BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Algemeen => Topic gestart door: Ronald Halma op 28 May 2009, 20:55:31
-
Hallo allemaal.
Als papiermaker en modelbouwer zoek ik meer info over het smalspoor met bovenleiding dat bij papierfabriek van Gelder in Velsen en Renkum gebruikt is. Ik weet dat de info er moet zijn maar kan niet veel vinden.
Het spoor heeft tot ongeveer de 60'er jaren dienst gedaan voor het transport van het hout dat gebruikt werd voor de fabricage van papier. Typerend was dat het geëlektrificeerd was d.m.v. bovenleiding.
1 voorbeeld foto heb ik uit het boek "Smalspoor in bedrijf" van Henk Sluijters (Walburg Pers).
Wie o wie heeft er meer info dan wel foto's over hoe het er daar uitgezien heeft? Hulp wordt zeer op prijs gesteld.
En ja, er broeit iets voor overzetting naar model...... ;D ;)
Hoor het graag!
Groetjes, Ronald.
-
Ronald,
Voor foto's zou je misschien de diverse beeldbanken kunnen raadplegen die ons landje rijk is.
Leuk onderwerp,ik hou het even in het oog! ;)
Wellicht heb je wat aan mijn tip.
Vriendelijke groet Wim.
-
Dank je, Wim. Moet je eerlijk vertellen dat, ondanks dat ik een intensieve internetter ben, van het bestaan niet wist van deze beeldbanken.... :-X
Ik ga zoeken! :)
-
Hallo allemaal.
Als papiermaker en modelbouwer zoek ik meer info over het smalspoor met bovenleiding dat bij papierfabriek van Gelder in Velsen en Renkum gebruikt is. Ik weet dat de info er moet zijn maar kan niet veel vinden.
Het spoor heeft tot ongeveer de 60'er jaren dienst gedaan voor het transport van het hout dat gebruikt werd voor de fabricage van papier. Typerend was dat het geëlektrificeerd was d.m.v. bovenleiding.
1 voorbeeld foto heb ik uit het boek "Smalspoor in bedrijf" van Henk Sluijters (Walburg Pers).
Wie o wie heeft er meer info dan wel foto's over hoe het er daar uitgezien heeft? Hulp wordt zeer op prijs gesteld.
En ja, er broeit iets voor overzetting naar model...... ;D ;)
http://www.papiergeschiedenis.nl/ daar is misschien eea te vinden.
Verder zijn gemeentearchieven vaak een bron van informatie. http://www.renkum.nl/renkum?waxtrapp=xckgyDsHsOlChTmFrFOeB&prId=bjlgyDsHsOlChTmFrFOeBeQ&zkwrd=gemeentearchief helpt je misschien een beetje verder. Ik ben niet bekend met het archief van Renkum maar dat van Arnhem was destijds een geweldige ontdekking en Utrecht was helemaal om van te watertanden!
Veel succes en ik ben benieuwd!
-
Wat ik als NBM-addict weet is dat de NBM aan de westelijke zijde van Renkum een wisselplaats had (tp van Nol in 't Bosch) een eindje verderop, maar nog steeds voor de kom van Renkum een aftakking naar Van Gelder papier. Deze ging ongeveer haaks om richting Rijn, waar de lijn stopte. Vlak voor het eind een korte aftakking in westelijke richting. Helaas is dat alles wat ik uit mijn beperkte NBM archief kan peuren. Er wordt nauwelijks melding gemaakt van vervoer tbv Van Gelder, ik vind al helemaal geen plaatjes.
VWB de genoemde aftakking gaat het uiteraard om het normale 1067 mm spoor.
groet Gert
-
kijk eens, via goegel;
http://files.archieven.nl/37/f/1541/580.jpg
http://files.archieven.nl/37/f/1541/582.jpg
http://www.papiergeschiedenis.nl/images/geschiedenis/VGZ-P149.jpg
Op Qoop gaan kijken en in de archieven van Renkum en het bedrijf gaan zoeken levert waarschijnlijk nog meer informatie op.
-
Hallo Ronald,
Zelf kom ik oorspronkelijk uit Renkum en heb mijn eerst 6 levensjaren tussen de papier fabrieken gewoond.
Er waren toen twee papier fabrieken, 1 aan de Rijn en 1 aan de Harteseweg, hemels breedt zo'n 1,5Km van elkaar.
Ons huis lag daar tussen in en lag aan een beek die voor de afvoer van het vuilwater van de papierfabriek aan de Harteseweg lag.
