BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => (Her)beginners => Topic gestart door: Maarte-N op 20 December 2010, 19:53:44
-
Hallo allemaal,
Ik ben nieuw hier. Vroeger heb ik modelbanen gehad, een mooie hobby. Nog steeds vind ik het leuk.
Doordat ik niet zo heel veel ruimte heb (vroeger ook al niet) ging en gaat mijn voorkeur uit naar een modelbaan in spoor N.
Ik vind het mooi vind om met een trein langzaam te kunnen rijden en te rangeren, zonder dat de trein door een stofje of een vuiltje helemaal tot stilstand komt. Dit vind ik altijd een afknapper, als een trein blijft steken ondanks dat je je best hebt gedaan op schoonmaken en zo.
Ik heb gezocht naar de voordelen van een vliegwiel, maar ik heb het niet kunnen vinden, dus nu heb ik de volgende vragen:
- Sinds wanneer worden de vliegwielen in modeltreinen toegepast? (want voor mij was het nieuw om dit te lezen)
- Wat is het effect van het vliegwiel, vooral als het gaat om de gevoeligheid voor stofjes?
- Is het ook beschikbaar in spoor N?
Ik hoop dat jullie mij advies willen geven. Wie weet wat er van komt. :-)
Groeten,
Maarten
-
Het antwoord staat al bijna in je vraag.
Een goed functionerend vliegwiel zorgt ervoor dat de loc bij een kleine stroomonderbreking niet gelijk stilstaat maar nog een stukje kan doorrijden. In een vliegwiel wordt energie opgeslagen hè. Dat zal meestal genoeg zijn om bijvoorbeeld een vervuild stukje rails te passeren en het elektrisch contact weer te herstellen.
In de praktijk functioneert het heel verschillend. Er zijn modellen waar het vliegwiel nauwelijks effect heeft, er zijn ook vliegwielen die de locs op volle snelheid een uitloop van 30 cm geven.
-
Jep, zie een vliegwiel maar als een batterij. Daar sla je ook energie in op. In feite zijn er ook decoders die een batterij aansluiting hebben. Die leveren hetzelfde effect, namelijk dat een loc nog even doorloopt bij een stroomonderbreking.
Gerard
-
In een vliegwiel wordt energie opgeslagen hè.
Helemaal juist. Maar je moet wel bedenken dat de hoeveelheid energie evenredig is met het kwadraat van de snelheid. Dus bij hoge snelheid is het effect van een vliegwiel veel beter merkbaar dan bij lage snelheid. En bij kruipsnelheid is het effect verwaarloosbaar.
Verder is de energieopslagcapaciteit evenredig met het kwadraat van de diameter. Dus een kort vliegwiel met een grote diameter is effectiever dan een lang vliegwiel met een kleine diameter, maar met evenveel massa. Dat is ook de reden waarom sommige vliegwielen teleurstellen. Er is soms niet genoeg ruimte in een loc voor een grote diameter.
Behalve het overbruggen van "dirty spots" zorgt een vliegwiel er ook voor dat het optrekken en afremmen vloeiender verloopt.
-
Om op je derde vraag te antwoorden.
Een vliegwiel word ook toegepast op diverse loc's in spoor N.
Mvg.
Matheus.
-
Oh ja, en je eerste vraag. Het is lastig vast te stellen wanneer Europese fabrikanten met vliegwielen zijn begonnen, maar ik schat dat het voor de grotere merken toch al minstens 15 jaar gebruikelijk is om bij een nieuwontwikkeling of een technische upgrade van een model als het even kan een vliegwiel te plaatsen.
-
Hi All,
Mijn Roco 1600 (HO) uit midden jaren tachtig heeft al een vliegwiel. Het zit er dus al zo'n 25 jaar in.
-
Ja ja, maar Roco was daar heel snel mee. De 1600 had oorspronkelijk geen vliegwiel en tijdens een upgrade ergens in de jaren tachtig is een vliegwiel geplaatst. Bij de laatste versie zijn dat er zelfs twee geworden.
Maar zo voorlijk waren lang niet alle Europese merken.
-
Mijn oudste eigen loc is een Roco BR 215 van inmiddels 30 jaar oud met een werkelijk fenomenaal vliegwiel.
Ik heb ook een 1600 uit de eerste leverserie van Roco gehad die al een vliegwiel had. Een 2200 uit diezelfde tijd is dan weer zonder vliegwiel. Later heeft Roco een periode gehad dat ze nooit vliegwielen plaatsten in nieuwe modellen, waar ze weer wat later weer op terug zijn gekomen. Maar dit merk was er inderdaad wel vooruitstrevend in.
