BeneluxSpoor.net forum
Vraag en antwoord => Algemeen => Topic gestart door: jjg koopmans op 21 December 2024, 11:50:23
-
M'n 60 jaar oude Mat'36 heeft gereden met raampjes met een ijzerdraadje als horizontale spijl.
Na de midlife revisie wil ik wel wat beters en mijn vraag aan de 3D print goeroes is of het
mogelijk is om de grijze raamlijstjes met een 3D printer op een plaatje plexiglas te printen.
Kan het wel hechten, gaat de plexiglas wel goed blijven op een verwarmde ondergrond?
Zo ja, dan ga ik dat proberen, een 3D tekenprogramma is dan ook niet nodig, ik pruts
de G-code wel in elkaar.
Bvd&mvrgr
-
Goeie vraag. Het bed van de PLA printer is +/- 60 graden. Je loopt zo wel het risico dat het plexiglas vervormd. Je print niet een raampje maar zal zo veel mogelijk in een keer willen printen. Dan moet je al die raampje ook nog eens uitzagen. En plexiglas is niet echt willig.
Andere mogelijkheid is misschien om het op een vel MICA te printen. Dit kan iets meer temperatuur verdragen en is makkelijker te snijden/knippen dan plexiglas.
Het kan het proberen waard zijn?
-
Heb je gedacht een de optie om raamlijsten te laten snijden uit een vel plakfolie. Of levert dat een te dun resultaat op?
Martijn
-
Snijden uit folie heeft Gerco wel eens gedaan. Dat zag er overtuigend uit. Een 3D oplossing ligt minder voor de hand en wordt vast ook duur met zoveel raamlijsten
-
M'n messing wanden zijn 0,5 mm. Met het raam aan de binnenzijde moet de lijst zeg 0,6 mm
hoog worden. Gaat zoiets lukken met folie?
Mvrgr
-
Misschien informeren bij "mkmodelbouwstudio".
Die heeft de Mat36 uitgebracht in messing. Daar zit uiteraard een set ramen bij. Misschien levert hij die los.
Duurt wel weken voordat hij antwoord en anders staat hij ook in Houten.
-
De verkrijgbare ramen hebben iets andere maten en passen niet. Waar die overigens gemaakt worden weet ik niet.
Mijn maten komen min of meer overeen met die van de eerste klas ramen van de Trix hondekop, maar ik heb
ze echt van de tekening uit het NS materieelboek 1954.
Mvrgr
-
M'n messing wanden zijn 0,5 mm. Met het raam aan de binnenzijde moet de lijst zeg 0,6 mm
hoog worden. Gaat zoiets lukken met folie?
Folie is dan te dun. Snijden uit plasticplaat zou dan een optie kunnen zijn.
Een andere mogelijkheid is de horizontale stijl snijden uit een styreen profiel, bijvoorbeeld: https://www.universmini.com/nl/4278-15-0-Profiles-styrene-rectangle-plein-(0.3mmx0.6mm)-8102-Evergreen_0_0.html
Martijn
-
Je zou Frie eens kunnen vragen of hij nieuw-zilver raamlijsten voor je wil etsen.
Dat heeft hij voor mij ook gedaan met de maten die ik zelf opgaf.
-
Ik heb het ook eens een keer iemand met de plotter zien doen,uit dun styreenplaat.
Heb het uiteindelijke resultaat niet gezien.
Is misschien ook een idee. Maar......als je ze bij erwin laat maken weet je zeker dat het mooi wordt!👍
-
Je zou Frie eens kunnen vragen of hij nieuw-zilver raamlijsten voor je wil etsen.
Dat heeft hij voor mij ook gedaan met de maten die ik zelf opgaf.
Dat is een paar jaar geleden al eens aan de orde geweest, we zijn er niet mee door gegaan.
