BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Ombouwen => Topic gestart door: Stainz op 20 November 2016, 13:30:12
-
Waarschijnlijk een vraag die al 1000x beantwoord is... Maar voor deze absolute leek toch noodzakelijk om hiervoor een eigen draadje te plaatsen...
Ik rij dus met LGB in de tuin. Ik heb nu wat rijtuigen aangeschaft maar die zijn allen zonder verlichting. Het lijkt me enorm gaaf om, nu het wat langer donker is, met verlichting in de rijtuigen te rijden.
Na wat zoekwerk kwam ik de set van Conrad tegen. Nette prijs, maar volgens mij moet je zowel de aansturing als de ledstrips los kopen? Een ander addertje onder de rails wat ik las in de begeleidende PDF, is dat de verlichting wel constant brandt vanaf 2,5V ongeveer, maar als je echt helemaal analoog rijdt (wat ik dus doe), dit pas vanaf zo'n 12,5 V is!!! Dan racen de locs over de baan, dat is echt veel te veel!
Kortom, zijn er betaalbare sets die ook met een lagere bedrijfsspanning werken?
Of, nog beter, kun je zoiets ook zelf fabrieken?
Ieder rijtuig krijgt z'n eigen stroomopname via de wielen.
-
Welke set van Conrad bedoel je?
De simpelste oplossing is batterijen in elk rijtuig.
Iets ingewikkelder is mijn Permaloog systeem. Zie mijn website (http://people.zeelandnet.nl/zondervan/)
Daartussenin is nog van alles mogelijk.
-
Ondanks de schaal zijn de meeste LGB rijtuigen bij mijn weten niet heel lang. Er zijn heel veel merken die ledstrips verkopen met de noodzakelijke electronica opgebouwd. Die beginnen analoog al bij zeer lage spanning te branden.
Voor zelfbouw zoek eens onder ledrol op het forum.
En hier vond ik een mooie oplossing voor semi-permanente verliching.
http://www.ralfwagner.de/rmb/bau/0310_dauerzugbeleuchtung/index.html (http://www.ralfwagner.de/rmb/bau/0310_dauerzugbeleuchtung/index.html)
Om welke rijtuigen gaat het?
Welke set van Conrad bedoel je?
-
iets kopen waar je wat aan hebt, kun je vergeten, zelf maken dus.
eigenlijk is het heel eenvoudig, je heb een stroombron nodig, die onafhankelijk van het voltage (het voltage van de rekspanning varieert) een bepaalde stroom door de (LED) verlichting haalt.
Je minimale spanning is bepalend voor hoeveel LED's je in serie kan zetten, maar 1 LED lukt altijd wel.
Bij Märklin analoog bv lukt het best om 2 LED's in serie te laten branden, om heel langzaam te kunnen rijden, verbruiken die toch zo'n 6 Volt, heb je er meer nodig, gewoon meer van die stroombronnen in een rijtuig inbouwen.
Het is dus even meten, wat is je minimale rijspanning, wisselstroom of gelijkstroom.
-
Deze sturingsset: https://www.conrad.nl/nl/led-verlichtingselektronica-voor-rijtuigverlichting-219706.html
Met deze strips: https://www.conrad.nl/nl/bijpassende-led-strips-geel-10-leds-gedempt-licht-219707.html?sc.ref=Product%20Details
Ik heb drie verschillende typen rijtuigen, ieder rijtuig heb ik 2x.
(https://s22.postimg.org/kfdipso75/LGB_3011_V5_1200s.jpg)
De LGB 3011, overbekend van alle startsets
(https://s22.postimg.org/pbh5hhoch/gsobild_35998.jpg)
LGB 3050 Abteilwagen
(https://s22.postimg.org/8c8728d4x/15c85c4feb138d4e9f50bddb3406e52edb1eb0c6_1_20130.jpg)
LGB 3064, hier heb ik twee kleurvarianten van.
-
En ik kom zowaar een 'op maat gemaakt' artikel tegen: http://www.grootspoorgroep.nl/doehetzelf/gloeiendespijkers.pdf
Had ik dus nog niet goed genoeg gezocht...