Huub
-
Hallo
Over vliegwielen gesproken. Ik heb nog een Trix batterij-lokje uit de jaren vijftig met de z.g.n. Distler Wondermotor als aandrijving.
Ouderen onder ons kunnen zich dit lokje misschien nog herrineren. Dit lokje heeft een fenominale uitloop.
Kan iemand mij vertellen hoe dit met een (on)gewone koolborstel motor mogelijk is?
Klaas Z misschien?
Jay Jay
-
Bij het uitlopen spelen vele fenomenen een rol.
Zoals: De sterkte van de motormagneet.
De tandwieloverbrenging.
Zwaarte van de lok.
Wrijving op de rails, bocht of recht stuk.
Klaas kan er mischien nog meer opnoemen.
Maar ik denk dat het bij jouw loc met de motormagneet te maken heeft.
Zal waarschijnlijk geen permanent magneet zijn.
Ps. Dit laatste is gissen, zeker weten doe ik niet.
-
aanvulling op Mattheus:
De grootte en zwaarte van het vliegwiel is ook van invloed.
-
ff tussendoor: wil je een loc die niet stilvalt op een stofje, neem dan geen N, hoe groter de schaal hoe minder de gevoeligheid voor vuil. Nou zijn er vast N-spoorders die roepen dat dat niet waar is, maar tis toch echt zo.
-
....met de z.g.n. Distler Wondermotor als aandrijving.
....Kan iemand mij vertellen hoe dit met een (on)gewone koolborstel motor mogelijk is?
Klaas Z misschien?
Ik hoor wel tot de ouderen, maar hier had ik nog nooit van gehoord.
Heb je daar meer informatie over? Ik heb al via google gezocht,maar daar ben ik niet echt wijzer van geworden.
-
Distler (http://www.trix-twin.co.uk/hist4_files/image007.jpg).
Moet hier ergens nog één hebben liggen....
-
Klaas.
Ik denk dat je nog moet zoeken in de tijd dat Trix nog niet met H0 bezig was, maar nog met blikken rails ergens tussen
0 en Ho.
Herinner mij nog dat deze loks wel een redelijk gewicht hadden.
Was ook drierail.
Bijkomend: ja herinneringen uit die tijd zitten ergens in een hoekje van de hersenen verborgen, en er steekt zoveel dat het soms ergens zoeken is he!
Toen Trix met H0 op de markt kwam was er wel sprake van een wondermotor, deze maakte het mogelijk om de treinen te verkeinen.
Maar wat uitlopen van loc's betreft, Lima heeft ook van die exemplaren gehad waar ge bij wijze van spreken uw voet moest voorzetten om ze tegen te houden en deze waren vederlicht.
Matheus
-
Citaat:
"Die deutschen wie die englischen Batteriebahnen waren mit einem von der Firma Distler neu entwickelten Elektromotor ausgestattet. Hierbei handelte es sich um einen geschlossenen, walzenförmigen Gleichstrommotor, der unabhängig vom Netz mit einer normalen handelsüblichen 4,5-Volt-Batterie betrieben werden konnte. Der neuartige Elektromotor von Distler war bezüglich Leistung und Wirtschaftlichkeit seinerzeit marktführend, sodass auch andere Hersteller diese zuverlässige Antriebsquelle für ihre Produkte einsetzten. Vielfache Anwendung fand dieser Motor u. a. in Tonbandgeräten (Phonotrix) und Rasierapparaten. Ebenso von Distler entwickelt war der Fahrregler. Hier legte man eine 4,5-Volt-Flachbatterie ein. Alternativ stand ein kompatibles Netzanschlussgerät von Distler (siehe Abbildung) zur Verfügung. Ab 1959/60 lagen den Zugpackungen statt des Batteriefahrpult kleine gelber oder rote Niedervolttrafos (4,5 bis 6 Volt, 75 mA) von Siemens-Schuckert bei."
Bron: Wikipedia (http://de.wikipedia.org/wiki/Trix-Batteriebahn)
-
Hallo
Bedankt voor de reacties. Wat een prima verhaal van Wikipedia.
Helaas wordt niet uitgelegd waarom het motortje zo soepel kan lopen.
Ik heb het lokje nog eens geprobeerd en de uitloop is zeker 60 cm.