Mvrgr
-
Tja, dat zou de beste oplossing zijn voor je messing model. Als dat een no-go is (waar is het op stukgelopen?) dan wordt het moeilijk
-
Die fraaie ramen van Frie zijn beter op hun plaats in die huidige geetste messing modellen. Op mijn 60 jaar oude modellen
zouden het "flaggen op modderschuiten" zijn geworden. De mogelijke prijs zou ook een punt kunnen zijn geworden en
ik heb bovendien eigenlijk weerzin tegen het materiaalverlies bij het etsen van honderden lijsten. Ik heb de drie types mat'36
zonder en met tussenbakken en 2 modellen van de Pecs. Dat zijn nogal wat raampjes.
Nog steeds ben ik bezig met onderzoek naar het printen. Tot m'n genoegen blijkt plexiglas tot 80 graden geen last te hebben van
vervorming. Het kan dus probleemloos op de plaat van een pla-printer liggen.
Wordt vervolgd!
Mvrgr
-
Wat eventueel ook nog een optie is, laseren uit 0.6 mm hardboard. Dit is een dun plaatje karton die verzadigd is Met een soort kunsthars en is heel mooi en fijn te laseren. En de kosten zullen ook wel meevallen.
-
Het kan ook andersom.
Laseren uit karton en dan secondenlijm erop.
Keihard...
Ronald Visser
Foto is nog in de testfase.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/tads-6-67683f029881b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/tads-6-67683f029881b.jpg)
-
Aardig idee, niet aan gedacht. Krijgt de zijkant niet een gebrande kleur?
Een goedkope laser en een goedkope printer kosten ongeveer even veel, maar
na afloop is de laser alleen geschikt voor andere 2D klusjes en de printer voor 3D
versieringen en dus langer en universeler bruikbaar.
Mvrgr
-
Je houdt altijd een brandlaagje op de snijlijn, een goed afgestelde laser ( juiste vermogen, snelheid, met of zonder luchtassist ) zorgt er wel voor dat het niet pik zwart is. Maar eerder een bruine kleur. Maar de raamlijsten moeten toch in aluminiumkleur dus dat brandlaagje overschilder je toch en zie je niet meer zitten.
-
Ja inderdaad.
Goed afstellen en de onderplaat regelmatig schoonmaken.
Is ook afhankelijk van hoeveel maal de laser langs dezelfde lijn moet branden.
Bij een led laserkop, voor dun papier en karton 1 maal.
In dit geval wordt toch geschilderd......
-
Intussen heb ik een weekje kunnen prutsen aan de diverse mogelijkheden. Zoals al opgemerkt is G-code schrijven een dagtaak, de printer blijkt zeer kleine stapjes te zetten.
Ik had ooit al Freecad 0.19 geinstalleerd omdat de truck van de TET 1 ook 3D getekend is en ik er onderdelen uit moest vissen. Goed ermee werken kon/kan ik niet, ik concentreer
me op de zaken die ik meteen nodig heb. Al in de jaren 80 ben ik Autocad gaan gebruiken om uiteindelijk een aantal jaren geleden met Librecad bezig te gaan, een programma
zonder kosten dat ik wel nodig had om de tekeningen voor het snijden van de stalen onderdelen voor de TET 1 te maken. Omdat ik dat redelijk goed kan gebruiken heb ik het
leren tekenen in Freecad overgeslagen en importeer een DXF bestand dat ik met Librecad heb gemaakt. Overigens heb ik wel de laatste versie van Freecad 1.0 gedownload.
Dat heeft dan wel het probleem dat instructiefilms van oudere versies op U-tube niet echt bruikbaar lijken. Na veel kijken en oefenen gebruik ik uiteindelijk de "extrusie"
mogelijkheid om de 2D tekening op te rekken naar 3D, zo ziet het dan uit:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/raammat36-6770159bd4371.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/raammat36-6770159bd4371.jpg)
Voor de duidelijkheid heb ik de hoogte op 3 mm gezet, ooit wil ik wel 0,6 mm printen.
Een 3D printer werkt uiteindelijk 2D, hij print plakjes. De 3D tekening is dan ook uit Freecad geexporteerd naar CURA, een slicer/plakjes generator, overigens ook kostenloos te
downloaden. Het daarmee gemaakte bestand moet uiteindelijk naar de 3D printer.
