BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Sven op 06 November 2009, 12:07:02
-
Ik heb het motortje van het open/sluit meganisme uit een computer CD speler gehaald. Nu wil ik de snelheid vertragen dmv een weerstand. Invoer is 16v transformator gelijkstroom. Ik denk regelmatig dat ik weerstanden eindelijk snap, maar elke keer weer ga ik de mist in. Berekenen snap ik zowiezo niks van. Want hoeveel ampere neemt zo'n motor nou? Ik heb wel een multimeter, maar of ik daar mee kan zien hoeveel ampere zo'n motor gebruikt, dat weet ik niet. Als ik een 180Ω weerstand er tussen zet, gaat ie al wat langzamer. Met een 220Ω nog iets langzamer. Zet ik er twee keer 220Ω tussen, doet ie het helemaal niet, wat ik weer heel gek vindt, maar met 220Ω en 150Ω weer wel. Maar ook weer niet zo langzaam dat je denkt dat het niet langzamer kan. Waarom 2 x 220Ω niet werkt, snap ik dus niet. Welke onderliggende techniek begrijp ik niet waarom het niet werkt (twee x 220Ω) of heeft ie een minimum spanning nodig?
Wat ik ook niet begrijp is dat het voltage altijd hetzelfde blijft als ik het met de multimeter test. Zet ik 'm op V, of ik nu met of zonder een weerstand test, het getal blijft hetzelfde. Maar ik wil de 16V naar 1 of 1,5V terug brengen.
-
De meeste multimeters kunnen stroom meten, Ampere (A) maar meestal milliAmpere (mA).
Dan moet je wel de multimeter in de goede richting IN de stroomkring zetten, dus bijvoorbeeld multimeter + (rood) aan de voeding plus en multimeter - (zwart) aan de motor.
Als je spanning meet, doe je dat toch wel over de motor zelf neem ik aan en niet over de voeding?
-
Mogelijk dat je hier (http://www.circuitsonline.net/schakelingen/17/modelbouw/motorregeling.html) wat mee kunt.
Gerrit F
-
De meeste multimeters kunnen stroom meten, Ampere (A) maar meestal milliAmpere (mA).
Dan moet je wel de multimeter in de goede richting IN de stroomkring zetten, dus bijvoorbeeld multimeter + (rood) aan de voeding plus en multimeter - (zwart) aan de motor.
Als je spanning meet, doe je dat toch wel over de motor zelf neem ik aan en niet over de voeding?
Dan laat ik de motor draaien en houdt de pinnen van de multimeter op de motor, waar ook de aansluiting van de voeding zit? Het lijkt me dat het niet werkt in stilstand?
-
Gerrit, bedankt voor de link. Ook daar moet je bij berekenen, en ik mis echt de basis in elektronica. Ik heb daar overigens wel naar rondgevraagd, een echte cursus en niet on-line, maar blijkbaar worden basiscursussen electronica alleen op vakscholen gegeven.
Ik heb nu wisselstroom aangesloten op een lijntje van twee gelijkrichters en 220Ω en 150Ω weerstand en ik heb een acceptabele snelheid bereikt.
Als ik een weerstand tussen stroom en stroomafnemer zet, is dan de aanvoer van stroom niet altijd het zelfde? Dat was mijn gedachte. Het aantal ampere van de motor zou niet ter zake moeten doen, daar het gewoon minder stroom geleverd moet krijgen. Een lampje gaat namelijk wel minder fel branden. Maar klaarblijkelijk werkt het niet zo?
-
Het lijkt me dat het niet werkt in stilstand?
Dat werkt ook, alleen als je motor stil staat loopt er geen stroom en staat er geen spanning op de motor. ;D Dan meet je dus 0 Volt.
... Want hoeveel ampere neemt zo'n motor nou? ....
Staat er geen typenummer of andere informatie op de motor?
Dan zou je eens kunnen googlelen om de datasheet boven water te krijgen.
