BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Digitaal => Topic gestart door: Lois op 06 December 2007, 23:49:37
-
Marklin heeft op zijn site een overzicht gemaakt van de aandrijftechniek http://www.maerklin.nl/support/support-pdfs/Marklin%20Aandrijftechniek.pdf. Als ik dit lees krijg ik de indruk at de digitale techniek voor een groot deel uit simpele +/- scheidingen bestaat en digitaal vooral op gelijkstroom gebaseerd is. Kan iemand mij vertellen of de decoders van Marklin inderdaad vooral gelijkstroom afgeven? Of is er toch sprake van digitale pulstechniek ?
Ik hoor graag een antwoord van een techneut.
-
Ik heb altijd begrepen dat de digitale spanning die naar de loc gaat een wisselspanning is.
Vrijwel alle decoders sturen vervolgens een gelijkstroommotor aan...
Maar waarschijnlijk zijn hier zat mensen die hier veel meer van weten ;)
Koen
-
Iemand heeft mij ooit verteld dat wanneer 3 rail locs digitaal rijden ze eigenlijk DC rijden. Met digitale gelijkstroom locs is het dan andersom, deze rijden wisselstroom. Het fijne weet ik er niet van maar e.e.a. is wel grappig.
-
Vlgs mij beide. Digitaal is doorgaans een vaste wisselspanning op het spoor als voedingsbron. De decoder haalt daar een gelijkspanning uit (na gelijkrichting) die de motor stuurt en daar bovenop zit een soort pulsbreedtesturing die de motor echt stuurt. Daarnaast worden er gecodeerde signalen meegestuurd die simpelweg zeggen: lok 1: voooruit rijstand zoveel, licht aan of uit, enz. enz. Lok 2: achteruit rijstand zoveel, licht uit of aan, enz. enz. Lok 3: ga maar door. De decoder op zich kan weer geprogrammeerd worden met: aanzetten tot die snelheid waarover je zoveel tijd moet doen. Idem afremmen tot nul.
Er gaan dus digitale pulsen over het spoor die door de decoders vertaald worden in een gelijkspanning voor een bepaalde lok of niet, vergezeld van andere opdrachten. Je centrale zendt dan ook continue rijopdrachten uit in een repeterende vorm voor alle loks die op je baan staan, en die "hoppen mee" met de wisselspanning die het ding op de baan zet.
-
Laurens, zoals ik al zei: digitaal is eigenlijk onveranderd wisselspanning als stroombron. Die decoder moet ergens vandaan gevoed worden, en dat is doorgaans AC.
Of je nu gelijkstroom of 3-rail wisselstroom hebt maakt niet uit. De decoder maakt daar vervolgens doorgaans gelijkstroom van, dus je motoren zullen ook DC zijn. Ik steek er mijn hand niet voor in het vuur, maar ik denk dat Märklin digitaal modellen geen AC maar DC motoren hebben. En 2-rail gelijkstroom modellen hebben nog steeds DC motoren, alleen de voedingsspanning vanaf de rail is daar AC geworden. De decoder verandert dat in DC voor de motor.
Reden waarom je een niet-met-decoder-uitgeruste lok niet op een digitale baan moet zetten, want daar kan het ding niks mee. Andersom kan wel, een lok met decoder kan doorgaans ook op een DC baan uit de voeten (mits de decoder dat toestaat en zo is ingesteld). Daarbij kun je vaak nog vertragingen instellen ook....
Hertgeen al aangeeft dat het onderscheid "wisselspanning" vs. "gelijkspanning" nu heel anders is dan pakweg 20 jaar geleden.
Een ouwe "Märklinlok" op een digitale baan zetten zal zeer waarschijnlijk resulteren in een met vaste snelheid voortrazende lok die simpelweg niet meer te controleren is.
-
maar ik denk dat Märklin digitaal modellen geen AC maar DC motoren hebben.
Dat klopt.
