BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => (Her)beginners => Topic gestart door: eezacque op 28 March 2020, 21:38:51

Titel: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 28 March 2020, 21:38:51
Het locomotiefje helemaal uit elkaar gehaald, schoongemaakt, weer in elkaar gezet met verse koolborstels en sleepcontacten, en het loopt weer als een trein. Dat wil zeggen, dat deed het tot ik de drijfstangen weer monteerde, en toen liep het ding hopeloos vast (gelukkig met de hand laten draaien, er is niets kapotgegaan) Een hoop lelijke woorden verder ontdekte ik waarom de vorige eigenaar de drijfstangen eenzijdig had verwijderd: deze lopen vast, omdat op één as de wielen niet gelijkstaan: de gewichten in de wielen staan niet gelijk, terwijl ze dat bij de andere wielen wel doen.

Ik overweeg een poging om de wielen met enig geweld 'gelijk' te zetten, maar vraag me af of ik het ding niet onherstelbaar beschadig. Kan ik een grote tang op de gedemonteerde as zetten, en het wiel met de hand verdraaien? Is er een betere manier?
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 28 March 2020, 21:43:10
Gewoon het ene wiel vasthouden en het andere wiel verdraaien, dat is een manier om te kwarteren. Net zo lang testen tot het goed zit. Tang lijkt me niet echt nodig.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk

Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Klaas Zondervan op 28 March 2020, 22:36:49
Zou ik toch mee oppassen. Bij gladde assen kan dat wel, maar soms zijn de assen gekarteld op de plek waar de wielen zitten. Als je dan gaat draaien verknoei je de klemming.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: VictorPM op 29 March 2020, 01:04:27
omdat op één as de wielen niet gelijkstaan: de gewichten in de wielen staan niet gelijk, terwijl ze dat bij de andere wielen wel doen.

Op geen enkele as horen de gewichten in de wielen gelijk te staan, ze horen 90° ten opzichte van elkaar verdraaid te staan.
Maar, de precieze hoek maakt hierbij niet zoveel uit - als ze maar op elke as hetzelfde staan.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 10:49:29
Ook dat klopt niet altijd, kijk maar:

(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200329/553c8b542ad7ce590ec5d91a6c0a6ed0.jpg)

Op de voorste as staan de wielen anders.

Maar goed, bij kwarteren is het belangrijk dat de wielen op 1 as, (meestal) 90 graden gedraaid staan ten opzichte van elkaar.

Met de hand is dat een moeilijk karwei, zeker als het meerdere wielen op meerdere assen betreft. Is het 1 enkel wiel dat licht gedraaid is, dan is het het proberen waard om het wiel handmatig in positie te draaien. Is het wiel echt helemaal verkeerd gepositioneerd, dan loont het de moeite om het wiel van de as af te halen met een poelietrekker speciaal voor modelbouw. Daarna moeten de wielen allemaal opnieuw gekwarteerd worden en daar heb je een hulpmiddel voor nodig. Fohrmann levert een vreselijk onnauwkeurig en onhandig ding daarvoor, waarmee je nog steeds op het oog richt. Het wiel er weer op zetten kan als het goed is met dezelfde poelietrekker, zoals de poelietrekker van North West Short Limes (NWSL). Er zijn echter ook wielenpersen te koop.

Mocht je los willen gaan, The Quarterer van NWSL is een handig ding en niet duur. The Quarterer II is een pareltje onder de kwarteertools. Mocht je nog een G.W. Models kunnen vinden, dat is ook een prachtig apparaatje. Ben je net als ik op zoek naar de heilige graal, dan moet je je leven wijden aan de zoektocht naar een Teichmann Präetecma.

Voor alle (echt alle) informatie hierover, zoek naar mijn topic hier op het forum over het kwarteren van wielen.

Wat het vooral kost is even wat tijd en geduld, maar daarna heb je weer een perfect rijdende loc.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 29 March 2020, 11:17:14
Die afbeelding is geen foto maar een illustratie, die zou zomaar kunnen zijn van iemand zonder verstand van stoomtreintjes. Iets anders, ik kan me niet voorstellen dat je het verschil gaat merken als wielen niet gekwartierd zijn. Hoe zit dat bij jullie?
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 11:24:50
Je praat hier inderdaad tegen een leek die nergens verstand van heeft, gaap... Duidelijk?

