar te laten rijden, dit alles analoog uiteraard.
Volgens mij moet het dan ook mogelijk zijn om de bovenleiding te gebruiken voor het voeden van de binnenverlichting en front/sluitseinen. Dus, rails voor voeding traktie en de bovenleiding voor voertuigverlichting. Heeft iemand hier ervaring mee en zo ja wat zijn de aanpassingen die ik moet doen; wat diodes o.i.d. plaatsen in het voertuig zodat de + van de bovenleiding altijd terug gaat naar de - rail?
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Monobrachius op 17 August 2006, 12:09:53
klopt helemaal wat je zegt
wat je als het ware doet, is dat je een gemeenschappelijke pool hebt (zeg rechter wielen) Vervolgens hang je motor vast aan de linker en rechterwielen en de binnenverlichting vast aan de je bovenleiding en rechterwielen. Alleen lichtwisseling wordt lastiger, maar als je met trams rijdt (als ik naar je plaatje kijk), heb je dat probleem natuurlijk niet. Dus verder niets met diodes enz. Je moet bij de ombouw wel opletten dat als er een schakelaar is die schakelt tussen bovenleiding en rails, deze niet op beide tegelijk doorleidt naar je print.
Je trafo's sluit je zo aan dat van ééntje de draden zijn aangesloten op beide rails en bij de ander op de rechterrails en op de bovenleiding.

Groeten Henk
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 17 August 2006, 12:21:24
Klopt, rij (ga rijden  ;D) met trams in éénrichtingsbedrijf.. Vandaar dat ik op het idee kwam.

Bedankt voor de tips!
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: KNed op 17 August 2006, 12:27:39
Is niet voorbehouden aan het 2-rail systeem hoor. Bij 3-rail doe gebruik je gewoon bij de ene loc de sleper en bij de andere de bovenleiding. Hoef je zelfs je locs niet voor om te bouwen...

Koen
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: RoSoft op 17 August 2006, 12:30:21
Is niet voorbehouden aan het 2-rail systeem hoor. Bij 3-rail doe gebruik je gewoon bij de ene loc de sleper en bij de andere de bovenleiding. Hoef je zelfs je locs niet voor om te bouwen...

Koen

Bij tweerail hoef je de lok toch ook niet om te bouwen, is toch ook alleen maar het omzetten van een schakelaartje.

Mvg
Wim.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: KNed op 17 August 2006, 12:36:55
Bij tweerail hoef je de lok toch ook niet om te bouwen, is toch ook alleen maar het omzetten van een schakelaartje.
Ik heb te weinig kennis van 2-rail..  Maar ik kan me voorstellen dat het dan uitmaakt welke kant van de motor op de "gecombineerde" spoorstaaf is aangesloten en welke op de bovenleiding/andere rail. En dat je dan je loc niet "om mag draaien".
Misschien praat ik nu wel grote onzin maar volgens mij zit er wel een kern van waarheid in mijn verhaal  :)

Koen
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 17 August 2006, 12:39:02
@ Henk

Ik vraag me inderdaad af of dit dan ook goed gaat bij wisselen van de rijrichting? Draaien + en - dan niet om terwijl dit bij de bovenleiding niet wisselt?
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 17 August 2006, 12:46:15
Zelfs hierover bestaan Morop normen. ;)
De meest toepasselijke:
http://www.morop.org/de/normes/nem621_d.pdf (http://www.morop.org/de/normes/nem621_d.pdf)
http://www.morop.org/de/normes/nem631_d.pdf (http://www.morop.org/de/normes/nem631_d.pdf)
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 17 August 2006, 12:49:05
Veel gekker moet 't niet worden...  :P
Info uit onverwachte MOROP-hoek. En wij het wiel maar opnieuw uitvinden...  Ga het eens even grondig bestuderen.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: -Anton- op 17 August 2006, 21:25:41
Dag mensen.
Ik vraag me allen af he ???
Als je een keerlus hebt dan werkt het niet met 2 rail.
Want dan draai je de loc om en dan krijg je volgens mij probleemen.
Of zie ik dat verkeerd.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 17 August 2006, 22:22:14
Inderdaad, een keerlus bij dit systeem leidt tot vrijwel onoplosbare problemen.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Geoffrey Korstanje op 18 August 2006, 07:24:12
Voor dat probleem is Dinamo (http://home.hccnet.nl/leon.van.perlo/) een hele mooie oplossing.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 18 August 2006, 08:42:31
Geoffrey,