Er zijn wel een paar decoders voor AC motoren maar dat schijnt veel minder goed te werken. Daarom heeft Märklin speciale ombouwsetjes om van je AC motor een DC motor te maken...
Koen
-
Nee, dat klopt niet.
De huidige modellen van Märklin hebben inderdaad wel een DC motor. Dit is herkenbaar aan de 37**(*) nummers. Ook een aantal modellen van de 36*** beschikken over een DC motor.
Alle "oude" modellen, met name de 36** en de 34** (delta decoders) zijn altijd AC motoren (die ook werken op DC).
Ten aanzien van de speciale decoders. Bij mijn weten, maar ik kan er naast zitten, maakt alleen Uhlenbrock decoders voor alstroom motoren (zoals AC motoren genoemd worden). Dit zijn de decoders 75200 (alleen motorola) en de 76200 (multiprotocol).
Over deze decoders hoor je verschillende geluiden. Ik heb zelf 5 x 75200 rijden en ben er redelijk tevreden over. Ik heb als nadeel gevonden dat de locs wat meer geluid maken bij wegrijden. Maar als er meerdere treinen rijden hoor je dit eigenlijk niet (geldt trouwens ook voor geluiddecoders, het geluid "verdwijnt" in de massa bij veel rijdende treinen). Maar de regeling vindt ik zeer netjes en tot nu toe werken de decoders goed.
Groeten
Olav
-
Ja, dat klopt wel.
Alleen over de terminologie is veel verwarring.
Van oudsher gebruikte Märklin motoren met een veldspoel. Die kunnen op wisselstroom en gelijkstroom rijden, vandaar de term allstrom. Analoog gebruikte Märklin wisselstroom, maar in het digitale tijdperk werden die motortjes door de toenmalige 6080 decoder met gelijkstroom gevoed. Niets aan de hand.
Echter, Märklin wilde ook lastregeling gaan toepassen en dat gaat niet zo gemakkelijk met zo'n veldspoelmotor. Vandaar dat Märklin die motoren ging voorzien van een permanent magneet, waarmee ze alleen nog op gelijkstroom willen werken. Voor bestaande modellen kwamen er de speciale ombouwsetjes rond de 6090 en later de 60902 decoder.
Ondertussen heeft Märklin die oude motortechniek sowieso verlaten en nieuwe modellen kregen een gewone gesloten gelijkstroommotor. Weer later ging Märklin verder met het C-sinus gebeuren.
Uhlenbrock en Tams hebben inderdaad decoders waarmee ook motoren met veldspoel lastgeregeld kunnen worden aangestuurd. De truc is dat de veldspoel voortdurend onder stroom wordt gezet, waarmee hij in feite als permanent magneet gaat functioneren.
Om het verhaal compleet te maken. Op een digitale baan krijgt de decoder een snel wisselende blokspanning aangeboden. Klaas noemt dat digitale spanning, omdat het ook weer geen echte sinusvormige wisselspanning is. De decoder zet dat altijd om in gelijkstroom. In iedere digitale loc wordt de motor met gelijkstroom aangestuurd, meestal door middel van zogenaamde pulsbreedtemodulatie.
-
Van oudsher gebruikte Märklin motoren met een veldspoel. Die kunnen op wisselstroom en gelijkstroom rijden, vandaar de term allstrom.
Dat is nieuw voor mij.
Er zit geen magneet in die motoren maar een spoel; hoe moet je gelijkstroom dan aansluiten op dez motoren? Want je hebt dan vier aansluitingen.
Koen
-
Gewoon op de wielen en de sleper, dat doe je nu toch ook?
Dat is allemaal intern geregeld.
Groet Gerrit
-
Dat is nieuw voor mij.
Er zit geen magneet in die motoren maar een spoel; hoe moet je gelijkstroom dan aansluiten op dez motoren? Want je hebt dan vier aansluitingen.
Koen
Op dezelfde manier als wisselstroom wordt aangesloten. Het maakt de veldspoelen en de hele motor niet uit of er wisselstroom of gelijkstroom op wordt aangesloten. De C80 decoder had precies dezelfde uitgangen als het omschakelrelais, maar zette gelijkstroom op de motor.
