BeneluxSpoor.net forum
Overige spoorzaken => Grootspoor => Topic gestart door: Marco Staartjes op 31 October 2013, 21:22:45
-
Tijdens het bladeren in oude ansichtkaarten uit mijn woonplaats Heiloo blijkt dat er vroeger een stoomtram geweest is.
Zie oa:
http://www.compumess.nl/kaartensites/album/heiloo/kennemerstraatweg/slides/01-straatweg.htm
http://www.compumess.nl/kaartensites/album/heiloo/kennemerstraatweg/slides/06-straatweg.htm
Enig zoekwerk op het grote www levert eigenlijk alleen het volgende op:
In 1896/1897 opende de Société anonyme belge de tramways néerlandais (Haarlem et extensions) (TN) te Brussel de 30 kilometer lange metersporige stoomtramlijn Haarlem – Alkmaar (Nieuwlandersingel) via de route Schoten – Santpoort – Velsen – Beverwijk – Castricum – Limmen – Heiloo. In 1902 werd het beheer overgenomen door de Maatschappij tot Exploitatie van Tramwegen. In 1909 kwam de tramlijn in handen van de NZH.
In Haarlem vertrokken de trams van het Kennemerplein, aan de noordzijde van het station. In 1913 werd het beginpunt verplaatst naar het Soendaplein in Schoten, dat toen tevens het eindpunt werd van de normaalsporige stadstram. De stoomtrams staken bij Velsen het Noordzeekanaal over; eerst via een brug, maar na de verbreding van het kanaal in 1906 per stoomveerpont, met passagiers en al. Er zijn na de eeuwwisseling enkele malen plannen gemaakt om in ieder geval het trajectgedeelte Haarlem – Velsen te elektrificeren. Deze plannen vonden geen doorgang. In 1924, het jaar van introductie van de Blauwe Tram, werd deze lijn vervangen door de autobus. De huidige Connexxion buslijnen 73 en 167 volgen grotendeels deze route en kunnen als opvolger van de tram worden gezien.
Is er ergens nog wat meer info te vinden?
Welk materieel heeft hier gereden?
Zijn er nog ergens foto's van deze stoomtram terug te vinden?
Hoe heeft het traject gelopen (en zijn hier nog resten van te herkennen)?
Marco.
-
Hoi hoi!
Kijk eens in de NZH- railatlas van Dick van der Spek. Daar staat de hele route in en wat foto's.
Het materieel was Belgisch en leek veel op de stoomtrams van de NMVB.
Al lang geleden heb ik de route gefietst, maar geen overblijfselen kunnen vinden.
De baan, voornamelijk in de wegberm gelegen, is al lang onder het asfalt verdwenen. Wel een mooie tocht trouwens.
Groet van Thonis
-
Op de site van www.historischschoten.nl staat een klein stukje geschiedenis over deze tram met daarbij een foto. Ik ben zelf actief bij deze historische vereniging en er is helaas maar weinig fotomateriaal van de stoomtram bekend. Schoten was rond 1900 een boerengemeente met weinig inwoners die ook nog eens weinig gebruik maakte van de tram, laat staan fotograveerden. Door de uitbreidingsdrift van buurgemeente Haarlem kwamen er nadien heel wat meer huizen en inwoners op de vroegere weilanden maar dat ging vooral om arbeiders die in Haarlem werkten (oa bij de hoofdwerkplaats) dus die hadden de tram ook niet nodig. Vandaar dat de tram aan de noordkant van Haarlem al vroeg werd opgeheven. Het oude haltegebouw van het dorpje Schoten staat nog altijd aan de Rijksstraatweg, herkenbaar aan de gevelsteen met Schoten nog duidelijk leesbaar erop.
grt Ferry
-
Er staan wat foto's in "De Nederlandse stoomtram in oude ansichten", door Jan Reeskamp.
-
Tijdens het bladeren in oude ansichtkaarten uit mijn woonplaats Heiloo blijkt dat er vroeger een stoomtram geweest is.
Zie oa:
http://www.compumess.nl/kaartensites/album/heiloo/kennemerstraatweg/slides/01-straatweg.htm
http://www.compumess.nl/kaartensites/album/heiloo/kennemerstraatweg/slides/06-straatweg.htm
Enig zoekwerk op het grote www levert eigenlijk alleen het volgende op:
In 1896/1897 opende de Société anonyme belge de tramways néerlandais (Haarlem et extensions) (TN) te Brussel de 30 kilometer lange metersporige stoomtramlijn Haarlem – Alkmaar (Nieuwlandersingel) via de route Schoten – Santpoort – Velsen – Beverwijk – Castricum – Limmen – Heiloo. In 1902 werd het beheer overgenomen door de Maatschappij tot Exploitatie van Tramwegen. In 1909 kwam de tramlijn in handen van de NZH.