(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200329/cc439d65000f7ae26a7efebb48071726.jpg)

En ja, als wielen niet goed gekwarteerd zijn rijdt je loc over het algemeen belabberd of zelfs niet.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: MOVisser op 29 March 2020, 11:26:14
Indien jullie allemaal een auto hebben......
Bij het balanceren van de wielen worden er loden gewichtjes geplaatst op de velg rand. ;)

Dat is afhankelijk van het balans-"evenwicht" in de combinatie velg en band (het wiel).
Des te harder je gaat rijden des te meer komt het op het juist balanceren aan. Trillen en onjuist weggedrag wordt daarmee voorkomen.

Geldt ook voor de loc's (vandaar die gewichten). Waar die zitten.... volgens mij onafhankelijk waar.

Ronald Visser
(tegenwoordig 100 km max overdag, oefff, maar 's-nachts...... op naar  hoe haaaaaa) (y)


Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 29 March 2020, 11:29:45
Laten we onderscheid maken tussen locs met echte drijfstangen, en locs met decoratieve drijfstangen, die niets aandrijven maar alleen een interessant aandoende beweging maken. Bij de eerste categorie zal kwartieren noodzakelijk zijn, maar bij de tweede geloof ik er niets van dat je het verschil merkt. Het locomotiefje hier valt in categorie 'decoratief'...
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 11:31:02
Waarom vraag je het dan? Blijkbaar is het niet nodig bij decoratief gebruik en rijdt je loc perfect. Ik zou zeggen, succes ermee.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Gerrit F op 29 March 2020, 11:32:04
Voor alle (echt alle) informatie hierover, zoek naar mijn topic hier op het forum over het kwarteren van wielen.
Hiero (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=59135.msg3221465223#msg3221465223)  ;)
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Gerke op 29 March 2020, 11:34:11
Je praat hier inderdaad tegen een leek die nergens verstand van heeft, gaap... Duidelijk?

(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200329/cc439d65000f7ae26a7efebb48071726.jpg)

En ja, als wielen niet goed gekwarteerd zijn rijdt je loc over het algemeen belabberd of zelfs niet.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk

gheghe... 8)
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 29 March 2020, 11:35:54
Het probleem is niet dat de wielen niet gekwarteird staan, het probleem is dat de wielen aan een kant niet zijn uitgelijnd.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Gerke op 29 March 2020, 11:40:33
Juist. En of stangen dan slechts "decoratief" zijn of niet maakt niet uit. Rijden doet het niet meer. Bovendien zal dan de koppelstang slecht of helemaal niet meer passen.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: AB 7216 op 29 March 2020, 11:40:58
En dat is nu net wat kwarteren van de wielen inhoud.
Als de wielen met drijfstangen niet 90 graden verschillend staan, loopt de zaak onherroepelijk vast.
Ook als het maar decoratief is  8)

Groeten Arjen 
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Gerke op 29 March 2020, 11:43:42
Juistem. Als aanvulling op het verhaal van Arjen: bijkomend voordeel bij kwarteren is dat alle wielen aan één zijde ten opzichte van elkaar goed staan. Dus geen klemmende koppelstang.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 11:44:17
Al zet je ze allemaal recht ten opzichte van elkaar, het zal mij worst wezen. Echter, die kwartering zit er niet voor niks. Dat ze daarnaast ook nog uitgelijnd moeten zitten, dat klopt. Maar de vraag blijft, je weet het blijkbaar allemaal zo goed, wat doe je hier nog? Lijn het ding uit en de mazzel.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk

Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Floris Dilz op 29 March 2020, 12:11:18
Nou, dan nog 1 keer het uiteindelijke oordeel van degene die meer onderstellen gekwarteerd heeft dan alle andere knoeiers hier  ;D ;D :angel: :angel::

Er zijn locs waarbij 1 as met tandwielen wordt aangedreven en de rest door de koppelstangen wordt aangedreven. Bij die locs komt de kwartering heel nauw en moet op alle assen exact gelijk zijn. Hoeft niet exact 90 graden, voor mijn part doe je 80 of 100 graden, 1 ding is echt belangrijk: BIJ ALLE ASSEN EXACT GELIJK anders werkt de boel niet. Bij t afstellen van assen met 1 geisoleerd wiel en 1 ongeisoleerd wiel draait t geisoleerde wiel meestal makkelijker op de as, door t plastic isolatiebusje.