.... Als ik een 180Ω weerstand er tussen zet, gaat ie al wat langzamer. Met een 220Ω nog iets langzamer. Zet ik er twee keer 220Ω tussen, doet ie het helemaal niet, wat ik weer heel gek vindt, maar met 220Ω en 150Ω weer wel. Maar ook weer niet zo langzaam dat je denkt dat het niet langzamer kan. Waarom 2 x 220Ω niet werkt, snap ik dus niet. Welke onderliggende techniek begrijp ik niet waarom het niet werkt (twee x 220Ω) of heeft ie een minimum spanning nodig?
Dat kan je in de datasheet terugvinden. Daar zal in staan wat de minimum spanning is die de motor nog doet draaien.
Waarschijnlijk is de spanningsval met de twee weerstanden van 220E te groot om de motor op gang te brengen.
Wat ik ook niet begrijp is dat het voltage altijd hetzelfde blijft als ik het met de multimeter test. Zet ik 'm op V, of ik nu met of zonder een weerstand test, het getal blijft hetzelfde. Maar ik wil de 16V naar 1 of 1,5V terug brengen.
En meet je op de gelijk- of wisselspanning stand?
Gr.
Eric
-
Volgens mij moet je de snelheid van een motor niet met een weerstand regelen. Zet er een decoder tussen ;D. In ieder geval iets met pulsbreedte modulatie.
Erik
Ter aanvulling: het een en ander staat uit gelegd in dit (https://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,18443.0.html) draadje.
-
Erik,
Geniaal! Die heb ik nog liggen. Heeft veel meer voordelen, als ik het licht in de "machinekamer" wil aanzetten om de technologie te laten zien. Zo ga ik het proberen op te lossen!
Eric,
Bedankt voor het antwoord. Er staat geen typenummer op, helemaal blanco. Kwam uit een Mac laptop, maar die zit vol met onderdelen van diverse fabrikanten, dus dat zegt niets.
Ik had niet gezien dat er gelijkstroommeting en wisselstroom meting was, maar toevallig gebruikte ik wel de goede. het valt me op dat als je wisselstroom test, hij blijft pendelen tussen de uiterste waarde met af en aan een min ervoor.
Tijdverspillend, maar leerzame ochtend. Al heb ik nog steeds het idee dat ik erachter kom door te proberen. Maar ik ga nu zeker de decoder proberen, goed plan!
-
@ Sven: de lade-motoren uit laptops hebben vaak de eigenschap enorm plat te zijn, of een extreem lage maximum spanning te hebben: een Vnominaal (de vakterm voor de gebruikelijke spanning waar het motortje op werkt, en voluit Volt nominaal is, en niets meer betekend dan de nominale spanning) van 3 of 4,5 Volt is geen uitzondering: dat is in mijn ogen te laag: ik heb ergens een motortje dat maximaal 9 Volt mag hebben, en dat beschouw ik als de grens.
Waarom heb ik het over Vnominaal: het is een term die je in databladen tegenkomt, als je het geluk hebt een keer een motortje met vindbaar typenummer 'tegen het lijf te lopen'
Nog over het typenummer: kijk nog eens goed: Mabuchi, een bekende fabrikant van dergelijke motortjes, heeft er een handje van 3 verschillende type-notatie-methodes te gebruiken: rechtstreeks op de motorbehuizing gedrukt met inkt, met een stickertje op de motorbehuizing, of, en dat is degene die ik ook het makkelijkst over het hoofd zie: in de behuizing 'geschreven' met een laser: die methode is lastig zichtbaar.
-
Decoder. Schieten met een kanon op een mug.
Tenzij je natuurlijk een regelbare snelheid wilt hebben.
Zie weerstanden als knijpen in een tuinslang.
Hoemeer je knijpt hoe minder water eruit stroomt (stroom dus)
Hierdoor zal de motor langzamer gaan draaien. Een motor heeft inderdaad een minimale spanning nodig om te starten. Hierna zal de motor blijven draaien.
Weerstand uitrekenen is inderdaad wat moeilijker, maar is uiteindelijk een simpel sommetje.