-
Die werkt met gloeilampjes. Dat zou ik vandaag de dag niet meer doen. Bovendien houden die er ook mee op bij een lage spanning.
Vandaag de dag doe je zoiets met leds, die hebben bij veel minder stroomverbruik dezelfde lichtopbrengst.
-
En jij weet vast wel een eenvousig schemaatje voor een spanning die permanent pakweg 3 volt blijft Klaas? :)
Dan twee of drie leds parallel met iedereen een eigen weerstand en Stainz is voor een paar euro per rijtuig klaar.
-
kijk eens op de site van Klaas bij Frontseinen, schakeling 6, moet net lukken met 3 Volt (bij 2 V LED's).
Hier staan er ook 3 parallel, kunnen er net zo goed 6 of 8 zijn, kwestie van de weerstand van 15 ohm aanpassen.
Ik heb trouwens geleerd nooit LED's parallel te zetten, maar misschien weet Klaas hier meer van.
-
Zelfbouwen lijkt mij het beste als je beetje verstand van elektronica hebt. Ik zou een combinatie van een bruggelijkrichter, een antiflikker elco, een DC-DC converter (http://www.ebay.com/itm/1PC-LM2596-Step-Down-Module-DC-DC-Buck-Converter-Power-Supply-Output-1-5V-35V/271943041690?_trksid=p2045573.c100505.m3226&_trkparms=aid%3D555014%26algo%3DPL.DEFAULT%26ao%3D1%26asc%3D20150817211623%26meid%3De43e420e4dab45309bdad1ae3e92a2b5%26pid%3D100505%26rk%3D1%26rkt%3D1%26), een voorschakel weerstandje en een serie parallel geschakelde LED's nemen.
Indien er behoefte is aan een schema dan wil ikwel iets tekenen.
groet Frits
-
Ik heb trouwens geleerd nooit LED's parallel te zetten, maar misschien weet Klaas hier meer van.
In dit geval kon het niet anders, omdat de leds al bij een zo laag mogelijke spanning moeten gaan branden. Het alternatief was om voor elke led apart een stroombegrenzer te zetten. Maar dat ging me net iets te ver.
Overigens valt het best mee met dat parallel zetten van leds, maar je moet dan bij voorkeur leds uit dezelfde partij gebruiken.
Het nadeel van deze schakeling is dat je bij een hogere spanning het overtollige deel in warmte staat op te stoken.
-
Mja, maar vermogen is bij LGB niet het belangrijkste punt.
-
Het nadeel van deze schakeling is dat je bij een hogere spanning het overtollige deel in warmte staat op te stoken.
Dat is de reden dat ik een DC-DC converter adviseer. Dat is een soort van schakelende voeding waardoor er veel minder warmte gedissipeerd moet worden.
gr. Frits
-
Dat is inderdaad een betere oplossing, maar wat jij linkt is een stepdown convertor. Die kan de spanning alleen maar verlagen. Wat Stainz nodig heeft is een DC/DC convertor die bij een ingangsspanning van 2 tot 20V altijd een uitgang van b.v. 5V levert. Dus een step up/step down.
-
In dit geval kon het niet anders, omdat de leds al bij een zo laag mogelijke spanning moeten gaan branden. Het alternatief was om voor elke led apart een stroombegrenzer te zetten. Maar dat ging me net iets te ver.
Overigens valt het best mee met dat parallel zetten van leds, maar je moet dan bij voorkeur leds uit dezelfde partij gebruiken.
Het nadeel van deze schakeling is dat je bij een hogere spanning het overtollige deel in warmte staat op te stoken.
het is dan slim om flink felle led's te nemen en die dan op een laag pitje te zetten, bv 2 mA.
Zet je er dan 10 parallel, gebruik je nog maar 20 mA.
Het totale vermogen wordt dan 0,020 A X 16 V= 0, 320 Watt (bij "vol gas"=16 V)
-
Klaas, Dat klopt. Ik ging er van uit dat een LGB gaat rijden vanaf zo'n 4V en hoger. Vandaar dat ik dacht dat een step down voldoende zou zijn om de uitgangsspanning op 3,5V te houden bij een ingangsspanning van 4 tot 20V.
