BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Jan Koelewijn op 26 April 2010, 21:15:49

Titel: Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan Koelewijn op 26 April 2010, 21:15:49
Dag allemaal,

Ik heb al een tijdje niets meer gelezen over geheugendraad voor het aandrijven van wissels. Al een van de problemen wordt vaak de voeding genoemd die ongeveer 3 volt moet zijn. Veel mensen hebben een oude computer staan en de voeding daarvan heeft een aftakking van 3,5 volt die 20 A kan leveren. Je zou de voeding er uit kunnen halen en gebruiken voor  de geheugendraad-aandrijvingen.

Ik ga het in ieder geval eens proberen, maar mocht er iemand zijn die er ervaring mee heeft dan hoor ik dat graag.

h.g. Jan
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Ronaldk op 26 April 2010, 21:22:15
Hoi!

Geen ervaring maar kijk eens even hier op de website van Huib: http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/E11.14_-_Toepassing_geheugenmetaal

groeten Ronald
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: JaJo op 26 April 2010, 22:10:49
Geheugendraad werkt op 1,2 Volt. Als je er 3,5 Volt opzet wordt het een gloeidraadje :o. Het monteren en afstellen is niet zo eenvoudig maar met een beetje geduld wel te doen. De 'floodlandlink' geeft genoeg info.

Groet Jaap
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan Koelewijn op 26 April 2010, 23:19:22
Die site ken ik al wel maar de meeste berichten over geheugendraad zijn al wat ouder daarom ben ik vooral benieuwd naar de jongste ontwikkelingen.

Als de spanning aan de hoge kant is dan kan ik de spanning over het geheugendraad toch instellen door er een weerstand (van voldoende vermogen natuurlijk) mee in serie te schakelen?

h.g. Jan
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Klaas Zondervan op 26 April 2010, 23:54:57
Geheugendraad werkt op 1,2 Volt.
Eigenlijk werkt geheugendraad niet op spanning, maar op stroom. De gangbare waarde voor het geheugendraad dat in modelspoor wordt toegepast is 200mA. En de spanning die je nodig hebt om die stroom te bereiken hangt weer af van de lengte van de draad. Een langere draad zal meer spanning nodig hebben om die 200mA te halen.

Ik heb zelf geen ervaring met geheugendraad, en wil dat ook niet krijgen. Een belangrijk bezwaar vind ik dat je die stroom van 200mA continu moet laten lopen om een wissel in de afbuigende stand te houden. Daarom werk ik liever met motortjes. Die trekken gedurende 1 á 2 sec. ongeveer 100mA en dan is het weer over.
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan-Peter op 27 April 2010, 01:25:14
Jan,

Zoals Klaas al meld er zitten nog wat haken en ogen aan het gebruik van geheugendraad.
Het gebruik van geheugendraad voor t gebruik van het stellen van wissels en seinen had als doel een betrouwbaarder en natuurgetrouwe omzetting te krijgen dan die met electromagnetische relais mogelijk was.
Met de veel ruimer aanbod van servo's voor het gebruik op de modelbaan is een simpeller en efficienter mannier van omschakellen beschikbaar gekomen. (kijk alleen maar eens op deze website bij Karst Drenth (http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,22736.0.html)). Hierdoor is de aandrijving door geheugendraad een beetje op de achtergrond gekomen.

Vriendelijke groeten,
Jan-Peter
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: rjr op 27 April 2010, 09:04:07
Ik gebruik nog altijd geheugendraad voor het schakelen van de wissels op de zichtbare plaatsen.
Ok, het heeft als nadeel dat het altijd stroom vraagt in geschakelde stand. Maar het is wel goedkoop.
Werkt prima. Misschien nog een nadeel, je kunt niet snel op het laatste moment nog een wissel schakelen.

Laat de wissels na gebruik terugschakelen in de rust stand zodat ze geen stroom gebruiken.
Als voeding heb ik ook een oude computervoeding in gebruik, al gebruik ik de 5V uitgang daarvan.
En via een LM317 en de juiste weerstand waarde zorg ik voor een constante stroom door de draad. Hoe lang deze ook is.
Want zoals Klaas al aangeeft kun je niets zeggen over de benodigde spanning zolang je niet weet wat de lengte van de draad is. De stroom die er door mag lopen is wel beperkt, bij te hoge stroom beschadig je de draad blijvend.

Mijn opstelling heeft 1 beperking, de lengte van de draad. Als die te lang wordt dan is de 5V voedingsspanning niet meer toereikend waardoor er een lagere stroom beschikbaar is, en het opwarmen langer duurt.