Dan zijn er de locs waarbij de assen door tandwielen verbonden zijn. De stangen hobbelen los mee, de kwartering komt dan minder nauw. Het 90 graden-verschil tussen links en rechts kun je vergeten, voor mijn part zet je ze links en rechts precies gelijk, maar evengoed moet de hoek bij alle assen min of meer gelijk zijn. Mag een beetje afwijken, want vaak zitten er toch wat ruime gaten in de koppelstangen, bedoeld omdat er speling zit op de tandwielen waardoor t wiel "dichter bij de motor" eerder in beweging komt dan t wiel helemaal aan t eind van de tandwielketting. Zo'n onderstel is dus makkelijker af te stellen al is het soms een heel gezeik alle assen zo terug in het frame te lepelen dat de wielen gelijk uitgelijnd staan, omdat bij terug in het frame zetten ze iets kantelen doordat de tandwielen al aangrijpen, daar moet je dus rekening mee houden.
Zitten de wielen niet gelijk, haal de as er weer uit of een beetje los zodat de tandwielen niet meer aangrijpen en verdraai de as tot ie gelijk zit met de andere en druk m weer op zn plek. Wederom, als t een as is met aan 1 kant geisoleerde wielen, lijn het ongeisoleerde wiel uit, als t geisoleerde wiel dan niet in lijn zit kun je dat altijd nog verdraaien.

Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 29 March 2020, 12:17:48
Floris, bedankt voor je uitleg.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Gerke op 29 March 2020, 12:19:36
Nou, dan nog 1 keer het uiteindelijke oordeel van degene die meer onderstellen gekwarteerd heeft dan alle andere knoeiers hier  ;D ;D :angel: :angel::

Er zijn locs waarbij 1 as met tandwielen wordt aangedreven en de rest door de koppelstangen wordt aangedreven. Bij die locs komt de kwartering heel nauw en moet op alle assen exact gelijk zijn. Hoeft niet exact 90 graden, voor mijn part doe je 80 of 100 graden, 1 ding is echt belangrijk: BIJ ALLE ASSEN EXACT GELIJK anders werkt de boel niet. Bij t afstellen van assen met 1 geisoleerd wiel en 1 ongeisoleerd wiel draait t geisoleerde wiel meestal makkelijker op de as, door t plastic isolatiebusje.

Dan zijn er de locs waarbij de assen door tandwielen verbonden zijn. De stangen hobbelen los mee, de kwartering komt dan minder nauw. Het 90 graden-verschil tussen links en rechts kun je vergeten, voor mijn part zet je ze links en rechts precies gelijk, maar evengoed moet de hoek bij alle assen min of meer gelijk zijn. Mag een beetje afwijken, want vaak zitten er toch wat ruime gaten in de koppelstangen, bedoeld omdat er speling zit op de tandwielen waardoor t wiel "dichter bij de motor" eerder in beweging komt dan t wiel helemaal aan t eind van de tandwielketting. Zo'n onderstel is dus makkelijker af te stellen al is het soms een heel gezeik alle assen zo terug in het frame te lepelen dat de wielen gelijk uitgelijnd staan, omdat bij terug in het frame zetten ze iets kantelen doordat de tandwielen al aangrijpen, daar moet je dus rekening mee houden.
Zitten de wielen niet gelijk, haal de as er weer uit of een beetje los zodat de tandwielen niet meer aangrijpen en verdraai de as tot ie gelijk zit met de andere en druk m weer op zn plek. Wederom, als t een as is met aan 1 kant geisoleerde wielen, lijn het ongeisoleerde wiel uit, als t geisoleerde wiel dan niet in lijn zit kun je dat altijd nog verdraaien.

