BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Algemeen => Topic gestart door: freekvo op 27 October 2014, 21:24:46

Titel: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 27 October 2014, 21:24:46
Ik vond in een doos(je) nog een heleboel led's van zo'n 20 jaar oud. Zie deze foto:

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0939.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0939.jpg)

Wel grappig om ergens op mijn baan te gaan gebruiken (desnoods alleen de gele als verlichting van huisjes) maar ik ben een volkomen leek op elektronicagebied.
Als ik het hier op het forum goed heb gelezen dan zal ik een weerstand moeten gebruiken. Maar hoe groot moet die dan zijn en sluit ik die dan aan op de korte of de wat langere poot van de led?

Verder nog ideeën over een mogelijk gebruik bij een (niet natuurgetrouwe) H0-modelspoorbaan?
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: br194 op 27 October 2014, 22:01:00
Hallo Freekvo,

Om te beginnen, LED's moet je bij voorbaat aansluiten op een gelijkspanning.
Wisselspanning kan ook, maar dan moet je een extra diode gebruiken.
De lange poot van de LED is de plus en korte de min.
De waarde van de weerstand hangt af van de aangesloten spanning en moet in serie worden aangesloten met de LED.
Algemeen: voedingsspanning-2 delen door 10 geeft de weerstandswaarde in kilo ohm.
Voorbeeld: Spanning is 14 volt, 14-2 =12, 12:10=1,2 , weerstandswaarde is 1K2 ohm, ofwel 1200 ohm.
Ik ga er gemakshalve even van uit dat de stroom door alle  LED's hetzelfde is  (10mA).
In de praktijk kan dit verschillen, maar hangt van de kleur/soort led af.

Andere ideeën om LED's te gebruiken als indicatie op schakel panelen, bij (zelfbouw)wegmarkeringen of wegafsluitingen, verkeerslichten, reclame borden, verlichting, koplampen of achterlichten van auto's .

Willem.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Klaas Zondervan op 27 October 2014, 22:05:59
Encyclopedie: hoe sluit ik leds aan (http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Hoe_sluit_u_LED's_aan%3F)
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 28 October 2014, 07:14:45
Ik had dat artikel van Fred al wel eens gelezen, herinner ik me nu. Qua aansluiten duidelijk maar qua berekening van de weerstand voor mij compleet onbegrijpelijk (ook al was ik vroeger best wel goed in natuurkunde maar dat is ook al weer ruim 40 jaar geleden  ;))

De berekening hierboven is simpel. Ik heb nog wel wat weerstanden liggen, dus ik ga eens experimenteren.....
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: djharry op 28 October 2014, 07:28:09
kijk hier eens bv http://www.linetec.nl/electronics/leds/led_1.html (http://www.linetec.nl/electronics/leds/led_1.html)   
en hier welke voorschakel weerstand je nodig hebt. http://www.ledtuning.nl/nl/resistor-calculator (http://www.ledtuning.nl/nl/resistor-calculator)

groetjes Harry
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: rjr op 28 October 2014, 10:24:08
Freek,

Ik doe zelf nooit zo heel moeilijk. Heb in het verleden eens 100 weerstandjes van 1k gekocht, en die zet ik tussen bijna al mijn leds. Die sluit ik vervolgens aan op 12 tot 16 V en gaat altijd goed. (alleen voor SMD leds bereken/bepaal ik wel de juiste waarde )

Roelco
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Klaas Zondervan op 28 October 2014, 10:44:33
Roelco, wat is er dan zo bijzonder aan SMD leds?
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: rjr op 28 October 2014, 11:04:04
Klaas,

Op zich niets, maar voor mij persoonlijk dan toch weer wel:
Gewone leds heb ik heel veel liggen, dus als er eens eentje kapot gaat vind ik dat niet zo erg.
SMD leds is mijn voorraad wat beperkter.

Daarnaast gebruik ik mijn SMD leds meestal als verlichting ergens, in een lok, een wagon, een huisje, een auto of een fiets, en wil ik de lichtsterkte dus beetje gecontroleerd hebben om dat goed te krijgen. Een fiets verlichting moet niet al te sterk zijn, en mijn auto's moeten ook niet allemaal met groot licht rijden.

De andere gebruik ik als controle leds op een bedieningspaneel, en dan maakt de lichtsterkte iets minder uit voor mij.

Dus vandaar dat ik SMD iets anders behandel.