-
Tip,
gejat van LED's inzetten, namelijk het gebruik van een stroombron.
http://people.zeelandnet.nl/zondervan/frontsein6.gif (http://people.zeelandnet.nl/zondervan/frontsein6.gif) (plaatje van Klaas Zondervan)
De motor sluit je aan op de plek van de LED's en je heb natuurlijk maar 1 van de 2 takken nodig. Dan heb je een voeding om de motor met een constante snelheid en draairichting te laten werken. Vervang de transistoren door een sterker type (desnoods Darlingtons) en stel de weerstanden zo in dat je het juiste voltage hebt over je motor.
Dan maakt een licht variërende voedingsspanning ook niet meer uit. Een motor met weerstanden van spanning beroven is niet slim. Niet alleen gaat er dus vermogen verloren (namelijk de motorstroom x de travospanning), tevens is de motor z'n kracht kwijt.
-
Sven,
Electro is niet voor niks een VAK.
Als je echt iets wil snappen moet je beginnen met een cursus Electriciteitsleer en een beetje Natuurkunde in je opleiding kan ook geen kwaad.
Als dat allemaal een beetje duidelijk is komt de Electronica pas kijken, geen Electronica zonder Electriciteitsleer,
PBNA of de Leidse kunnen je best aan een goede cursus helpen.
Er zal een wereld voor je open gaan.
Een beetje klooien met weerstanden zonder iets te snappen van serie of parallel schakelingen, laat staan van spanningsdelers, kan nooit iets worden.
Succes, Albert. (y)
-
maar duik er niet te ver in, want de frisse blik van een buitenstaander is ook wel een handig instrument. Ik weet er als het ingewikkelder wordt dan wat weerstandjes en diodes ook geen barst meer vanaf maar ik krijg de zooi als t moet altijd wel aan de gang, het zorgt ervoor dat je niet zo gauw te ingewikkeld gaat denken.
-
Nounou, ik heb ook geen opleiding electronica, alleen wat middelbare school natuurkunde en ik snap ook best een en ander. Gewoon kwestie van je erin verdiepen en es praten met iemand die er (wel) verstand van heeft.
Het moet wel een leuke hobby blijven hoor, laten we nou geen vooropleiding verplicht gaan stellen!
En als iemand lekker wil 'klooien' moet dat ook kunnen vind ik, kunnen we dat dan ook wat positief benaderen?
-
Floris,
Ingewikkeld moet ook niet, de basis Elctriciteitsleer en Electronica is genoeg voor de treintjes.
Decoders ontwerpen is een ander verhaal maar dat doen de fabricanten voor ons.
groet, Albert.
-
In ieder geval,
als je spanning wil delen, gebruik dan diodes, of dit
+16V o-+--------- C Transistor E ------o o-----motor-----o o----0V
R1 B
| |
+---------R3---/
|
R2
|
0 V
De 16V moet gelijkgericht en afgevlakt zijn.
De weerstanden (ongeveer waarden voor 3 V)
R1 = 13 kOhm
R2 = 3 kOhm
R3 = 1 kOhm
Transistor = BD 678D met koellichaam !!
C = collector
B = Basis
E = Emitter
Uit deze voeding krijg je 3 Volt. Eventueel de weerstand R2 vervangen door een 5 kOhm potmeter, dan kan je hem ietwas bijstellen.
EDIT
transistor duidelijker aangegeven
-
@ Sander: iemand die de basisbeginselen Electronica niet machtig is, zal echt niet weten welk pootje van een transistor waar aan moet, dus het lijkt me handig dat je er bij zet wat de emitter, basis en collector is.
-
De strekking van het gemelde draadje is dan ook dat je de spanning moet knijpen, niet de stroom. Met weerstanden knijpje de stroom.
Van daar dat ik in eerste instantie direct aan een decoder dacht, maar het schakelingetje van Sander is natuurlijk veel simpeler.
Erik
+16v aan de collector, R3 zit aan de basis en de motor komt aan de emitter.
