BeneluxSpoor.net forum
Materieel => Materieelbespreking => Roco en Fleischmann => Topic gestart door: Ferdinand Bogman op 05 June 2024, 15:17:40
-
In 1963 brengt Fleischmann een nieuw model twee-assige ketelwagen uit. Te groot, want in 1:82, en niet helemaal in verhouding - te slank, te oordelen naar de foto van het voorbeeld. Die foto staat erbij in de catalogus van 1963 (blz. 49) (https://www.modelleisenbahntreff-nordheide.de/doc/Fleischmann1963_64.pdf). Op Mobadaten.info staat een opgewerkte versie van die foto. Ik weet niet hoe het zit met de auteursrechten daarvan, dus klik even op dit linkje om hem te bekijken (https://www.mobadaten.info/wiki/Datei:FLM_1475_Vorbild.png).
Als het goed is, zijn dit Einheits-Leichtkesselwagen (ELK). Maar een kleine zoektocht levert weinig informatie op - en ik heb geen boeken van Carstens in huis. Hier op het forum vind ik wel Deutz en Uerdinger, maar de ELK zou een opvolger zijn met eigenschappen van beide.
Ik ben naar twee dingen op zoek:
- Meer informatie over het voorbeeld (liefst foto’s!)
- Of deze ketelwagen later nog in model is uitgebracht
Wie weet hier meer van?
-
De boeken en Sonderhefte van Stefan Carstens zijn een grote bron van informatie.
Voor zover ik weet hebben de Deutz en Uerdingen, maar ook de latere ELK een loopplank excentrisch tov de lengte-as, dus langs de vulopening.
De Fleischmann heeft een centrische loopplank en een bordes rondom de vulopeningen.
Bij Märklin en later Roco zijn ook ketelwagens uitgebracht met zo een centrische loopplank, maar het aantal varianten in werkelijkheid was schier oneindig.
Ketelwagens zijn vaak custom-made en worden ook regelmatig verbouwd, in tegenstelling tot bv de standaard open en gesloten wagens.
-
Leichtbau-Kesselwagen:
de Uerdingen 30 m3 (hL) vind je in H0 bij Brawa én Exact~train
de Deutz bij Esu-Pulmann in H0 en in 0 bij Lenz
de Einheits 24m2 (hL) bij Exact~train
de Einheits 30m2 (hL) zou gepland zijn .... maar het H0-onderstel (wat geen echt apart chassis is, moet beetje worden aangepast)
zie hun respectievelijke websites
de DR-Uerd. en de DR-Deutz waren er eerst (aanvang WO2), de DR-Einheits kwam er in 1943 en was (geleerd met scha en schande) steviger dan
de te lichte voorgangers ...
-
In model zijn ook schier oneindig varianten uitgebracht. Maar de aanduiding “Einheits-“ suggereert dat er toch een hoge mate van standaardisatie was. Het voorbeeld van de Fleischmann-wagen heeft ook een bordes dat midden over de ketel loopt, voor zover ik kan zien. Een Deutz is het niet, begrijp ik. Die hadden geen doorlopend onderstel.
Misschien is het handig om eerst te weten wat voor type het voorbeeld was, zoals te zien op de foto uit de catalogus (https://www.mobadaten.info/wiki/Datei:FLM_1475_Vorbild.png)?
Als het ook geen Uerdingen of ELK is geweest, wat dan? En welk volume?
-
.........type het voorbeeld was, zoals te zien op de foto uit de catalogus? l/i]
https://www.mobadaten.info/wiki/Datei:FLM_1475_Vorbild.png
dit lijkt een naoorlogse Leichtbau-versie , want reeds met kogellageraspotten en idd. een loopplatform in het midden van ketel ...
dus géén oorlogs Leichtbau (Uerd., Deutz, Einheits) die grotere, ronde olie/vet-glijlagers hadden
de na-oorlogse wagens hadden meer prominente veerbokken, maar daarvoor is de zw/w-foto te troebel
zulke na)oorlogse lichtbouwwagen werd recent uitgebracht in H0 door ModellbahnUnion. (zie hun website)
als je wilt weten hoe de Uerd., Deutz, Einheits er uitzagen: zie de respectievelijke websites van Brawa, Exact~train, Esu, Lenz..
