BeneluxSpoor.net forum

Wat zijn we aan het bouwen? => BNLS forumbaan => BNLS-forum modulebaan => Topic gestart door: jandcargo op 03 April 2025, 22:15:58

Titel: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: jandcargo op 03 April 2025, 22:15:58
Hallo,  Ik ben bezig met het plaatsen van de ouderwetse houten telegraafpalen langs de spoorlijn. Langs de vrije baan kom ik er wel uit . Maar hoe ging dat bv bij een station? Verdwenen de draden in een transformatorhuisje of gingen ze naar beneden in de grond?
Wie weet dit of heeft hier nog plaatjes van.
Alvast mijn dank.  groeten jandcargo
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Klaas Zondervan op 03 April 2025, 22:38:58
Op de voorkant van het boek "De Zeeuwse lijn", uitgegeven door Uquilair, staat een foto waarop rechts het seinhuis in Middelburg is te zien. Links in beeld een rij bokpalen die minstens 30 draden dragen.
Het seinhuis zal waarschijnlijk een aansluiting op het telegraafnet hebben gehad, maar op de foto zijn geen bovengrondse draden naar het seinhuis te zien. Ik denk dat er bij een paal een aftakking is geweest van de bovengrondse lijnen, die ondergronds naar het seinhuis liep.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Eric B op 04 April 2025, 08:15:12
Op klassiekebeveiliging.com staan wat foto's van station Obdam (https://klassiekebeveiliging.com/seinhuizenObd.htm), waarop te zien is dat de telegraaflijn gewoon noordelijk van het station doorloopt.

Post T bevond zich in het stationsgebouw en de isolatoren op de plek waar de draden door de gevel naar binnen gingen, zijn op deze:

(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Schermafbeelding-2025-04-04-080136-67ef77974c5e1.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Schermafbeelding-2025-04-04-080136-67ef77974c5e1.png)

uitsnede van een op 10 aug 1963 door Roef Ankersmit gemaakte foto duidelijk te zien.
Draden gingen dus van een paal, door de lucht naar het gebouw.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 04 April 2025, 11:44:17
Was ook wel geïntrigeerd door de situatie in Middelburg; overigens erg mooie foto en benieuwd naar het boek. Maar: ik denk dat ze ‘vroeger’ niet snel geneigd waren ondergronds te gaan. Kabelmantels waren denk ik nog niet zo (vocht)bestendig, en graven is duurder. Plus om voor iedere aansluiting onder het spoor door te gaan is nog duurder. Als je onder spoor door gaat, moet je treinverkeer ook lang plat leggen om kabel uit te graven bij storing. Of vaste kabelgoot maken; ook duur.

Enig google’n gaf een versie van de foto waarbj rechts nog een paar telegraafpalen te zien zijn. Dus ik vermoed dat de telegraaflijn links op een centraal punt over stak; wellicht naar een centrale in het stationsgebouw? En vanaf daar parallel aan het spoor naar de diverse aansluitingen.

Aangezien deze ook al op X staat en auteursrechten vermoedelijk al lang verlopen, de foto:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ECO8tm9WsAMJyN0-67efa9e0aa3d7.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/ECO8tm9WsAMJyN0-67efa9e0aa3d7.jpg)
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: MaraNCS op 04 April 2025, 12:02:03
Ik ben niet helemaal zeker van de toegevoegde waarde van deze opmerking maar toch hierbij.

In station Baarn (opening 1874) was een "telegrafie en plaatskaarten loket". Ik begrijp hieruit dat naast het gebruik voor de spoorlijn zelf mensen tegen betaling een bericht konden (laten) verzenden naar elders.
Dus naast de seinhuizen hadden de stations ook een telegraafaansluiting. Uiteraard is de verzending van dergelijke berichten later overgenomen door de PTT (Posterijen, Telegrafie en Telefonie).
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Klaas Zondervan op 04 April 2025, 12:12:53
Toch wil ik niet helemaal uitsluiten dat er een ondergrondse kabel naar het seinhuis liep.
Links naast de trein, aan de voet van het dijkje, zijn op de foto op het boek duidelijk draagjukken met rollen te zien waarover de trekdraden voor de wissels en seinen liepen. Die trekdraden kwamen ongetwijfeld uit het seinhuis, maar van die oversteek is op de foto niets te zien. Ze liepen daar dus ondergronds. Dus die kabel kan ook ondergronds hebben gelopen.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: henk op 04 April 2025, 12:23:38
Op die laatste foto staat toch pal naast het seinhuis een paal met isolatoren?