-
Hans,
Mijn opmerkingen zijn altijd positief bedoeld.
Juist die natuurkunde in jouw opleiding is zo belangrijk, niet iedereen heeft natuurkunde in zijn of haar pakket gehad en dan wordt het al snel abacadabra.
Als je niet weet hoe de boel te regelen kun je het ook vragen aan iemand die het wel weet, er zijn er hier genoeg.
groet, Albert. (y)
-
Natuurkunde, na twee jaar laten vallen. (y) Maar ik denk dat het me nu wel zou interesseren...
Ik heb de decoder aangesloten en het doet precies wat ik wil! Ik heb de maximum snelheid verlaagd naar 2 en het werkt perfect.
Ik heb al zoveel interesses, dat electronica een heel ander en extra iets is. Ik zou ook graag de motor van mijn Mini uit elkaar willen halen en begrijpen, maar daar geldt hetzelfde voor. Schoenmaker, blijf bij je leest geldt heel erg voor mij. Ik wil alles weten, maar ik ben een artiest, geen techneut en dat moet ik helaas accepteren. :D
Afin, hij doet het! (y)
-
gejat van LED's inzetten, namelijk het gebruik van een stroombron.
http://people.zeelandnet.nl/zondervan/frontsein6.gif (http://people.zeelandnet.nl/zondervan/frontsein6.gif) (plaatje van Klaas Zondervan)
Sander toch. Als student elektrotechniek moet je toch het verschil tussen een stroomregelaar en een spanningsregelaar kennen.
Die schakeling op mijn site is een stroomregelaar. Heel geschikt voor leds, maar niet voor motoren.
Om een motor te sturen is er maar één goede manier, de spanning regelen. Dat doe je niet met een serieweerstand, dus alle geëxperimenteer en gereken daaraan is vergeefse moeite.
Maar goed, ik zie dat er intussen al wat bruikbare oplossingen zijn gegeven.
-
Moest even zoeken, maar hier is ie weer de basiscursus elektronica Hoe zat het ook al weer (http://www.breem.nl/fldbasis/pgbasis-00.htm). ;D
Gerrit F
-
Interessante link.
Maar daar staat niks in over motorgedrag en motorregeling.
-
Meer vanwege de opmerking dat niet iedereen de basis begrippen.......etc. ;)
-
Het simpelste is eigenlijk diodes in serie te zetten. Iedere diode haalt +/-0,7V van de spanning af.
Zet de diodes wel allemaal in dezelfde richting, anders gebeurt er niks ;)
Als je de spanning veel omlaag wil hebben dan zijn er betere oplossingen, maar dit werkt altijd, en met een diode meer of minder is het makkelijk aan te passen. Succes! :)
-
Het simpelste is eigenlijk diodes in serie te zetten. Iedere diode haalt +/-0,7V van de spanning af.
Zet de diodes wel allemaal in dezelfde richting, anders gebeurt er niks ;)
Als je de spanning veel omlaag wil hebben dan zijn er betere oplossingen, maar dit werkt altijd, en met een diode meer of minder is het makkelijk aan te passen. Succes! :)
Diodes zijn gelijkrichters?
-
Dat is wel eenvoudig, maar dergelijke motortjes zorgen voor een echt veel te hoge snelheid. Dan heb je veel diodes nodig en dat gaat ten koste van het regelbereik van je trafo.
In dergelijke gevallen is een decoder nog niet zo'n gek idee. Uhlenbrock heeft er ook nog een specifiek bouwsteentje voor. Dat zal overigens wel zo ongeveer werken als Sander voorstelt.
-
Diodes zijn gelijkrichters?
Diodes zijn een onderdeel van een gelijkrichter ;)
Dit is bijvoorbeeld een geschikte diode: http://www.conrad.nl/goto.php?artikel=162213
Maar idd Henk, zoals ik al zei is dit niet zo geschikt als je de spanning erg omlaag wil brengen. Maar als je van 16V naar bv +/-14V wil dan is dit de simpelste en goedkoopste oplossing :)
Wat wil je eigenlijk doen met de motor Sven?