Gebruik het voor wissels en armseinen. Op beursen gestaan met een demo opstelling waarbij ook de waterkraan voor stoomloks er mee bediend werd, een klein laadkraantje die er mee boven de wagens werd gedraaid, en een wipwap in de speeltuin die door geheugendraad werd bediend. Er zijn dus meer mogelijkheden dan alleen schakelen van wissels.

Groet,
Roelco
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Klaas Zondervan op 27 April 2010, 09:11:21
Misschien nog een nadeel, je kunt niet snel op het laatste moment nog een wissel schakelen.
Dat vind ik nou niet het grootste bezwaar. In het grootbedrijf schakelen ze wissels ook niet vlak voor de neus van een trein.
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Ed K. op 27 April 2010, 10:53:02
Hallo Jan,

Ik gebruik ook geheugen draad voor mijn wissels en dit bevalt mij erg goed.
Om de stroom te begrenzen gebruik ik de schakeling zoals wordt omschreven op de site Avontuur in miniatuur van Huib Maaskant maar dan iets aangepast, ik gebruik een voedingsspanning van 12V= en ik heb het relais voor de omschakeling van het puntstuk en de tongen vervangen door twee kleine dit het zelfde doen maar tegen de helft van de kosten. Ik heb gekozen voor deze oplossing omdat ik Tillig wissels gebruik en ook de tongen van het wissel er mee omschakel.(geen kans op kortsluiting)
Voor het mechanische gedeelte pas ik de oplossing toe zoals omschreven op de site Funky rail, in principe een erg eenvoudige oplossing die is gebouwd op een stukje printplaat. Het is alleen een kwestie van er onder schroeven en het pennetje(paperclip) door de stelbalk van het wissel steken en het pennetje zo te buigen dat in ruststand het wissel rechtdoor staat. Niks moeilijks aan, een klusje van 5 minuten.
Analoog kan je het schakelen door met een twee standen tuimelschakelaar de 12V= aan of uit te schakelen.
Digitaal maak ik gebruik van de ESU Switchpilot, deze heeft een aparte voeding waar je de 12V= op aan kan sluiten en je kan hem programmeren zodat hij continu spanning af geeft naar de aandrijving tot dat het wissel weer in de ander stand moet.(dus aan of uit zoals je voor geheugen draad nodig hebt.)
Totale kosten ongeveer €10 per wissel en per 4 wissels een Switchpilot van ongeveer €30.

Gr. Ed
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: rjr op 27 April 2010, 12:57:19
Klaas,

Klopt, vindt het ook niet echt een nadeel, maar is wel anders dan de bekende magneetschakelaars die wel snel omklappen.
En tijdens een demo op de beurs gaven ze aan dat dat een nadeel kon zijn, dus vandaar hier toch maar genoemd.

De kosten voor mijn oplossing zijn niet meer dan een LM317 en een weerstand, en natuurlijk wat van het geheugendraad, veertje, klemmetjes, soldeerhulpjes. Komt ongeveer op 2.5 euro per wisselaandrijving.

Daarnaast natuurlijk nog een schakel decoder voor digitale aansturing. Maar die heb je bij elke oplossing nodig.

Roelco
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan Koelewijn op 30 April 2010, 00:15:30
Dag Allemaal,

Ben een paar dagen uithuizig geweest vandaar dat het even heeft geduurd voor ik weer kon reageren. bedankt voor jullie reactie, met alle raadgevingen ga ik toch eens het een en ander uitproberen. Jullie horen van mijn ervaringen, ik hou er wel van om een beetje tegendraads te zijn, maar als blijk dat ik totaal op het verkeerde spoor zit horen jullie het ook.

h.g. Jan
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Klaas Zondervan op 30 April 2010, 09:44:54
....ik hou er wel van om een beetje tegendraads te zijn, ....
Goeie instelling! Als iedereen alleen maar doet wat een ander ook doet worden er nooit nieuwe dingen ontdekt.
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: GD op 30 April 2010, 13:23:32
Hoi,
Jacques Le Plat heeft veel met geheugendraad gedaan. Een aantal jaar geleden heeft er volgens mij een aantal artikelen in de Miba gestaan van zijn hand over geheugendraadaandrijving voor wissels en seinen. Op zijn website (http://users.skynet.be/pro-rail/ukcafam0.htm) staat ook wat. Misschien heb je hier wat aan.

Groeten,

Gerard
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan Koelewijn op 05 May 2010, 01:05:35
Hoi,

Dat Jaques le Plat geheugendraad levert wist ik al en ik heb inmiddels een probeerset ontvangen.
Ik heb er al lekker mee geëxperimenteerd en mij lijkt het wel. Heb inmiddels een soort van prototype gemaakt wat ik onder de rail kan schroeven waardoor het geheel minder plaats inneemt, niet breder dan de rail zelf en beter weg te werken is.
Zodra dat goed naar mijn zin is plaats ik wat foto's.