ik snap je opmerking niet zo goed.
Het gaat hier om het analoog laten rijden van 2 treinen door ook de bovenleiding te gebruiken. Daarbij fungeert één van de spoorstaven als gemeenschappelijke retour voor beide treinen, en daardoor leveren keerlussen een bijna onoplosbaar probleem op. Ik snap niet wat DINAMO daaraan kan oplossen.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 18 August 2006, 08:51:02
Keerlussen zijn eigenlijk nooit echt handig bij 2-rail. Gelukkig heb ik geen last van keerlussen, maar wél een eindpuntlus  ;D.
Maar even naar het topic; het gaat mij niet zozeer om 2 treinen tegelijk te laten rijden maar om de bovenleiding als voeding voor de binnenverlichting van de treinen (trams) te gebruiken.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 18 August 2006, 09:19:42
Marc,

ik heb even op je webstek naar het sporenplan gekeken. Je hebt inderdaad geen keerlus. Feitelijk is het een ovaaltje met een paar aftakkingen.
Wat jij wilt met de binnenverlichting is dan vrij makkelijk te realiseren.
Eën van de spoorstaven benoem je tot gemeenschappelijke retour. Kijk dan nog even naar deze norm: http://www.morop.org/de/normes/nem621_d.pdf (http://www.morop.org/de/normes/nem621_d.pdf)
en dan speciaal naar plaatje 2. Daarin is M1 de motor van je tram, die is tussen de spoorstaven aangesloten. voor M2 lees je "binnenverlichting", die is tussen bovenleiding en gemeenschappelijke spoorstaaf aangesloten.
Aan A1 verbind je de rijregelaar, aan A2 de lichtvoeding.
Dan moet je nog maar op één ding letten, en dat is dat je trams altijd op dezelfde manier op het spoor moeten staan.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 18 August 2006, 09:58:34
Bedankt voor je moeite Klaas!
Had uit je eerdere bericht over de NEM al een en ander begrepen. Toch nog een vraag; rijspanning is gelijkstroom, verlichting komt meestal van een wisselstroom trafo. Iets in mij zegt dat er dan iets niet helemaal goed gaat...  Beide voeden met gelijkstroom?

Mijn baan is inderdaad een dubbelgevouwen ovaaltje, of een dubbelgevouwen hondebot.
En dat met die trams goed plaatsen moet wel lukken! Heb alleen maar éénrichtingmaterieel  :P
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Geoffrey Korstanje op 18 August 2006, 10:14:27
Geoffrey,

ik snap je opmerking niet zo goed.
Het gaat hier om het analoog laten rijden van 2 treinen door ook de bovenleiding te gebruiken. Daarbij fungeert één van de spoorstaven als gemeenschappelijke retour voor beide treinen, en daardoor leveren keerlussen een bijna onoplosbaar probleem op. Ik snap niet wat DINAMO daaraan kan oplossen.

Als je deze in blokken opdeel dan blijft het principe toch hetzelfde?
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 18 August 2006, 10:22:27
Je kunt de verlichting naar keuze voeden met gelijkstroom of wisselstroom.
Voor normaal bedrijf maakt het niet uit. Alleen in foutsituaties kan het verschil maken. De belangrijkst fouten die kunnen optreden zijn: de tram staat verkeerdom op de baan, of de tram verliest (tijdelijk) het contact met de gemeenschappelijke spoorstaaf. In beide foutsituaties komt alles in serie te staan, en als je dan de verlichting met wisselstroom voedt kunnen er rare effecten optreden.

