BeneluxSpoor.net forum
Wat zijn we aan het bouwen? => Al het andere! => Topic gestart door: sneek op 11 December 2016, 21:29:37
-
Van Oost naar West
De aankondiging van goederenwagens type Bremen door Exact-train en de Hongaar door Artitec zijn reden voor een korte beschouwing van deze ook bij de NS ingezette wagentypes.
Het materieelpark van de NS had na de Tweede Wereldoorlog een flinke klap gekregen. Veel goederenmaterieel moest worden afgevoerd en de industrie had moeite om snel nieuwe wagens te leveren. Om de ergste nood te lenigen werden door de NS bestellingen geplaatst in het Oostblok.
Het toenmalige Studenka in Tsjechoslowakije leverde tweeassige gesloten wagens die heel veel leken op de Duitse Gm(s)39. Ze waren dan ook naar voorhanden zijnde tekeningen gebouwd.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/NS_Tsjech.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/NS_Tsjech.png)
In 1948 werden 550 wagens aan Nederland geleverd. Voor de nummerliefhebbers: de serie bestond uit 500 X-CHG 20251-20750 die na 1965 de computernummers Glm 21 84 103 0 000-471 kregen en 50 X-CHGZ 13801-13850, later Hdg 21 84 200 6 000-030. Deze wagens waren geschikt voor graantransport en ze hadden dan ook lostrechters in de wagenbodem. In Leeuwarden waren ze geregeld op het emplacement te zien. Het graanvervoer nam zo’n vlucht dat rond 1960 nog 50 X-CHG Wagen tot X-CHGZ werden omgebouwd.
Van die 100 X-CHGZ graanwagen, zijn uiteindelijk nog 70 vernummerd tot Glm und 30 tot Hdg. In 1969 was het gedaan met de serie.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Tsjechische_wagen.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Tsjechische_wagen.jpg)
Roco heeft dit type ooit als heel simpel model uitgebracht.
Het zou best een leuk model zijn voor fabrikanten als Artitec of Exact-Train. Naast NS-varianten zijn er immers ook Duitse en Tsjechische uitvoeringen in model te realiseren. Laatstgenoemde heeft de wagen aangekondigd.
Hopelijk wordt ie niet te hoog, zoals hun Oppeln... :angel:
We zien hier een Tsjechische NS-wagen in 1956 en een bouwtekening waarop de laadopeningen in de zijwanden en de lostrechter zijn aangegeven. De foto uit 1967 toont één van de laatste graanwagens in Leeuwarden. De lostrechter is in het midden zichtbaar en het wagennummer is Hdg 21-84-200 6 021-0.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Tsjechische_wagen_Leeuwarden.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Tsjechische_wagen_Leeuwarden.jpg)
Aansluitend op deze bestelling kwamen vanuit Hongarije in 1949 250 gesloten grootvolumewagens. Ze waren gebouwd bij de wagonfabriek Gyor en kenden de type-aanduiding CHHP, later S-CHH en in het computernummertijdperk nog Gbls.
Deze groot-volume-wagen mocht er zijn! Een lengte van 12 meter bij een radstand van 8 meter,
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/NS_Hongaar.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/NS_Hongaar.jpg)
Brede deuren, sterke vloeren en grote inhoud, dat zijn wel de voornaamste eigenschappen! De naam „olifantenwagen” dankt deze wagen aan het feit, dat de circussen hun olifanten met deze wagens vervoeren. Geen wonder, dat dit sterke wagens moeten zijn, want als de dikhuiden tijdens de reis onrustig worden, hebben vloeren en wanden heel wat te verduren. Enkele wagens van deze serie hadden deuren in de kopwand om lange voorwerpen gemakkelijk te kunnen laden en lossen. In 1977 stond de helft al buiten dienst en de rest volgende in het begin van de jaren tachtig. Deze serie, in Nederland al snel als ‘Hongaar’ aangeduid heeft nog één overlevende wagen bij de VSM. Hier heb ik 'm gekiekt:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Hongaar.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Hongaar.jpg)
In Railmagazine 308 wordt de wagen uitgebreid besproken. Artitec heeft in 2014 al een model aangekondigd van beide versies dat hopelijk volgend jaar zal worden uitgeleverd.
grtz,
Wim
-
De SSN (http://nmld.locaalspoor.nl/nl/object/2220)heeft een Hongaar met kopdeuren.
En die andere wagen, naast het Roco model is er ook een model van Vacek. Op deze (https://www.parostroj.net/modely/popisy_vozu/popisy_vozu.htm) pagina is daar een foto van te zien (de 5e foto van boven). Het model is er zowel met als zonder remmershuis.
Ernst-Jan
-
Dank voor deze aanvulling! (y)