In Haarlem vertrokken de trams van het Kennemerplein, aan de noordzijde van het station. In 1913 werd het beginpunt verplaatst naar het Soendaplein in Schoten, dat toen tevens het eindpunt werd van de normaalsporige stadstram. De stoomtrams staken bij Velsen het Noordzeekanaal over; eerst via een brug, maar na de verbreding van het kanaal in 1906 per stoomveerpont, met passagiers en al. Er zijn na de eeuwwisseling enkele malen plannen gemaakt om in ieder geval het trajectgedeelte Haarlem – Velsen te elektrificeren. Deze plannen vonden geen doorgang. In 1924, het jaar van introductie van de Blauwe Tram, werd deze lijn vervangen door de autobus. De huidige Connexxion buslijnen 73 en 167 volgen grotendeels deze route en kunnen als opvolger van de tram worden gezien.
Is er ergens nog wat meer info te vinden?
Welk materieel heeft hier gereden?
Zijn er nog ergens foto's van deze stoomtram terug te vinden?
Hoe heeft het traject gelopen (en zijn hier nog resten van te herkennen)?
Marco.
Marco, kijk wellicht eens in de boeken over oud Heiloo. Wellicht dat daar meer in staat? Wellicht nog te krijgen bij de Schrijverij of de Bruna naast 't Loo. Anders in de bibliotheek.
Leuk om eens een draadje over Heiloo te zien. Succes met de speurtocht.
Groet,
Martijn (uit Heiloo)
-
Volgens mij bestaat er ook een boekje 'Stoomtrams rond Alkmaar', daar zal ook wel wat moeten in staan over deze lijn, lijkt me.
-
Klopt, dat boekje staat hier in de kast. "Stoomtrams rond Alkmaar" door J. Kok, uitgeven door Uitgeverij Pirola in 1981. Er staan enkele foto's van deze tramlijn in. Onder andere van het beginpunt aan de Nieuwlandersingel (waar ik twee straten vandaan woonde...)
Er zijn 11 pagina's aan deze tramlijn gewijd, 9 foto's en een dienstregeling uit 1899 die laat zien dat de rit Alkmaar - Haarlem ruim twee uur duurde. Als je bijvoorbeeld de tram van 8.45 uit Alkmaar nam, was je om 11.00 uur in Haarlem.
Eelco
-
Ook leuk boek. Staan nog twee andere foto's in van de Velserstoompont. Dat niemand daar ooit een model van heeft gemaakt. (hint-hint)
Overigens en echt onbedoeld als plug, ik ben van plan om mijn volgend 3D print model van die Belgische lok met duikbril te gaan maken in 1:87. Leuk voor dit lijntje dus.
-
Helaas geen info over deze lijn, wel over de andere kant (richting Purmerend)
-
Bedankt iedereen voor de reacties!
De genoemde boeken zal ik eens proberen in te zien (hoorde gister net dat oudste dochter wel naar de bibliotheek wil voor nieuwe leesboeken. Dan komt die lenerspas mij ook meteen goed uit ;) ).
Verder heb ik op het grote www nog een aantal foto's gevonden (oa spoorkruising bij Castricum en spoorbrug over kanaal bij Velsen). Zodra ik tijd heb, zal ik die hier instellen (met bijbehorende link) om het enthousiasme nog verder op te stoken! (y)
@ Martijn: mijn vader heeft ook een aantal boeken over de historie van Heiloo. Voor zover ik weet, zijn dat meest de bekende boeken met oude ansichten. Als ik daar weer eens ben, zal ik ze nogmaals doorbladeren. Verder zal ik ook de vereniging Oud-Heiloo eens aanschrijven. Mogelijk weten ze daar nog wat.
Marco
-
Je kak ook een kijkje nemen in het stoomtramdocumentatie centrum in Hoorn.
www.museumstoomtram.nl
-
Natuurlijk je kan
-
Zoek eens in de beeldbank van: http://www.beeldbank.noord-hollandsarchief.nl/
Er zijn meerder foto's te vinden.
-
De documentatieverzameling van de NVBS (Stichting NVBS-Railverzamelingen -- SNR) te Amersfoort heeft het nodige, zowel foto's, materieeltekeningen, documentatie, dienstregelingen, enz.
Voor nadere info: stuur me een pb.