De veiligste optie is volgens mij: de verlichting ook met gelijkspanning voeden, en wel met dezelfde polariteit als de rijspanning.
Concreet: kies de linker spoorstaaf (gezien in de normale rijrichting) als gemeenschappelijke staaf. In de normale rijrichting is de rechter staaf dan de plus voor de rijspanning. Als je dan de plus van de verlichtingsspanning op de bovenleiding zet krijg je volgens mij de situatie waarin je de minste kans op brokken hebt als er iets fout gaat.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 18 August 2006, 10:25:27
Geoffrey,

DINAMO is geen analoog systeem. Het gaat ver uit boven de bedoeling van Marc, die wil gewoon analoog rijden met één tram en de verlichting uit de bovenleiding voeden.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 18 August 2006, 10:34:09
Klopt Klaas, mijn baantje is zo klein dat het laten rijden van 2 trams tegelijk niet nodig/werkbaar is. De baan is in secties opgeknipt die kunnen worden aan of uitgeschakeld zodat er wel meerdere trams op de baan kunnen staan. Het lijkt mij leuk als die worden voorzien van werkende binnenverlichting en omdat die bovenleiding er toch al hangt biedt dat perspectieven...
Dus een stilstaande tram in de eindpuntlus mét brandende verlichting op een analoge baan, terwijl een andere tram de remise in rijdt.

Dit even als achtergrond bij mijn vraagstelling. Volgens mij heb ik nu wel voldoende info om te gaan bouwen, thanks!
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Geoffrey Korstanje op 18 August 2006, 10:53:47
@Klaas,

Oke, daar heb je ook gelijk van.
Ik gaf het ook alleen maar aan als oplossing voor het keerlusprobleem.
Maar op Dinamo rij je dus wel met analoge locs.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Marc tramt op 21 August 2006, 08:13:31
Er gaat uiteraard niets boven de praktijk!
Afgelopen weekend de schakeling volgens de NEM getest, en wel met één gelijkstroom- en één wisselstroomtrafo; werkt feilloos.
Dat worden dus mooi egaal verlichte trams straks op mijn baan  :P.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Overlast op 24 August 2006, 18:08:49
Citaat
Dan moet je nog maar op één ding letten, en dat is dat je trams altijd op dezelfde manier op het spoor moeten staan.

Dat is helemaal waar Klaas, het viel me op dat als je dat niet doet (ik ben aan het expirimenteren met dezelfde schakeling, (ik gebruik ook gelijkspanning voor de verlichting), de verlichting bij het 'opendraaien' van de rijregelaar feller of zwakker wordt. Als de verlichting feller wordt, brandt de verlichting door, als je niet oppast.

Is hiervoor een soort beveiliging in te bouwen? Het kan natuurlijk gebeuren, dat je je materieel verkeerd op het spoor zet.

Komt dat feller worden, doordat de 2 (gelijk-)stromen op 'elkaar stapelen'? (bijv. 6 Volt rijspanning + 12 Volt verlichtingsspanning = 18 Volt)?

Maarten
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 24 August 2006, 19:14:59
Komt dat feller worden, doordat de 2 (gelijk-)stromen op 'elkaar stapelen'? (bijv. 6 Volt rijspanning + 12 Volt verlichtingsspanning = 18 Volt)?
Exact. Teken maar eens uit wat er gebeurt als je de trein andersom zet. Voor de motor maakt het niet uit, die blijft gewoon tussen de rails aangesloten.
Maar de verlichting komt op de opgetelde spanning te staan.
De simpelste beveiliging is de polariteit van beide voedingen gelijk maken. Dus in de meestvoorkomende rijrichting is de rechter spoorstaaf de plus, de linker is dan vanzelf de min. Zet je nu de lichtspanning ook met de min aan de linker staaf en met de plus aan de bovenleiding, dan zullen de spanningen van elkaar afgetrokken worden als je de trein verkeerdom zet.
En voor de spitsvondigen: inderdaad, als je de trein de andere kant op laat rijden dan werkt deze beveiliging ook niet meer.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Overlast op 24 August 2006, 19:47:44
Klaas, ik begrijp dus dat er geen manier is om te beveiligen?

Dan maar goed opletten bij het op de rails zetten.

Maarten
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: gvandersel op 20 September 2006, 14:33:17
Je kunt wel verlichting in je tram aansturen onafhankelijk van de manier waarop je je tram op de rails zet. De ene kant van de verlichting aan de bovenleiding, terwijl de andere kant via een diode naar de rechter en via een tweede diode naar de linker rail wordt gevoerd.