Wij noemde dat altijd "De Chloorbeek", omdat daar altijd zo'n lichte chloorlucht vanaf kwam.
Het water was natuurlijk vervuild en zag er (behalve op zondag) altijd wit uit.
Ik kan me nog wel herineren dat eens in de zoveel jaar een tijdelijk spoor op de dijk langs de beek werd gelegd.
Deze lijn werd dan bereden door (volgens mij een diesel, maar misschien ook wel een benzine aangedreven) lok met een aantal lorries die gebruikt werd om de beek schoon te maken.
Ook weet ik dat bij de steenoven, waarvan de restanten nog naast de papierfabriek aan de Rijn zijn overgebleven, nog steeds restanten te vinden zijn van een smalspoor die bij de voormalige steenoven werd gebruikt.
Of hij ook in verbindeing stond met de papier fabriek weet ik niet.
Mijn schoonvader, die nog steeds in Renkum woont, heeft nog een aantal fotoboeken die de gescheidenis weergeven van Renkum (zijn dacht ik 6 delen).
Ik zal eens hierin snuffelen of ik nog foto's kan opduiken die jou iets kunnen vertelen over een eventuele (smal)spoorlijn die op het terrein bij de papier fabrieken hebben geleden.
Ook ken ik nog veel (oude) mensen uit Renkum die daar mogelijk nog iets van weten.
Van een geelectrificeerde lijn bij de fabriek kan ik mij niets herineren, maar kan er best hebben gelegen.
Wel kan ik mij herineren dat er sporen hebben gelegen op de houtoplagplaats waarop houtlorries reden die het hout naar de fabriek brachten.
Maar welke tractie ze daarvoor gebruikte weet ik niet.
Als ik nieuws heb en wat meer te weten ben gekomen laat ik het wel even horen.
Willem.
-
Mij is ingefluisterd dat er een artikel over één van de papierfabrieken heeft gestaan in 'Op de Rails' van de NVBS. Wie heeft beschikking over een inhoudsopgave en kan het(de) nummer(s) waarin dit artikel stond tevoorschijn halen?
Nu blijkt mij dat er 2 smalspoorlijnen hebben gelegen, want naast de in mijn eerste reactie aangegeven opmerking over de NBM (1067 mm) vond ik een locje die ook in Renkum heeft dienstgedaan, maar 700 mm spoorwijdte heeft. Nou heeft / had Van Gelder in Renkum 2 vestigingen, dus ik weet niet welke en waar, dat mag jij uitzoeken.
kijk maar, het locje is naar de SVM gegaan; http://www.smalspoormuseum.nl/Materieel/Motorlocs/mloc1.htm
-
@Gert:
Mij is ingefluisterd dat er een artikel over één van de papierfabrieken heeft gestaan in 'Op de Rails' van de NVBS. Wie heeft beschikking over een inhoudsopgave en kan het(de) nummer(s) waarin dit artikel stond tevoorschijn halen?
Klopt. Een vereniging waar ik destijds lid van was had dat artikel. Echter kom ik daar niet meer, en weet dus ook niet welk nummer het is. Ook daar dezelfde foto als uit het door mij genoemde boek.
Let wel; alleen het smalspoor is interessant, niet de normale goederendienst.
@JAB van Ree; Ik zal er eens induiken, alvast bedankt voor de link(s) (y)
@Willem; Fijne info, bedankt! Ik weet het echter niet zeker, maar volgens mij heeft die specifieke smalspoor-met-bovenleiding alleen in Gennep gelegen??
Mijn schoonvader, die nog steeds in Renkum woont, heeft nog een aantal fotoboeken die de gescheidenis weergeven van Renkum (zijn dacht ik 6 delen).
Ik zal eens hierin snuffelen of ik nog foto's kan opduiken die jou iets kunnen vertelen over een eventuele (smal)spoorlijn die op het terrein bij de papier fabrieken hebben geleden.
Dat zou helemaal mooi zijn! Hoor wel of dat gaat lukken :)
Wel kan ik mij herineren dat er sporen hebben gelegen op de houtoplagplaats waarop houtlorries reden die het hout naar de fabriek brachten.
Maar welke tractie ze daarvoor gebruikte weet ik niet.
En van dat transport bestaat een foto, alleen daar staat dus de geëlektrificeerde loc op..... Misschien heeft er in Renkum een andere vorm bestaan? Weet ik dus niet. Mocht je die info kunnen krijgen, graag. Anders ga ik ter plekke een keertje kijken.