Cura meldt overigens momenteel een fout, hij lijkt niet overweg te kunnen met de horizontale "wand" uit de huidige tekening, ik moet er kennelijk wat attributen bij verzinnen.
Ik heb nog wel een vraag aan de huidige 3D printer bezitters, wil het gesmolten print materiaal wel hechten aan plexiglas? Wie wil dat even testen en moet ik dan hechtspray(???)
oid erbij kopen?
Mvrgr
-
Het direct printen op plexiglas lijkt mij niet echt een goed idee. 2 verschillende soorten plastic hechten vaak niet goed aan elkaar. Bijvoorbeeld PLA en PETG ( 2 soorten filament) hechten ook niet aan elkaar of niet goed. Hier wordt bijvoorbeeld gebruik van gemaakt door 1 materiaal ( het PLA ) als support gebruikt en PETG voor het te printen object. Dit laat dan makkelijk los na het printen.
Een hechtspray kan het plexiglas ook mat maken en dus niet meer doorzichtig.
En een nadeel van het gelijk printen op plexiglas is het op kleur brengen van de raamlijsten.
Dus mijn voorstel blijft gelaserd Harsbord van 0.6 mm en dan op kleur brengen of 3D geprinten raamlijsten, apart op kleur brengen en dan in het model plaatsen.
-
Dat is een paar jaar geleden al eens aan de orde geweest, we zijn er niet mee door gegaan.
Mvrgr
@Jos,
Mijn vraag: waarom zijn jullie daar niet mee doorgegaan?
Etsen in nieuwzilver bij PPD kan in de kleinst mogelijke maten. Zet een heel A4 vol met diverse maten zodat je achteraf nog kunt kiezen.
En... haarscherp.
De tekening heb je al. PDF per mail sturen en voilá.
https://ppdltd.com/images/2022-stock-metal-March.pdf (https://ppdltd.com/images/2022-stock-metal-March.pdf)
Het "glas" laten laseren of frezen natuurlijk. Niet 3D printen. (zie hier op BNLS het draadje over de Motorpost)
-
Hartelijk dank voor jullie welgemeende adviezen. Vwb het printen op plexiglas kwamen er vooral meningen en geen ervaring langs.
Zoiets dwingt me dan tot het doen van proeven.Ik heb dus een Creality ender 3SE besteld, die had helaas levertijd, maar dat gaf me wel
gelegenheid de teken vaardigheden te verfijnen en eens goed naar de 60 jaar oude modellen te kijken. Indertijd is een plaatje messing met
de hand afgeschreven. De nauwkeurigheid was zeg 1/4 mm, gewoon gokken tussen de streepjes van de lineaal. Vervolgens zijn ze met
3 op elkaar uitgezaagd en de ramen daana met de vijl netjes bijgewerkt. De bemating varieert dus en de raamafstanden zijn ook gebruikt
om de afrondingsfouten op te lossen. Eigenlijk is dat allemaal ideaal om dan ramen op maat te printen.
Vandaag is de printer eindelijk binnen gekomen en na de print van het testobject heb ik de G-code van een setje van 4 raampjes geprint.
Hierbij het resultaat. ik heb het witte meegeleverde filament gebruikt, maar een rol zilverkleurig ligt gereed.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/raampjes-67828c957237d.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/raampjes-67828c957237d.jpg)
Duidelijk is wel dat ik geen snijplotter ramen of geetste versies hoef te maken of bestellen.
De test op raam-plexiglas volgt!
Mvrgr
-
Netjes!
-
Als alternatief kan je de raamlijstjes met kristal clear op de perspex lijmen en dat in de kap lijmen. De eventuele overtollige lijm verwijder je dan met een cocktail prikkertje
Rob
-
Raar idee wat ik misschien eens zou moeten proberen, rechtstreeks op een vel transparant styreen printen.. ???
-
Dat alternatief van losse lijstjes wordt het misschien wel. Ik zit te tobben met een niet passend stuk plexiglas van 2 mm dik. Het trekt krom
door de temperatuursgradient binnen in dat plaatje. Veel dunner is wellicht een goed idee en het moet dezelfde maat hebben als de mat ivm
het opnieuw moeten meten van de nodige afstand van het mondje. Kortom, heel erg leerzaam!