het zijn alle uitstekend nagemaakte modelletjes, dus informatief over de échte ketelwagens ....
deze 3 originele types Kriegs-Leichtbau hadden 'loopplanken' naast de vuldom (vuldom die steeds in het centrum van de ketel stond)
-
Ferdinand, heb je wat aan deze site?
https://drahtkupplung.de/gtbhb245C.html (https://drahtkupplung.de/gtbhb245C.html)
-
deze tekst en tabel is 10 jaar oud, niet overbodig maar niet meer actueel en nog slechts beperkt bruikbaar
de goede, meer correcte modelletjes van Exact~train, Brawa, EsuPullman, ModellbahnUnion zijn recenter
dan de voorbijgestreefde OskarKlein (KMB), Liliput en Piko ......
Roco nam de KMB over en de Piko is ondertussen flink gerenoveerd, maar komt meer overeen met een na-oorlogse variant ...
> de Fleischmannetjes van pag. 49 hebben idd. een loopplatform in het midden van bovenzijde van de ketel
+ kleinere kogellageraspotten > lijken effectief op de échte ketelwagen op de zw/w-foto
maar de zijkant van het Flm-'onderstel' is minimaal gedetailleerd
zonder tegenbericht een na-oorlogse evolutie (géén Uerd., Deutz, Einheits Kriegs Leichtbau Bauart)
-
Iemand was zo vriendelijk mij een uittreksel te sturen uit Stefan Carstens’ “Güterwagen, Band 7”. Daarin staat, verrassend, de foto uit de Fleischmann-catalogus! Op die foto heeft de wagen een BP-logo, dat blijkbaar voor de catalogus eruit geretoucheerd moest worden.
Het blijkt te gaan om een type “Leichtbau” van fabrikant SEAG uit 1958, met 36m3 ketelinhoud. Er zijn er maar 25 van gebouwd, in opdracht van BP, aldus Carstens (blz 163). Een stuk minder dan Fleischmann ervan geproduceerd heeft :D. Dachten zij dat dit de nieuwe standaard-ketelwagen zou worden?
Voor zover ik kan zien, is dit type sindsdien niet door Fleischmann of welk ander merk in model uitgebracht. Het kleine aantal grootspoor-exemplaren zal daar de oorzaak van zijn.
Meteen een aanvulling, na zoeken op SEAG: op Alte Modellbahnen worden de Fleischmann-ketelwagens ook besproken. Daar meldt iemand, ook op gezag van Carstens, dat er 188 exemplaren zijn gebouwd (https://www.altemodellbahnen.de/t31138f119-Kesselwagen-achsig-xx-1.html#msg555177) in drie series, tussen 1959 en 1962. Dat zou op blz. 189 staan maar kan ik niet nagaan. Ik ben benieuwd of die er dan hetzelfde uitzien, of dat de schrijver zich vergist.
-
"Kesselwagen" MIBA Band 7, pag. 189:
A°1959-1962: BP beschaffte weitere .. von SEAG .... Unterschied mit früheren Lieferungen A°1958: andere Hohlprofillangsträger .....
dus een vervolgbestelling/-levering met een iets andere constructie van het lichtbouwchassis en andere aanpassingen tov de eerste reeks A°1958. . . .
ketel en ladder en bovenloop ziet er op het eerste gezicht gelijkaardig uit, maar hebben toch een 'knik' op een andere plaats ...
zeker de omzetting naar het toenmalige jaren '60 Flm-model is behoorlijk ...relatief en lastig te vergelijken , maar moet dit dan 100% kloppen ?
is moeilijk haalbaar met de (ongeveer) H0-dingen van toentertijd ...
dat je de hedendaagse H0-produkten (Exact, Brawa, Esu, ModellBahnUnion) onder het vergrootglas legt, is nog begrijpelijk
maar die ouwe Flm- of andere merken ook gaan beschouwen als ware modellen, is misschien een beetje ...merkwaardig.
-
Maak je geen zorgen, Hervé, zo streng in de leer ben ik niet. In mijn eerste bericht geef ik al aan dat het model niet goed op schaal is. Dat neem ik Fleischmann niet kwalijk. Dat ze, net als andere fabrikanten, in die tijd de werkelijkheid alleen benaderden, heb ik hier op het forum al eens eerder geconcludeerd (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=70890.msg3222189812#msg3222189812).