Dirk
beheerder SNR
-
Zoals beloofd nog een aantal links met foto's
http://www.haerlem.nu/mug/Arend/afb/8326/
http://www.museumbeverwijk.nl/cgi-bin/beeldbank.pl?ident=20811
http://www.oudcastricum.com/cgi-bin/beeldbank.pl?ident=502665&search=NEWH%204952%204958%204966%204992%205026%205061%205063%205088%205089%205090%205096%205118%205127%205129%205130%205131&sort=int&veld=all&display=gallery&istart=211
http://www.museumbeverwijk.nl/cgi-bin/beeldbank.pl?ident=14479
http://www.archiefalkmaar.nl/collecties/beeldcollectie/beeldbank/indeling/detail/start/470?q_searchfield=heiloo
Laatste foto uit Heiloo is 'om de hoek' waar ik vroeger gewoond heb. Zal eens kijken of het weer/tijd het toelaat om een vergelijkings-foto te maken.
En tot slot een gelijkgestemde hobbyist die de stoomtram in h0 wil nabouwen.
http://haarlem-alkmaar.nl/Default
Ondertussen wordt er bij de Noord Hollandse bibliotheken gewerkt om wat van de genoemde boeken naar het filiaal in Heiloo te vervoeren.
@Sven: ik neem aan dat je de tram bedoeld op de 3e foto om na te bouwen?
Marco.
-
De derde foto, uit de beeldbank Oud-Castricum, is niet in Castricum genomen. We zien hier de NZH A13 in de Dorpsstraat in Oegstgeest (bron (http://www.zoekplaatjes.nl/index_home.html?http&&&www.zoekplaatjes.nl/200/206A.html)), het is dus geen Belgische loc, maar een Backertje. Loc 8 van de SHM is hier een zusterloc van (dat was ooit de NZH A12),
Dick
-
Inderdaad, deze foto heeft niets met Haarlem--Alkmaar te maken.
Een Backertje afkomstig van de HTM lijn Den Haag--Delft met twee grote rijtuigen. Alles normaalspoor bovendien.
Het materieel van de lijn Haarlem--Alkmaar droeg in de NZH-tijd allemaal nummers vanaf 51.
De locomotieven waren dus genummerd vanaf A.51 en verder.
Dirk
-
@Sven: ik neem aan dat je de tram bedoeld op de 3e foto om na te bouwen?
Ook leuk, maar nee, de tweede.
(http://www.museumbeverwijk.nl/beeldbank/large/20811.jpg)
-
Gisteren ontdekt dat er tegenwoordig een informatie paneel over de tram Alkmaar-Haarlem staat op het voormalige eindpunt, de Nieuwlandersingel in Alkmaar. Vandaag dus terug geweest mét camera ......
(http://i41.tinypic.com/2qixug3.jpg)
Weer thuis bleek het paneel ook op internet te bekijken (www.keesvanmook.nl). Bovenstaand plaatje is daar dus ook van gekopieerd. Was toch net even beter dan mijn foto incl spiegelingen ed..
Het gehele paneel is hier in groter formaat te bekijken.
http://www.keesvanmook.nl/img/panelen/high/9.jpg
(http://i39.tinypic.com/mwumat.jpg)
Vergelijkingsfoto van de Nieuwlandersingel anno 2013, met rechts het info paneel
Marco.
-
Wat leuk (y)
Ik ben daar alweer ruim zestien jaar weg, maar blijft een leuk stukje Alkmaar.
Eelco
-
Ik heb ook even gezocht op streektram Noord Holland. Levert deze link (http://infrastruct.wordpress.com/2012/03/16/tram-in-alkmaar/) op als vertrekpunt.
-
Intrigerend, plannen voor een nieuwe lokale tram in Alkmaar. Ik vraag me af of het er ooit van komt, maar het idee er achter lijkt me prima. Helemaal als verbinding met Egmond en Bergen.
Eelco
-
Hoi, ik zie dat het draadje al een tijdje niet gebruikt is :) dus maar even nieuw leven inblazen.
Even een korte introductie: na jarenlang met de schaal H0 bezig te zijn geweest ben ik een aantal jaren geleden gestart met de schaal G en 1 in met name livesteam. Ik heb in mijn huis geen ruimte om een H0 baan op te bouwen, maar de tuin is groot genoeg daarvoor. Dus vandaar de overstap.
Omdat ik woonachtig ben in Castricum ben ik mij gaan verdiepen in de tramlijn die van Haarlem naar Alkmaar liep en ben op zoek naar het type wagons die op deze lijn gebruikt zijn. Doel: de wagons wil ik gaan nabouwen en het Backertje als livesteam loc ervoor gaan zetten.