Mara, dat was niet later. Al in 1852 nam de staat het bestaande telegraafnetwerk over. Het spoor mocht dan een paar draden gebruiken.
 https://www.klassiekebeveiliging.com/Uitleg_communicatie.htm (https://www.klassiekebeveiliging.com/Uitleg_communicatie.htm)
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Hans Reints op 04 April 2025, 12:43:41
Hoi Jan,
 Als je de boekwerken "Handboek voor Spoorweg Techniek" in je bezit heb, Kijk dan eens in boek 2 Hoofdstuk XXXVI III AFDELING blz 531 en verder. Misschien kan je daar wat weizer worden!
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 04 April 2025, 13:30:39
Toch wil ik niet helemaal uitsluiten dat er een ondergrondse kabel naar het seinhuis liep.
Links naast de trein, aan de voet van het dijkje, zijn op de foto op het boek duidelijk draagjukken met rollen te zien waarover de trekdraden voor de wissels en seinen liepen.

Uitsluiten kan ik ook niet :) overigens is het volgens mij dezelfde foto, maar dan ingekleurd; de trekdraden zie ik echter niet...
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Stootjuk op 04 April 2025, 20:41:23
Bij het seinhuis in het Spoorwegmuseum ziet het er zo uit.



(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/IMG20250221102042-67f026d6088ad.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/IMG20250221102042-67f026d6088ad.jpg)

Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: jandcargo op 04 April 2025, 22:26:23
Hallo,

Dank voor alle tips en opmerkingen en aanvullingen blijven welkom.

groeten jandcargo
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 04 April 2025, 23:13:57
Leuke foto op de site van Marius Broos; als je wat beter kijkt, heul veul tekegraafmasten... :)

https://mariusbroos.nl/Afbeeldingen/Seinhuis%20C%20157415%20Wisse.jpg
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: saskia op 05 April 2025, 01:35:31
Blijkbaar is mijn bijdrage zomaar verwijderd ? :-[
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Huup op 05 April 2025, 08:38:17
Plaats m opnieuw. Het onderwerp is leuk genoeg  :angel:
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: saskia op 05 April 2025, 11:59:12
Op het dak van het station van Lier ( B ) stond vroeger een grote houten mastconstructie, waaraan de telegraafleidingen toekwamen.
Er is op het web nog ergens een foto van te bekijken.
Foto is eigendom van Lier-Kempisch erfgoed, bestand in .tif, dat ik niet kan copiëren.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 05 April 2025, 13:27:24
Link kan ook :) Onderaan: https://m.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240528_93450450?journeybuilder=nopaywall&utm_source=google
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: saskia op 05 April 2025, 18:07:57
Hier nog enkele foto's van Lier station in zijn  jonge dagen met de telegraafmast op het dak


(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/lierstation-1-67f154899a856.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/lierstation-1-67f154899a856.jpg)


(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/lierstation-2-67f154d06f5f2.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/lierstation-2-67f154d06f5f2.jpg)
 omstreeks 1910

foto's  J. Verreth

Foto's zijn eigendom van Lier-Kempisch erfgoed
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: jandcargo op 05 April 2025, 23:08:39
Hallo,

Dankzij de tips hier, het boek van meneer v d Meene en internet ben ik tot een eindconclusie gekomen.
De draden van de palen liepen bij een eindpaal langs de paal naar beneden waarbij de ze de laatste ong. 2 meter boven de grond door een metalen buis liepen.
Gelukkig is het voor de modelbouwer dus niet altijd ingewikkeld.

