BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: brutus op 31 December 2014, 10:44:57

Titel: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: brutus op 31 December 2014, 10:44:57
Mede forum leden.  Op mijn baan gebeurd het regelmatig dat als ik een lok aan wil duwen die stilstaat. Dat ik dan een schok krijg. Nu gebeurd dit vooral bij Loks van Trix met een metalen kap. Maar laatst ook bij een kunststofklap. Nu word de baan gevoed met een ecos centrale en 1 booster. En besturing door koploper.  Waarschijnlijk zal het voor een deel komen dat ik statisch opgeladen word. ( ja , we werken onder hoogspanning aan de baan).
Maar is er wat aan te doen , door b.v 1 rail aan aarde te leggen of een andere oplossing ? of is het iets anders ? Polariteit van booster anders dan van de centrale ? ( maar dan zou het kortsluiting moeten geven op de overgang als er een lok op komt ? )
Wie weet hier een ter zake toedoend antwoord op ?

Groeten Brutus
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Martin Welberg op 31 December 2014, 10:53:32
Jezelf vastknopen aan een radiator  ;) ;D
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Railroadtycoon op 31 December 2014, 10:56:52
 ;D

Martin heeft een goed punt. Je bent met enige zekerheid zelf statisch geladen (zeg je zelf al) en dat merk je bij het aanraken van metaal. Jezelf aarden is dan de oplossing. Probeer bijvoorbeeld eens andere schoenen..... Rubberen zolen ed isoleren  ::) In elk geval niet je baan gaan aarden. Dat lijkt me beslist geen goed idee.

Allie
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Peter Kleton op 31 December 2014, 10:58:17
Hallo Brutus,
 Wat voor soort vloerbedekking heb je in treinenruimte ?
Wol of synthetisch ?
Dan heeft het niets met je baan te maken. 8)
 Ik krijg hier in deze kamer soms een tik van de metalen deurknop.
 Grote kans dat je ook een tik krijgt van je baan als hij uitgeschakeld is. ;)
Vr Gr, Peter
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Menno op 31 December 2014, 11:27:42
Als je zodanig statisch geladen bent dat je een schok voelt, betekent het dat je die ook moeten kunnen zien en horen. Als dat niet het geval is, is er toch wat anders aan de hand.

Even ter waarschuwing: dit zou best een risico kunnen zijn voor op de baan aangesloten elektronica (loks meegerekend)...
Het verschilt zo goed als niets met een ESD-ontlading.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: brutus op 31 December 2014, 13:40:04
Nou, In ieder geval komen er wat serieuze antwoorden.   In de ruimte is geen vloerbedekking , maar laminaat. Die ligt zwevend dus geen contact met metaal etc. Het gebeurd bij verschillende soorten schoenen. Ik ben dus waarschijnlijk goed geïsoleerd t.o.v aarde.
Ik zal nog eens proberen om een radiator van de cv aan te raken als ik in de ruimte bezig ben, als het dan ook gebeurd ben ik het dus. Maar vanochtend kreeg ik al weer een tik toen ik 1 spoorstaaf per ongeluk aanraakte.  Ik ben toch niet de enige die zichzelf oplaad ? Dit zouden dan veel meer modelspoorders moeten hebben. Ik blijf nog hopen dat iets anders zoals polariteit van de rails iets ermee te maken kan hebben. Of dat niet ik statisch ben , maar de digitale centrale toch een behoorlijke puls spanning afgeeft die je wel voelt. Hoe zit dat bij andere banen , krijgen jullie ook een schok als je de rails aanraakt ?
Normaal is de digitale spanning ongeveer 20 volt wisselspanning. Dat voel je meestal dacht ik niet.
Ik ben elektro monteur geweest , en heb ruime ervaring met 230 volt te voelen , en dat is voelt wel iets heftiger, maar nu is het toch een behoorlijke schok.  Ik ben ook niet kleinzerig in dit.

Hoop dat iemand nog iets zinnigs weet.

Brutus
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Remunj op 31 December 2014, 13:45:55
Jezelf vastknopen aan een radiator  ;) ;D
Ik zal nog eens proberen om een radiator van de cv aan te raken als ik in de ruimte bezig ben, als het dan ook gebeurd ben ik het dus.
Staar je niet blind op die radiator.
De kans dat die aan aarde ligt is tegenwoordig kleiner dan je denkt.
Tegenwoordig wordt er veel met kunststof leiding in de vloeren gewerkt.
Dan is je radiator dus niet geaard.
Kun je beter een ESD polsbandje kopen en die in een geaard stopcontact gebruiken.
Dan weet je zeker dat je geaard bent.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: ivanzon op 31 December 2014, 13:59:18
Heb je buffer condensators in je materieel zitten? Daar kan ook een behoorlijke stoot vanaf komen.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Klaas Zondervan op 31 December 2014, 14:24:45
Aan buffercondensators zal het niet liggen. Daar staat ongeveer 20V op, dat voel je niet, zeker niet door een plastic kap.
Eigenlijk is het antwoord al in de eerste reactie gegeven, je bent zelf statisch geladen.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Martin Welberg op 31 December 2014, 15:28:48
Staar je niet blind op die radiator.
De kans dat die aan aarde ligt is tegenwoordig kleiner dan je denkt.
Tegenwoordig wordt er veel met kunststof leiding in de vloeren gewerkt.
Dan is je radiator dus niet geaard.
Kun je beter een ESD polsbandje kopen en die in een geaard stopcontact gebruiken.
Dan weet je zeker dat je geaard bent.