Mvrgr
-
Wat ik wilde is intussen volledig gelukt!
A: raamlijstjes printen van NS materieel en B: kijken of dat op perspex lukte.
Ik heb wat moeten tobben om op m'n beschikbare 2 mm perspex te printen maar met wat moeite bleef dat op de verwarme mat liggen met klemmetjes.
Hierbij het proces en het resultaat.
Allereerst de Freecad tekening waarbij het 2D tekeningetje 3D is gemaakt door het 0,6 mm hoog te maken, daarna is het 7 keer gecopieerd op de juiste afstand.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Freecad-8-ramen-2e-klasse-6785140f17b4a.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Freecad-8-ramen-2e-klasse-6785140f17b4a.jpg)
Na stevig controleren wordt deze tekening geexporteerd in het voor de slicer geschikte format.
Als Cura z'n werk heeft gedaan ziet het er zo uit:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Cura-slicer-8-ramen-2e-kl-678515245126a.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/Cura-slicer-8-ramen-2e-kl-678515245126a.jpg)
Het filament blijkt goed op het perspex te hechten, de vraag was of het filament van 0,4 mm en 200 graden warm dat wel zou kunnen. Voorlopig kan ik het alleen maar afkrabben.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/raampjes-op-perspex-6785164e637c5.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/raampjes-op-perspex-6785164e637c5.jpg)
Nu dit in principe is gelukt moet ik op zoek naar dun perspex, 2 mm dikte is te veel en het stuk dat ik had paste slecht op de printer.
Mvrgr
-
Je zou Mica sheets moeten proberen. Die kunnen tegen hogere temperaturen dan plexiglas of ander doorschijnend plastiek (Mica glas voor de ouderwetse kolen kachels!!). Jammer genoeg staat er geen temperatuur toleranties op de verpakking. Sheets van 0,5 mm zijn te koop bij de betere hobby winkels of op internet.
-
Maar het filament moet toch juist hechten aan het transparante kunststof? Dan moet je volgens mij juist geen hogere temperatuur toleranties hebben
-
Er lag nog een vel van het doorzichtige plastic dat ik 50 jaar geleden heb gebruikt voor raampjes met een ijzerdraadje er doorheen gevlochten
als het horizontale deel. Na schoonmaken heb ik er op geprint. Dat was geen succes, bij het losknippen spatten de lijstjes er af. Het laat wel zien
dat een goede hechting noodzakelijk is.
Mvrgr
-
Maar het filament moet toch juist hechten aan het transparante kunststof? Dan moet je volgens mij juist geen hogere temperatuur toleranties hebben
Normaal plastiek vervormd al als je het warmer maakt dan 80 graden. Het hotend van de PLA printer is 200 graden (of meer) hierdoor heb je dus kans dat het "normale" doorzichtig plastiek vervormd als de hete PLA op het plastiek land.
-
hoe dik is de wand van de bak?
-
Messing 0,5 mm.
Mvrgr
-
Bestaat in werkelijkheid in twee lagen. onderste gelijk met de bak en het draairaam erboven iets naar achter. Wil je dit terug hebben in het model?
-
Dat is me teveel detaillering, nu heb ik helemaal geen ramen!
Overigens kan ik daar altijd een drupje Cristal Clear in doen.
Mvrgr
-
Waar ik aan zit te denken is een rubber rand helemaal rond met de dwars verbinding tussen kleine en grote raam. Voor onderste raam een randje naar binnen Waarop glas valt zodat dit gelijk met de wand loopt. Bovenste raam zelfde principe maar dan van binnenuit aanbrengen met een bevestigings rand aan de binnenkant. Frame spuiten. Glas laseren uit perspex en met transparante resin vast lijmen. Is maar een gedachtegang waar ik dan eerst een proefje zal maken als het je wat lijkt. Gaat idd wel in details.