Groeten,

Gerard van der Sel
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 20 September 2006, 23:46:19
Gerard,

mijn eerste gedachte was: dat is een hele slimme oplossing. Maar er zit één minpuntje aan. Zodra je de tram achteruit laat rijden krijg je toch weer via de "verkeerde" diode de dubbele spanning op de verlichting omdat de rijstroomrail dan negatiever wordt dan de massarail.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: gvandersel op 21 September 2006, 08:22:10
Klaas,

Ik snap je niet. Als ik op papier dit schema teken krijg ik dit niet voor elkaar. Kun je het wat verder toelichten?


Gerard.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 21 September 2006, 21:44:15
Gerard,
hier een poging tot uitleg:
(http://people.zeelandnet.nl/zondervan/tramverlichting.gif)
Als de tram vooruit rijdt is de rechter spoorstaf de plus. De linker dient als gemeenschappelijke retour voor motorstroom en lampstroom.
De rechter diode spert en de lampstroom loopt via de linker diode naar de massarail.
Maar, als de tram achteruit rijdt wordt de rechter spoorstaaf negatief t.o.v. de massarail. De lampstroom heeft dan voorkeur voor de route via de rechter diode, en de lamp komt dan op een hogere spanning te staan, nl. de rijspanning + de lichtspanning.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: gvandersel op 22 September 2006, 08:29:34
Klaas,

Je hebt gelijk als je uitgaat van 1 voeding. Gebruik echter twee verschillende voedingen met de massa als gemeenschappelijke draad,
Dan zal dit verschijnsel niet optreden.
Ik ben van twee gescheiden voedingen uitgegaan (2 trafos's) omdat de rijspanning toch varieert.
Dan is er geen enkel probleem meer.

Groet,

Gerard.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 22 September 2006, 09:16:16
Gerard,
je kunt me niet overtuigen.
Het zijn wel 2 voedingen, maar dat doet er niet toe. Via de gemeenschappelijke rail zitten ze aan elkaar.
Stel er staat +12V op de BVL, ten opzichte van de L-rail. Als de tram achteruit rijdt staat er b.v. -6v op de R-rail, ook t.o.v. de L-rail. Tussen BVL en de R-rail staat dan 18V en die staat ook over de verlichting. De verlichtingsstroom kiest dan nl. de route via de rechter diode omdat de R-rail negatiever is dan de L-rail.
Dat is voor mij zo klaar als een klontje, en ik hoop dat ik je nu heb kunnen overtuigen.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Jan Huchshorn op 23 September 2006, 11:27:02
Hallo,

Hier heeft Klaas gelijk in, maar om het idee van Gerard toch toe te kunnen passen zou je de aansluiting van de verlichting trafo niet aan een spoorstaaf aan moeten sluiten maar aan de gelijkrichterzijde van de ompoolschakelaar. 

Groeten Jan.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Klaas Zondervan op 23 September 2006, 12:43:07
Jan,

Ik heb het voor mezelf even uitgetekend, en dat is een goede oplossing. Maar dat punt, daar moet je wel bij kunnen komen, en bij de gangbare modelspoortrafo gaat dat niet lukken.

Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: gvandersel op 25 September 2006, 08:37:14
Klaas,

Je hebt gelijk. Ik heb deze schakeling met een eigen voeding gebruikt. Hierin zit/zat (ik heb de schakeling nog) de tweede voeding voor de wisselschakelaar. Na de automatisereing is deze schakeling op de kast terecht gekomen en het idee helaas niet gedetailleerd genoeg in mijn hoofd blijven hangen.

Groeten,

Gerard.
Titel: Re: 2-rail + bovenleiding = 2 treinen?
Bericht door: Dirk J op 25 September 2006, 09:23:52
Maar dat punt, daar moet je wel bij kunnen komen, en bij de gangbare modelspoortrafo gaat dat niet lukken.

Je kunt natuurlijk de ompoolschakelaar op de modelspoortrafo vast zetten, en buiten de trafo een losse ompoolschakelaar gebruiken. Moet er wel een separate ompoolschakelaar op de trafo zitten, natuurlijk; dus niet zo'n in de draaiknop geïntegreerd geval.