Roelco


Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 28 October 2014, 20:59:08
Omdat ik nog een paar 1 K ohm weerstanden had liggen (althans volgens mijn multimeter), heb ik even een proefopstelling gemaakt met een trafo die ik ook al zo'n 20 jaar in bezit heb (wie wat bewaart, heeft wat).

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0944.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0944.jpg)

Ondanks dat de trafo zelf tot max 15V gaat en de meter op de trafo bij maximale stand iets van 13V aangeeft, meet ik toch een uitgangsspanning van 16V.

De leds doen het prima, al valt me de lichtopbrengst wel wat tegen (ze staan aan op bovenstaande foto). In het donker geven ze het volgende licht:

(https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0942.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls/Resize_of_IMG_0942.jpg)

Ik had gehoopt om straks met de gelde leds de huisjes te kunnen verlichten, maar dat kan ik dus wel vergeten.

Misschien kan ik de rode en groene nog als seinverlichting gebruiken, maar daar zijn ze wel wat grof voor. En voor een paar euro's heb ik een mooie klant-en-klare oplossing http://www.modeltreinshop.nl/joomla/index.php?page=shop.product_details&flypage=yagendoo_VaMazing_zoom1.tpl&product_id=1236&category_id=12&option=com_virtuemart&Itemid=7&lang=nl (http://www.modeltreinshop.nl/joomla/index.php?page=shop.product_details&flypage=yagendoo_VaMazing_zoom1.tpl&product_id=1236&category_id=12&option=com_virtuemart&Itemid=7&lang=nl).

Dus misschien laat ik ze gewoon nog zo'n 20 jaar in hetzelfde doosje liggen  ;D
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: rjr op 28 October 2014, 22:04:06
Freek,

Ik gebruik ze vooral voor signalering. En dan is het voor mij genoeg.
Vind je de lichtopbrengst te weinig kun je eens langzaam je weerstandswaarde verlagen?

Weet niet welke waarden je hebt liggen, als het alleen 1k is kun je altijd proberen een keer 2 parallel te zetten, zit je met een 500Ohm, kijken wat ze dan doen. Mocht er een led kapot gaan dan is dat nog niet zo erg als het alternatief is ze 20 jaar weg te leggen :).

Roelco
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 28 October 2014, 22:28:55
Roelco,

De andere weerstanden die ik heb, zijn maar 10 ohm. Een beetje erg weinig dus  :)
2x parallel is een goed idee! Zal ik morgen eens proberen.
En ach, als er een led knapt, so what?
Deze liggen maar te liggen en een nieuwe kost iets van 10 ct. En een nieuwe heb ik niet eens nodig want er liggen nog 10-20 van elke kleur.

Freek
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Menno op 28 October 2014, 22:32:08
Deze LEDs zullen nooit veel meer licht gaan geven. Dat licht gedeeltelijk aan de bouw (heldere basis, diffuse kop) en daarnaast was de LED-techniek 20 jaar terug nog niet zover: LEDs waren prima signaalgevers, geen echte verlichters.

Wat betreft die 'trafo': het zou best kunnen dat je multimeter niet zo nauwkeurig meet óf (en dat verwacht ik eerder) dat het aan de voeding ligt.

Die kan aan mijn 3 beste schattingen lijden:
De voeding is nog gemaakt voor 220 Volt, terwijl de spanning in de loop der jaren eerder 230 tot 240 Volt geworden is. Dat vertaalt zich in een hogere secundaire spanning.
De regeling van de voeding is niet helemaal accuraat meer.
De regeling van de voeding is niet 'schoon': er komt geen nette gelijkspanning uit. Omdat de behuizing van de voeding niets zegt over 'gestabiliseerd' of 'Regulated' (dat is niet hetzelfde als regelbaar) denk ik dat dat eigenlijk eerder het geval is.
Dat verklaart dan ook meteen waarom je meter iets anders aangeeft: de meeste kunnen prima 'echte' wisselstroom met een gelijke verhouding tussen positieve en negatieve helften meten en ook goed 'echte' gelijkspanning meten, maar gaan al vaak raar doen met alles wat er tussen in ligt.

Maar, dat is allemaal slechts gissen ;) Alleen het bovenste deel van dit bericht klopt ;)
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Dirk J op 28 October 2014, 22:47:44
... of het metertje op de voeding is niet erg nauwkeurig
... of het metertje op de voeding staat niet op 0 bij 0V
... of een combinatie van meerdere genoemde mogelijkheden

Maar ik zou in eerste instantie het paneelmetertje wantrouwen.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 29 October 2014, 07:26:06
Ik wilde deze trafo gaan gebruiken voor de verlichting van de huisjes. Dat kan natuurlijk altijd nog met gewone lampjes van 16V 0,05A. Daar kan ik er 120 van aansluiten en dat aantal zal ik zeker niet gaan halen  :)
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: S&TL op 03 November 2014, 10:01:54
Ik ben een absolute leek op electronica gebied. Maar wil wel graag leren. Dus ik ben aan het uitzoeken geslagen.  ???