Groeten jandcargo
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Huup op 05 April 2025, 23:29:44
Maar op welke plekken wel, dan wel niet?
Met andere woorden: waren er voorschriften?
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 05 April 2025, 23:46:12
Waarom zouden ze 2m boven de grond door een metalen buis moeten..? ??? Ze kunnen toch ook direct van paal naar isolatoren op bijv seinhuis?
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Eric B op 06 April 2025, 07:15:26
Ik verwacht dat jandcargo een verticale buis langs ge paal naar beneden bedoelt, extra bescherming van het onderste deel, voor het de grond in gaan.

(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Schermafbeelding-2025-04-06-063717-67f2051337128.png) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Schermafbeelding-2025-04-06-063717-67f2051337128.png)

Zoals hier op een paal van het bovengronds elektriciteitsnet in Tempel (Reeuwijk)

Bron: Google maps (https://www.google.com/maps/@52.0652642,4.6972763,3a,75y,198.19h,73.85t/data=!3m7!1e1!3m5!1sO3mHKAM08Ke-BuwpalqPPA!2e0!6shttps:%2F%2Fstreetviewpixels-pa.googleapis.com%2Fv1%2Fthumbnail%3Fcb_client%3Dmaps_sv.tactile%26w%3D900%26h%3D600%26pitch%3D16.146091041413314%26panoid%3DO3mHKAM08Ke-BuwpalqPPA%26yaw%3D198.18881717195336!7i16384!8i8192?authuser=0&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI1MDQwMi4xIKXMDSoASAFQAw%3D%3D).

Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: henk op 06 April 2025, 07:41:37
Mogelijk, maar blijft de vraag waarom dat zo zou moeten in plaats van draden naar een stel isolatoren.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Benelux795 op 06 April 2025, 08:25:47
Ah, nu ik m nog een keer lees.... :D dank voor de foto! En er zijn wel redenen te verzinnen ondergronds te gaan, maar zal nog steeds duurder/omslachtige zijn. Dus vermoed kwestie van bovengronds, tenzij.... bovengrondse aansluiting is al getoond in eerdere foto en is in model ook leuker :)
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Huup op 06 April 2025, 09:12:29
Mogelijk, maar blijft de vraag waarom dat zo zou moeten in plaats van draden naar een stel isolatoren.
Knagende dieren?
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: henk op 06 April 2025, 10:03:23
Dat lijkt mij juist een argument om de draden in de lucht te laten.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Huup op 06 April 2025, 11:21:44
Tenzij ze om een of andere reden onder de grond moeten, bv voor een oversteek van kanaal of spoor.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Menno op 06 April 2025, 12:29:06
Eigenlijk het enige wat ik kan bedenken is het risico op beschadiging door mensen die met ladders langslopen of iets dergelijks. Het zou ook kunnen dat bij direct binnen laten komen van luchtleidingen, de draden té laag kwamen te hangen volgens voorschrift. Ik weet dat er voor de luchtleidingen voor elektra die her en der nog in Nederland te vinden zijn (nog 110 km naar het schijnt!) ook regels zijn wat betreft minimale hoogte.

Wat betreft een bericht op de vorige pagina:
In station Baarn (opening 1874) was een "telegrafie en plaatskaarten loket". Ik begrijp hieruit dat naast het gebruik voor de spoorlijn zelf mensen tegen betaling een bericht konden (laten) verzenden naar elders.
Dus naast de seinhuizen hadden de stations ook een telegraafaansluiting.
Ik denk dat 'Telegrafie en plaatskaartenloket' eerder een benaming was voor de ruimte: vanuit die ruimte konden zowel plaatskaarten verkocht worden, maar stond ook de seinsleutel voor telegrafie opgesteld.