Maar ze waren niet helemaal op hun achterhoofd gevallen! Ook in dit geval plaatsten ze in de catalogus netjes een foto van het voorbeeld waarop hun model was gebaseerd. En dat was best goed gelukt. Zeker als jij kunt zien dat de vervolgseries van SEAG een beetje anders waren.
Ik was vooral benieuwd welk voorbeeld dat dan geweest is en vroeg me af of dat tegenwoordig als model te vinden is. Niet, begrijp ik. Gisteren schreef ik dat dat lijkt te liggen aan het kleine aantal gebouwde exemplaren. Maar in de inleiding van Carstens lees ik vandaag dat series van meer dan een paar honderd eerder uitzondering dan regel waren. Soms werden er maar een stuk of zeven dezelfde besteld, voor een specifiek doel.
Wat ik niet zie, in het stukje van Band 7 dat ik ontving, is hoe de verschillende typen gekoppeld worden aan een uitgebracht model. Bij de SEAG van 1958 wordt niet genoemd dat Fleischmann die in model heeft uitgebracht, maar bij andere typen zie ik ook geen vermelding van een bijbehorend HO-model. Er wordt geen enkel merk genoemd. Misschien heb ik daarvoor nét het verkeerde stukje van het hele boek?
-
In deel 7 staan nauwelijks modellen van ketelwagens. Vooral omdat op het moment van uitkomen weinig fatsoenlijke 1:87 modellen beschikbaar waren (daarna kwamen er gelukkig meer uit) en anderzijds omdat SC alleen modellen die de huidige standaarden en schaal aanhouden worden genoemd. Dus modellen uit de jaren 60 en 70 zijn niet de moeite waard om nu nog te noemen.
dirkjan
-
Ah, dus Carstens is zo’n klinknagelteller ;).
Maar serieus: tenzij de meeste modelfabrikanten de plank volledig missloegen vind ik het jammer, in het kader van de geschiedschrijving van het modelspoor, dat die oudere modellen niet genoemd worden.
Enfin, dankzij Carstens weet ik nu wel hoe het zit.
-
Ik geloof niet de de meerderheid van de kopers van de SC boeken zit te wachten op pagina's met oude modellen. Die hebben veel liever meer info over de voorbeelden. Het is al een niche gebied en veel informatie past er al niet in.
-
Ah, dus Carstens is zo’n klinknagelteller ;).
En dat is nog zachtjes uitgedrukt ;) Die MIBA-bijbels zijn ronduit indrukwekkend.
( tussen haakjes, de afkorting ELK , die herinner 'k me niet uit de Carstens-lectuur (?) )
-
Zijn ze zeker.
Je kan heel mooi zien of een nieuw DB model klopt, of kloppend te maken is.
-
https://modelleisenbahn.com/second/shop.php?n=17&s=1&sd=u&ngr=H0DC (met dank aan Schweickhardt Second Hand))
Dit zijn de ketel-Fleischmannetjes, toch ? van nr. 196916 tem 196919 + 203286 tem 203293
-
Ja, dat zijn ze. Fleischmann-catalogusnummers 1475 xx, later 540X.
Waar de afkorting ELK vandaan komt, weet ik niet. Misschien is het geen officiële afkorting.
-
ELK = Einheits-Leicht Kesselwagen
Mvg, Erich
-
Dat was al bekend Erich, zie eerste bericht 8). De vraag was meer: was het een officieel gebruikte afkorting bij de Duitse spoorwegen?
-
Goede avond,
Mijn persoonlijke MIBA Band7 Kesselwagen is ondertussen compleet verknald met marker-markeringen in alle beschikbare tinten.
Maar "ELK" zegt me even niks ...
Moet 's een nieuwe maagdelijke 7 bestellen, kan 'k daarin weer andere zaken blauw, geel, groen maken ... ;)
-
De inhoudsopgave van Carstens rept alleen van een “Leichtbau Einheitsbauart”. De aanduiding “Einheits-Leicht-Kesselwagen” en de afkorting “ELK” wordt wel als officieel aangeduid door Modellbahninfo.org (https://modellbahninfo.org/modelle-20160513-01/), maar zonder bronvermelding. Ons gerespecteerde forumlid Pauldg gebruikt de afkorting ook (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=79310.0), zo’n autoriteit behoeft geen bronvermelding, natuurlijk :D.