Ik zag bij Conrad LEDs: Kingbright L-7104SYCK LED bedraad Geel Rond 3 mm 1150 mcd 34 ° 20 mA 2 V

Als ik die wil aansluiten heb ik een weerstandje nodig. Op 14V krijg ik dan de volgende berekening:
  14V - 2V = 12V.
De LED is 20 mA. Dus ik moet de 12V delen door 20mA. Ik krijg dan 0.6 kilo Ohm, oftewel 600 Ohm.

Als ik nu ga zoeken (no steeds bij Conrad) op weerstand 600 Ohm, dan kom ik uit op
Nodig hiervoor is een hogere weerstand, dan kom je op 680W


Klopt bovenstaande berekening zo?
En is dit inderdaad de juiste weerstand in mijn geval?
Alvast bedankt
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: dh3201 op 03 November 2014, 10:06:14
Als ik die wil aansluiten heb ik een weerstandje nodig. Op 14V krijg ik dan de volgende berekening:
  14V - 2V = 10V.
Ik weet niet waar jij hebt leren rekenen, maar toen ik zo'n 30 jaar geleden nog op school zat leverde 14 - 2 nog altijd 12 op....  ::)
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: henk op 03 November 2014, 10:08:11
In ieder geval regel je een led met de stroom, niet met de spanning. Je rekent uit welke weerstandwaarde hoort bij het maximum van 20 mA. Dat is dan 14/0,02 is ongeveer 700 ohm. De dichtstbijzijnde waarde is 680 ohm. Bij die waarde brandt de led op maximale felheid en dat is bij deze led niet gering. De lichtopbrengst kan je verminderen door de weerstand te verhogen. Maar de weerstand mag dus niet lager zijn dan 680 ohm.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: br194 op 03 November 2014, 14:09:52
@Henk,

Dat de intensiteit van de LED in grote mate door de stroom bepaald wordt ben ik met je eens.
Maar je bedoeld in jou uitleg dat de totale weerstand van de kring dan 700 ohm is.  ;)
Een LED zal echter altijd een spanningsval veroorzaken en is ongeveer 2 Volt bij normaal gebruik.
(We hebben het dan hier niet over witte LED's want deze  veroorzaken meestal zelfs een spanningsval van meer dan 3 volt)
In het geval van Vincent moet dus 12 (=14 volt - 2 volt verlies van de LED) delen door 0,02 en dat is dus 600 ohm.
Volgens de E12 reeks zou je dan een weerstand moeten hebben van 680 ohm (naar boven afgerond).
Rond je naar beneden af dan is dit 560 ohm, maar dan wordt de stroom wel hoger dan 20mA !
Bij gebruik van de E24 reeks kom je nog dichter in buurt, 620 ohm.

Maar laten we het niet moeilijker maken dan het is, neem gewoon de aangesloten spanning - 2 volt en deel deze door de stroom je die door de LED wil laten vloeien en hebt de (voorschakel) weerstand die je nodig hebt.

@Freek,

Ik zou gewoon even de uitgangsspanning meten met een multimeter.
Ik denk dat de aanwezige meter niet erg nauwkeurig is.
Voor de oplettende lezer/kijker, op de voeding staat bij de hoofdschakelaar dat deze geschikt is voor 220 tot 240 Volt netspanning.
Voor de uitgangsspanning op de aansluitklemmen zal dit niet veel uitmaken, wel voor de warmte ontwikkeling.
Deze zal iets hoger zijn naarmate de netspanning toeneemt, maar ik denk dat dit in de praktijk ook wel mee zal vallen.
Het warmer worden zal eerder met een hogere belasting toenemen dan bij een hogere netspanning van een aantal volts.

Willem.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 03 November 2014, 19:54:50
Mijn oude leds laat ik voorlopig even rustig in hun doosje liggen.