Ik sluit overigens zeker niet uit dat er tegen betaling berichten verzonden konden worden door mensen die daar het geld voor hadden (en voor zover dat nodig was in die tijd)
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Jeronimos op 06 April 2025, 12:45:09
Nog eens de site van Klassieke Beveiliging.


https://www.klassiekebeveiliging.com/Fotobuiten.htm (https://www.klassiekebeveiliging.com/Fotobuiten.htm)


Kijk naar de foto's van Twisk en Opperdoes.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Peter Kleton op 06 April 2025, 19:20:53
In een heeeel oud boet (111jaar oud) van de Electrotechnishe school vond ik  nog wat over telegraag lijnenover de overgang van draad naar ondergrondse kabel.
Aan het einde van de luchtlijn kon een opstijgpaal staan. Dat ding bestond uit 4 planken die een holle koker vormden waarbinnen de loodkabels naar beneden liepen naar het stations gebouw.
Ook wqel door een ijzeren buie zoals al eerder is getoond.
 Als er veel draden waren ,stond er een huisje bij de laatste paal en liepen de draden naar een draden bord in het huisje. Vandaar  via een loodkabel naar het gebouw.
Er waren ook tekeningen van in het genoemde boek ,ik weet niet of de getekende draden goed zichtbaar zijn op een  monitor.
Ik kan mij herinneren dat het einde van de luchtlijn vanuit Sliedrecht  op de Betuwelijn eindigde  bij station Dordrecht in een kabelhuisje,voor de kenners ter plaatse bij  de overwegpost Post 1 .
Peter
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: henk op 07 April 2025, 07:06:51
Ik sluit overigens zeker niet uit dat er tegen betaling berichten verzonden konden worden door mensen die daar het geld voor hadden (en voor zover dat nodig was in die tijd)

Ook hier nogmaals de site klassieke beveiliging. Al vrij snel was gebruik door het spoor secundair.
 https://www.klassiekebeveiliging.com/Uitleg_communicatie.htm (https://www.klassiekebeveiliging.com/Uitleg_communicatie.htm)

Tot 1852 hadden de spoorwegmaatschappeijen een nog beperkt telegrafiesysteem dat ook kon worden gebruikt voor particuliere berichten. In 1852 nam de staat het systeem over en ging het uitbreiden. Het systeem werd nog altijd bij voorkeur langs het spoor aangelegd, maar de spoorwegen gebruikten slechts een deel van de draden. Het lijkt dus erg logisch dat op een station ook een telegraafkantoor was gevestigd waar bedrijven en particulieren een bericht konden laten verzenden.

Verder weer op het tijdperk letten. Vanaf het einde van de negentiende eeuw werden luchtlijnen ook gebruikt voor telefonie en niet veel later electriciteit. Mogelijk weer andere eisen voor het binnenkomen van de draden. Uit die periode dateren ook foto’s die een woud van palen en draden in de steden laten zien. Dat werd gesaneerd nadat de overheid ook de telefonie en de energievoorziening in de steden had overgenomen.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: MOVisser op 07 April 2025, 16:22:28
Hier zou een sanering ook wel goed zijn.
Daar heb ik ze dan ooit ook eens mee geholpen.

Ronald Visser
(bron internet)

(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/slordige-elektrische-bedrading-op-de-pool-hanoi-vietnam-103899036-67f3df60122ed.webp) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/slordige-elektrische-bedrading-op-de-pool-hanoi-vietnam-103899036-67f3df60122ed.webp)
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: saskia op 07 April 2025, 18:49:10
Ronald,
dan toch blijkbaar weinig vordering gemaakt ;D
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Klaas Zondervan op 07 April 2025, 21:00:43
Het stond toch wel allemaal goed op tekening? ;D
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Eric B op 07 April 2025, 21:35:43
Ronald,
dan toch blijkbaar weinig vordering gemaakt ;D

Hij mocht niet rigoureus met de snoeischaar aan de gang  ;D
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: Lobomotion69 op 08 April 2025, 08:41:12
Ach in Azië is dit de normaalste zaak van de wereld. Niks bijzonders.
Titel: Re: telegraafpalen plaatsen
Bericht door: MOVisser op 08 April 2025, 08:48:10
Ja, je haalt er 2 tussenuit en daarna hebben ze er weer 10 teruggehangen.  (y)

`s lands wijs, `s lands eer.

Ronald Visser