BeneluxSpoor.net forum

Wat zijn we aan het bouwen? => Baanplannen => Topic gestart door: Kassenbarg op 19 November 2006, 18:11:23

Titel: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Kassenbarg op 19 November 2006, 18:11:23
Vanmiddag zat ik in het boek 'Praktijkboek modelspoorwegen' onder redactie van Gerard Tombroek te lezen over adviezen wat betreft boogstralen in de schaal Ho.

Het advies wat daarin genoemd wordt is om voor een trein met vier lange rijtuigen (ongeveer 310mm lang) met een stoomlocomotief inclusief tender een boogstraal van minimaal 100 cm (!) te gebruiken. Voor een zijlijn zou 70 cm het minimum zijn om het nog realistisch eruit te laten zien.

Volgens de NEM- 111 norm zou bij het gebruik van lange rijtuigen (tot 313 mm) een hoofdspoor van een zijlijn minimaal 66 cm als boogstraal moeten hebben. Voor een hoofdspoor van een hoofdlijn zou de boogstraal volgens deze norm minimaal 74,25 cm moeten zijn.

Dat zijn me nogal afmetingen! En dan te bedenken dat heel veel modelbanen een 'binnenbaan' hebben met een boogstraal van 36 cm.

Zijn de maten uit het boek niet een beetje erg idealistisch?
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Klaas Zondervan op 19 November 2006, 18:28:47
Zijn de maten uit het boek niet een beetje erg idealistisch?
Of je het idealistisch vindt of niet, feit is dat een boogstraal van 100cm nog erg krap is vergeleken met de boogstralen die ze in het groot toepassen.
Maar ze zijn wel haalbaar als je anders gaat denken. Veel modelspoorders focussen op een plaat multiplex van 122 cm breed en daarop willen ze dan een dubbelsporig ovaal leggen. Dan kom je inderdaad al gauw aan krappe boogstalen.
Maar er zijn een paar manieren om van dat prbleem af te komen, b.v.:

Niet dubbelsporig, maar enkelsporig werken.
Niet een ovaal maken, maar gewoon rechtuit van A naar B (en weer terug uiteraard)
Niet op een plaat werken, maar de spoorbaan langs de wanden rond de kamer plannen.

Kortom: anders gaan denken.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Kassenbarg op 19 November 2006, 18:31:47
Mhm, ja: ik had een plan om hoog in de kamer een baan langs de muur te maken van 2 bij 2,35m. Met zulke ruime boogstralen kun je nog bijna niets beginnen. Een slanke wissel plaatsen lukt al haast niet. Of zit ik nu teveel te somberen?
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Dion op 19 November 2006, 18:32:58
hallo,

Of de maten realistisch zijn weet ik zo niet.

Een ding weet ik wel, uit ervaring. Leg geen te krappe bochten, te kleine radius.
Toen ik begon met rails(fleischmann profi rails), had ik de 6120. De kleinste radius van fleischmann profirails. Dat was een gerommel.
Niet elke loc kan deze radius rijden en de rijtuigen kwamen in de bocht ook nogal eens tegen elkaar.

Ben nu over naar 6131/6133 en 6138. Grote radiusen dus. Geen enkel probleem meer.
Op mijn baan liggen 3 sporen rond langs elkaar. De rijtuigen komen nu in de bocht niet tegen elkaar. Mijn rijtuigen zijn voornamelijk 303mm(1.87).

Bij sommige loc's wordt ook een radius bij vermeld. B.v min. radius 3.

Gelukkig ben ik nu van het gedonder af. Maar ik raad je het aan om grotere radiusen te nemen.
De meeste loc's kunnen nu rijden op mijn baan. Anders had b.v van roco de grote usa stoomloc bij mij dus niet kunnen rijden.

Groeten

Dion
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Anoniem op 19 November 2006, 18:56:03
Ik denk dat de kern van al die adviezen de facto is: als de minimum geadviseerde boogstraal niet mogelijk is, houd hem dan altijd zo groot als nog wél mogelijk is.

Wat Klaas aangeeft (anders denken) is ook een belangrijke opmerking. Een ovaal gaat in H0 nu eenmaal niet op een diepte van 1 meter en een beetje (zelfs in N kan dat naar mijn smaak maar nét uit).

En Gerrit: als je langs de muren bouwt met een bouwdiepte van 50 centimeter dan kun je in de hoeken al aan een aardige radius komen. Tegen de muur beginnen, op het hoekpunt aan de voorzijde zijn en weer tegen de muur uitkomen. Plaatje (klik op het plaatje om wél alle lijntjes te zien ;D):

(http://img59.imageshack.us/img59/61/boogrc2.gif) (http://img59.imageshack.us/img59/61/boogrc2.gif)

Dit soort trucs werkt doorgaans best goed ;).
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Christoph op 19 November 2006, 19:06:35
Ja, dit klopt allemaal. :o
Vergeet ook niet dat de stoomloc's voor de cilinder nog een stang hebben zitten waarvan ik het Nederlandse woord niet ken 8) maar voor een stoomloc wel belangrijk is in verband met de omloop van de drijfstangen in de cilinder.