Idd beter..
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Tjibbeb op 31 December 2014, 16:01:39
Statische oplading treedt eenmalig op, zeker niet twee keer kort achterelkaar.
Je moet eerst weer een stukje lopen om je op te laden.
Wanneer het om het aanduwen gaat van een slecht lopende trein kan het ook een slecht contact naar de trein betreffen waardoor een spoel steeds kort onderbreekt en inductiespanningen afgeeft.
Heb bij Marklin wel eens contact gehad met de borstelaansluitingen tijdens het testen en dat zijn aardige tikjes.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: JaJo op 31 December 2014, 16:42:39
Wanneer 's winters de CV aanstaat wordt de lucht in huis erg droog en treedt dit verschijnsel op. Verder niks om je druk over te maken. Gebeurt bij mij ook regelmatig.

Groet Jaap
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Timo op 01 January 2015, 16:26:20
Mij lijkt het ook statische elektriciteit. In deze tijd van het jaar moet ik mezelf ook weer aanleren om eerst met me sok de grond aan te raken voor ik naar de kraan loop. Nu de verwarming weer aan staat krijg ik met regelmaat een opdonder van de kraan als ik op de bank gezeten heb  >:(

Overigens kan je 20v wel voelen maar eigenlijk niet als je gewoon met je vingers een spoorstaaf aanraakt. Ook niet als je ze beide aanraakt. Maar leg je pols maar eens per ongeluk over de spoorstaven.... Dan denk je de volgende keer wel twee keer na  ::)


Timo
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Menno op 01 January 2015, 18:32:04
Staar je niet blind op die radiator.
De kans dat die aan aarde ligt is tegenwoordig kleiner dan je denkt.
Tegenwoordig wordt er veel met kunststof leiding in de vloeren gewerkt.
Dan is je radiator dus niet geaard.
In netspanningstermen is de radiator niet geaard, nee, maar voor statische ontladingen boeit dat werkelijk geen ruk. Dat is puur lading-vereffenen wat er plaatsvind bij zo'n schok en het enige wat die radiator doet is lading aan jou onttrekken, omdat de radiator keurig op 0-potentiaal (aarde) verblijft en jij ettelijke kiloVolts aan lading meedraagt.
Kun je beter een ESD polsbandje kopen en die in een geaard stopcontact gebruiken.
Dan weet je zeker dat je geaard bent.
En dat, vind ik dus echt een ontzettend slecht advies. Een werk-aarde NOOIT verbinden met de aarde van een elektriciteitsinstallatie. In dit geval zal het loslopen, maar god helpe de arme drommel die dit leest en aan een netgevoed apparaat gaat werken en niet oplet...

Daarnaast: Je kunt de armband beter vastknopen aan het object waarmee je aan het werk bent, al is dat in dit geval waarschijnlijk een beetje problematisch ;) Het gaat niet zo zeer om lading afvoeren, als wel het vereffenen daarvan. Het is helemaal niet erg als jij 40 kV meedraagt en het object waaraan jij werkt, ook: tussen jou en het object kan dan toch geen ladingvereffening plaatsvinden.

@ al die anderen: de schok kan stomweg niet van het materieel of de rails komen: er is geen spanning ten opzichte van aarde, dus dat is uitgesloten. En een verbinding met zaken in de lok lijkt me enorm onwaarschijnlijk.

Wat betreft digitaal: wat ik zelf nog steeds wel een interessant effect vind is het piepende geluid wat ik hoor als ik over een van de rails ga met m'n vinger en luider wordt als ik m'n vingers in een V-vorm houdt en daarmee met elke vinger 1 rail aanraak en dan over de rails ga, maar dit geheel terzijde.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Frans op 01 January 2015, 18:51:10
Statische oplading treedt eenmalig op, zeker niet twee keer kort achterelkaar.

Daar heb ik andere ervaringen mee.