Mannen, alvast heel erg bedankt, en ik ga aan het snuffelen. Wie nog meer tips heeft of het door Gert genoemde nummer van "Op de Rails" over heeft; mail of PB mij maar, of zet het hier neer.
Groetjes, Ronald.
-
Hallo,
In het NVBS blad 'op de rails' bevindt zich een artikel over het Van Gelder Zonen smalspoor net bij de papier fabrieken in Velsen en Renkum.
Op de rails 1995-4 blz 129.
Groeten,
Theo
-
Dank je Theo. Weet je misschien hoe ik nog aan een nummer dat jij noemt kan komen?
-
Hallo Ronald,
Zojuist terug van de bestuursvergadering van onze vereniging waar ik wat wijzer geworden ben omtrend het smalspoor bij Van Gelder papier fabriek in Renkum.
Het artikel van de NVSB krijg ik via mail van een bestuurslid van onze vereniging toegestuurd.
Hij blijkt op een paar nummers na alles te hebben.
Hij kon in ieder geval bevestigen dat hij het artikel had gelezen en dit nummer ook in zijn bezit heeft.
In zijn jeugdjaren is hij eens op bezoek geweest bij Ouwehands dierenpark en kon zich herineren dat hij onderweg een locomotief had gezien met een enorme phantograaf, maar wist niet meer waar hij deze gezien had.
Wel wist hij dat dit ergens tussen Heelsum en Wageningen was.
Toen hij het artikel tegen kwam werden zijn beelden bevestigd, het was de elektrische locomtief die bij Van Gelder dienst heeft gedaan.
Het industriespoor bij Van Gelder blijkt dus wel elektrisch geweest te zijn.
Ook de boeken van oud Renkum heb ik (voor een gedeelte) erop nageslagen, maar ben nog niets concreets tegen gekomen.
Ook kan mijn vrouw zich nog herinneren dat voor de ingangspoort van Van Gelder een spoor heeft gelopen waar de trein met de houtlories voorbij kwam, beladen met nat houd, waarbij het water letterlijk en figuurlijk vanaf gutste.
Haar Opa woonde namelijk recht tegenover de (voormalige) ingang van Van Gelder.
Tot zover dit verhaal, meer details volgen nog.
Willem
-
Hallo Willem,
Mooi! Ik ben benieuwd. Misschien komen we daar verder mee. Ik ben erg blij dat je deze info zo geven kunt.
Even afwachten dus :)
Grtz, Ronald.
-
Hallo Ronald,
Hoewel het fantastisch weer is ben ik nog steeds aan het speuren naar informatie over het smalspoor bij papier fabriek Van Gelder, en soms val je met de neus in de boter. ;D
Zo ook gisteren toen ik bij mijn schoonouders op bezoek was.
Mijn schoonvader vertelde dat er op “Evenwijnsgoed” , een accommodatie op “De Keijenberg” bij Renkum, een informatie weekend was over de industrie geschiedenis in de gemeente Renkum.
Vol verwachting zijn we daar eens gaan kijken en viel met de neus in de boter.
Daar trof ik Gerrit Anneveld, een oude bekende van me uit de tijd dat ik nog lid was van modelbouw vereniging in Arnhem, en nog een paar oude leden van die vereniging.
Hij is een van de kartrekkers “(voorzitter) van de Gelderse Smalspoor Stichting.
Na uit ophalen van oude verhalen kwamen we op het industriespoor dat bij Van Gelder heeft gelegen.
Hij wist mij er niet alleen veel over te vertellen, maar de stichting blijkt hierover ook veel informatie over te hebben.
In de stand waren wat oude foto’s opgehangen over het smalspoor bij Van Gelder, daar stonden echter alleen wat dieseltjes op.
Bij navraag bleek inderdaad dat er ook gereden is met elektrische locs.
Het is zelf zo dat de stichting een gelijksoortig oud exemplaar in zijn bezit heeft.
Het type dat bij Van Gelder dienst heeft gedaan was echter van AEG, het type dat de stichting heeft is van Siemens. (hou me ten goede, dit zou ook anders om kunnen zijn.)
Ook kende hij de man die het stuk heeft geschreven in Op de Rails, deze blijkt ook lid te zijn van deze stichting.
Verder heb ik daar iemand getroffen (ook lid van de stichting) die daar ook gewerkt heeft, en kan hier veel over vertellen.
Binnenkort, om precies te zijn 19 juli, hebben ze bij de stichting een soort van open dag/rijdag.