Groeten,

Christoph
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Kassenbarg op 19 November 2006, 19:27:28
Zou je kunnen zeggen dat 50 à 55 cm het minimum is voor een mooie boogstraal, die ook nog met flex-rail is te leggen?
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Davy op 19 November 2006, 20:09:13
Zo'n boogstraal is perfect. En materiaal wat daar niet doorheen kan deugt gewoon niet.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Kassenbarg op 19 November 2006, 20:29:24
@Wesley:

Nou die bogen lukt misschien dan nog wel, alleen hou je dan weinig rechte stukken over om een aantal wissels te kunnen leggen. Ik wou het eens met Tillig Elite rails proberen, maar dat valt met deze oppervlakten nog niet mee. Een ovaal met een inhaalspoor (met twee rechte wissels) is nou niet zo uitdagend om mee te rijden.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Reinier Z. op 19 November 2006, 20:41:01
Zo'n boogstraal is perfect. En materiaal wat daar niet doorheen kan deugt gewoon niet.


Dat vind jij... het hangt er maar net van af wat je belangrijk vindt. Er is genoeg materiaal wat door elke boog komt, maar dat deugt dan vaak weer niet op het gebied van correcte weergave van de constructie... Bijvoorbeeld door het weglaten van details of het te wijd monteren van details. Of denk maar eens aan bufferbalken die meescharnieren met het draaistel, wat je op oudere modellen wel zag... dit soort materieel komt door elke speelgoedbocht, maar toch (of juist daarom) deugt het naar mijn mening voor geen meter...
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Christoph op 19 November 2006, 21:20:46
Citaat
Zou je kunnen zeggen dat 50 à 55 cm het minimum is voor een mooie boogstraal, die ook nog met flex-rail is te leggen?

Nee, door een boogstraal van 50 á 55 cm kunnen een aantal mooie modellen niet rijden, tenminste met alle losse onderdelen gemonteerd zoals ze bedoeld zijn. Tenminste ik vind ze mooi, maar deze onderdelen moeten dan wel los gemonteerd zijn, voor degene die een krappere boogstaal hebben zijn deze onderdelen los bijgevoegd en ik weet niet of ze dan wel door de genoemde boogstalen komen.
Ik heb het dan over de grotere model stoomlocomotieven zoals de BR18 (van liliput) of de BR01 en waarschijnlijk ook BR03 (van Roco).

Groeten,

Christoph
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Matthijs van Heijningen op 19 November 2006, 21:21:58
Een boogstraal van 50 a 55 is toch al groot???

mvg,

Matthijs
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Christoph op 19 November 2006, 21:33:42
Sorry Matthijs,

maar een boogstraal van 55cm vind ik niet groot, op mijn zijlijn ga ik al grotere bogen toepassen. Maar voor een ieder is dit heel persoonlijk omdat de bogen zoals ze in werkelijkheid worden gebouwd niet na te bouwen zijn voor iemand met een normale zolder.
Bij mij wordt de kleinste boogstraal 65 cm, dit is dan in het schaduwstation en echt noodgedwongen (ruimte gebrek)
.
Je hebt overigens een redelijke maatlat, dat is een rijtuig. Kijk hoever deze overhangt in de boog en kijk hierna of natuurlijk hiervoor ook eens in werkelijkheid. Een mooie boog in het spoor is overigens de boog bij Weert, ga lekker in de trein zitten (midden van een rijtuig en rechter zijde gekeken in de rijrichting) en kijk als je in deze boog rijd eens uit het raampje (moet wel een trein zijn waar het raampje nog open kan), je zal dan zien dat ook in een vrij scherpe bocht het rijtuig minimaal overhangt.

 Ik heb het dan wel over 1:87, bij een kleinere schaal zoals N praat je meteen over een andere straal. Tevens zijn mijn rijtuigen ook allemaal 1:87.