Een andere mogelijkheid is om de vloerbedekking aan de radiator te koppelen.

mvg Frans
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Wijbe op 01 January 2015, 18:56:18
Vast en zeker synthetische kleding aan.   ;D

Als ik een trainingsbroek aan heb, in combinatie met een bepaald weer/luchtdruk en dergelijk is het de hele dagen schokjes als je iets van metaal aan raakt.  ;D
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: ddv op 01 January 2015, 19:46:13
Een statisch schokje bij het aanraken van metaal of van een persoon is mij niet onbekend ... maar bij het aanraken van een kunststof model heb ik dat nog niet gehad ook de rails voel ik niet.
Kan hier niet tóch sprake zijn van een technisch probleem ?

Groet Dieter
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Klaas Zondervan op 01 January 2015, 19:56:30
Nou, kom maar op met een theorie dan. Als een statische ontlading op een plastic kap al onwaarschijnlijk is, dan is een andere spanningsoverdracht via die plastic kap nog onwaarschijnlijker.
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Sven op 01 January 2015, 20:34:00
Had ik vroeger, vooral in mijn diensttijd, vaak last van. Sinds ik Ecco schoenen ben gaan dragen gebeurt het me nooit meer. Het lijkt wel een reclame, maar ik denk dat het geen toeval was.
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: ddv op 01 January 2015, 21:22:54
Misschien metalen delen in of aan de kap of tóch onbewust het metalen onderstel van de loc aangeraakt ? ...
Zou overgevoeligheid voor statische elektriciteit een verklaring kunnen zijn ... Misschien heb je als elektromonteur ook een bepaalde [sensorische] gevoeligheid voor elektrische spanning ontwikkeld waardoor je een spanning kan waarnemen wanneer wij die [nog] niet voelen ... ikzelf draag altijd zo'n stift bij me, daar kan het soms behoorlijk in vonken maar zelf voel ik dan niks.
Dat ding af en toe, vooral in de winter, tegen metaal houden en je hebt nergens last van.

Groet
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: brutus op 04 January 2015, 12:10:08
Medeforum leden,  Nu enkele dagen getest en het lijkt dus echt wel statische spanning.

Wanneer ik binnenkom in de ruimte en de rails aanraak terwijl er nog geen spanning op staat dan ook al een schok. Als ik de CV aanraak wederom een schok.  De vloer is laminaat en ligt zwevend op weer isolatie etc. Dus niet geaard.
Wat opvalt is dat ik mij al weer snel oplaad, binnen een minuut ben ik al weer geladen.  Ik denk dat dus de enigste mogelijkheid is om de juiste kleding te dragen. Ik kan moeilijk met een aardkabel rondlopen.  Welke kleding is het beste ?? Wol vind ik niet fijn en tegenwoordig is bijna alle kleding wel weer synthetisch.  Als ik voor het flatscreen van de PC zit met koploper zou ik dan ook sneller statisch worden ?
De schokken zijn best wel heftig, dus wil er wel vanaf. Anders moet ik misschien tot het voorjaar wachten tot de CV weer uit kan.

Groeten

brutus
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: Martin Welberg op 04 January 2015, 12:26:13
Katoen ?
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: ddv op 04 January 2015, 12:40:02
Hoi Brutus, misschien tóch nog ter overweging;

De stift die ik hiervoor bedoelde is de Anti Shoc (zonder K) van de firma Jasa AG uit Zwitserland.
Het is een glazen buisje geklemd tussen twee koperen dopjes, die verbonden zijn door een gloeidraadje. Eén kant wordt bevestigd aan de autosleutel of je huissleutel dat maakt eigenlijk niks uit. Voor het uitstappen of het aanraken van een metalen voorwerp [vooral in de winter] duw ik de andere dop tegen een metalen deel of tegen een muur of de grond, het gloeidraadje licht dan op en je bent je lading kwijt, ik heb veel last van statische elektriciteit maar het helpt prima ik ben er heel blij mee.
Ik heb dat ding al jaren en ooit cadeau gekregen, het buisje is van de vele ontladingen al bijna zwart. Het is volgens mij te koop bij de automaterialenwinkel.

Groet Dieter
Titel: Re: statische schok digitaal
Bericht door: Ronald Halma op 04 January 2015, 12:47:22
Sinds ik Ecco schoenen ben gaan dragen gebeurt het me nooit meer. Het lijkt wel een reclame, maar ik denk dat het geen toeval was.

Buiten het feit dat ze ook nog eens lopen als een tierelier  ;D ;)
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: klusser op 04 January 2015, 12:47:32
Was er ook niet iets met schoenen?

Voor mijn werk toen in kpn centrales, speciale schoenen [ESD],lopend hierop kon je gewoon geen lading opbouwen.
Statische lading was/is een ramp voor de gevoelige elektronica in de kasten van kpn.