De kwestie van de voorschakelweerstanden is me nu wel duidelijk. Ik blijf het toch wel lastig vinden om uit te zoeken welke leds ik het beste kan kopen voor het aanbrengen/vervangen van de front- en sluitverlichting op mijn locs.  Als ik het goed heb, kan ik daar het beste 3 mm leds voor gebruiken. Dat snap ik nog wel.
Maar dan de lichtsterke. Op Conrad staan ze van 1 tot 15.000 mcd. Het grootste aantal (12) staat dan bij 20 mcd. Maar Vincent hiervoor had het over 1150 mcd.
En die 20 mcd leds kosten 20 - 30 eurocent; terwijl een 15 mcd tussen de 8 - 15 eurocent kost (waar hebben we het over maar bij grote aantallen blijf ik toch wel een knieperige Hollander).

Of maakt die lichtsterkte niets uit en regel je dat gewoon via een hogere of lagere (maar niet te lage) weerstand?
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Remunj op 03 November 2014, 20:00:27
Ik blijf het toch wel lastig vinden om uit te zoeken welke leds ik het beste kan kopen voor het aanbrengen/vervangen van de front- en sluitverlichting op mijn locs.  Als ik het goed heb, kan ik daar het beste 3 mm leds voor gebruiken. Dat snap ik nog wel.
Welke je het beste kunt gebruiken ligt helemaal aan de ruimte die je ter beschikking hebt.
Soms kom je goed weg met een 3 mm led maar kan net zo goed zijn dat je zo weinig ruimte hebt dat je met een SMD led moet werken.
Een eenduidig advies bestaat dus niet.
Kijk wat je kwijt kan en pas daar je wensen op aan.

Of maakt die lichtsterkte niets uit en regel je dat gewoon via een hogere of lagere (maar niet te lage) weerstand?
O.a. Je kan ook wat met de uitgangen van je decoder doen om te regelen.

Koop gewoon wat verschillende types en een assortimentje weerstanden en ga experimenteren. Dat werkt het beste.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Timo op 03 November 2014, 20:19:17
15-20 mcd is leuk als signaallampje. Bouw je die in dan zie je er waarschijnlijk weinig van terug. Kan je beter een (te) sterke voor pakken. Door een hogere weerstand of door in de decoder in te stellen is een LEDje nog wel te temmen. Feller maken gaat alleen niet.

Kijk voor ledjes anders ook op eBay. Daar worden ze in alle soorten en maten verkocht. Voor 100 betaal je misschien eens 4 euro incl verzenden. Je moet er misschien even op wachten maar verder prima. Bijvoorbeeld voor rode (http://www.ebay.nl/itm/100PCS-F3-3MM-FLAT-TOP-LED-RED-SUPER-BRIGHT-Wide-Angle-Leds-Lamps-GOOD-QUALITY-/300893597050?pt=LH_DefaultDomain_0&hash=item460ea7ed7a).


Timo
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: henk op 04 November 2014, 13:58:11
Als een led genoeg licht geeft voor signaalverlichting, geeft het ook genoeg licht voor front- of sluitseinen in een model. In ieder geval gebruik ik vrij willekeurige superstandaardleds. Honderden mcd is pas aan de orde als de led achter een niet erg effectieve lichtgeleider moet worden geplaatst, zoals je die nog weleens in oude Lima- of Rocomodellen aantreft.
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: S&TL op 04 November 2014, 15:00:46
Bedankt voor de toelichting allemaal!
Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: Krijn op 05 November 2014, 22:14:23
beste Vincent,

Voor berekeningen ga naar de volgende site

http://faq.tweakers.net/cme/ledweerstand.html

Hier vul je de gegevens in en dan wordt netjes getoond :

berekende weerstand
E12 waarde
Kleurcode
vermogen van de weerstand ( wat ook belangrijk is i.v.m. warmte en brand )

Hopende je hierme geholpen te hebben
Groeten Krijn

Titel: Re: Hoe led's aan te sluiten op 15-16V?
Bericht door: freekvo op 22 November 2014, 19:59:20
Ik wil mijn oude leds (zie de foto's op pagina 1) als signaalleds willen gebruiken bij schakelaars die ik heb gemonteerd in een aluminium hoekprofiel. Ik kan helaas geen foto laten zien.
Die leds hebben een rechthoekige kop van ca. 5x2 mm. Ik zit te denken om een gaatje in het hoekprofiel te boren en de kop aan de achterzijde vast te plakken op het aluminium. Maar welke lijm zou ik daarvoor het beste kunnen gebruiken?
Een altermatief zie ik nog niet. Voor montage aan de bovenkant zijn ze te groot.
Alu-hoekprofiel is 30 mm breed maar de schakelaars nemen ook ruimte in. Zijn 2x aan-aan schakelaars en ik wil boven elke schakelaar een rode led en onder een groene.