Amen!
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Klaas Zondervan op 29 March 2020, 12:22:06
Floris heeft op zijn geheel eigen wijze onder woorden gebracht wat ik ook wilde zeggen.
Nog een opmerking over de foto van de 6300: in het algemeen zitten de contragewichten in de wielen recht tegenover de krukpen. Bij het voorste drijfwiel is dat niet zo en dat komt ongetwijfeld doordat deze loc ook nog 2 binnenliggende cilinders heeft.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 12:46:31
2 cilinder loc met binnenliggende cilinders:

(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200329/2a2ac0f6834ec675ce2654aeb9efc69b.jpg)

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: eezacque op 29 March 2020, 12:59:32
De wielen staan nu goed, het handmatig rechtdraaien ging makkelijker dan gevreesd, het ding loopt weer als een trein.
Bedankt voor jullie hulp!
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: MOVisser op 29 March 2020, 14:43:45
 (y) (y) (y)
wel blijven controleren.

Ronald Visser.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: ikbenerevenniet op 29 March 2020, 15:25:18
(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200329/553c8b542ad7ce590ec5d91a6c0a6ed0.jpg)
Op de voorste as staan de wielen anders.

Dat is volkomen normaal voor een loc met meer dan twee cylinders. De drijfstang(en) van de derde (en evt. vierde) cylinder zitten onder het frame en drijven (meestal) de voorste as aan, en daarom zit het contragewicht van de voorste drijfwielen op een andere plaats dan bij de andere gekoppelde assen. (simpel uitgelegd, ik sla de helft over)

Zie bv. ook deze foto van de bekende 01 1075 (https://stoomstichting.nl/wp-content/uploads/2019/09/Dampfspektakel-2018-01-1075-Patrick-de-Wit.jpg) (3 cylinders!), waar het verschil ook duidelijk te zien is.
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 15:55:43
I know... Maar toch bedankt.

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk

Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: Floris Dilz op 29 March 2020, 16:28:01
(y) (y) (y)
wel blijven controleren.

Ronald Visser.
wat moeten we controleren?
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: MOVisser op 29 March 2020, 16:29:52
Wat er allemaal aan zin en onzin over wordt geroepen.

Zoiets....

Ronald
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: Floris Dilz op 29 March 2020, 17:02:27
uh... ja... ik denk t ook? ofzoiets?  ::)
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: ingenium op 29 March 2020, 17:24:57
Voor zover...
Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: Silvolde op 29 March 2020, 17:57:18
Voor de kapitaalkrachtigen onder ons of degene die bereid is voor goed gereedschap te betalen...

https://www.ebay.de/itm/Gerard-Radlehre-Radsatz-Richtgerat/324101110477?hash=item4b75ee7acd:g:kr0AAOSwX2teaf5D

Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: sncf231e op 29 March 2020, 18:25:24
Nou, dan nog 1 keer het uiteindelijke oordeel van degene die meer onderstellen gekwarteerd heeft dan alle andere knoeiers hier  ;D ;D :angel: :angel::


Mooie uitleg.
En voor diegenen die zich met echte stoom in model bezighouden (maar dat is bijna niemand): quartering (90 graden) is dan echt wel van belang (bij een twee cilinder locomotief).
Groet
Fred

Titel: Re: Wielen gelijkzetten? Oftewel: kwartering van assen.
Bericht door: Tomasso op 29 March 2020, 18:48:48
Voor de kapitaalkrachtigen onder ons of degene die bereid is voor goed gereedschap te betalen...

https://www.ebay.de/itm/Gerard-Radlehre-Radsatz-Richtgerat/324101110477?hash=item4b75ee7acd:g:kr0AAOSwX2teaf5D

Tsja, kek ding, alleen zie ik niet hoe je er wielen mee kan kwarteren. Hij plaatst de assen op de goede plek, voor zover snap ik het, maar dan? Het lijkt meer op een rollenbank...

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk
Titel: Re: Wielen gelijkzetten?
Bericht door: J. Moors op 31 March 2020, 22:32:25
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMGP3581.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/IMGP3581.jpg)

Is een mal waarin je het chassis met wielen inklemt. Via de kleine gleufjes in de houders kun je de 90 graden controleren.
Om de kwartering te verstellen, heb je weer ander gereedschap of je handen nodig.