Ik heb voornemens om op deze dag eens te gaan kijken bij de stichting en hoop daar nog meer informatie te kunnen inwinnen betreffende het smalspoor bij Van Gelder.
Willem
-
Nou nou Willem, da's een bult info. Mooi!
Verder heb ik daar iemand getroffen (ook lid van de stichting) die daar ook gewerkt heeft, en kan hier veel over vertellen.
Binnenkort, om precies te zijn 19 juli, hebben ze bij de stichting een soort van open dag/rijdag.
Ik heb voornemens om op deze dag eens te gaan kijken bij de stichting en hoop daar nog meer informatie te kunnen inwinnen betreffende het smalspoor bij Van Gelder.
Dat is dan weer jammer, want dan ben ik verhinderd......
In ieder geval alvast weer bedankt (y) (y)
-
LS
De heer M. Vlaanderen heeft voor de Stichting Stichts Tram Museum en voor de stichting voor Heemkunde in Oosterbeek een artikel gepubliceerd over de NV Nederlandsche Buurstspoorweg Maatschappij (NBM). Hierin wordt o.a. uitgebreid aandacht besteed van het transport op het terrein van de papierfabriek Van Gelder.
Dus voor meer informatie, M. Vlaanderen ellie.mart(at)zonnet.nl
Hans van der Beek
-
Hallo Hans,
Kijk, de oproep wordt nog steeds gelezen! ;) Ik ga vanavond een mailtje sturen naar het door jou genoemde adres. Bedankt!! (y)
Grtz, Ronald.
-
Hmm, dit draadje zie ik nu pas voor het eerst.
We hebben bij de Gelderse Smalspoor Stichting inderdaad redelijk wat foto's en info over dit onderwerp. Dat mag ook wel, want we zitten aan de andere kant van de Rijn!
We hebben overigens inderdaad een Siemens lok.
Zie www.smalspoor.nl klik op "materieel", het is lok 24.
Mvg, Tjeerd
-
Hallo Ronald,
Eerst wil ik me even voorstellen, mijn naam is Wimv46 en ben in 1946 geboren in Renkum.
Aangezien ik pas nieuw op dit Forum ben en jouw oproep voor hulp tbv. het smalspoor dat ooit bij Van Gelder lag het volgende:
Ik heb daar tot 1972 gewoond en in mijn jeugd veel in de omgeving van de papierfabriek rondgelopen. Er hebben inderdaad elektrolocs gereden zowel vanaf het houtveld naar de fabriek alsook vanaf de fabriek met afval naar de stortplaats, waarbij ze een weg moesten oversteken.
Vanwege mijn interesse over de historie van Renkum had ik ook van Van Gelder Zonen het nodige opgeslagen, en ook materiaal van betreffende locs. Ik weet niet of je inmiddels al wat heb gevonden maar ik zal je hierbij de link geven waar gegevens en foto's
in staan. Mocht je het nog niet hebben dan hoop ik je hiermee te kunnen helpen.
De link ernaar is: www.industriespoor.nl , daar naar nieuw gaan en dan naar beneden
scrollen tot aan Van Gelder. Daar staat alles wat er over bekend is en ik hoop dat je er wat aan heb.
Met vriendelijke groet,
Wimv46.
-
Dank je Wim! Ik ben net uit m'n nest en moet zo dadelijk weer werken maar zal je morgenavond even uitgebreider antwoorden!
We hebben overigens inderdaad een Siemens lok.
Zie www.smalspoor.nl klik op "materieel", het is lok 24.
Dank je Tjeerd. Overigens is in de lijst de genoemde 24 niet aanwezig....
-
Dank je Wim! Ik ben net uit m'n nest en moet zo dadelijk weer werken maar zal je morgenavond even uitgebreider antwoorden!
Dank je Tjeerd. Overigens is in de lijst de genoemde 24 niet aanwezig....
Ronald, misschien nog even wat slaap uit je ogen vegen ;D: de 24 is de bovenste van de electrische locs in de lijst, met een link naar de bijbehorende foto. En sterkte met werken met dit weer...
-
Bij het interessante draadje over de IJmuiderspoorlijn kwam deze week het electrische smalspoor van Van Gelder Papier aan de orde.
Ik zie nu dat daar op het forum al een zeer oud topic over was.
Bedrijven in Renkum en Velsen.
Zie ook: http://www.industriespoor.nl/VanGelder.htm
:)
-
14 jaar na dato! Dank je! :)
-
:)
-
Ronald, ben je nog steeds bezig/geïnteresseerd in dit onderwerp?