Als er zo weinig modellen in besproken worden, is die Band voor mij verder niet zo interessant, en ik heb mijn antwoord al! Wel heb ik intussen een paar Uerdinger ketelwagentjes besteld bij Modellbahn Union. Die zien er schattig uit :).
-
De aanduiding “Einheits-Leicht-Kesselwagen” en de afkorting “ELK” wordt wel als officieel aangeduid door Modellbahninfo.org (https://modellbahninfo.org/modelle-20160513-01/),
de ELK waarover het hier gaat Roco 76824 is een vierasser ketelwagen <> dus géén 2-assige Leichtbauart Einheitskesselwagen
weet niet of deze draaistelketelwagens ergens 'officiëel' "ELK" worden genoemd is appels met peertjes vergelijken
-
.. . . .Wel heb ik intussen een paar Uerdinger ketelwagentjes besteld bij Modellbahn Union. . . . . :).
Is een tijdperk 3 -na-oorlogse- lichtbouw ketelwagen ~ dus een verdere evolutie van de oorspronkelijke oorlogs Leichtbau EinheitsKesselwagen (A°1943).
Deze Modellbahn Union voorbeelden werden rond 1960 (+/-) gebouwd bij de Waggonfabrik fabrikant (te) Uerdingen.
Wat niet hetzelfde betekent als de "Leichbau Bauart Uerdingen" A°1941 (+/-). Wat een type-aanduiding was voor deze lichte, spaar-oorlogsketelwagens, zonder écht chassis.
Heb zelf de alu-kleurige Esso-uitvoering MU-H0-G-40040 ~ een ànder petroleummerk komt hier niet binnen, alhoewel . ;)
> toegevoegd: https://info.modellbahnunion.com/kesselwagen-uerdingen-spur-h0/
-
https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=79310.msg3221844020#msg3221844020
Dit is wel degelijk een Lenz "DEUTZ" - Leichtbau ketelwagen (geen type Einheits-Leichtbau Kesselwagen) .
Het type Deutz heeft het opmerkelijk 'onderstel' in duidelijk 2 aparte delen ....
( oef, gelukkig : Lenz-zelf noemt deze ketelwagen correct "Deutz" > https://www.lenz-elektronik.de/spur0/gueterwagen/kesselwagen.php )
> toegevoegd: blijkbaar verbeterde de topicstarter zelf, nog diezelfde dag, "Einheits" naar "Deutz" .. .
-
de ELK waarover het hier gaat Roco 76824 is een vierasser ketelwagen (…)
Tsja, ik denk dat dat toeval is. Volgens Thomas Becker (Drahtkupplung (https://drahtkupplung.de/gtbhb245C.html)) maakt het niet uit:
“Später, 1943, wurde dann für beide, die zwei- wie die vierachsigen Kesselwagen, eine Einheitsbauart festgelegt.”
Hij gebruikt de begrippen “Einheits-“ en “Leicht” voor zowel twee- als vierassige wagens. Alleen gebruikt hij de afkorting ELK weer niet.
En die Modellbahn Union-Uerdinger zijn dus niet heel verre familie van de “Leichtbau” van fabrikant SEAG uit 1958, met 36m3 ketelinhoud, die Fleischmann nabootste. Precies wat ik zoek - zonder dat ik het wist, bedankt!
-
hier nu te koop Einheitskesselwagen Fleischmann 3de van links (dacht 'k toch)
https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/Retro-FL5-6671a776b1e15.jpg
-
Die advertentie had ik ook gezien; intussen is hij verdwenen. Volgens mij zat er een Esso-ketelwagen bij van Fleischmann, uit de serie die ik bedoel. Maar die heb ik allemaal al.
De derde van links op de foto waar je naar verwijst, is van een ander merk, ik weet niet welk. Dat is ongetwijfeld gebaseerd op een van de 80 andere Einheits-Leichtkesselwagen uit Carstens :).
En inmiddels heb ik dus wat Uerdinger ketelwagens aangeschaft (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=62471.msg3222475516#msg3222475516), geproduceerd door Modellbahn Union:
(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/IMG-1567-6663348805759.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2024/IMG-1567-6663348805759.jpg)