Kan iemand mij helpen aan tekeningen van de wagons? Of weet iemand waar de wagons gebouwd zijn?
Groetjes Martijn
-
Voor info over deze tram en/of tramlijn: zoeken in alle archieven en eventueel lid worden van de NVBS (voor foto's, tekeningen en geschiedenis).
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/zzz135-66a10c5ea5fdc.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/zzz135-66a10c5ea5fdc.jpg)
-
Volgens mij had Op de Rails in 1967 een serie over deze lijn. En verder deeltjes Trams en Tramlijnen over deze stoomtram; De voorlopers van de Blauwe Tram resp. Stoomtram van Wadden tot IJ.
-
Stond in het augustusnummer van OdR....
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/20240724-173632-66a1216dbb3b3.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/20240724-173632-66a1216dbb3b3.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/20240724-173727-min-66a121f672beb.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/20240724-173727-min-66a121f672beb.jpg)
-
Google maar eens op stoomtram Alkmaar-Haarlem ... dan kom je best veel tegen!
groet,
Rob (ook uit Castricum) (y)
-
Kan iemand mij helpen aan tekeningen van de wagons? Of weet iemand waar de wagons gebouwd zijn?
Boek van A. Dijkers, de rijtuigen van de Nederlandse stoomtramwegen. Weliswaar eenvoudige tekeningen, maar handig boek met veel info. De herziende 2e druk is completer, de eerste druk heeft foto's.
-
verdere info:
https://www.oud-castricum.nl/categorie-activiteiten/nieuws/de-stoomtram-door-castricum/#:~:text=In%20Castricum%20reed%20de%20stoomtram,'Het%20Eethuysje'%20in%20zit.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tramlijn_Haarlem_-_Alkmaar
-
Je hebt ook nog het periodieke blad van de Tramweg-Stichting; Op Oude Rails.
Daar wordt ook veel geschreven over oude tramlijnen. Een deel van de inhoud van de publicaties staat op de site, maar niet alles. Het loont om contact op te nemen.
Na een donatie heb ik bijvoorbeeld heel veel scans van artikelen over de Gooische Stoomtram ontvangen. Wellicht is er ook wat over Haarlem Alkmaar geschreven.
Het boek van Dijkers is inderdaad een perfect begin voor materieeltekeningen. Van daaruit kan je verder navigeren naar diverse archief instellingen waar scans/originelen in te zien zijn van de desbetreffende tekeningen. Dijkers heeft in zijn boek perfect aangegeven wanneer een materieelschets een schatting is, of wanneer het getekend is op basis van een archieftekening. Achterin het boek staat dan een archiefinstelling, toegangsnummer en inventarisnummer. Deze zijn meestal nog actueel.
Het Nationaal Archief in Den Haag heeft inmiddels al heel wat stukken van het archief van Waterstaat gedigitaliseerd en zijn daar nog steeds druk mee bezig. Daarin staan heel veel materieeltekeningen.
Groet, Mathyn
Ps: leuk toekomstplan, Sven! (y)
-
Stichting De Nieuwe Blauwe Tram heeft een boekje uitgegeven over onder andere de lijn Haarlem - Alkmaar via Velsen.
https://www.denieuweblauwetram.nl/product/deel-7-nzh-trams-boven-t-ij/ (https://www.denieuweblauwetram.nl/product/deel-7-nzh-trams-boven-t-ij/)
Leuke en interessante lijn, met trams die via de veerpont het Noordzeekanaal oversteken!
Cock Koelewijn.
-
Stemmingmakerij:
https://haarlem-alkmaar.nl/VirtueleTour (https://haarlem-alkmaar.nl/VirtueleTour)
-
Dat is nu eens positieve stemmingsmakerij. (y)
-
:) :)
Yep, maar onze vragensteller over de tramlijn ontgaat dit alles?
-
Zo! Ik ben even niet online kunnen zijn en zie dat er al veel reacties op mijn vraag zijn. Echt, bedankt allemaal. Ik ga, als ik weer thuis ben, alles op mijn gemak uitzoeken!
Groetjes Martijn
-
Bedankt voor het opzoeken!
Ik ga eens opzoek naar deze uitgave, wellicht vind ik er nog eentje.
Een bezoek aan de documentatie ruimte in Amersfoort gaat ook nog wel eens gebeuren, eerst maar eens goed voorbereiden zodat ik weet waar ik naar moet zoeken.
Nogmaals dank.
Met vriendelijke groet,
Martijn Tiebie
-
Bedankt voor de info! Hier heb ik zeker wat aan.
Met vriendelijke groet,
Martijn Tiebie