BeneluxSpoor.net forum
Overige spoorzaken => Grootspoor => Topic gestart door: Mar-Cas op 26 October 2025, 17:43:54
-
Tijdens wat snuffelen in de archieven van het WBA kom ik een viertal foto’s tegen die gemaakt zijn tijdens de aanleg van de Kreekrakdam.
Fotograaf is Carl Wilhelm Bauer (1844-1911)
Uittreksel van zijn biografie,
Nog maar net in Goes gevestigd, kreeg Bauer samen met de fotografen Pieter Oosterhuis (1816-1885) en Dirk Niekerk (1824-1885) in 1867 opdracht tot het vastleggen van de waterstaat-kundige werken ten behoeve van de aanleg van de Zeeuwse spoorlijn. Zijn leven lang heeft Bauer van de Waterstaat opdrachten ontvangen om dit soort grote projecten in heel Nederland te fotograferen.
=================================================
Twee foto’s bevattende een werktrein op de kreekrakdam. Welke foto als eerste genomen werd is wel een discussiepunt. Op of afgaand getijde?
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/KreekrakDam2-68fe41cd11150.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/KreekrakDam2-68fe41cd11150.jpg)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ZandTreinOpDeDam2cropp-68fe41d7de0d8.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ZandTreinOpDeDam2cropp-68fe41d7de0d8.jpg)
=============================================================
Een foto van een zandafgraving vermoedelijk op Geestakkers
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ZandafgravingKreekRakDam2-68fe41e0e7e26.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ZandafgravingKreekRakDam2-68fe41e0e7e26.jpg)
In de staatscourant anno 11-08-1867 is een omschrijving te vinden betreffende de voortgang van de werkzaamheden van de sectie Woensdrecht <> Oosterschelde.
Hierin worden 2 lokaties genoemd n.l.
A--- Geestakkers (zandafgraving)
B--- Hoekslaag (kleiafgraving uit een tijdelijk afgedamd stuk van de slikken)
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/UittrekselCourant-68fe43273944e.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/UittrekselCourant-68fe43273944e.jpg)
=========================================================
Beide lokaties zijn heden ten dage nog vermeld op het kaartmateriaal. Van L naar R topotijdreis,
Voor de aanleg Kreekrakdam 1850,
Na de aanleg Kreekrakdam 1895,
Google maps nu
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Zand-Klei-1850-1995-68fe41fd7f631.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Zand-Klei-1850-1995-68fe41fd7f631.jpg)
Aangezien de foto een langgerekte afgraving laat zien de lokaties overeenstemmen met de vorm en ligging op het kaartmateriaal moet de foto vrijwel zeker vanuit de zuidwesthoek van de Geestakkers genomen zijn.
Google laat op die lokatie een bankje zien genaaamd "Grietjes bankje"
https://maps.app.goo.gl/9DTRgE6axrNgsjdL7
Word vervolgd...........
PS: Voor het volledige artikel waarin de actuele stand van zaken van alle in aanbouw zijnde spoorlijnen word weergegeven, zie
https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=krekenrak&coll=ddd&page=1&facets%5Bperiode%5D%5B%5D=1%7C19e_eeuw%7C1860-1869%7C&identifier=ddd:010782556:mpeg21:p009&resultsidentifier=ddd:010782556:mpeg21:a0032&rowid=1
-
Volgens de Staatscourant van 14-02-1868 waren er tijdens de aanleg van de lijn Bergen op Zoom - Vlissingen 4 werklocomotieven werkzaam
Waarvan er hieronder 3 op foto staan.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/4lok128Wagens-6900c01fec8af.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/4lok128Wagens-6900c01fec8af.jpg)
=======================================================
Wagenmakerij c.q. locomotiefwerkplaats; de lokatie heb ik niet kunnen achterhalen. Meest logische plaats zou zijn nabij de klei en zandafgraving te Geestakkers en het iets zuidelijker gelegen Hoekslaag. Gezien het aantal losse assen al dan niet met defecte wielen is een nabijgelegen werkplaats wel noodzakelijk om niet al te ver met defecte zandwagens rond te leuren
Volgens dezelfde staatscourant waren er in totaal 128 zandwagens in gebruik.
Werden die hier ook samengesteld en gebruik genomen?
Het geheel oogt alsof de lokatie al 100 jaar in gebruik is. En van een watertoren had ik altijd 'n ander idee dan dat bouwval op palen daar rechts boven op de foto, of is het wat anders?
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Wagenmakerij2crop-6900bb3048d0b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Wagenmakerij2crop-6900bb3048d0b.jpg)
============================================
Te goes is tijdens de eerste rit over het kanaal door Zuidbeverland bij Vlake, is ene locomotief met zandwagens en personeel op de plaat vastgelegd. Uitsnede uit foto uit het Erfgoed van Goes
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Lok-B1t-eersteMaalVlakeBrug-6900bb3d89e63.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Lok-B1t-eersteMaalVlakeBrug-6900bb3d89e63.jpg)
-
Hoi Caspar,
De foto van de werkplaats staat ook in het boek "De Zeeuwse Lijn" van Jan van der Male (uitg. Uquilair) op blz. 25. Volgens het bijschrift daar lag de werkplaats nabij Woensdrecht.
Dat is dus een stukje zuid van Hoekslaag; mogelijk nabij het latere station Woensdrecht.
Grtz, Ton
-
Hoi,
Leuk thema! Daar wandel ik namelijk veel met m’n hond. Een rondje Kraaienberg op en langs de Brabantse wal. Het bankje ken ik ook. Het ligt langs het pad naar de buitendijkse boerderij Hildernisse (ws de enige boerderij nog die zo buitendijks ligt bij de vroegere Oosterschelde).
Naast de voor mij onbekende zandwinningen is er nog 1.
Die ligt ten noorden van Bergen op Zoom en heet de Zanderijen. Daar werd ook zand gewonnen voor de Zeeuwse lijn en werd later een meer/buitenzwembad.
In het boek over de geschiedenis van de spoorwegen in en rond Bergen op Zoom is ook veel te vinden. Het boek heet: Bergen op weg deel 3.
Mvg
KeesJan
-
Erg leuk dit. Wat een grappige lokjes!