Groeten,

Christoph
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Matthijs van Heijningen op 19 November 2006, 21:39:32
meer ruimte heb ik niet dus pas ik dat soort boogstralen toe, ik gebruik 360mm en 424mm als boogstraal

mvg,

Matthijs
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: sander1985 op 19 November 2006, 21:45:03
Ik moet zeggen dat ik deze discussie wel grappig vindt. Een hoop mensen willen alle treinen 100% 1:87, maar de baan, die wordt vaak vergeten. Als je in het echt gaat kijken zijn in hoofdlijnen boogstralen van >650 meter een pré, 180m! is het absulote minimum (bron: Railbouwtechniek,van Kuipers, studieboek voor civiele techniek).
Nog een voorbeeld: voor veel stoomlocs was  een boogstraal van 100m nodig om uberhaupt te kunnen rijden.  
Ik snap dat het voor bijna niemand mogelijk is dit soort stralen toe te gaan passen in model, maar je kan er wel op een andere manier door naar modelbouw gaan kijken. Op een toekomstig project komen zichtbaar alleen grote boogstralen. Onzichtbaar zal de minimum straal toch zeker niet minder worden dan 70cm, dit zodat ook zelfbouwlocs en locs van kits probleemloos kunnen rijden.

Sander
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Kassenbarg op 19 November 2006, 21:51:03
Ik ben benieuwd wat voor ruimte jij ter beschikking hebt voor de modelbaan. Dat zullen waarschijnlijk maten zijn waar ik alleen van kan dromen
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Floris Dilz op 19 November 2006, 21:55:26
modulebouw...
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: sander1985 op 19 November 2006, 21:58:15
Juist!

Ik heb op dit moment een baan van 1,85 x 4.5m deze baan heeft wel wat krappere boogstralen dan hier eerst genoemd. Het toekomstige plan is een moduliare beursbaan van ook ongeveer 4.50 breed en een diepte van 1.60m zonder schaduwstation. Op het zichtbare gedeelte komt een boog maar die maakt maar een hoekverdraaiing van hooguit 15graden, de rest van de bogen richting schaduwstation komen verborgen te liggen.

Mijn bericht is overigens niet bedoeld als aanval op mensen die met kleine bogen rijden. Dat moet iedereen natuurlijk zelf weten, maar als je de ruimte heb vindt ik het wel gek om kleine boogstralen toe te gaan passen.

Sander
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: henk op 19 November 2006, 21:58:27
50-55 centimeter is in HO al ruim te noemen in de zin dat de gangbare modellen daar soepel doorheen rijden.
Met realisme heeft het allemaal weinig te maken. Ik wil een realistisch stuk baan en daar zitten alleen maar heel flauwe wendingen in. De rest van de baan is schaduwstation en daar mag de hele kermis van krappe bogen en haakse wissels zijn gang gaan. Je moet ook van de unieke eigenschappen van onze modellen gebruik durven maken.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Klaas Zondervan op 19 November 2006, 21:59:43
Als je in het echt gaat kijken zijn in hoofdlijnen boogstralen van >650 meter een pré, 180m! is het absulote minimum (bron: Railbouwtechniek,van Kuipers, studieboek voor civiele techniek).
Mag ik even nuanceren: 180 meter is de boogstraal die wordt toegepast in een standaard wissel 1:9. daar komt al het normale materieel doorheen.
Uit de specificaties weet ik dat de E-locs 1600/1700/1800 nog door een straal van 100m komen, en de DE loc 2400 had zelfs aan een straal van 40m genoeg. Op raccordementen kwamen zulke krappe stralen wel eens voor. Moesten ze wel de koppelingen losser zetten, anders lukte het niet.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Anoniem op 19 November 2006, 22:00:12
Ik moet zeggen dat ik deze discussie wel grappig vindt. Een hoop mensen willen alle treinen 100% 1:87, maar de baan, die wordt vaak vergeten.

Je geeft zelf even verderop al aan waar de kneep zit: een exact 1:87 trein is wél te herbergen, een exact 1:87 boogstraal niet. Daarom blijft mijn advies: houd die normen in het achterhoofd en overal waar dat écht niet haalbaar is, dan maar zo groot mogelijk. Dat er dan minder ruimte is voor wisselstraten...dan misschien maar een wat kleiner station.

Onzichtbaar zal de minimum straal toch zeker niet minder worden dan 70cm

Dat lijkt me netjes ;D... mijn projecten gaan uit (in schaal N) van een minimale straal van 50 centimeter op het zichtbare en 37½ op het onzichtbare gedeelte en voor hele kleine stukken op wisselstraten (buiten de hoofdsporen). Maar ja, ik heb dan ook een ruimte waar Gerrit alleen van kan dromen ;D.

Nu de centen nog...
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: sander1985 op 19 November 2006, 22:04:10
@klaas, dat klopt natuurlijk als een bus. Ik heb even snel de info uit het inleidende hoofdstuk bogen gepakt om even een referentie aan te geven.

@Wesley, het is de kunst van het weergeven van een deel van iets, of juist een klein thema als voorbeeld. Een compleet centraal station is voor een gewoon persoon natuurlijk nooit haalbaar, een klein stukje van dat station is al veel haalbaarder, het is gewoon een kwestie van keuzes maken over hoe je je hobby beleeft, en dat moet een ieder voor zichzelf doen, prima lijkt me.