Misschien aan paar van die aanschaffen een paar zeg hobbyruimte schoenen? :D :D ;D ;D

En i.d.d katoen laad niet op. Misschien heb je wat aan deze site: http://www.esdsite.nl/preventie.html

Groeten Wim.
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: santerdam op 04 January 2015, 13:22:34
... Wanneer ik binnenkom in de ruimte en de rails aanraak terwijl er nog geen spanning op staat dan ook al een schok. ...

Is die ruimte toevallig boven of op zolder en heb je nylon vloerbedekking op de trap ? Dat is een ideale manier om jezelf even goed op te laden.

Sander
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: Menno op 04 January 2015, 14:36:15
Wat opvalt is dat ik mij al weer snel oplaad, binnen een minuut ben ik al weer geladen. Ik denk dat dus de enigste mogelijkheid is om de juiste kleding te dragen.
Kan, maar is absoluut geen garantie. Ik draag alleen maar katoen, maar ook hier is het in de winter, maar alleen als het vriest, raak. Let wel, wij hebben geen aardgas-CV, maar stadsverwarmings-CV. Misschien dat dat iets uitmaakt.
Als ik voor het flatscreen van de PC zit met koploper zou ik dan ook sneller statisch worden ?
Nee. Althans, het flatscreen is niet de oorzaak ;) Wat wél kan (en vele mensen niet zomaar beseffen) is de werking van je bureaustoel. Door het gaan zitten, weer opstaan en misschien tussentijds wat heen en weer schuiven op je stoel, kun je gigantisch geladen raken. Ik zit zelf op een autostoel gemonteerd op het onderstel van een bureaustoel en met stevige vrieskou is het in de winter het met slechts zitten en direct weer opstaan meteen 'mis' als ik de deurklink aanraak.

Voor allen die met zaken aankomen om je te ontladen: allereerst is met de rug van je hand een geaard object als eerste aanraken veel minder irritant dan met je vingers.
Ook het met gebalde vuist en dan een van de knokkels richting de deurklink of een ander geaard object bewegen is een aardige remedie om vooral het irritante gevoel te vermijden.

Voor het uitstappen uit de auto: neem een kleine metalen pen mee en ontlaad jezelf daarmee eerst in de auto door de deurhendel aan te raken en daarna, na het openen van de deur, bij het uitstappen contact te houden met het chassis (bijvoorbeeld door het vergrendelingsoog van de deur aan te blijven raken)

Zo kun je niet geladen raken en het kost je zo goed als geen geld. De metalen pen voorkomt dat de schok zelf zo irritant is, omdat het contactoppervlak enorm vergroot wordt.
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: brutus op 04 January 2015, 16:08:05
 Wat wél kan (en vele mensen niet zomaar beseffen) is de werking van je bureaustoel. Door het gaan zitten, weer opstaan en misschien tussentijds wat heen en weer schuiven op je stoel, kun je gigantisch geladen raken. Ik zit zelf op een autostoel gemonteerd op het onderstel van een bureaustoel en met stevige vrieskou is het in de winter het met slechts zitten en direct weer opstaan meteen 'mis' als ik de deurklink aanraak.


Nou, Daar zit misschien de oorzaak. Ik zit op een houten keukenstoel met stoffen bekleding. Het lijkt mij meer logisch dat ik daar van oplaad dan van wat rondlopen.  De trap naar boven is hout met een plastic soort zeil erop. En de benedenverdieping waar ik binnen kom is van beton.
IK probeer wel om zo'n afleider te gaan kopen. Alleen moet je er dan wel weer even aan denken om te gebruiken. Nu is het zo dat als er een trein stilstaat, je er snel heen rent om het weer voor mekaar te krijgen , dan denk je niet eerst aan de spanning , anders deed ik b.v ook wel eerst handschoenen aan. Pas als de klap komt denk je er weer aan.

Bedankt voor alle bijdragen tot zover.

Brutus.
Titel: Re: Statische schok bij aanraken lok (digitaal)
Bericht door: Fransx op 12 January 2015, 23:18:05
Het is wat met die statische elektriciteit, alles wat wrijving heeft bouwt statische elektriciteit op, zelf het water door de CV leidingen.
Aarden is een goede oplossing maar er zijn ook nog wat kleine dingen die kunnen helpen, probeer eens de stekker in de 230V contactdoos om te draaien, eerst van de voeding van jouw treinbaan. Kan ook proberen het zelfde te doen door de stekker om te draaien van de CV instalatie, ik heb daar zeker positieve ervaring mee gehad, mijn ketel plofte soms als deze aanslaat. Gelezen op internet wat de oplossing was, eentje was de oplossing om de stekker te draaien en warempel, probleem opgelost, toeval? ik weet het niet, in ieder geval geen plof meer.

Succes Frans