Mijn vader had voor mij een voeding gemaakt van een beltrafo (5Volt) en
een seleen gelijkrichter. Je weet wel zo een met die grote koelplaten.
Ik heb wel eens gelezen dat een decoder de werking van een vliegwiel juist weer teniet kan doen.
Is dit waar?
@ Klaas: de bijdragen van Gerrit en Gerard geven denk ik antwoord op jouw vraag.
Jay Jay
-
Ik heb wel eens gelezen dat een decoder de werking van een vliegwiel juist weer teniet kan doen.
Is dit waar?
Ik kan me dat goed voorstellen. Een vliegwiel werkt optimaal wanneer de motor spanningsloos wordt gemaakt. Dat doet een decoder niet, die verlaagt de spanning stapsgewijs. Wanneer je aan een motor een lagere spanning aanlegt dan deze zelf als generator zou maken met hetzelfde toerental, gaat de motor zelf als rem werken.
Wat blijft is de massa-vertraging, maar dan wel verminderd door bovengenoemd effect.
Gerard
-
Dat wikipediaverhaal over de Distlermotor is inderdaad interessant. Maar het geeft nog geen antwoord op de vraag hoe hij zo "wirtschaftlich" is.
Op de foto lijkt het een gewone koolborstelmotor. Het zou kunnen dat deze motor een getordeerd anker heeft, dat lijkt mij zelfs tamelijk waarschijnlijk.
Minder waarschijnlijk is dat het een klokankermotor is. Dat zou betekenen dat Distler daarmee eerder was dan meneer Faulhaber, en dan zou Faulhaber onterecht een patent hebben gekregen.
-
Minder waarschijnlijk is dat het een klokankermotor is. Dat zou betekenen dat Distler daarmee eerder was dan meneer Faulhaber, en dan zou Faulhaber onterecht een patent hebben gekregen.
Patenten zijn toch niet tijdsafhankelijk? Ik bedoel, als Distler niet en Faulhaber wel een patent heeft aangevraagd en gekregen, is er sprake van een legale situatie, toch?
Maar we dwalen af... ;D
Gerard
-
Patenten zijn wel tijdsafhankelijk. Je kunt geen patent krijgen voor iets wat al op de markt verkrijgbaar is.
-
Jep, zie een vliegwiel maar als een batterij. Daar sla je ook energie in op. In feite zijn er ook decoders die een batterij aansluiting hebben. Die leveren hetzelfde effect, namelijk dat een loc nog even doorloopt bij een stroomonderbreking.
Gerard
Hartelijk dank voor de vele reacties, het maakt al heel wat duidelijk.
Door gebrek aan ruimte ben ik wel een beetje gebonden aan spoor N, ondanks het advies dat dit altijd gevoeliger is voor stof.
De decoder waar Gerard het over heeft, is die ook verkrijgbaar/in te bouwen in een N locomotief, inclusief de batterij (accu?). Hebben jullie daar ervaringen mee?
Van de lokomotiefjes die ik vroeger gehad heb kan ik me niet herinneren dat er eentje uitgerust was met een vliegwiel. Als, zoals in deze topic gezegd, het zo is dat op kruipsnelheid het vliegwiel ook nauwelijks meedraait, en de trein nog stil komt te staan op de eerste de beste wissel, dan is de decoder met batterij misschien een betere optie. (of beide, vliegwiel én batterij)
Het is misschien veel gevraagd, maar wie heeft er praktijkervaring met een locomotief op schaal N die bijzonder stabiel is. Eentje die alle wielen gebruikt om stroom van de rails te halen en die goed bevalt (dus met een vliegwiel of zo'n speciale decoder met batterij). Hoe verhoudt die zich tot een eenvoudigere locomotief.
AL vast opnieuw bedankt voor de adviezen en de tips. Ik moet me ook weer gaan oriënteren op de diverse merken rails en digitale systemen...
-
Patenten zijn wel tijdsafhankelijk. Je kunt geen patent krijgen voor iets wat al op de markt verkrijgbaar is.
ligt een beetje aan het land......
om het een beetje bij treintjes te houden:
case: QSI solutions versus MTH. betreft: back emf periode 2001
later zelf tegen esu. (2006)
-
Het is misschien veel gevraagd, maar wie heeft er praktijkervaring met een locomotief op schaal N die bijzonder stabiel is. Eentje die alle wielen gebruikt om stroom van de rails te halen en die goed bevalt (dus met een vliegwiel of zo'n speciale decoder met batterij). Hoe verhoudt die zich tot een eenvoudigere locomotief.