Als je wil dat de ledjes (witte ledjes 3,5V?) branden vanaf een spanning lager dan 4V dan zal je inderdaad een step up nodig hebben en de combinatie step up/ step down zou dan helemaal mooi zijn. Ik heb ff snel gekeken maar de meeste step up/setep down werken vanaf 5V. Dat is dan geen toegevoegde waarde.
gr. Frits
-
Ik heb die convertors nog eens bekeken, en misschien is dat toch wel de beste oplossing. Als die bij een ingang van 3V ook een uitgang van 3V weten te maken, dan moet dat toch wel lukken. Een witte led heeft bij volle stroom een spanningsval van 3,2V of zo, maar ik heb gezien dat ze bij 3V toch al acceptabel licht geven.
-
Ik zit nog even op Ebay te kijken en de ene shop noemt het een step down converter en een andere noemt het een step up/down converter (http://www.ebay.com/itm/DC-DC-Boost-Buck-adjustable-step-up-down-Converter-LM2596-Module-Solar-Voltage-/332006209906?hash=item4d4d1cb972:g:U3QAAOSw4shYBaxK).
Als dat laatste waar is dan is het volgens mij goed te te passen. Het voordeel is dat er een instel potje op zit dus je kan de lichtsterkte instellen naar de persoonlijke smaak. mijn ervaring is dat dat zelfs, zoals Klaas zegt, op een lagere spanning kan dan de 3,2 ~ 3,5V wat normaal gesproken de doorlaatspanning is van een witte LED. Ik heb deze eerlijk gezegd nooit geprobeerd. Vast wel iemand hier op het forum die dat wel gedaan heeft. Maakt overigens niet zo veel uit voor welke schaal het is. Voordeel van LGB is dat je het printje onder de bank kan plakken.
gr. Frits.
-
Heren, het meeste van wat ik lees is abracadabra voor mij! Maar ik waardeer jullie discussie enorm en hoop stiekum dat er straks een werkbaar schemaatje uitrolt.
Vwb de gloeilampen: dat is wel een issue, omdat ik (nog) niet zo'n hele dikke trafo heb, dus in dat opzicht is het een goed idee om voor LED's te gaan.
-
Hallo Stainz,
Is dat je echte naam trouwens? Ik wil best een schemaatje tekenen. Om e.e.a. werkbaar te maken zijn twee dingen nodig. Ben je bereid zo'n printje in China te kopen en durf je te experimenteren met elektronica? Met dat laatste bedoel ik dat je ledjes en andere componentjes moet solderen en je moet dan kijken of e.e.a. werkt naar zin. Ik denk dat dit de mooiste en goedkoopste oplossing is (en de leukste!)
groet Frits
-
Voor die klassieke rijtuigen kun je beter gele LED's gebruiken, althans, is mijn ervaring en die zijn meestal ca 2 V.
-
Hallo Stainz,
Is dat je echte naam trouwens?
Nope, de naam is Henri, maar die was al vergeven als gebruikersnaam. Stainz is de naam van het allereerste stoomlocje dat LGB maakte en ook in hun logo terugkomt. Deze loc zit bijna in 99% van hun startsets. Ik vond het een vreselijk lelijk ding, maar toch heb ik die ook als eerste gekocht en nu ben ik er stiekum toch wel een beetje verliefd op...
Ik wil best een schemaatje tekenen. Om e.e.a. werkbaar te maken zijn twee dingen nodig. Ben je bereid zo'n printje in China te kopen en durf je te experimenteren met elektronica? Met dat laatste bedoel ik dat je ledjes en andere componentjes moet solderen en je moet dan kijken of e.e.a. werkt naar zin. Ik denk dat dit de mooiste en goedkoopste oplossing is (en de leukste!)
groet Frits
Ja dat is geen probleem. Solderen is prima te doen, bestellen 'overseas' ook. Alleen is de kennis niet aanwezig om in geval van 'hee het werkt niet' te kunnen constateren wat er fout gaat, behalve dan wat simpel meetwerk met een multimeter.
Ik zou 't bijzonder tof vinden als je me kunt helpen hiermee!
En ZEKER gele leds! In alle rijtuigen!