Jan
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Guido Heunen op 13 July 2010, 13:58:46
Hallo,

Ik ben ook druk bezig met het inbouwen van geheugendraad. Het is mijn bedoeling dat ik de wissels automatisch kan zetten met koploper (met de koploper optie: wissel gaat terug naar default stand na trein passage). Hiervoor heb ik mijn eigen DCC decoder gebouwd en ik ben nu in staat verschillende wissels digitaal te selecteren. Voor de aansturing van het geheugendraad maak ik gebruik van het circuit van Jacques le Plat. Hierin heb ik wel de weerstand van 18Ohm vervangen door een van 5.6Ohm omdat ik de 200mA niet haalde (5V voedingsspanning).

Ik moet nog enkele tests doen voordat ik zeker weet of alles werkt. Met een wissel werkt het al, nog 5 geheugendraden te gaan.

Guido
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Myuktrains op 13 July 2010, 15:16:13
Geheugendraad wordt dus warm wanneer er stroom op gezet wordt. Hoe warm wordt zo'n draad nou als je de wissel omzet? Kun je bijvoorbeeld de draad aanraken wanneer hij warm wordt?

Waarschijnlijk wil ik ook gebruik maken van geheugendraad om mijn wissels om te zetten, maar eerst wil ik een proef opstellling maken.

Martijn   
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Guido Heunen op 14 July 2010, 10:12:02
Hoi,

Ik kan de draad gewoon aanraken. Ik zal even kijken of ik de temperatuur van de draad kan meten. Later meer...

Guido
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: rjr op 14 July 2010, 11:04:38
De draad moet boven de 80 graden komen om zijn kortere lengte in te nemen. En op kamer temp voor z'n normale lengte.

Ook zit er een max aan de temperatuur, als je de draad te warm maakt dan wordt deze blijvend beschadigd. Heb ooit eens een informatie documentje gemaakt, daarin vermeld ik dat de max 130 graden is.

zie voor meer info b.v. ook:
http://users.skynet.be/pro-rail/_private/fam/ukcafam1.htm
(al kon ik daar zo snel niets terugvinden over de max. )

Groet,
Roelco
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Jan Koelewijn op 19 September 2010, 22:59:00
Toch nog even verder over het geheugendraad, in de praktijk blijkt de betrouwbaarheid tegen te vallen. Zo reageert het wissel bij een eerste keer anders dan bij een volgende keer.
Daarom besloten om verder te gaan met andere aandrijvingen, voorlopig eerst maar eens van Conrad, maar gaan niet vreselijk snel om.

h.g. Jan
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: rjr op 20 September 2010, 08:38:06
Dat statement klopt niet.
Aangezien het geheel zelf bouw is is het heel belangrijk dat je zelf nauwkeurig werkt, als je dat doet dan werkt geheugendraad zeer betrouwbaar.
Heb het al enkele jaren in de baan liggen, koploper gestuurd, en het werkt altijd prima.
Terwijl ik (met name uit het zicht ) ook wissels heb, van Fl en Roco, die met de standaard aandrijving werken, en daar is nog wel eens een klein probleem. Pas nog weer 3 aandrijvingen vervangen/hersteld.

Daarnaast een module eens gemaakt voor eurospoor. Geheugendraad voor wissels, en andere leuke tooltjes, ook die werkt nog altijd prima terwijl die meestal staat niets te doen.

Roelco
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Guido Heunen op 19 January 2011, 12:24:08
Hoi,

Ik heb onderhand mijn geheugendraad weggehaald van mijn kleine baan omdat mijn technische opzet (3 cm onder de baan) niet goed werkte. Op mijn andere baan liggen de draden net onder de rails en dat werkt prime.

@roelco, hoe stuur jij, electronisch gezien, de draden aan? Schema van Jaques le Plat of Huib Maaskant of anders?

Groet,

Guido
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: Ed K. op 19 January 2011, 12:38:29
@ Jan,

Ik ben het helemaal met Roelco eens, bij mij werkt het ook al jaren betrouwbaar.
Hoe zit jouw aandrijving mechanisch en electrisch in elkaar?
ik denk dat daar jouw probleem zit.

Gr. Ed
Titel: Re:Geheugendraad en wissels
Bericht door: rjr op 19 January 2011, 14:15:37
Ik stuur de draad aan zoals Huib dat ook doet.
Een lm317 met een weerstand.
Schakel vervolgens wel digitaal via een schakeldecoder.

Groet,
Roelco