BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Algemeen => Topic gestart door: Falcon10 op 12 October 2016, 15:14:19
-
Ik denk dat menig treinmodelbouwer het probleem al eens meegemaakt heeft, ik heb al een aantal topics gevonden over schaduwstations en helixen, maar eigenlijk is het altijd onduidelijk wat nu eigenlijk best wanneer wordt genomen.
Even wat ik altijd gehoord/gelezen heb : dat je best een zo groot mogelijke radius neemt voor bochten/helixen, dit omdat dit het meest realiteitsgetrouw is, en je ook zeker alle locomotieven en wagons kan laten rijden, je hebt namelijk speciale modelletjes die niet in bochten kleiner dan R3 kunnen, of er makkelijk op ontsporen.
R3 heeft zo bv een radius van ongeveer 42 cm, of 84 cm diameter ( uitgaand van HO schaal ), R4 zit op ongeveer 48 cm radius, R5 radius 54 cm en R6 radius 60 cm.
De kleinere R2 zit op radius 36 cm.
Mogen we er dan vanuit gaan dat een helix met een radius R3 het minimum is ? En als je kan liefst radius R6 neemt, dit is ongeveer 120 cm diameter, bijna even breed als een baan zou mogen breed zijn ivm bereikbaarheid ( lengte arm ), als je een stijgingspercentage van 2,5% neemt, dan zou je bij R6 dus op 1 omwenteling ongeveer 3,76 meter spoor hebben liggen, wat resulteerd in een hoogteverschil van 9,4 cm ( 376*0.025 ). Met 2 omwentelingen zou dit komen op 18,8 cm, wat al mooi is om direct een schaduwstation eronder te zetten.
Uitgaande van de Benelukspoor Encyclopedie is 14 cm de minimum hoogte tussen 2 niveaus hiervoor ( http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Schaduwstations ).
Nemen we terug de R3 als voorbeeld, dan komen we op 84 cm diameter, wat in elk geval OK is, maar dus problemen kan geven met bepaalde wagons/locs, dan geeft dit ons per omwenteling een lengte van ongeveer 2,63 meter spoor, resulterend in een hoogteverschil van 263*0.025 = 6,5 cm per helix omwenteling. Wil je dan ook de ongeveer 19 cm hoogteverschil tussen de 2 treinniveaus behalen, moet je hier dus al 3 omwentelingen voor maken ( 3*6,5 = 19,5 cm hoogteverschil ).
Even ook de berekeningen voor R4 en R5 :
R4 : diameter 96 cm = 3,01 meter spoor per omwenteling = 301*0.025 = 7,5 cm hoogteverschil per omwenteling
R5 : diameter 108 cm = 3,39 meter spoor per omwenteling = 339*0.025 = 8,4 cm hoogteverschil per omwenteling
Komt erop neer dus : per radius dat je hoger gaat ( van R3 naar R6 ), krijg je per omwenteling 1 cm extra hoogteverschil.
Nu dat ongeveer allemaal duidelijk is, wat is nu de beste radius voor naar je schaduwstation te gaan ? En hoe kiezen we dit ?
Een vaste regel zal hier zeker niet voor bestaan. Zal afhangen van of je dus inderdaad al dan niet speciale locs/wagons hebt die een bepaalde minimum radius nodig hebben, en de breedte die baan maximum kan hebben + hoe je sporenplan op het zichtbare deel natuurlijk is.
Ik zou denken dat je indien je kan R6 helixen gebruikt, wegens grootste hoogteverschil per omwenteling, maar dit kan waarschijnlijk enkel als je de aansluiting van de helix op je zichtbare rijbaan op het bovenste niveau helemaal vooraan of achteraan zich op de baan bevindt.
Wat is jullie mening hierover ?
Welke radius gebruiken jullie voor de helixen om naar de lager ( of hoger ) gelegen niveaus van je baan te komen ?
En als we dan toch bij schaduwstations uitkomen, bestaat er eigenlijk een soort schaduwstation waarop je het meeste treinen kan opslaan op zo weinig mogelijk plek, zonder bv het keerlusprobleem bij gelijkstroom te creëren ?
Laat de discussie losbarsten ! :)
-
Ik denk dat menig treinmodelbouwer het probleem al eens meegemaakt heeft, ik heb al een aantal topics gevonden over schaduwstations en helixen, maar eigenlijk is het altijd onduidelijk wat nu eigenlijk best wanneer wordt genomen.
Het beste is altijd de grootste radius.... want daarmee maak je je stijgingspercentage kleiner. Dat kun je ook beïnvloeden (lees verbeteren) door een vast hoogteverschil tussen de niveau's aan te houden. 14 cm in H0 is wel heel erg veel, zonder bovenleiding is een centimeter of 8 a 9 meer dan genoeg.
Dus kort; de grootst mogelijke radius die in jou geval nog kan.
-
en bij dubbelspoor de helix zo maken dat het dalende verkeer de binnenboog heeft en het stijgende verkeer de (ruimere) buitenboog.
mvg, Erich
-
.....een vast hoogteverschil tussen de niveau's aan te houden. 14 cm in H0 is wel heel erg veel, zonder bovenleiding is een centimeter of 8 a 9 meer dan genoeg.
Waar gaat het om: som van hoogte Profiel Vrije Ruimte (PVR), plus hoogte rails met biels, plus dikte draagmateriaal van de helix. Voor stoom- en diesellocs is het PVR wat lager dan voor E-locs. Voor ouderwetse Märklin rails op bedding is de railshoogte wat meer dan voor de lage flexrails bij de gelijkstroommerken. Maak je je helix uit dun of dik materiaal? Dat scheelt dan misschien ook weer een centimeter.
Het geschrevene in de encyclopedie (14 cm) houdt voor al deze factoren met opzet het ongunstigste geval aan. Bepaal eerst wat je minimaal nodig hebt.
Daarnaast is de oppervlakte van de ruimte voor de helix van belang. Dat hoeft niet persé een vierkant te zijn, maar rechthoekig kan ook. Dan wissel je bogen af met stukjes recht spoor. Hoofdzaak is, wat Ronald ook al zegt: probeer een zo groot mogelijke radius toe te passen; dat levert uiteindelijk het laagst mogelijke stijgingspercentage. Daarvoor zal je gemotoriseerd rollend materiaal je dankbaar zijn. :)