In het analoge tijdperk was er een groep drierailrijders die gelijkstroom gebruikte, vooral om van de omschakelpuls en de toen bijbehorende bokkesprong af te zijn. Die verwijderden het omschakelrelais en plaatsten een diode in elk van de leidingen naar de veldspoelen. Afhankelijk van de polariteit van de railspanning liet een diode stroom door en werd de betreffende veldspoel aangesproken. Bij de andere veldspoel zat de diode omgekeerd en werd de spoel bij omgekeerde polariteit van stroom voorzien. Op die manier kon de rijrichting door ompoling worden veranderd.
Een Hamo magneet plaatsen werkte natuurlijk ook, maar die waren een stuk duurder dan twee diodes.
-
...
In het analoge tijdperk was er een groep drierailrijders die gelijkstroom gebruikte, vooral om van de omschakelpuls en de toen bijbehorende bokkesprong af te zijn. Die verwijderden het omschakelrelais en plaatsten een diode in elk van de leidingen naar de veldspoelen.
...
En dat werkt ook in het digitale tijdperk nog gewoon, waardoor een Märklin (allstrom) motor zich laat aansturen met een decoder voor gelijkstroommotoren.
Jan
-
Er zijn ook lastgeregelde decoders voor dit soort motoren. Met een permanente gelijkspanning wordt dan een permanent magnetisch veld opgewekt. Het werkt maar het nadeel is dat de extra stroom die hiervoor nodig is wel door booster geleverd moet worden. Ombouwen met een permanent magneet is dan een optie.
-
En dat werkt ook in het digitale tijdperk nog gewoon, waardoor een Märklin (allstrom) motor zich laat aansturen met een decoder voor gelijkstroommotoren.
Jan
Ja, dat kan ook nog. Je kunt een deocoder voor gelijkstroommotoren nemen en die met twee diodes aansluiten op de veldspoelen.
-
En dat werkt ook in het digitale tijdperk nog gewoon, waardoor een Märklin (allstrom) motor zich laat aansturen met een decoder voor gelijkstroommotoren.
Jan
Dat is op zichzelf waar. Door het ontbreken van een permanente magneer is er echter geen tegen-EMK, waardoor de lastregeling van de decoder niet zal werken. Vandaar dat Märklin in al die 6090x ombouwsetjes een permanente magneet heeft zitten. Alternatief zijn de speciale decoders van b.v. Ühlenbrock waar de veldspoel apart wordt gevoed en op die manier als het ware een permanente (electro-)magneet vormt.
Hans
-
Dat is nieuw voor mij.
Er zit geen magneet in die motoren maar een spoel; hoe moet je gelijkstroom dan aansluiten op dez motoren? Want je hebt dan vier aansluitingen.
Koen
Als het gaat om het aansluiten van de gelijkstroom, nu die sluit je gewoon aan op de rails. Om dan met die lok voor en achteruit te kunnen rijden verwijder je het omschakelrelais, en plaats je op de twee aansluitingen van de veldspoel twee diodes die je tegengesteld aansluit, dus 1 met jet streepje naar de veldspoel toe en 1 met het streepje van de veldspoel af. De andere zijde van deze diodes verbind je met elkaar en sluit je aan op lokframe de massa, de veldspoel is aangesloten op één van de koolborstels, de vrije dus andere koolborstel sluit je aan op de sleper, en zo kun je met de Allstrom motor, of universeel motor je lok voor en achteruit laten rijden doormiddel van gelijkstroom.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/allstrom.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/allstrom.jpg)
Op deze manier kun je ook een decoder aansluiten die gemaakt is voor een gelijkstroommotor.
In de meeste inbouwhandleidingen staat dat aangegeven, en ook wat de nadelen daarvan zijn.
Mvg
Wim.
-
Bedankt voor de reacties!
Weer wat geleerd!
Koen