-
Het simpelste is eigenlijk diodes in serie te zetten. Iedere diode haalt +/-0,7V van de spanning af.
Is toch minder simpel dan je het laat voorkomen.
De spanning over een diode is niet altijd 0,7 volt. Hangt af van de stroom die er door loopt en kan variëren tussen 0,5 volt bij een stroompje van microamperes tot meer dan 1 volt bij de hoogst toegelaten stroom.
En aangezien de stroom door een motor variëert met de belasting zal ook de motorspanning gaan variëren bij de diodetruc.
-
Dat de spanning over de diodes varieert met de voorwaartse stroom is juist maar zal in de praktijk niet veel uitmaken.
Je zou ook een zware zenerdiode kunnen gebruiken, scheelt solderen en remt ook direct af wanneer je de spanning omlaag regelt (generator bedrijf)
Overigens bestaat de PBNA niet meer, dat heet nu Elsevier en die doen niets meer op elektronica gebied.
De LOI nog wel, verdien ik er ook nog iets aan. ;)
Groet Tjibbe
-
de beste manier om de snelheid van een motortje te regelen is met behulp van een pwm signaal vindt ik dan.
dit kan met een simpele 555 al gebeuren.
op deze site staat een scheme hoe je zo iets kan opbouwen
http://www.discovercircuits.com/H-Corner/PWM.htm (http://www.discovercircuits.com/H-Corner/PWM.htm)
-
En voor diegene die nieuw zijn in deze materie.
1° De snelheid van een DC motor regel je met de spanning over de aansluitklemmen van de motor, niet met de stroom door de motor
2° De stroom door een motor wordt enkel en alleen (vereenvoudigde versie) bepaald door het koppel dat de motor moet leveren (lees de belasting van de motor).
3° Een DC motor zal altijd proberen de belasting (koppel) te leveren dat gevraagd wordt op zijn as. Minpunt hiervan is dat de snelheid zal afnemen bij toenemende belasting. Door de stroom te meten die een motor moet leveren en in verhouding de spanning over de motor bij te sturen kan je dus een lastcompensatie maken.
4° Een hogere snelheid bij eenzelfde koppel betekent een motor gebruiken met een groter vermogen.
Met deze principes in het achterhoofd kom je al heel ver.
mvg,
Patrick Smout
-
De vraagsteller wil 1 a 1,5 volt van de 16 volt voeding spanning afhalen.
Nou dat gaat het eenvoudigst met 4 diodes.
/---|>|---|>|---\
Van de wielen----- ------- naar de motor.
\---|<|---|<|---/
De diodes 4001 zijn zwaar genoeg voor 16 volt.
De twee diodes krijgen de zilveren ring aan de rechter kant en twee diodes de zilveren ring aan de linkerkant.
het gaat het makkelijkst op een expirimenteer printplaatje met banen, waarbij je de geleidende banen onderbreekt door het metaal weg te krassen.
draadje|
| twee diodes tegen gesteld. |
|
| twee diodes tegen gesteld. |
draadje|
De Lima treinen van mij reden met een rijrichting relais en sleepschoen veeeeel te hard op de wisselstroom van 16 volt. Logisch, want die motoren zijn gebouwd voor 12 volt.
Ik had 6 diodes voor de ene rijrichting en 6 diodes voor de andere rijrichting in serie, dus 12 diodes het totaal in de toevoer draad van de het ompool relais naar de motor ging en de treinen reden nu wel rustig.
Deze snelheids begrenzer was niet groter als een digitale decoder.
met weerstanden verlaag je het vermogen oftewel de ampere, maar het voltage blijft 16 volt.
Diodes sperren de stroom in een richting, maar de spanningsval is tussen de 0,5 en 0,7 volt.
Dus 0,6 volt. Het amperage blijft hetzelfde.
Wat een onzin wordt er op dit draadje geschreven en verkeerde informatie.
Dit is de juiste oplossing en het heeft bij mij jarenlang zonder problemen en naar tevredenheid gewerkt.