-
Onlangs heb ik nog eens een klein ontwerp (https://rangeerbanen.wordpress.com/2024/07/30/de-papierfabriek/) gemaakt (een eigen interpretatie), op basis van mijn ervaringen en gegevens van Parenco (Van Gelder Renkum) :)
(https://rangeerbanen.wordpress.com/wp-content/uploads/2024/07/p1030070.jpg?w=840)
Groet,
michel
-
;) Michel,
Dat ontwerp doet me denken aan het havenspoor te Zijpe, waar de Rotterdamse Tramweg Maatschappij tot 50 jaar terug een stoomveerdienst onderhield.
De kolen werd vanuit een bunker naar de ponten vervoerd met open kolenwagens en diesellok Steenbergen, relieken uit de tijd dat het emplacement onderdeel was van het eilandennet van de RTM. Ook smalspoor.
De lok rijdt nu bij het museum te Ouddorp.
-
Wat had ik graag daar willen kijken toendertijd.
Gr. Koen.
-
Ronald, ben je nog steeds bezig/geïnteresseerd in dit onderwerp?
Altijd Jeroen :) Tenslotte ben ik al 40 jaar werkzaam als papiermaker en zal dat onderwerp altijd interessant blijven. Alleen wilde ik het toen wel bouwen, nu ligt er nog teveel om te doen en is de bouw-agenda voorlopig gevuld :)
Onlangs heb ik nog eens een klein ontwerp (https://rangeerbanen.wordpress.com/2024/07/30/de-papierfabriek/) gemaakt (een eigen interpretatie), op basis van mijn ervaringen en gegevens van Parenco (Van Gelder Renkum) :)
En dat is echt een stukje groter in real life! Monstermachines als je die vergelijkt met de onze.
-
Het zijn zeker grote machines. Als kind ben ik regelmatig met mijn vader meegegaan als hij geconsigneerd was. Zeker als hij kon inschatten dat het een kleine klus was. De machine was indrukwekkend, maar de computers ook. Kasten vol apparatuur om de boel te besturen. Erg indrukwekkend.
En later, toen ik in Wageningen woonde, heb ik als uitzendkracht er een enkele keer gewerkt, de boot laden. Zwaar, maar wel tof werk.
Groet,
michel
-
Even ter aanvulling, er zijn 2 diesellocs bewaard welke bij van Gelder in Renkum geregen hebben, de ene in Valkenburg:
https://stoomtreinkatwijkleiden.nl/portfolio-item/motorloc-001/ (https://stoomtreinkatwijkleiden.nl/portfolio-item/motorloc-001/)
De andere tegenover de oude van Gelder fabriek, maar dan in Heteren (aan de andere oever van de Rijn) bij het Gelders Smalspoormuseum:
https://smalspoor.nl/materieel.php?id=39 (https://smalspoor.nl/materieel.php?id=39)
In Valkenburg hebben ze een soortgelijke electrische loc als destijds in Velzen en Renkum reed. Niet de echte, maar wel een erg fraai model:
https://stoomtreinkatwijkleiden.nl/portfolio-item/motorloc-080/ (https://stoomtreinkatwijkleiden.nl/portfolio-item/motorloc-080/)
Als je meer wil weten, is het slim om contact op te nemen met beide clubs (y)
Groeten,
Rogier
-
De machine was indrukwekkend, maar de computers ook. Kasten vol apparatuur om de boel te besturen. Erg indrukwekkend.
Ja dat, grote kasten vol met relais en andere zooi nodig om die dingen te laten draaien. Als je ziet hoe die techniek snel veranderd is.... toen ik begon in 1984 had 1 papiermachine van de 4 nog een 3-cilinder Spilling (Hamburg) stoommotor! Die werd tevens gebruikt als reduceer van het 16 bar stoomnet naar 4 bar waar de droogcilinders op gevoed werden. Is later vervangen waarbij ook de poelie aandrijving met riemen vervangen werd (daarna ook bij de resterende machines, laatste in dacht ik 2018). Was de eerste machine bij ons begin jaren negentig die toen een echte meer-motoren aandrijving kreeg van Siemens met een display aansturing (OP25) ter grootte van een flinke tablet ;D Loopt trouwens nog steeds! (y) En is eigenlijk alweer een beetje ouderwets nu.
Eigenlijk alle grote oude kasten zijn inmiddels vervangen door nieuwe met moderner schakelspul. Is echt ongoing in deze tak van sport en moet wel om bij te blijven met de concurrentie :)