Een Kato class 66 heeft een motor met vliegwiel en stroomafname op alle assen. Die kruipt keurig over de wissels heen en ziet er ook nog eens goed uit. Vergeleken met oudere locs rijdt ie stiller en soepeler.
Als je de baan goed schoon houdt zullen de meeste locs weinig problemen hebben met wissels.
-
Dag Maarten,
Even bellen met ANW in Medemblik (http://www.anw-modeltreinen.nl/) en vragen naar Ad. Hij heeft redelijk wat verstand van met name de Zimo decoders. Volgens mij waren die het namelijk.
Zelf rijd ik H0, dus of dat ook in een N loc past durf ik je niet te vertellen. De decoders wel hoor, die zijn klein genoeg, maar zo'n batterij, ik weet niet hoe groot die zijn.
Enfin, vraag Ad maar even.
Gerard
-
Decoder met batterij ken ik eigenlijk niet.
Er zijn wel decoders waarop je zogenaamde goldcaps kunt aansluiten. Dan zijn condensatoren die genoeg stroom kunnen opslaan om een loc bij een stroomonderbreking nog een paar seconden door te laten rijden. Tot nu toe ken ik dergelijke decoders alleen van Lenz en T4T, terwijl ook de recente ESU Locpilot 4 die mogelijkheid heeft (het bijbehorende condensatorpakket is er nog niet). Het geheel is echter te groot voor een n-loc.
Er zijn veel meer decoders waarop je gewone elco's kunt aansluiten met hetzelfde doel, maar dan is er zelfs in de meeste H0 locs te weinig ruimte voor een enigszins effectief resultaat.
-
Batterijen, condensatoren... Een pot nat. Ze slaan voor even energie op.
-
Hallo
Ik herinnerde mij vandaag dat ik in mijn vroege jeugd het Distler motortje gesloopt en
het anker afgewikkeld heb. Ik meen me nu herinnren dat het anker alleen uit koperen wikkelingen bestond.
Dus zonder ijzerkern maar toch met voldoende gewicht om nog even door te draaien. Dus bij het wegvallen van de spanning wordt het niet meer door de stator
afgeremd. Het heeft wel degelijk koolborstels en geloof het of niet: Kogellagers.
Jay Jay
-
Een Kato class 66 heeft een motor met vliegwiel en stroomafname op alle assen. Die kruipt keurig over de wissels heen en ziet er ook nog eens goed uit. Vergeleken met oudere locs rijdt ie stiller en soepeler.
Als je de baan goed schoon houdt zullen de meeste locs weinig problemen hebben met wissels.
Dank je wel voor deze tip. Het is zeker een mooie locomotief.
Ik zag op deze site dat de puntstukken van wissels ook onder stroom gezet kunnen worden (met de juiste polariteit), dus ook daar is een verbetering mogelijk wat betreft het blijven steken op een wissel.
Verder ben ik me nog aan het inlezen en aan het denken wat ik wil en wat er allemaal nog op de markt is. Helaas zag ik dat de treinenshop Hoogduijn in Zoetermeer niet meer bestaat, en ook eentje in Delft is weg. Ik kom uit Den Haag en heb (in de buurt) nog de keuze uit een winkel in Delft en eentje in Rijswijk, die ik al van oudsher ken toen ze nog in de Wapserveenstraat zaten. Daar kom ik ook vast wel aan advies, en in de evenementenhal in Rijswijk is ook wel eens een beurs, leuk om daar weer eens te kijken en misschien met iemand bij te praten.
Ben nog aan het denken wat ik allemaal wil. Welke rails (ik had altijd Fleischmann) en welk digitaal systeem, ik heb ooit een digitale baan gehad met Arnold digitaal (dat was eigenlijk Marklin maar dan voor spoor N en rails zonder een middenpool). Over de verschillende digitale systemen zal ik eerst eens goed op deze site zoeken naar de ervaringen, ik zal niet de enige zijn die die vraag stelt. Maar wie me een goede tip kan geven, dat is altijd welkom. Ook een tip voor een goede digitale startset is welkom. :-)
Beste wensen voor het nieuwe jaar allemaal,
Maarten
-
In welke N - locomotief past dit?
(http://www.tonystrains.com/technews/img/lenz/lz-powmod-1.jpg)
Zie http://www.dccsupplies.com/shop/product_info.php?cPath=24_29_90&products_id=59