Succes en mocht je er niet uitkomen, stuur mij dan een PB, dan komen we er wel uit.
Hartelijke groeten
Wil
-
met weerstanden verlaag je het vermogen oftewel de ampere, maar het voltage blijft 16 volt.
Wat een onzin wordt er op dit draadje geschreven en verkeerde informatie.
Inderdaad: vermogen is niet hetzelfde als stroomsterkte!
Een weerstand werkt als stroombegrenzer, iets wat bij een electromotor van dit type nou juist niet werkt: de spanning is de bepalende factor. De motor zal meer stroom trekken als de belasting hoger wordt, en dat is nou net iets wat niet lukt als er een weerstand mee in serie geschakeld is.
-
Wat wil je eigenlijk doen met de motor Sven?
Optiek van de vuurtoren om de lamp laten draaien. :)
-
Wat een onzin wordt er op dit draadje geschreven en verkeerde informatie.
Zo'n opmerking heeft alleen maar zin als je man en paard noemt.
Dus wie praat er onzin, en welke informatie is verkeerd?
-
De vraagsteller wil 1 a 1,5 volt van de 16 volt voeding spanning afhalen.
Nou dat gaat het eenvoudigst met 4 diodes.
Nee, als ik het goed lees wil hij van 16 volt 1 tot 1,5 volt maken. En pas sinds het een-na-laatste bericht weten we dat het voor een vaste opstelling in een vuurtoren is en niet voor een loc zoals we allemaal dachten.
Dat kan natuurlijk wel, maar volgens mij ligt het toch het meest voor de hand om niet met 16 volt te beginnen als je een vaste spanning van 1,5 volt nodig hebt. Maar uitgaande van 16 volt is een dikke zenerdiode een oplossing of zo'n eenvoudige schakeling voor een spanningsregelaar zoals ze bij Conrad verkopen.
-
Wat misschien ook nog een optie is, is een tandwiel vertragingskastje, dan hoef je niet te emmeren met het omlaag brengen van de spanning en dus de motor niet te knijpen tot een stand waar hij zich niet prettig bij voelt.
Gr. Remco.
-
Een weerstand werkt als stroombegrenzer, iets wat bij een electromotor van dit type nou juist niet werkt: de spanning is de bepalende factor. De motor zal meer stroom trekken als de belasting hoger wordt, en dat is nou net iets wat niet lukt als er een weerstand mee in serie geschakeld is.
Kleine correctie. De motor zal wel degelijk meer stroom gaan trekken als de belasting verhoogt. Door deze stroomtoename zal de spanningsval over de serieweerstand toenemen waardoor de spanning over de motor kleiner wordt. Hierdoor gaat de motor minder snel gaat draaien. M.a.w., de snelheid van een motor met extra serieweerstand is (veel) gevoeliger voor belastingsvariaties.
mvg,
Patrick Smout
-
Optiek van de vuurtoren om de lamp laten draaien. :)
Dat gaat zo niet werken denk ik. De lamp in een vuurtoren draait niet zo hard. De spanning moet dan zo ver omlaag dat de motor geen kracht meer heeft om iets te laten draaien.
Voor een vuurtoren zou ik zoals Remco al zei met tandwielen of snaartjes gebruiken
-
De lamp zelf laten draaien gaat sowieso niet. ::)
Mvg
Wim.
-
Er zijn ook motoren in de handel die heel langzaam draaien, bijvoorbeeld 15 omwentelingen per minuut.
Voorbeeldje van conrad (http://www.conrad.nl/goto.php?artikel=222376).
Maar kopen is natuurlijk wat suffer dan zelf knutselen ;)
-
De lamp zelf laten draaien gaat sowieso niet. ::)
Mvg
Wim.
:)
Daar zat ik ook al aan te denken hou hij dat wil doen. Het kan natuurlijk wel met sleepcontacten.
Maar ik meen dat in een echte vuurtoren de lamp ook niet draait, maar dat de spiegel om de lamp heen draait...