Sander
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Anoniem op 19 November 2006, 22:17:46
Tuurlijk, ik veroordeel dan ook niemand, evenmin stel ik dat jij dat doet ;). Wat ik wel zeg komt ongeveer overeen met wat jij hier zegt ;D:
maar als je de ruimte heb vind ik het wel gek om kleine boogstralen toe te gaan passen.
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Peter Kleton op 19 November 2006, 22:32:06
Hallo,
 Ik heb nog een leuke ontdekking gedaan op mijn 1m baan(1:30,spoorbr. 32mm)toen ik  puzzelde met de rijtuigen(L=55cm),die zo  ver uitzwaaiden,voor ze door de boog gingen:ik heb er een overgangsboog in gemaakt. Daardoor is de uitzwaai niet meer zo groot,en dat scheelt bij je koppelingen,die hun grenzen hebben.
 Verder houd ik een straal aan die zo groot is, dat in een boog  de  ene railstaaf nog niet onder de rijtuigbak uitkomt,voor zichtbare plaatsen,waar het echt niet ruimer kan.
-Peter
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Christoph op 19 November 2006, 23:52:43
Citaat
50-55 centimeter is in HO al ruim te noemen in de zin dat de gangbare modellen daar soepel doorheen rijden.
Persoonlijk zeg ik "veel" te klein, dit omdat niet alle stoomlocs met losse onderdelen hierdoor heen kunnen rijden.
Matthijs, jammer dat je vandaag niet even bent komen kijken op de vereniging (of ben je wel geweest maar weet ik niet wie je bent) dan had ik het bijkomende probleem kunnen proberen uit te leggen. En ja het is natuurlijk aan een ieder zelf welke boogstraal hij gebruikt.

Groeten,

Christoph
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: neudalhausenstadbahn op 20 November 2006, 00:36:23
Leuk dit topic, zoiets had ik ook al wille starten ;).

Ik heb spoor N op de spoorlijnen houd ik in het zicht grotere boogstralen aan. Dit begint met 40 en 43cm, en loopt via boogstralen van 30 en 33cm door naar de kleine boogstralen van 20 en 23cm, de laatst genoemde boogstralen zijn dus klein en wil ik absoluut niet in het zicht hebben. Die 30 en 33cm wil ik alleen in het zicht hebben als dit echt noodzakelijk is en er een stuk van 40 en 43cm aan vooraf gaat.

Mijn tramlijn/lightraillijn is een ander verhaal, die gaat bijna haaks de hoek om 13cm. Hier kan niet al het materieel op rijden maar ik wil hiermee het tram karakter naar voren halen. Op dit moment word de reizigersdienst nog uitgevoerd met ligt spoorweg materieel, maar hier moeten grote tramtreinen van 42m of meer voor in de plaats komen. Dit zal bijvoorkeur bestaan uit 2x2 5 delige tweerichtings combino's.

Nog een paar vraagjes:
1; graag zou ik weten welk spoor N materieel bochten van 13cm aan kan, de Fle V100 en de trix 1100 kunnen dit even als 2 assres en amerikaanse 4 assige bachmann locs.
2; wat is de minimum boogstraal van de spoor N combino's
3; wie heeft rij ervaring met deze heel krappe bochten( eigenlijk H0e smalspoor rails).

Verder nog NEM normen zijn heel goed om aan te houden of als reken model te gebruiken, kan je domme fouten schelen :-[.

Groetjes Michiel
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Hans van de Burgt op 20 November 2006, 08:34:43
Ik sluit me aan bij de opmerkingen van Sander. Als je realistisch wilt rijden met materieel 1:87 dan vraagt dat om grote bogen (zelfs in de coulissen...);
Maar... jammer genoeg heeft niet iedereen de ruimte. Je kunt dan kiezen voor het werken met N-spoor; maar ook werken met materieel dat technisch geschikt is voor het rijden op krappere bogen. OK, dat vraagt natuurlijk concessies. Zorg er dan wel altijd voor dat de krappe bogen onzichtbaar zijn.

Hans van de Burgt
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: henk op 20 November 2006, 10:18:07
Persoonlijk zeg ik "veel" te klein, dit omdat niet alle stoomlocs met losse onderdelen hierdoor heen kunnen rijden.

Persoonlijk zeg ik, dat soort modellen komen er bij mij niet in.  ;)
Titel: Re: adviezen m.b.t. boogstralen
Bericht door: Christoph op 20 November 2006, 21:38:43
Ja en natuurlijk heeft iedereen zijn hobby ;D

Groetjes,

Christoph

PS. Henk succes met de waarschijnlijk nieuwerwetse modellen.