Kan op transparant styreen folie plakken en dit met de plotter snijden. Valt het glas wel iets naar binnen. Lijkt dit je wat. Deze methode is gebruikt voor de plan U in styreen. Raam lijsten zou ik nu wel smaller maken.
https://sleutelspoor.nl/projecten/plan-u-11/ Hier een beschrijving van het glas op deze manier
-
Als het zou moeten kan ik nog altijd raampjes frezen op m'n freestafel. Zoiets heb ik al gedaan voor de Dieseldrie '34.
Waarschijnlijk wordt het teveel moeite!
Mvrgr
-
Altijd het leukste als je het zelf kan (y)
-
Intussen heb ik Vivak 0,5 mm besteld en vandaag ontvangen. Dat schijnt polyethyleen te zijn. Omdat het op de verwarmde printplaat ook gaat krullen is het
stukje vastgezet met klemmetjes, een volgende keer leg ik er een gewichtje bij om het maar vlak te houden. Na het printen van 16 eersteklas ramen eerst
gekeken of de zaak bleef hechten als het vel Vivak werd gekromd. Dat leek wel zo te zijn. Voor de zekerjheid heb ik wel een drupje secondelijm gebruikt
om eea te fixeren tijdens het in de BC bak te frommelen.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/SAM-0500-678be496d3d1f.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/SAM-0500-678be496d3d1f.jpg)
De conclusie is nu wel dat het concept werkt! Verbeteren is uiteraard mogelijk.
Tijden het wachten op de Vivak heb ik niet stil gezeten. Ooit is de CDo middenbak een roldeur verloren. Indertijd met wat moeite uit een stukje 1 mm triplex gemaakt
door de naden van de lamellen in te krassen. Nu heb ik de lamellen apart geprint op 0,2 mm afstand en ze tegen elkaar geschoven, lijkt prima!
Een loopplank voor de ZHESM bak bleek ook te printen, voorlopig ben ik van de straat!
Mvrgr
-
Intussen is er stug doorgewerkt aan het concept. Er zijn meer raampjes getekend. Wat ook is gebleken is dat de doorzichtige polyethyleen niet werkt.
De lijstjes laten vrij snel los. Even hechten met secondelijn werkt ook niet, de polyethyleen slaat wit uit. Ik ben dus op zoek gegaan naar dunner materiaal
dat identiek is aan het 2 mm plexiglas, waarmee de test is gestart. Dat blijk in stapeltjes van 10 stuks 20x25 cm 1 mm dik plexiglas leverbaar.
Vanmiddag ontvangen, vanavond uitgeprobeerd. Het werkt perfect!!!!! De raamlijstjes kunnen er zelfs niet van worden afgetrokken, de hechting is goed.
Hier ga ik mee door. Omdat er minimale variaties in raamafmetingen en -afstanden zitten ga ik de bakken niet allemaal precies pas maken. Even meten
en dan de tekening aanpassen door wat te schuiven met de lijsten is vele malen handiger blijkt wel.
Mvrgr
-
Intussen is er druk getekend en geprint op de plexiglas fotoramen. De hechting is uitstekend, ik had een chirurgisch mes nodig om een kader weg te snijden.
Wel laat ik de beschermende folie zitten totdat er wordt geprint, vingerafdrukken e.d. zouden problemen kunnen geven.
Als laatste laat ik de foto zien van de midden bak CDo van het mat'36, gemaakt in de zomer van 1963 en dus 61 jaar oud. Het evenoude potje verf (Vintges?) doet het
niet meer en ik laat het maar zo.
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/SAM-0502-verkleind-679e272be4c7b.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/SAM-0502-verkleind-679e272be4c7b.jpg)
De diverse lijsten en het geprinte rolluik zijn in de bak geplakt.
Mvrgr
-
Supermooi geworden! Prachtig treinstel. Soms duurt het gewoon even voor je de beste aanpak hebt ;D
Maakt me wel benieuwd hoe men dit in de jaren '60 gedaan zou hebben. Maar MV had daar geen oplossing voor in de aanbieding toch? bood alleen de koppen aan (bij mijn weten).