-
Hallo Henri,
Ik zal straks even iets tekenen (is toch rot weer). En zodra het niet (goed) werkt is er volop hulp hier op het forum. Ik weet nu al dat als ik een tekeningetje maak er voldoende aanwijzingen komen om e.e.a. nog verder te verbeteren.
groet Frits
-
Hallo Henri,
Ik heb mijn gedachten even in een schema gezet.
(http://i67.tinypic.com/1180epc.jpg)
Aan de linkerzijde zie je een bruggelijkrichter (U1). De twee pootjes met het ~ symbool sluit je aan op de wielen die weer zorgen voor de verbinding met de rails. Deze bruggelijkrichter zorgt ervoor dat ongeacht de richting die je trein oprijdt de plus en min voor de elektronica altijd hetzelfde zijn en je ledjes dus ongeacht de rijrichting altijd branden. De stepdown converter houdt er overigens ook vast niet van als de spanning verkeerd om gepoold is.
Na de bruggelijkrichter zie je een elco (C1) (elektrolytische condensator). Deze is niet verplicht, maakt het echter net even beter. Door een elco te plaatsen voorkom je dat de verlichting bij de minste spanningsonderbreking door slecht contact tussen bijvoorbeeld wielen en rails gaat knipperen. Let op, deze elco heeft een plus en min kant. Ik kon in het tekenprogramma geen grotere waarde kiezen dan 47uF maar mijn advies is hoe groter hoe beter. 470uF zal beter werken dan 47uF. Deze elco moet een spanning hebben van minimaal 25V maar mijn advies is 35V toe te passen. Hoe groot je de waarde van de elco maakt is overigens ook sterk afhankelijk van hoe veel ruimte je hebt om de elco te verbergen in het interieur van je wagon.
De plus en min van de bruggelijkrichter (en van de elco) (J1) gaan naar de ingang van de stepdown converter. Vanaf zo'n 4V zal deze stepdown converter zorgen voor een constante spanning op zijn uitgang. Deze is instelbaar met de blauwe instelregelaar op het printje. Afhankelijk van het gebruikte type led (geel of wit) zal je deze spanning moeten instellen op 2,5 a 3,5V. Gewoon op de laagst mogelijke spanning beginnen en kijken of je ledjes gaan branden.
De uitgang van de converter sluit je aan op de ingang van het ledprintje (J2). Ik adviseer om in de plus een weerstandje op te nemen van 10Ohm. De leds staan allemaal parallel.
Afhankelijk hoe je e.e.a. wil bouwen kan je de losse componenten op een strokenprintje solderen. Daarvoor heb ik nog een ontwerpje gemaakt, dan krijg je ook een idee hoe de componenten er uit zien. Beetje afhankelijk van het type wagon en hoe je e.e.a. wil maken kan je natuurlijk met 5mm leds ook losse lantaarntjes maken die je aan het plafond hangt.
(http://i68.tinypic.com/2u87wgp.jpg)
Als er vragen zijn hoor ik het graag.
Succes, Frits
-
Frits, dat is een prima beschrijving! Ik kan 'm voor een groot deel volgen, alleen wat is een step down converter? Is dat een onderdeel of een schakeling?
-
wat is een step down converter?
Hallo Henri, Zie reactie nr 9. Daar verwijs ik naar deze stepdown converter. (http://www.ebay.com/itm/1PC-LM2596-Step-Down-Module-DC-DC-Buck-Converter-Power-Supply-Output-1-5V-35V/271943041690?_trksid=p2045573.c100505.m3226&_trkparms=aid%3D555014%26algo%3DPL.DEFAULT%26ao%3D1%26asc%3D20150817211623%26meid%3De43e420e4dab45309bdad1ae3e92a2b5%26pid%3D100505%26rk%3D1%26rkt%3D1%26) Een stepdown converter is een kant en klaar schakeling van Ebay die ongeacht de ingangsspanning (en die spanning die verandert met de ingestelde snelheid van je treintrafo) er voor zorgt dat de uitgangsspanning niet hoger wordt dan de benodigde spanning voor de LED's, vermoedelijk zo'n 3 a 4V.
Hierdoor blijven je LED's bij zowel lage snelheid als hoge snelheid even fel branden.
Succes Frits